| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Psikodrama | PSK 448 | 8 | 4 + 0 | 4 | 5 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Doç.Dr. FATİH BAL |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | Bölüm Araştırma Görevlileri |
| Dersin Kategorisi | Alanına Uygun Öğretim |
| Dersin Amacı | Bu ders, öğrencilerin J. L. Moreno'nun psikodrama felsefesini, spontanite ve yaratıcılık kavramlarını öğrenerek, eylem temelli bu grup psikoterapisi yöntemine giriş yapmasını amaçlar. |
| Dersin İçeriği | psikodramanın temel tekniklerini (rol değiştirme, eşleme, ayna vb.), sosyometriyi ve oturumun ısınma, oyun ve paylaşım aşamalarını uygulamalı olarak içerir. |
| Kalkınma Amaçları |
|---|
|
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | J. L. Moreno'nun felsefesini, psikodramanın temel kavramlarını ve tarihsel gelişimini açıklar. | Anlatım, Soru-Cevap, Bireysel Çalışma, | Kısa Cevaplı Testler, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| 2 | Spontanite, Yaratıcılık, Eylem ve Rol kuramı gibi psikodramanın ana ilkelerini kavrar. | Anlatım, Tartışma, | Performans Değerlendirme, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| 3 | Psikodrama oturumunun ısınma, oyun (sahneleme) ve paylaşım aşamalarını ayırır ve işlevlerini tanımlar. | Anlatım, Grupla Çalışma, Gözlem, | Performans Değerlendirme, Ödev / Evde-Çöz Sınavlar, |
| 4 | Rol Değişimi, Eşleme (Double) ve Ayna gibi temel psikodrama tekniklerini doğru şekilde uygular. | Rol Oynama, Gösterip Yaptırma, | Performans Değerlendirme, Kısa Cevaplı Testler, |
| 5 | Sosyometri kavramını ve bu yöntemin grup dinamiğini analiz etmedeki önemini açıklar. | Anlatım, Tartışma, | Ödev / Evde-Çöz Sınavlar, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| 6 | Psikodramanın bireysel ve grup terapisi ile eğitim, kurum ve topluluklardaki farklı uygulama alanlarını tartışır. | Anlatım, Bireysel Çalışma, Örnek Olay, | Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), Performans Değerlendirme, |
| 7 | Psikodrama sürecinde kendini ifade etme, empati ve geri bildirim verme becerilerini geliştirir. | Tartışma, Grupla Çalışma, Soru-Cevap, | Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Tanışma ve Psikodramaya Giriş Tanışma ve Isınma Oyunları. Dersin tanıtımı, hedefleri ve kuralları. Psikodramanın tanımı ve önemi. J.L. Moreno ve felsefesi. | |
| 2 | Psikodramanın Tarihsel Gelişimi ve Temel Kavramlar Moreno'nun Yaşamı ve Çalışmaları. Spontanite Tiyatrosu, Yaratıcılık, Spontanite, Eylem (Action) ve Eylem İdrakı (Action Insight) kavramları. | |
| 3 | Triadik Sistem: Sosyometri Sosyometrinin tanımı, amacı ve uygulanması. Sosyometrik ölçüm teknikleri (Sosyal Atom, Sosyogram , Sosyometrik Matris). Tele kavramı. | |
| 4 | Triadik Sistem: Grup Psikoterapisi ve Rol Kuramı Grup Terapisi ile Psikodramanın ilişkisi. Rol Kuramına giriş: Rol, Rol Alma, Rol Yaratma, Rol Çatışması kavramları. | |
| 5 | Psikodrama Oturumunun Öğeleri Beş temel öğe: Sahne, Yönetici (Terapist/Lider), Protagonist (Baş Oyuncu), Yardımcı Oyuncular (Ego Yardımcıları), Grup/İzleyici. Her bir öğenin rolü ve işlevi. | |
| 6 | Psikodrama Oturumunun Aşama ve Süreçleri: I. Aşama Oturumun üç aşamasına giriş: Isınma, Oyun (Eylem) ve Paylaşım. Isınma aşaması ve teknikleri (Fiziksel, sözel, sosyometrik ısınmalar). Grup kohezyonunu artırıcı oyunlar. | |
| 7 | Psikodrama Oturumunun Aşama ve Süreçleri: II. Aşama Oyun (Eylem) aşaması ve protagonist seçimi. "Sahne Kurma" (Setting the Scene) süreci ve önemi. Artı Gerçeklik (Surplus Reality) kavramı. | |
| 8 | .Psikodrama Oturumunun Aşama ve Süreçleri: III. Aşama ve Ara Değerlendirme Paylaşım (Sharing) aşaması: Geri bildirim türleri, terapötik paylaşımın ilkeleri. Değerlendirme/Tartışma. (Bu hafta ara sınav yapılabilir.) | |
| 9 | Temel Psikodrama Teknikleri - I Rol Değişimi (Role Reversal) ve Eşleme (Doubling) teknikleri. Uygulama örnekleri ve terapötik etkileri. | |
| 10 | Temel Psikodrama Teknikleri - II Ayna Tekniği (Mirroring) ve Geleceğe Projeksiyon (Future Projection) teknikleri. Terapideki kullanımları. | |
| 11 | İleri Psikodrama Teknikleri Soliloquy (İç Konuşma), Boş Sandalye (Empty Chair), İmajinasyon/Görselleştirme, Somutlaştırma (Concretization). | |
| 12 | Psikodramanın Özel Alan Uygulamaları - I Bireysel Psikodrama (Monodrama) ve Sosyodrama uygulamaları. Farkları ve amaçları. | |
| 13 | Psikodramanın Özel Alan Uygulamaları - II Psikodramanın farklı popülasyonlarda kullanımı (Çocuklar, ergenler, çiftler, aileler, travma). Etik İlkeler ve sınırlılıklar. | |
| 14 | Genel Tekrar ve Uygulama Tüm teknik ve aşamaların tekrarı. Öğrencilerin kendi seçtikleri bir konuyu canlandırarak ders içeriğini bütünleştirmesi ve genel değerlendirme. |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Bireylerin davranışlarını ve zihinsel süreçlerini anlamak için uygun yöntem ve tekniklerle veri toplar, analiz eder ve yorumlar. | X | |||||
| 2 | Psikoloji alanında kullanılan araç, test ve yöntemleri bilimsel etik çerçevesinde seçer, kullanır ve değerlendirir. | X | |||||
| 3 | Bireysel ve toplumsal sorunları analiz edebilmek için çağdaş kuramsal yaklaşımları ve bilimsel yöntemleri kullanarak çözüm üretir. | X | |||||
| 4 | Ulusal ve uluslararası düzeyde geçerli olan etik ilkeleri benimser ve mesleki uygulamalarında bu ilkelere uygun davranır. | X | |||||
| 5 | Alanıyla ilgili güncel gelişmeleri takip eder, yaşam boyu öğrenme bilinci geliştirir ve kendini sürekli yeniler. | X | |||||
| 6 | Disiplin içi ve disiplinler arası ekiplerde etkin biçimde çalışır, sorumluluk alır ve iş birliği yapar. | X | |||||
| 7 | Sözlü ve yazılı iletişim becerilerini kullanarak düşüncelerini açık ve anlaşılır şekilde ifade eder; en az bir yabancı dili mesleki düzeyde kullanır. | X | |||||
| 8 | Psikolojik uygulamaların toplumsal, hukuksal ve çevresel etkileri konusunda farkındalık geliştirir. | X | |||||
| 9 | Alanla ilgili farklı veri kaynaklarını kullanarak bilimsel araştırma tasarlar, uygular ve sonuçlarını raporlar. | ||||||
| 10 | Bilgi teknolojilerini etkin kullanarak psikolojik verileri analiz eder ve sunar. | ||||||
| 11 | En az iki farklı seçmeli ders ve alan dışı ders aracılığıyla çok yönlü bakış açısı geliştirir. | X | |||||
| 12 | Program çıktılarına erişim düzeylerini izlemek ve değerlendirmek üzere ölçme ve değerlendirme yöntemlerini uygular. | ||||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | J. L. Moreno'nun felsefesini, psikodramanın temel kavramlarını ve tarihsel gelişimini açıklar. | 2 | 5 | 1 | 4 | 2 | 2 | 1 | 0 | 0 | 0 | 2 | 0 |
| 2 | Spontanite, Yaratıcılık, Eylem ve Rol kuramı gibi psikodramanın ana ilkelerini kavrar. | 1 | 4 | 1 | 4 | 3 | 1 | 1 | 0 | 0 | 2 | 0 | |
| 3 | Psikodrama oturumunun ısınma, oyun (sahneleme) ve paylaşım aşamalarını ayırır ve işlevlerini tanımlar. | 1 | 4 | 1 | 4 | 2 | 4 | 1 | 1 | 0 | 0 | 2 | 0 |
| 4 | Rol Değişimi, Eşleme (Double) ve Ayna gibi temel psikodrama tekniklerini doğru şekilde uygular. | 0 | 4 | 0 | 4 | 2 | 3 | 1 | 3 | 0 | 0 | 2 | 0 |
| 5 | Sosyometri kavramını ve bu yöntemin grup dinamiğini analiz etmedeki önemini açıklar. | 2 | 4 | 1 | 4 | 3 | 2 | 1 | 4 | 1 | 0 | 3 | 0 |
| 6 | Psikodramanın bireysel ve grup terapisi ile eğitim, kurum ve topluluklardaki farklı uygulama alanlarını tartışır. | 2 | 4 | 1 | 4 | 3 | 3 | 2 | 1 | 0 | 2 | 3 | 0 |
| 7 | Psikodrama sürecinde kendini ifade etme, empati ve geri bildirim verme becerilerini geliştirir. | 0 | 4 | 2 | 4 | 1 | 4 | 1 | 4 | 1 | 1 | 3 | 0 |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 100 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 40 |
| 1. Final | 60 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 4 | 64 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 4 | 64 |
| Ara Sınav | 1 | 1 | 1 |
| Final | 1 | 1 | 1 |
| Toplam İş Yükü | 130 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 5,2 | ||
| dersAKTSKredisi | 5 | ||