| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Matematiğin Tarihsel ve Felsefi Gelişimi | MAT 615 | 0 | 3 + 0 | 3 | 6 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Doktora |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Doç.Dr. AYŞE ZEYNEP AZAK |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | Arş. Gör. Kevser Günay |
| Dersin Kategorisi | Alanına Uygun Öğretim |
| Dersin Amacı | Matematik tarihi ve felsefesindeki temel konuların yorumlatılması, matematik tarihinin matematik felsefesine olan etkisinin kavratılması ve eğitimsel açıdan matematik tarihi ve felsefesi ile ilgili kuramsal bilgileri sorgulayıcı bir bakış açısıyla öğrenmelerinin sağlanmasıdır. |
| Dersin İçeriği | Matematik nedir?, Matematiğin İlk Sahibi Kimdir?, Matematiğin Tarihsel Gelişimi, Matematik Ne İşe Yarar?, Günlük İhtiyaçlardan Doğan Matematik, Matematik ve Bilim, Matematiğin Mevcut Durumu Nedir?; Matematik Nerededir?; Matematik Camiası; Yardımcı Araç Gereçler; Bugün Ne Kadar Matematik Biliniyor?; Ulam?ın İkilemi; Ne Kadar Matematik Olabilir?,Matematiksel Deneyimin Çeşitliliği, Günümüzde Bireysel ve Kolektif Bilinç, İdeal Matematikçi, Bir Fizikçinin Matematiğe Bakışı, Harici Sorunlar, Matematik Neden İşe Yarar: Geleneksel Bir Cevap, Matematiksel Modeller, Matematiğin Kültürel Konumu, Sanatla İlişkisi, Kültürel Bir Birikim Olarak Matematik, Dahili Sorunlar,Semboller, Soyutlama, Genelleme, Biçimselleştirme, Matematiksel Nesneler ve Yapılar: Varlık, İspat, Sonsuzluk yada Matematiğin Büyülü Küpü, Gergin Tel, Tyche?nin Madeni Parası, Estetik Bileşeni, Örüntü, Düzen ve Kaos, Algoritmik ve Diyalektik Matematik Karşı Karşıya, Soyutlama ve Genellemeye Ulaşma. Çin Kalan Teoremi: Bir Vaka İncelemesi, Bir Muamma Olarak Matematik, Çeşitliliğin İçinde Birlik, Matematik Eğitimi, Felsefi Okullar, Felsefi Okulların Eleştirisi, Matematik Eğitimi Felsefesi, Öğretme ve Öğrenme,Bir Özel Lise Matematik Öğretmeninin İtirafları, Klasik Sınıflardaki Anlama ve Pedagoji Krizi, Polya?nın Keşif Zanaatı,Yeni Matematiğin Yaratılması: Lakatos?un Keşif Stratejisinin Bir Uygulaması, Karşılaştırmalı Estetik, Matematiğin Analitik Olmayan Yönleri, Kesinlikten Yanlışlanabilirliğe,Platonculuk, Biçimcilik, Yapılandırmacılık; Çalışan Matematikçinin Felsefi Durumu; Euclid Miti |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Matematik felsefesinin temel soruları hakkındaki görüşlerini açıklar. | ||
| 2 | Matematiğin kültürel konumunu ve sanatla ilişkisini irdeler. | ||
| 3 | Matematik eğitimi felsefesi hakkında fikir yürütür ve felsefi okulları tanır. |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Matematik nedir? Matematiğin ilk sahibi kimdir? Matematiğin tarihsel gelişimi, matematik ne işe yarar?, Günlük ihtiyaçlardan doğan matematik, Matematik ve bilim | |
| 2 | Matematiğin mevcut durumu nedir? Matematik nerededir? Matematik camiası, yardımcı araç gereçler, Bugün ne kadar matematik biliniyor? Ulam'ın ikilemi, Ne kadar matematik olabilir? | |
| 3 | Matematik deneyiminin çeşitliliği, günümüzde bireysel ve kolektif bilinç, ideal matematikçi, bir fizikçinin matematiğe bakışı | |
| 4 | Harici sorunlar, matematik neden işe yarar: Geleneksel bir cevap, Matematiksel modeller | |
| 5 | Matematiğin kültürel konumu, sanatla ilişkisi, kültürel bir birikim olarak matematik | |
| 6 | Dahili sorunlar, semboller, soyutlama, genelleme, biçimselleştirme | |
| 7 | Matematiksel nesneler ve yapılar: Varlık, ispat, sonsuzluk ve matematiğin büyülü küpü, Gergin tel, Tyche'nin madeni parası, estetik bileşeni, örüntü, düzen ve kaos | |
| 8 | Ara Sınav | |
| 9 | Algoritmik ve diyalektik matematik karşı karşıya, Soyutlama ve genellemeye ulaşma, Çin kalan teoremi: Bir vaka incelemesi, Bir muamma içinde matematik, Çeşitliliğin içinde birlik | |
| 10 | Matematik eğitimi, felsefi okullar, felsefi okulların eleştirisi, matematik eğitimi felsefesi | |
| 11 | Öğretme ve öğrenme, bir özel lise matematik öğretmeninin itirafları, klasik sınıflardaki anlama ve pedagoji krizi, Polya'nın keşif zanaatı | |
| 12 | Yeni matematiğin yaratılması: Lakatos'un keşif stratejisinin bir uygulaması, karşılaştırmalı estetik, matematiğin analitik olmayan yönleri | |
| 13 | Kesinlikten yanlışlanabilirliğe, Platonculuk, Biçimcilik, Yapılandırmacılık; Çalışan matematikçinin felsefi durumu, Öklid miti | |
| 14 | Genel Değerlendirme |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | Cemal Yıldırım, Matematiksel Düşünme, Remzi Kitabevi, 1988 Philip J. Davis, Reuben Hersh, Elena Anne Marchisotto, Tüm Yönleriyle Matematiksel Deneyim, Birkhauser, 1995 Adnan Baki,Matematik Tarihi ve Felsefesi, Pegem Akademi, 2014 Ali Sinan Sertöz, Şu Matematik Dedikleri, Tübitak Popüler Bilim Kitapları, 2021. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Yaşadığı toplumun bilgi toplumu olmasına katkıda bulunmak, toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik sorunlara çözüm sunmak amaçlarıyla alanındaki bilimsel, teknolojik, sosyal veya kültürel ilerlemeleri ulusal ve uluslararası bilimsel ortamlarda (toplantılarda) tanıtır. | X | |||||
| 2 | Alanında bilimsel araştırma yaparak bilgiye genişlemesine ve derinlemesine ulaşır, alanında güncel teknik ve yöntemler ile bunların kısıtları hakkında kapsamlı bilgiye sahip olup ve elde ettiği bilgiyi değerlendirir, yorumlar ve uygular. | X | |||||
| 3 | Alanı ile ilgili problemleri tanımlar ve formüle eder, yeni ve/veya özgün fikir ve yöntemler geliştirir; karmaşık sistem veya süreçleri tasarlar ve tasarımlarında yenilikçi/alternatif çözümler ile gelişmekte olan yenilikçi yöntemleri kullanır. | X | |||||
| 4 | Kuramsal, deneysel ve modelleme esaslı araştırmaları tasarlar ve uygular, belirsiz, sınırlı ya da eksik verileri bilimsel yöntemlerle tamamlar; verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir. | X | |||||
| 5 | Alanındaki uygulamaların sosyal, çevresel, sağlık, güvenlik, hukuki boyutlarını ve iş hayatı uygulamalarını bilir ve bunların getirdiği kısıtların farkındadır. Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin bir biçimde birlikte veya bağımsız çalışabilir ve sorumluluk alır. | X | |||||
| 6 | Alanında sahip olduğu bilgi, beceri ve yetkinlikleri toplumsal, bilimsel ve etik sorunların çözümünde kullanır ve bu yolla içinde bulunduğu toplumun bilgi toplumu olmasına ve değerlerinin korunmasına katkıda bulunur. | X | |||||
| 7 | Matematik eğitimi alanında özgün ve yenilikçi bir düşünce ve tasarım oluşturma ve uygulama süreçlerini bağımsız olarak yürütmede sorumluluk alır, bu doğrultuda alanındaki en az bir ulusal ve ya uluslararası hakemli dergide özgün bir bilimsel araştırma ortaya koyarak alanına katkıda bulunur. | ||||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Matematik felsefesinin temel soruları hakkındaki görüşlerini açıklar. | |||||||
| 2 | Matematiğin kültürel konumunu ve sanatla ilişkisini irdeler. | |||||||
| 3 | Matematik eğitimi felsefesi hakkında fikir yürütür ve felsefi okulları tanır. |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Performans Görevi (Seminer) | 40 |
| 1. Ara Sınav | 60 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 50 |
| 1. Final | 50 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 4 | 64 |
| Ara Sınav | 1 | 15 | 15 |
| Performans Görevi (Seminer) | 1 | 10 | 10 |
| Final | 1 | 15 | 15 |
| Toplam İş Yükü | 152 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 6,08 | ||
| dersAKTSKredisi | 6 | ||