Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
17-18. Yüzyıl İçtihâd Tecdid Hareketleri TIB 614 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri

yok

Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Doktora
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Dr.Öğr.Üyesi İRFAN İNCE
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Genelde İslam düşüncesi özelde fıkhi düşüncede etkileri günümüze dek süren 17-18 yüzyıl içtihâd-tecdîd hareketleri, bu hareketlerin ileri gelen şahsiyetleri ve düşüncelerini dönemin sosyal-siyasi şartları bağlamında incelemek.

Dersin İçeriği

1. 17-18 yüzyıl İslam Dünyasında siyasi yapı

2.  İçtihad-tecdid’in ileri gelen şahsiyetleri

3. İçtihad-tecdid’in farklı form ve içerikleri

4. Seçme metinler üzerinden içtihad-tecdid.

5. İçtihad hareketi ve Ehl-i Hadis akımı

6. İçtihad-Tecdid hareketlerinin ortaya çıkışını açıklamaya yönelik teorik yaklaşımlar

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 17-18. yüzyıl İslam dünyasının siyasi durumuna dair genel bir çerçeve tasvir edebilir. Anlatım,
2 Örnekler üzerinden 17-18. yüzyıl bilgi-eğitim ağlarını gösterebilir. Anlatım, Beyin Fırtınası,
3 17-18. yüzyıl içtihâd-tecdîd hareketlerinin ileri gelen aktörleri sayabilir ve düşüncelerini analiz edebilir. Anlatım, Beyin Fırtınası,
4 İçtihâd-tecdîd hareketlerinin farklı form ve içeriklerini tahlil edebilir. Anlatım, Beyin Fırtınası,
5 İçtihâd hareketlerinin ortaya çıkışındaki yerel etkenleri analiz edebilir. Anlatım, Beyin Fırtınası,
6 17-18. yüzyıl içtihâd hareketleriyle ilgili literatürü eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirebilir. Anlatım, Beyin Fırtınası,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 17-18. yüzyıllarda içtihâd ve tecdîdin anlamları
2 17-18 yüzyıl İslam Dünyasının siyasal yapısı
3 İçtihâd-Hareketlerinin yoğunlaştığı coğrafyalar
4 İçtihad hareketinin Hicaz, Yemen, Hindistan’da ileri gelen şahsiyetleri
5 Hicaz: İbrahim el-Kurani ve çevresi
6 Yemen: el-Makbili, M. Emir es-Sanani ve çevresi
7 Hindistan: Şâh Veliyyullâh
8 Hindistan-Hicaz: Ebu’l-Hasen es-Sindî ve çevresi
9 İçtihad-Tecdid hareketlerinin ortaya çıkışı ile ilgili teoriler
10 Seçme metinlerden okumalar: el-Kurani ve çevresi
11 Seçme metinlerden okumalar: el-Makbilî
12 Seçme metinlerden okumalar: El-Emîr es-San'anî
13 Seçme metinlerden okumalar: es-Sindi ve çevresi
14 Tartışma ve eğerlendirme
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Kaya, Eyüp Said “Batılı Gözüyle Modernleşme Arifesinde Tecdîd”, İslâm Araştırmaları Dergisi, 25 (2011), 27-50.

Haykel, Bernard, Revival und Reform in Islam, The Legacy of Muhammad al-Shawkani, Cambridge 2003.

Es-San’ânî, Muhammed b. İsma’îl el-Emîr, İrşâdu’n-nukkâd ilâ teysîril’l-ictihâd, yay. Muhammed Subhî Hallâk, Beyrut 1992.

Nehemiah Levtzion and John O. Voll, 18th Century Reneval and Reform in Islam, Syracuse University Press, Syracuse, New York, 1987

El-Fullânî, Sâlih, Îkâzu himami uli’l-ebsâr, Dâru’l-ma’rife, Beyrut, 1978.

Dehlevî, Şâh Veliyyullâhh, Tefhîmât ilâhiyye, Haydarabad.

Maqbili, Sâlih, el-Alemu’ş-şâmih, Kahire 1328/1910.

Es-Sindi, Ebu’l-Hasen, el-Bedru’l-Münîr (Yazma), Istanbul Üniversitesi Kütüphanesi, Istanbul.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 İlgili alanda bilimsel bilgi oluşturacak veri toplama, literatür inceleme ve analiz yapma becerisini kazanmak; Bilimsel araştırma sürecine ilişkin yöntem bilgi ve becerisinde ustalaşmış olmak; Bilimsel çalışmalarında kuramsal, yöntemsel ve uygulama bağlamında en az bir alanda katkı sağlama becerisini kazanmak; Eleştirel bir değerlendirme ve sentez yapma yeterliliği kazanmak; Yeniliklere ve yeni fikirlere açık olma ve yeni fikirler üretebilme becerisi kazanmak; Disiplinler arası çalışabilme becerisine sahip olmak ve farklı alanlardaki kuram, yöntem ve uygulamaları ilgili alana adapte edebilme becerisi kazanmak; İlgili alandaki teknolojik gelişmeleri, bilimsel ilerlemeleri ve bilgi teknolojilerini yakından takip etmek; Akademik yazım alışkanlığına katkı sağlayacak alanı ile ilgili en az bir yayın yapmak; Uzmanlık alanları ile ilgili olarak ulusal ve uluslar arası çevrelerle iletişim kurabilme becerisi kazanmak; Akademik hayatın gerektirdiği düzeyde davranış ve etik duyarlılığa sahip olmak X
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1
1 17-18. yüzyıl İslam dünyasının siyasi durumuna dair genel bir çerçeve tasvir edebilir.
2 Örnekler üzerinden 17-18. yüzyıl bilgi-eğitim ağlarını gösterebilir.
3 17-18. yüzyıl içtihâd-tecdîd hareketlerinin ileri gelen aktörleri sayabilir ve düşüncelerini analiz edebilir.
4 İçtihâd-tecdîd hareketlerinin farklı form ve içeriklerini tahlil edebilir.
5 İçtihâd hareketlerinin ortaya çıkışındaki yerel etkenleri analiz edebilir.
6 17-18. yüzyıl içtihâd hareketleriyle ilgili literatürü eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirebilir.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 100
Toplam 100
1. Final 40
1. Yıl İçinin Başarıya 60
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 14 3 42
Ödev 2 15 30
Final 1 20 20
Toplam İş Yükü 140
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,6
Dersin AKTS Kredisi 6