Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Yapay Zeka YBS 413 7 2 + 0 2 5
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. ÇAĞLA EDİZ
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı Yapay zeka, insanlardaki düşünce yapısı ve ilgili zihinsel fonksiyonları bilgisayar modelleri yardımıyla inceleyip bunları matematiksel model ve bilgisayar programı haline dönüştürebilme becerisi olarak ifade edilebilir. Daha geniş bir ifadeyle yapay zeka, bilgi edinme, algılama, görme, düşünme ve karar verme gibi insan zekasına özgü kapasitelerle donatılmış bilgisayarlardır. Bu dersin amacı öğrencilerin yapay zekânın temel teknik ve mekanizmalarını içerecek şekilde yapay zeka konusuna giriş yapmalarını sağlamaktır. Bu dersi tamamlayan öğrencilerin yapay zekânın tarihsel ve kavramsal gelişimini, yapay zekânın amaçları ve bu amaçlara ulaşmak için kullandığı yöntemleri, yapay zekânın toplumsal ve ekonomik rolünü anlaması ve problemleri analiz ederek yapay zekâ tekniklerinin nerede kullanılabileceğinin belirlenmesi ve yapay zekâ tekniklerini kullanabilmesi amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriği Zeka, yapay zeka kavramları, bilgi gösterimi, öğrenme, çıkarsama, yapay zeka arama metotları, bilgi tabanlı sistemler, yapay zekanın mühendislik uygulamalarından örnekler dersin içeriğini oluşturmaktadır.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Yapay zeka konularını anlatabilir
2 Yapay zeka uygulama alanlarına örnekler verebilir
3 Yapay zekaya mühendislikte niye ihtiyaç olduğunu açıklayabilir
4 Arama tekniklerini tanır ve örnekler verebilir
5 Yapay sinir ağlarının mühendislikte uygulama alanlarını açıklayabilir
6 Uzman sistemlerin mühendislikte uygulama alanlarını açıklayabilir
7 Hata geri yayılım algoritmasını kullanabilir
8 Uzman sistem kabuğunu (EXSYS) kullanabilir
9 Bilişim sistemlerinde bir konuyu/bir problemi yapay zeka teknolojisi kullanarak modelleyebilir ve çözebilir.
10 Yapay sinir ağları ile uzman sistemlerin mukayesesini yapabilir
11 İşletmelerin problemlerinin çözümü için bir uzman sistem geliştirebilir
12 Yapay zeka teknolojisi kullanarak elde ettiği sonuçları değerlendirebilir
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Yapay Zekaya Giriş Ders notlarının ilgili kısımlarının gözden geçirilmesi
2 Zeki Sistemlerin Özellikleri Ders notlarının ilgili kısımlarının gözden geçirilmesi
3 Arama Algoritmaları Ders notlarının ilgili kısımlarının gözden geçirilmesi
4 Bilgi Gösterimi Ders notlarının ilgili kısımlarının gözden geçirilmesi
5 Uzman Sistemler (US) Ders notlarının ilgili kısımlarının gözden geçirilmesi
6 Çıkarsama Ders notlarının ilgili kısımlarının gözden geçirilmesi
7 EXSYS Uzman Sistem Kabuğu Ders notlarının ilgili kısımlarının gözden geçirilmesi
8 ARA SINAV
9 Işletmelerde US kullanılarak oluşturulan Zeki Sistem örnekleri Ders notlarının ilgili kısımlarının gözden geçirilmesi
10 Öğrenme Ders notlarının ilgili kısımlarının gözden geçirilmesi
11 Yapay sinir ağları (Hata Geri Yayılım Alg.) ve yapay sinir ağları program gösterimi Ders notlarının ilgili kısımlarının gözden geçirilmesi
12 Işletmelerde YSA kullanılarak oluşturulan Zeki Sistem örnekleri Ders notlarının ilgili kısımlarının gözden geçirilmesi
13 Bulanık önermeler mantığı Ders notlarının ilgili kısımlarının gözden geçirilmesi
14 Bulanık Mantık ve Uygulamaları Ders notlarının ilgili kısımlarının gözden geçirilmesi
Kaynaklar
Ders Notu 14 Haftalık Ders Notu Hers Dersten Önce Sisteme yüklenecektir
Ders Kaynakları 1. Yapay Zeka Uygulamaları, Çetin Elmas, 2007
2. Luger, G. Artifcial Intelligence, Addison Wesley, England, 2005.
3. Russel, S., Norvig, P., Artificial Intelligence A Modern Approach, Prentice Hall, 2003.
4. Decision Support and Business Intelligence Systems, 2007, Turban et al.
5. Artificial Intelligence and Soft Computing, 2000, Amit Konar
6. Fuzzy Logic With Engineering Applications, 2004, Timothi Ross
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
2 İşletmenin temel fonksiyonları olan üretim, pazarlama, muhasebe, finans ve insan kaynakları, sayısal yöntemler ve yönetim organizasyon alanında gerekli bilgilere sahip olur.
3 Yönetim bilişim sistemlerini teknik, örgütsel ve yönetsel açıdan tanımlayabilir, yerel, ulusal ve küresel boyutlarını kavrayabilir.
4 Yönetim bilişim sistemlerinin multidisipliner bir alan olduğunun farkında olur ve diğer disiplinler ile ilişkisini kurabilir.
5 Analitik düşünüp, gerçek hayat problemleri karşısında kazandığı bilgi ve becerileri kullanıp çözüm üretebilir.
6 İşletmede farklı alanlarda kullanılan veya kullanılabilecek bilişim teknoloji ve sistemlerini tanır.
7 İşletmede farklı alanlarda bilişim teknoloji ve sistemlerini kullanarak sorun çözebilir ve karar alıcıları destekler.
8 Bilişim projelerine teknik ve yönetsel katkı verebilir ve sorumluluk alabilir.
9 Bilişim teknoloji ve sistemleri alanında hızlı değişimi takip eder ve sürekli kendini yeniler.
10 Bilişim teknoloji ve sistemleri konusunda sahip olduğu birikimini, yaşanan güncel gelişmeleri ve gelişen eğilimleri, her türlü iletişim aracını kullanarak aktarabilir, gerektiği durumlarda bunu en az bir yabancı dili kullanarak yapabilir.
11 Sosyal ve teknik alanları birleştirebilecek disiplinlerarası çalışmalar için fikirler üretebilir ve bu fikirleri uygulamaya geçirebilir.
12 Programlama mantığını bilir ve güncel bir programlama dili kullanabilir.
13 Bir bilişim sistemi için gerekli ihtiyaçları analiz edip, sisteme ait veritabanın analiz, dizayn ve implementasyon aşamalarındaki süreçlere hakim olur.
14 Kurumsal bilişim sistemlerinin yönetsel/fonksiyonel uygulamalarına hakim olur.
15 Yenilikçi ve yaratıcı fikirler üretebilir ve bu fikirleri uygulamaya geçirebilir.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14 PÇ 15
1 Yapay zeka konularını anlatabilir
2 Yapay zeka uygulama alanlarına örnekler verebilir
3 Yapay zekaya mühendislikte niye ihtiyaç olduğunu açıklayabilir
4 Arama tekniklerini tanır ve örnekler verebilir
5 Yapay sinir ağlarının mühendislikte uygulama alanlarını açıklayabilir
6 Uzman sistemlerin mühendislikte uygulama alanlarını açıklayabilir
7 Hata geri yayılım algoritmasını kullanabilir
8 Uzman sistem kabuğunu (EXSYS) kullanabilir
9 Bilişim sistemlerinde bir konuyu/bir problemi yapay zeka teknolojisi kullanarak modelleyebilir ve çözebilir.
10 Yapay sinir ağları ile uzman sistemlerin mukayesesini yapabilir
11 İşletmelerin problemlerinin çözümü için bir uzman sistem geliştirebilir
12 Yapay zeka teknolojisi kullanarak elde ettiği sonuçları değerlendirebilir
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 40
1. Kısa Sınav 5
1. Ödev 50
2. Kısa Sınav 5
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 60
1. Final 40
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 10 10
Kısa Sınav 2 5 10
Ödev 1 20 20
Final 1 15 15
Toplam İş Yükü 119
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,76
dersAKTSKredisi 5