1. Eğitim Bilgi Sistemi
  2. Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık (2025)
  3. Gelişim Psikolojisi (2025 - 2026)
Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Gelişim Psikolojisi RPD 108 2 3 + 0 3 4
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Arş.Gör.Dr. SAMET MAKAS
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Mesude Seven GÜRÇEN
Dersin Kategorisi Alanına Uygun Temel Öğretim
Dersin Amacı

Bu dersin temel amacı, çocukluk, ergenlik ve yetişkinlik süresince meydana gelen fiziksel, zihinsel, duygusal ve sosyal gelişimi incelemektir.
Dersin İçeriği

Gelişimle ilgili temel kavram ve ilkeler, gelişimi etkileyen faktörler: kalıtsal faktörler, çevresel faktörler, tarihsel zaman faktörü; gelişim kuramları: Freud’un psiko-seksüel gelişim kuramı, Erikson’un psiko-sosyal gelişim kuramı, Piaget’nin bilişsel gelişim kuramı, Maslow’un kişilik gelişimi kuramı, Levinson’un gelişim kuramı, ekolojik yaklaşım (Bronfenbrenner); doğum öncesi gelişim, çocukluk döneminde bedensel gelişim, bilişsel gelişim, kişilik gelişimi, ahlak gelişimi; ergenlik döneminde bedensel gelişim, ergenliğe özgü gelişim görevleri, ergenlikte bilişsel gelişim, kişilik gelişimi, ahlak gelişimi ve psiko-sosyal gelişim.
Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Gelişimle ilgili temel kavramları bilir. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
2 Gelişimin ilkelerini bilir ve bu ilkeler bağlamında anlayış kazanır. Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma,
3 Gelişimin etkileyen faktörleri ve bu ve bu faktörlerin kendileri arasındaki etkileşimin gelişim sürecin olacak olan yansımalarını öngörebilir. Problem Çözme, Proje,
4 Gelişim kuramlarını bilir ve her bir kuramın gelişime ilişkin temel felsefesini anlar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
5 Kişilik gelişimi sürecinde Topografik kuramın temel kavramlarını kişilik gelişimi ile ilişkilendirerek açıklayabilir. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
6 Kişilik gelişimi sürecinde Yapısal Kişilik kuramın temel kavramlarını kişilik gelişimi ile ilişkilendirerek açıklayabilir. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
7 Kişilik gelişimi sürecinde Psikoseksüel Gelişim kuramın temel kavramlarını kişilik gelişimi ile ilişkilendirerek açıklayabilir. Anlatım, Tartışma, Örnek Olay,
8 Erikson’a göre psiko- sosyal gelişimi sürecini evreler halinde ve her bir evredeki olumlu ve olumsuz yaşantıların yetişkin yaşama olabilecek yansımalarını bilir. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
9 Piaget’in Zihinsel Gelişimi Kuramına göre zihinsel gelişimi ve bu gelişimdeki kritik dönemleri açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
10 Ahlak gelişimi ve ahlaki yargımla yeteneğindeki kritik dönemleri, ahlaki yargılama yeteneğinin davranışsal sonuçlarını açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Gelişimle ilgili temel kavram ve ilkeler İlgili kaynak
2 Gelişimi etkileyen faktörler, kalıtsal faktörler, çevresel faktörler, tarihsel zaman faktörü İlgili kaynak
3 Doğum öncesi, çocukluk ve ergenlikte fiziksel gelişim İlgili kaynak
4 Çocuklukta bilişsel gelişim İlgili kaynak
5 Ergenlikte ve yetişkinlikte bilişsel gelişim İlgili kaynak
6 Çocuklukta dil gelişimi İlgili kaynak
7 Ara sınav İlgili kaynak
8 Çocukluk, ergenlik ve yetişkinlikte kişilik gelişimi İlgili kaynak
9 Çocukluk, ergenlik ve yetişkinlikte ahlak gelişimi İlgili kaynak
10 Çocukluk, ergenlikte ve ergenlikte sosyal gelişim İlgili kaynak
11 Bir yaşam dönemi olarak gelişim ve yaşam boyu gelişim İlgili kaynak
12 Yetişkinlikte fiziksel yaşam İlgili kaynak
13 Yetişkinlikte sosyal yaşam İlgili kaynak
14 Genel değerlendirme İlgili kaynak
Kaynaklar
Ders Notu

Derse ait dokümanlar ve ders notları SABİS akademik bilgi sistemi üzerinden paylaşılacaktır.
Ders Kaynakları

Bekir Onur, Gelişim Psikolojisi, İmge Kitapevi;

Hatice Ergin ve Armağan Yıldız,Gelişim Psikolojisi, Nadir Kitap

John W. Santrock Yaşam Boyu Gelişim- Gelişim Psikolojisi, Nobel Akademik Yayıncılık

 Nuray Senemoğlu. Gelişim Öğrenme ve Öğretim Kuramdan Uygulamaya, Yargı yayın evi.

Banu Yazgan İnanç, Melek Kılıç Atıcı, Mehmet Bilgin, Sema Bengi Gürkan, Gelişim Psikolojisi II: Yetişkinlik, Yaşlılık ve Ölüm, Pegem Akademi Yayıncılık.

Hasan Bacanlı, Şerife Işık Terzi, Yetişkinlik ve Yaşlılık Gelişimi ve Psikolojisi, Pegem Akademi Yayıncılık.

Joan T. Erber, Yaşlanma ve İleri Yetişkinlik, Nobel Akademik Yayıncılık.

Hatice Ergin ve Armağan Yıldız, Gelişim Psikolojisi, Nadir Kitap
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Okul rehberlik ve psikolojik danışmanlık hizmetlerinin kapsamını bilir. X
2 Öğrencilerin akademik, kariyer ve sosyal-duygusal gelişim alanlarına ve ihtiyaçlarına uygun okul rehberlik ve psikolojik danışma programı planlar. X
3 Okul rehberlik ve psikolojik danışma programını ilgili kurumlar, komisyonlar ve paydaşlarla işbirliği ve eşgüdüm içerisinde yürütür. X
4 Okul rehberlik ve psikolojik danışma programı çıktılarını değerlendirir ve sonuçlar doğrultusunda geliştirir. X
5 Kritik yaşam olayları ve kriz durumlarında ikincil ve üçüncül önleme hizmetleri ve psiko-sosyal müdahale planı hazırlar ve sunar. X
6 Kariyer psikolojik danışmanlığı kapsamında bireyi tanıma tekniklerini uygulayarak bireysel ve grup değerlendirmeleri yapar. X
7 Kariyer planlama kapsamında eğitim ve mesleki fırsatlar, rol geçişleri ve kariyer gelişimine yönelik bireysel ve grupla kariyer rehberliği hizmetleri yürütür. X
8 Çalıştığı kurumun paydaşlarına ihtiyaçları doğrultusunda kariyer gelişim programı hazırlar ve yürütür. X
9 Mesleki kurum, eğitim kuruluşları, iş gücü piyasası arasındaki işbirliğini ve koordinasyonu geliştirici faaliyetleri organize eder. X
10 Organizasyon ve örgütlere yönelik kariyer psikolojik danışmanlığı hizmeti sunar. X
11 Aile danışmanlığı kuramlarını bilir. X
12 Evliliğe hazırlık ve evliliği güçlendirme programları planlar. X
13 Evlilik öncesi psikolojik danışma hizmetleri kapsamında eş seçimi kuramları, kişisel ve çevresel faktörleri açıklar. X
14 Aile yaşam döngüsü evreleri kapsamında rol geçişleri konusunda önleyici rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yürütür. X
15 Aile içi şiddet ve boşanma gibi kriz durumlarında müdahale hizmetlerini açıklar. X
16 Psikolojik danışma sürecinde terapötik koşulları sağlamaya yönelik terapötik becerileri etkili şekilde kullanır. X
17 Danışanın sorunu ve davranışsal amacına uygun bireysel danışma oturumları planlar ve yürütür. X
18 Danışanın ihtiyacına yönelik uygun müdahale yöntem ve tekniklerini kullanır. X
19 Grup kuralları doğrultusunda ve grup evreleri çerçevesinde grubun amacına uygun alıştırma ve teknikler ile grupla psikolojik danışma liderliğini yürütür. X
20 Danışanların sorunlarını gelişim, kişilik, psikolojik danışma kuramları çerçevesinde profesyonel bir bakışla çerçevelendirir. X
21 Yaşam dönemi ve uyum problemleri, davranış bozukluklarına dair alan bilgisini vaka formülasyonunda işe koşar. X
22 Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini sunarken mevcut toplumsal yapı ve kültürel dinamiklerin ve kendi kültürel özelliklerinin farkındadır. X
23 Kültüre duyarlı psikolojik danışma beceri ve yeterliklerine sahiptir. X
24 Mevcut kültürden farklı kültürel bağlamlara sahip ve dezavantajlı danışanlara okul, kariyer ve aile psikolojik danışmanlığı hizmetlerini sunarken kültüre duyarlı psikolojik danışma bilgi, beceri ve yeterliklerini işe koşar. X
25 Danışanın ihtiyaçlarına ve özelliklerine uygun psikolojik test ve test dışı teknikleri seçer. X
26 Danışanın ihtiyaçlarına ve özelliklerine uygun psikolojik test ve test dışı teknikleri yönergeleri doğrultusunda uygular ve değerlendirir. X
27 Bilimsel araştırma süreci basamaklarını ve yöntemlerini bilir. X
28 Rehberlik ve psikolojik danışma alanına dair araştırma tasarlar. X
29 Araştırma konusu ve amacına uygun örnekleme ve veri toplama yöntemiyle elde ettiği verileri analiz eder. X
30 Araştırma sonuçlarını araştırma amacına uygun şekilde yorumlar ve raporlar. X
31 Rehberlik ve psikolojik danışma alanında ulusal ve uluslararası etik ilkeleri, standartları, kuralları ve kodları bilir. X
32 Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini sunarken meslek etiğine riayet eder.
33 Alanıyla ilgili güncel bilimsel gelişmeleri (yeni terapi teknikleri, kuramlar, sempozyumlar) takip edebilecek yabancı dil bilgisine sahiptir.
34 Alanıyla ilgili güncel bilimsel gelişmeleri takip ederken (yeni terapi teknikleri, kuramlar, sempozyumlar, kongreler, çalıştaylar v.b.) basılı ve dijital kaynakları etkin şekilde kullanır.
35 Mesleki konularda alan savunuculuğu ve danışanlar konusunda hak savunuculuğuna önem verir.
36 Sosyal ve dijital bağlamlarda rehberlik ve psikolojik danışmanlık alanıyla ilgili bilgi, beceri ve deneyimlerini etkili şekilde ifade eder. X
37 Ulusal ya da yerel çapta meydana gelebilecek travmatik olaylar sonrasında, sosyal sorumluluk çerçevesinde psikolojik danışma yardımı sunar.
38 Psikolojik yardım sürecini yürütürken manevi ve evrensel değerleri gözetir.
39 Demokratik ve aktif katılım kararlılığına sahip bir şekilde sosyal yaşama dahil olur. X
40 Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinde bilimsel tutuma, kanıta dayalılığa ve hesap verilebilirliğe önem verir. X
41 Psikolojik danışman olarak kendi beden ve ruh sağlığına önem verir.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14 PÇ 15 PÇ 16 PÇ 17 PÇ 18 PÇ 19 PÇ 20 PÇ 21 PÇ 22 PÇ 23 PÇ 24 PÇ 25 PÇ 26 PÇ 27 PÇ 28 PÇ 29 PÇ 30 PÇ 31 PÇ 32 PÇ 33 PÇ 34 PÇ 35 PÇ 36 PÇ 37 PÇ 38 PÇ 39 PÇ 40 PÇ 41
1 Gelişimle ilgili temel kavramları bilir.
2 Gelişimin ilkelerini bilir ve bu ilkeler bağlamında anlayış kazanır.
3 Gelişimin etkileyen faktörleri ve bu ve bu faktörlerin kendileri arasındaki etkileşimin gelişim sürecin olacak olan yansımalarını öngörebilir.
4 Gelişim kuramlarını bilir ve her bir kuramın gelişime ilişkin temel felsefesini anlar.
5 Kişilik gelişimi sürecinde Topografik kuramın temel kavramlarını kişilik gelişimi ile ilişkilendirerek açıklayabilir.
6 Kişilik gelişimi sürecinde Yapısal Kişilik kuramın temel kavramlarını kişilik gelişimi ile ilişkilendirerek açıklayabilir.
7 Kişilik gelişimi sürecinde Psikoseksüel Gelişim kuramın temel kavramlarını kişilik gelişimi ile ilişkilendirerek açıklayabilir.
8 Erikson’a göre psiko- sosyal gelişimi sürecini evreler halinde ve her bir evredeki olumlu ve olumsuz yaşantıların yetişkin yaşama olabilecek yansımalarını bilir.
9 Piaget’in Zihinsel Gelişimi Kuramına göre zihinsel gelişimi ve bu gelişimdeki kritik dönemleri açıklar.
10 Ahlak gelişimi ve ahlaki yargımla yeteneğindeki kritik dönemleri, ahlaki yargılama yeteneğinin davranışsal sonuçlarını açıklar.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 70
1. Kısa Sınav 30
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 60
1. Final 40
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 13 2 26
Ara Sınav 1 10 10
Kısa Sınav 2 6 12
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 106
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,24
dersAKTSKredisi 4