| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Sosyal Bilimlerde Veri Analizi I | PSK 305 | 5 | 4 + 2 | 5 | 5 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Koordinatörü | Doç.Dr. FATİH BAL |
| Dersi Verenler | Doç.Dr. FATİH BAL, |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Alanına Uygun Temel Öğretim |
| Dersin Amacı | Bu dersin amacı, öğrencilerin sosyal bilimlerde kullanılan temel istatistiksel analiz yöntemlerini kavramalarını ve bu analizleri SPSS programı aracılığıyla uygulamalı olarak gerçekleştirebilmelerini sağlamaktır. Ders kapsamında öğrenciler, araştırma verilerinin düzenlenmesi, betimsel istatistiklerin hesaplanması, normallik ve güvenirlik analizlerinin yapılması, hipotez testlerinin seçimi ve yorumlanması konularında bilgi ve beceri kazanır. Öğrenciler ayrıca, elde ettikleri sonuçları APA 7 standartlarına uygun olarak raporlamayı ve istatistiksel bulguları psikolojik bağlamda yorumlamayı öğrenirler. |
| Dersin İçeriği | Bu ders, sosyal bilimlerde araştırma verilerinin analizi için gerekli istatistiksel yöntemleri teorik ve uygulamalı olarak öğretmeyi amaçlar. İçerik kapsamında; veri türleri ve ölçme düzeyleri, değişken tanımlama, veri giriş ve temizleme süreçleri, betimsel istatistikler (ortalama, medyan, mod, standart sapma, varyans), grafiksel veri sunumu, normal dağılım, z ve t testleri, korelasyon analizi, güvenirlik (Cronbach Alpha) hesaplama, parametrik ve nonparametrik testlerin karşılaştırılması konuları ele alınır. Ders süresince öğrenciler, SPSS programı üzerinde uygulamalı veri analizi gerçekleştirirler. |
| Kalkınma Amaçları |
|---|
|
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | SPSS arayüzünü tanır, değişken tanımlama, veri girişi ve dosya kaydetme işlemlerini gerçekleştirir. | ||
| 2 | Değişken türlerini (nominal, ordinal, interval, ratio) ayırt eder ve SPSS değişken özelliklerini uygun biçimde düzenler. | ||
| 3 | SPSS’te veri düzenleme, filtreleme, sıralama ve yeniden kodlama (recode) işlemlerini uygular. | ||
| 4 | Betimsel istatistikleri (ortalama, medyan, mod, minimum, maksimum, standart sapma, varyans) SPSS üzerinden hesaplar. | ||
| 5 | SPSS’te frekans tabloları ve grafikler (histogram, pasta grafiği, çubuk grafiği) oluşturur ve yorumlar. | ||
| 6 | Normallik testi (Kolmogorov–Smirnov, Shapiro–Wilk) ve temel görsel kontrol yöntemlerini uygular. | ||
| 7 | Temel parametrik testleri (bağımsız örneklem t-testi) SPSS kullanarak yürütür. | ||
| 8 | Temel parametrik testleri (eşleştirilmiş örneklem t-testi) SPSS kullanarak yürütür. | ||
| 9 | Tek Yönlü Varyans Analizi (One-Way ANOVA) uygular, Post-Hoc test sonuçlarını karşılaştırır ve varyans farklılıklarını yorumlar. | ||
| 10 | ki veya daha fazla değişken arasındaki ilişkileri Pearson ve Spearman Korelasyon Analizi ile değerlendirir. | ||
| 11 | Faktör Analizi (Exploratory Factor Analysis – EFA) uygular, KMO ve Bartlett testlerini değerlendirir, faktör yüklerini yorumlar. | ||
| 12 | Ölçek güvenirliğini Cronbach’s Alpha katsayısı ile analiz eder ve madde analizi yorumlayabilir. |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | SPSS Arayüzüne Giriş ve Temel Kavramlar | |
| 2 | Veri Türleri, Ölçek Düzeyleri ve Kodlama | |
| 3 | Veri Düzenleme, Dönüştürme ve Filtreleme İşlemleri | |
| 4 | Betimsel İstatistikler ve Frekans Analizleri | |
| 5 | Grafiksel Veri Sunumu | |
| 6 | Normallik ve Homojenlik Testleri | |
| 7 | Bağımsız Örneklem t-Testi ve Eşleştirilmiş t-Testi | |
| 8 | Tek Yönlü Varyans Analizi (One-Way ANOVA) | |
| 9 | Ara sınav | |
| 10 | Korelasyon Analizi | |
| 11 | Faktör Analizi (Exploratory Factor Analysis – EFA) | |
| 12 | Güvenirlik Analizi (Cronbach’s Alpha) ve Ölçek Değerlendirme | |
| 13 | APA 7 Formatında İstatistiksel Raporlama ve Genel Değerlendirme | |
| 14 | APA 7 Formatında İstatistiksel Raporlama ve Genel Değerlendirme |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları |
|
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Bireylerin davranışlarını ve zihinsel süreçlerini anlamak için uygun yöntem ve tekniklerle veri toplar, analiz eder ve yorumlar. | X | |||||
| 2 | Psikoloji alanında kullanılan araç, test ve yöntemleri bilimsel etik çerçevesinde seçer, kullanır ve değerlendirir. | X | |||||
| 3 | Bireysel ve toplumsal sorunları analiz edebilmek için çağdaş kuramsal yaklaşımları ve bilimsel yöntemleri kullanarak çözüm üretir. | X | |||||
| 4 | Ulusal ve uluslararası düzeyde geçerli olan etik ilkeleri benimser ve mesleki uygulamalarında bu ilkelere uygun davranır. | X | |||||
| 5 | Alanıyla ilgili güncel gelişmeleri takip eder, yaşam boyu öğrenme bilinci geliştirir ve kendini sürekli yeniler. | X | |||||
| 6 | Disiplin içi ve disiplinler arası ekiplerde etkin biçimde çalışır, sorumluluk alır ve iş birliği yapar. | X | |||||
| 7 | Sözlü ve yazılı iletişim becerilerini kullanarak düşüncelerini açık ve anlaşılır şekilde ifade eder; en az bir yabancı dili mesleki düzeyde kullanır. | X | |||||
| 8 | Psikolojik uygulamaların toplumsal, hukuksal ve çevresel etkileri konusunda farkındalık geliştirir. | X | |||||
| 9 | Alanla ilgili farklı veri kaynaklarını kullanarak bilimsel araştırma tasarlar, uygular ve sonuçlarını raporlar. | X | |||||
| 10 | Bilgi teknolojilerini etkin kullanarak psikolojik verileri analiz eder ve sunar. | X | |||||
| 11 | En az iki farklı seçmeli ders ve alan dışı ders aracılığıyla çok yönlü bakış açısı geliştirir. | X | |||||
| 12 | Program çıktılarına erişim düzeylerini izlemek ve değerlendirmek üzere ölçme ve değerlendirme yöntemlerini uygular. | X | |||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | SPSS arayüzünü tanır, değişken tanımlama, veri girişi ve dosya kaydetme işlemlerini gerçekleştirir. | ||||||||||||
| 2 | Değişken türlerini (nominal, ordinal, interval, ratio) ayırt eder ve SPSS değişken özelliklerini uygun biçimde düzenler. | ||||||||||||
| 3 | SPSS’te veri düzenleme, filtreleme, sıralama ve yeniden kodlama (recode) işlemlerini uygular. | ||||||||||||
| 4 | Betimsel istatistikleri (ortalama, medyan, mod, minimum, maksimum, standart sapma, varyans) SPSS üzerinden hesaplar. | ||||||||||||
| 5 | SPSS’te frekans tabloları ve grafikler (histogram, pasta grafiği, çubuk grafiği) oluşturur ve yorumlar. | ||||||||||||
| 6 | Normallik testi (Kolmogorov–Smirnov, Shapiro–Wilk) ve temel görsel kontrol yöntemlerini uygular. | ||||||||||||
| 7 | Temel parametrik testleri (bağımsız örneklem t-testi) SPSS kullanarak yürütür. | ||||||||||||
| 8 | Temel parametrik testleri (eşleştirilmiş örneklem t-testi) SPSS kullanarak yürütür. | ||||||||||||
| 9 | Tek Yönlü Varyans Analizi (One-Way ANOVA) uygular, Post-Hoc test sonuçlarını karşılaştırır ve varyans farklılıklarını yorumlar. | ||||||||||||
| 10 | ki veya daha fazla değişken arasındaki ilişkileri Pearson ve Spearman Korelasyon Analizi ile değerlendirir. | ||||||||||||
| 11 | Faktör Analizi (Exploratory Factor Analysis – EFA) uygular, KMO ve Bartlett testlerini değerlendirir, faktör yüklerini yorumlar. | ||||||||||||
| 12 | Ölçek güvenirliğini Cronbach’s Alpha katsayısı ile analiz eder ve madde analizi yorumlayabilir. |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 100 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 40 |
| 1. Final | 60 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 4 | 64 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 3 | 42 |
| Ara Sınav | 1 | 1 | 1 |
| Kısa Sınav | 2 | 1 | 2 |
| Ödev | 1 | 3 | 3 |
| Final | 1 | 2 | 2 |
| Toplam İş Yükü | 114 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 4,56 | ||
| dersAKTSKredisi | 5 | ||