Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Osmanlı Türkçesi Grameri TDE 154 2 4 + 0 4 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Dr.Öğr.Üyesi BAHRİ KUŞ
Dersi Verenler Prof.Dr. PAKİ KÜÇÜKER, Doç.Dr. İLHAN UÇAR,
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Esra KİRİK, Arş. Gör. Bahri KUŞ

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Osmanlı Türkçesinde kullanılan Arapça ve Farsça unsurları dil bilgisi kaideleriyle öğretmek, metin okuma becerisini geliştirmek, metinlerin anlaşılmasını sağlamak,metin okuma-anlama becerisi kazandırmak.

Dersin İçeriği

Osmanlı Türkçesinde kullanılan Arapça ve Farsça unsurların, bazı gramer kurallarının öğrenilmesi. Tarihi dönem metinlerinin okunması ve anlaşılması, metin okuma ve yazma uygulamalarının yapılması.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Osmanlı kültürü ve medeniyeti hakkında bilgi sahibi olur. Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Sınav , Ödev,
2 Osmanlı Türkçesinde kullanılan Arapça ve Farsça unsurları bilir. Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Sınav , Ödev,
3 Osmanlı Türkçesinin genel gramer kurallarını bilir. Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Sınav , Ödev,
4 Osmanlı Türkçesi ile yazılı matbu ve elyazması metinleri çeviriyazıya aktarır ve anlar. Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Sınav , Ödev,
5 Arap alfabesi ve Arapça ve farsça kurallar ile Türkçe metinleri yazabilir. Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Sınav , Ödev,
6 Osmanlı Türkçesinin ses, şekil bilgisi ve imla özellikleri ile Arapça ve Farsça bazı gramer kurallarını bilir. Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Sınav , Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Osmanlı Türkçesindeki Arapça ve Farsça unsurlara giriş Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesine Girişi ve Osmanlı Türkçesi Grameri adlı eseri temin etmiş olmak.
2 Arapça-Farsça kelimelerin yapısı. Okuma parçası: Mehmet Akif Ersoy, Semerci Hikayesi. İlgili kaynakların Arapça ve Farsça ile ilgili bölümlerini okumuş olmak.
3 Arapça kelimelerin yapısı ve Arapça terkipler. Okuma parçası: Ziya Gökalp, Ala Geyik İlgili kaynakların Arapça ve Farsça ile ilgili bölümlerini okumuş olmak.
4 Arapça kelimelerde vezin, asli ve zaid harfler. Okuma parçası: Hâlide Edîb, Efe'nin Hikâyesi. Adı geçen kaynakların ilgili bölümlerinde yer alan alıştırmaları yapmış olmak.
5 Arapça kelimelerde vezin, asli ve zaid harfler. Okuma parçası: Mahmud Yesârî, Çulluk'tan. Adı geçen kaynakların ilgili bölümlerinde yer alan alıştırmaları yapmış olmak.
6 Arapça üçlü kökten ism-i fâil ve ism-i mefûl türetme. Okuma parçası: Reşat Nuri, Gamsız'ın Ölümü. Adı geçen kaynakların ilgili bölümlerinde yer alan alıştırmaları yapmış olmak.
7 Arapça üçlü kökten ism-i fâil ve ism-i mefûl türetme. Okuma parçası: Yakup Kadri, Erenlerin Bağından. Adı geçen kaynakların ilgili bölümlerinde yer alan alıştırmaları yapmış olmak.
8 Arapça kelimelerde çokluk (cem'). İsm-i tafdîl, ism-i âlet, ism-i zamân, ism-i mekân, mübâlağa-i fâil. Okuma parçası: Ahmet Râsim: Pazar Ola. Adı geçen kaynakların ilgili bölümlerini okumuş olmak.
9 ARA SINAV
10 Arapça tamlamalar harf-i tarif, huruf-ı şemsiyye ve huruf-ı kameriyye. Okuma parçası: Rûşen Eşref, Eyüp Sultan'da Ramazan Gecesi. Adı geçen kaynakların ilgili bölümlerinde yer alan alıştırmaları yapmış olmak.
11 Arapça ve Farsça sayı isimleri. Okuma parçası: Ercüment Ekrem, Mektupçunun Çilesi. Adı geçen kaynakların ilgili bölümlerinde yer alan alıştırmaları yapmış olmak.
12 Farsça kelimelerin yapısı. Farsça isim ve sıfat yapıları. Okuma parçası: Cenâb Şehâbeddîn, Türk Askeri. Adı geçen kaynakların ilgili bölümlerinde yer alan alıştırmaları yapmış olmak.
13 Sıfat yapan Farsça ekler. Okuma parçası: Hüseyin Rahmî, Tuhaf Bir İmtihân. Adı geçen kaynakların ilgili bölümlerinde yer alan alıştırmaları yapmış olmak.
14 Farsça basit izafet yapısı. Okuma parçası: Ömer Seyfettin, Pembe İncili Kaftan. Adı geçen kaynakların ilgili bölümlerinde yer alan alıştırmaları yapmış olmak.
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

-Prof.Dr. Timurtaş, F.Kadri; Osmanlı Türkçesine Giriş I, İstanbul, 1997.
-Prof.Dr. Timurtaş, F.Kadri; Osmanlı Türkçesi Metinler II, İstanbul, 1997.
-Prof.Dr. Timurtaş, F.Kadri; Osmanlı Türkçesi Gramer III, İstanbul, 1997.
-Develi, Hayati Osmanlı Türkçesi Kılavuzu, İstanbul 2000.
-Ergin, Muharrem, Osmanlı Türkçesi Grameri, İstanbul 1997.
-Ferit Devellioğlu, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, Aydın Kitabevi, 2004.
-Şemsettin Sami, Kâmûs-ı Türkî, Çağrı Yayınları, İstanbul, 1996.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Türkçeyi doğru, güzel ve anlaşılır bir şekilde kullanma becerisine ulaşır. X
2 Atatürk İlkeleri ve inkılapları konusunda bilgi edinir.
3 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek düzeyde yabancı dil bilgisi kazanmayı amaç edinir.
4 Türk dilini ses bilgisi, şekil bilgisi, söz dizimi ve anlam bilgisi bakımından inceler. X
5 Türk Dili ve Edebiyatının metinlerini başlangıcından günümüze kadar edebi olarak ve dil bilgisi açısından değerlendirebilir. X
6 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yazılmış temel eserleri tanır; Türk dilinin tarihi gelişimini temsil eden örnek metinleri okur ve çeviri yazıya aktarır. X
7 Çağdaş ve klasik edebiyat bilgi ve teorilerini, belirli akımlar ve kuramlar çerçevesinde değerlendirir, edebiyat ve dil bilimi açısından eleştiri yapar.
8 Edebi dönemler (klasik veya çağdaş), edebi akımlar ve şahsiyetler üzerinde, mesleki sorumluluk bilinciyle bilimsel, edebi , disiplinler arası araştırmalar yapar.
9 Lehçe, şive ve ağız bilgisinin içeriğini anlar; Türkiye Türkçesinin ağızlarına ait metinleri inceler.
10 Gerekli metot, yöntem ve teknikleri öğrenerek halk bilimi alanında araştırma ve derleme yapabilir
11 Türk Dili ve Edebiyatı alanında akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olur. X
12 Türk Dili ve Edebiyatı Programında edindiği bilgi ve teorileri; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında kullanır ve uygular. X
13 Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincini ve bunu gerçekleştirmeye dönük becerileri edinir. X
14 Türk Dili ve Edebiyatı alanında mesleki sorumluluk ve ahlaki değerleri gözetir. X
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14
1 Osmanlı kültürü ve medeniyeti hakkında bilgi sahibi olur.
2 Osmanlı Türkçesinde kullanılan Arapça ve Farsça unsurları bilir.
3 Osmanlı Türkçesinin genel gramer kurallarını bilir.
4 Osmanlı Türkçesi ile yazılı matbu ve elyazması metinleri çeviriyazıya aktarır ve anlar.
5 Arap alfabesi ve Arapça ve farsça kurallar ile Türkçe metinleri yazabilir.
6 Osmanlı Türkçesinin ses, şekil bilgisi ve imla özellikleri ile Arapça ve Farsça bazı gramer kurallarını bilir.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 60
1. Kısa Sınav 10
2. Kısa Sınav 10
1. Ödev 20
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 4 64
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 1 16
Ara Sınav 1 2 2
Ödev 1 5 5
Performans Görevi (Laboratuvar) 1 15 15
Toplam İş Yükü 102
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,08
Dersin AKTS Kredisi 6