Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Bireysel Farklılıklar ve Tutumlar OZE 101 1 2 + 0 2 4
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. CANAN SOLA ÖZGÜÇ
Dersi Verenler Doç.Dr. CANAN SOLA ÖZGÜÇ,
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Feyza GEZGİÇ

Dersin Kategorisi Alanına Uygun Temel Öğretim
Dersin Amacı

Öğretmen adaylarının bireysel farklılık kavramını çok boyutlu biçimde anlamalarını sağlamak; engelliliği, insan çeşitliliğinin doğal bir parçası olarak gören bir bakış açısı kazandırmak; ve bu farkındalığı eğitim ortamlarında kapsayıcı, saygılı ve eşitlikçi tutumlara dönüştürmelerini desteklemektir.

Dersin İçeriği

Bireysel farklılıkların öğrenme, gelişim, kültür, kişilik ve nöroçeşitlilik bağlamında ele alınmasını; engelliliğe ilişkin toplumsal tutumların sorgulanmasını ve olumlu tutum geliştirme etkinliklerinin tasarlanmasını içerir.

Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Bireysel farklılık kavramını açıklar ve bu farklılıkların öğrenme, gelişim, kültür, kişilik ve nöroçeşitlilik boyutlarını ayırt eder.
2 Engelliliği insan çeşitliliğinin doğal bir parçası olarak tanımlar ve bu doğrultuda etiketleyici olmayan bir dil kullanır.
3 Engelliliğe ilişkin medikal, sosyal ve hak temelli modelleri karşılaştırır ve her birinin eğitim uygulamalarına yansımasını değerlendirir.
4 Empati, farkındalık ve saygı temelli etkinlikler tasarlar;
5 Toplumdaki engellilik algısını eleştirel biçimde değerlendirir; medyada, dilde ve sosyal ortamlarda yeniden üretim biçimlerini tartışır.
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Bireysel farklılık kavramı: Tanımı, kapsamı ve eğitimde önemi
2 Engelliliğe ilişkin tarihsel bakış ve paradigma değişimi (medikal → sosyal model)
3 Farklılık türleri: Öğrenme stilleri, zekâ türleri, kültürel farklılıklar, nöroçeşitlilik (otizm, DEHB, disleksi vb.)
4 Engelliliğe ilişkin tarihsel bakış ve paradigma değişimi (medikal → sosyal model)
5 Medyada, eğitimde ve gündelik dilde engelliliğin temsili
6 Kapsayıcı eğitim ve öğretmen rolü: Farklılıklara duyarlı öğretim ilkeleri
7 Sınıfta kapsayıcı uygulama örnekleri ve vaka analizi
8 Ara Sınav
9 Öğrenci gruplarının farkındalık projesi tasarımı ve sunumu
10 Öğrenci gruplarının farkındalık projesi tasarımı ve sunumu
11 Öğrenci gruplarının farkındalık projesi tasarımı ve sunumu
12 Öğrenci gruplarının farkındalık projesi tasarımı ve sunumu
13 Öğrenci gruplarının farkındalık projesi tasarımı ve sunumu
14 Dönem sonu tekrar
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Armstrong, T. (2011). The Power of Neurodiversity: Unleashing the Advantages of Your Differently Wired Brain. Da Capo Press.

Chaney, S. (2023). Normalin Tarihi. İrene Yayınları

Şirin, M. R. (2018). Normal Çocuklar. Can Çocuk Yayınlar

Türkiye’de Engellilik Araştırmaları Derneği (2021). Engelliliğe Yönelik Tutumlar ve Kapsayıcı Eğitim. Ankara.

 

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Özel eğitim, öğretmenlik mesleği, genel kültür ve temel bilimlerle ilgili güncel bilgileri tanımlar.
2 Öğrencilerinin seviyesini öğretime başlamadan önce değerlendirip, sonuçları veli ve yöneticilerle paylaşır; bu sonuçlara göre bireyselleştirilmiş eğitim planı hazırlayıp kullanır.
3 Alanıyla ilgili sahip olduğu bilgi ve becerileri yasal ve etik kurallar çerçevesinde mesleğinde ve günlük yaşantısında kullanır.
4 Öğretim ve araştırma amacıyla temel düzeyde (Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı İleri Düzey) bilişim teknolojilerini kullanarak özel gereksinimli birey ve ailesine destek sağlar.
5 Özel eğitim ve öğretmenlik mesleğiyle ilgili uygulamalarda öngörülemeyen durumlarla karşılaştığında çözüm önerileri geliştirir.
6 Öğrenmeyi öğrenme, öz-düzenleme, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme becerilerini amacına yönelik kullanır.
7 Özel eğitim ve öğretmenlik mesleğiyle ilgili bilimsel ürünleri inceler ve/veya yeni ürünler ortaya koyar.
8 Yaşam boyu öğrenmeye karşı olumlu tutum ve davranışlar sergileyerek alanıyla ilgili seminer, konferans, çalıştay vb. çalışmalara katılır.
9 Özel eğitim ve öğretmenlik mesleğiyle ilgili bilgileri yeni gelişmeleri takip edip, meslektaşlarıyla ortak çalışabilir.
10 Alanıyla ilgili ihtiyaç duyduğu bilgilere erişmek için temel düzeyde (Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyi) yabancı dil bilgisini kullanır.
11 Özel eğitim çalışmalarında öğrencilerin yaşadığı çevrenin sosyo-kültürel ve ekonomik özelliklerine göre plan ve projeler hazırlayıp, uygular ve yönetir. Sonuçları ilgili kişi ve kurumlarla paylaşır.
12 Özel gereksinimli bireyler, aileleri ve diğer uzmanlar ile çalışma konusunda etkili iletişim becerilerini kullanır.
13 Özel gereksinimli öğrencilere iletişim ve sosyal becerileri kazandırabilme ve onların sosyal kabulünü artırabilme konusunda sahip olduğu bilgi ve becerileri verimli şekilde kullanır.
14 Sosyal hakların evrenselliği, sosyal adalet, kalite kültürü ve kültürel değerlerin korunması ile çevre koruma, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince sahip olup, bu değerleri mesleğinde ve günlük yaşantısında kullanır.
15 Öğrencilerin tüm özellikleri (ek özrü, sağlık problemleri vb.) ve ihtiyaçları doğrultusunda düzenlemeler yapar.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14 PÇ 15
1 Bireysel farklılık kavramını açıklar ve bu farklılıkların öğrenme, gelişim, kültür, kişilik ve nöroçeşitlilik boyutlarını ayırt eder.
2 Engelliliği insan çeşitliliğinin doğal bir parçası olarak tanımlar ve bu doğrultuda etiketleyici olmayan bir dil kullanır.
3 Engelliliğe ilişkin medikal, sosyal ve hak temelli modelleri karşılaştırır ve her birinin eğitim uygulamalarına yansımasını değerlendirir.
4 Empati, farkındalık ve saygı temelli etkinlikler tasarlar;
5 Toplumdaki engellilik algısını eleştirel biçimde değerlendirir; medyada, dilde ve sosyal ortamlarda yeniden üretim biçimlerini tartışır.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 80
1. Kısa Sınav 20
Toplam 100
1. Final 60
Toplam 60
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ara Sınav 1 20 20
Kısa Sınav 1 12 12
Final 1 25 25
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Toplam İş Yükü 89
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 3,56
dersAKTSKredisi 4