Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Akıllı Üretim ve Endüstriyel Robotik Programlama ENM 491 8 3 + 0 3 4
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Arş.Gör.Dr. FURKAN YENER
Dersi Verenler Arş.Gör.Dr. FURKAN YENER,
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Alanına Uygun Öğretim
Dersin Amacı

Bu ders, öğrencilere akıllı üretim sistemlerinin temel prensiplerini ve Endüstri 4.0 kapsamında dijital dönüşümün üretim süreçlerine etkilerini kavratmayı; endüstriyel robot teknolojilerinin yapısını, sınıflandırılmasını ve uygulama alanlarını tanıtmayı amaçlamaktadır. Dersin uygulamalı boyutunda, öğrenciler Mitsubishi RV-2AJ endüstriyel robot kolunu kullanarak MELFA BASIC 4 programlama dili ile temel hareket komutlarını, görev tabanlı programlama yaklaşımlarını ve harici sistemlerle entegrasyon tekniklerini öğrenecek; böylece modern üretim ortamlarında robot sistemlerini programlama ve entegre etme becerisi kazanacaktır. Bu sayede öğrenciler, akıllı fabrikalarda verimlilik, esneklik ve otomasyon odaklı çözümler geliştirme kapasitesine sahip hale getirilecektir.

Dersin İçeriği

Bu ders, Endüstri 4.0 vizyonu çerçevesinde akıllı üretim sistemlerinin temel ilkelerini, bileşenlerini ve dijital dönüşümün üretim süreçlerine etkilerini ele alır; öğrencilerin modern imalat ortamlarında endüstriyel otomasyonun rolünü anlamalarını sağlar. Ders kapsamında, endüstriyel robotların tarihsel gelişimi, yapısal özellikleri, sınıflandırılması ve kullanım alanları teorik olarak işlenirken, uygulamalı boyutta Mitsubishi RV-2AJ robot kolunun donanım ve yazılım altyapısı üzerinde durulur. Öğrenciler, MELFA BASIC 4 programlama dili aracılığıyla temel hareket komutlarını, görev tabanlı programlama yaklaşımlarını (örneğin pick-and-place), karar yapılarını, döngüleri ve alt programları öğrenir; ayrıca robotun sensörler, konveyörler ve G/Ç birimleri gibi harici sistemlerle nasıl entegre edilebileceğini pratik olarak uygular. Dersin sonunda öğrenciler, robotik sistemlerin üretim hatlarına entegrasyonunun verimlilik, esneklik ve kalite üzerindeki etkilerini analiz edebilecek ve endüstriyel ölçekte otomasyon çözümleri geliştirebilecek yeterliliğe sahip olur.

Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Akıllı üretim sistemlerinin temel bileşenlerini, Endüstri 4.0 prensiplerini ve endüstriyel robotik teknolojilerinin üretim süreçlerindeki rolünü tanımlar ve ilişkilendirir. Anlatım, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı),
2 Mitsubishi RV-2AJ endüstriyel robot kolunun donanım yapısını, güvenlik protokollerini ve orijinleme prosedürlerini uygulayarak açıklar. Anlatım, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı),
3 MELFA BASIC 4 programlama dili ile robotun temel hareketlerini, görev tabanlı senaryoları (örn. pick-and-place), karar yapılarını ve döngüleri programlayarak çalıştırır. Problem Çözme, Gösterip Yaptırma, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı),
4 Robotu sensörler, konveyörler ve G/Ç birimleri gibi harici sistemlerle entegre ederek senkronize bir üretim senaryosu tasarlar ve bu entegrasyonun verimlilik üzerindeki etkilerini değerlendirir. Deney ve Laboratuvar, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı),
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Dersin Tanıtımı, Giriş: Akıllı Üretim Sistemlerine Genel Bakış
2 Endüstri 4.0 Kavramı ve Dijital Üretim Teknolojileri
3 Akıllı Fabrikalar: Bileşenler, Altyapı ve Yetkinlikler
4 Endüstriyel Robotlara Giriş: Tanım, Tarihçe ve Sınıflandırma
5 Mitsubishi RV-2AJ Robot Kolunun Yapısı ve Donanım Özellikleri
6 Mitsubishi RV-2AJ Robot Kolunun Orijinleme (Homing) İşlemi
7 Mitsubishi RV-2AJ Robot Kolunun Pil Değişimi
8 Ara Sınav
9 MELFA BASIC 4 Programlama Diline Giriş
10 Temel Hareket Komutları: Move, Speed, Wait ve Pozisyon Tanımlama
11 Temel Görevlerin Uygulamalı Programlanması: Pick and Place Senaryosu
12 Karar Yapıları, Döngüler ve Alt Programlar
13 Robotun Harici Sistemlerle Etkileşimi: Sensör, Konveyör, G/Ç Birimleri
14 Robot Sistemlerinin Üretim Süreçlerine Entegrasyonu
Kaynaklar
Ders Notu

Ders notları SABİS Platformunda yayınlanacaktır.

Ders Kaynakları

Li, W., Liang, Y., & Wang, S. (Eds.). (2021). Data driven smart manufacturing technologies and applications. Berlin/Heidelberg, Germany: Springer.

Soroush, M., Baldea, M., & Edgar, T. F. (Eds.). (2020). Smart manufacturing: concepts and methods. Elsevier.

MELFA Basic IV Programming Manual

 

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 a Matematik, fen bilimleri ve ilgili mühendislik disiplinine özgü konularda yeterli bilgi birikimi;
1 b Bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinin çözümünde kullanabilme becerisi. X
2 a Karmaşık mühendislik problemlerini tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; X
2 b Bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi.
3 Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi. X
4 Mühendislik uygulamalarında karşılaşılan karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik ve araçları seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi.
5 a Karmaşık mühendislik problemlerinin veya disipline özgü araştırma konularının incelenmesi için deney tasarlama becerisi. X
5 b Deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi.
6 a Disiplin içi takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi.
6 b Çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi.
6 c Bireysel çalışma becerisi.
7 a Sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma, etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme becerisi,
7 b En az bir yabancı dil bilgisi.
7 c Etkin sunum yapabilme becerisi.
7 d Açık ve anlaşılır talimat verme ve alma becerisi.
8 Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği konusunda farkındalık; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi.
9 a Etik ilkelerine uygun davranma, mesleki ve etik sorumluluk hakkında bilgi,
9 b Mühendislik uygulamalarında kullanılan standartlar hakkında bilgi.
10 a Proje yönetimi, risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi, iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi;
10 b Girişimcilik, yenilikçilik hakkında farkındalık
10 c Sürdürülebilir kalkınma hakkında bilgi.
11 a Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ve çağın mühendislik alanına yansıyan sorunları hakkında bilgi;
11 b Mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 a PÇ 1 b PÇ 2 a PÇ 2 b PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 a PÇ 5 b PÇ 6 a PÇ 6 b PÇ 6 c PÇ 7 a PÇ 7 b PÇ 7 c PÇ 7 d PÇ 8 PÇ 9 a PÇ 9 b PÇ 10 a PÇ 10 b PÇ 10 c PÇ 11 a PÇ 11 b
1 Akıllı üretim sistemlerinin temel bileşenlerini, Endüstri 4.0 prensiplerini ve endüstriyel robotik teknolojilerinin üretim süreçlerindeki rolünü tanımlar ve ilişkilendirir. 4 4
2 Mitsubishi RV-2AJ endüstriyel robot kolunun donanım yapısını, güvenlik protokollerini ve orijinleme prosedürlerini uygulayarak açıklar. 4
3 MELFA BASIC 4 programlama dili ile robotun temel hareketlerini, görev tabanlı senaryoları (örn. pick-and-place), karar yapılarını ve döngüleri programlayarak çalıştırır. 4 3
4 Robotu sensörler, konveyörler ve G/Ç birimleri gibi harici sistemlerle entegre ederek senkronize bir üretim senaryosu tasarlar ve bu entegrasyonun verimlilik üzerindeki etkilerini değerlendirir. 4 5
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 100
Toplam 100
1. Final 50
Toplam 50
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 14 2 28
Ara Sınav 1 10 10
Final 1 20 20
Toplam İş Yükü 106
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,24
dersAKTSKredisi 4