| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Nörospikolojik Testler | PSK 434 | 8 | 4 + 0 | 4 | 5 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Doç.Dr. FATİH BAL |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | Bölüm Araştırma Görevlileri |
| Dersin Kategorisi | Alanına Uygun Öğretim |
| Dersin Amacı | Bu ders, öğrencilere beyin-davranış ilişkisini inceleyen nöropsikolojik değerlendirme araçlarını, bu testlerin uygulama, puanlama ve yorumlama ilkelerini öğretmeyi amaçlar. |
| Dersin İçeriği | bilişsel alanlara (dikkat, bellek, yürütücü işlevler) yönelik temel nöropsikolojik test bataryalarını, test seçimi ve raporlama süreçlerini kapsar. |
| Kalkınma Amaçları |
|---|
|
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Nöropsikolojinin temel kavramlarını, tarihçesini ve beyin-davranış ilişkisini açıklar. | Anlatım, Soru-Cevap, Bireysel Çalışma, | Kısa Cevaplı Testler, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| 2 | Nöropsikolojik değerlendirmenin amaçlarını (tanı, prognoz, rehabilitasyon) ve etik ilkelerini kavrar. | Anlatım, Tartışma, Bireysel Çalışma, | Ödev / Evde-Çöz Sınavlar, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| 3 | Bilişsel alanları (Dikkat, Bellek, Yürütücü İşlevler, Dil, Görsel-Uzamsal beceriler) ve bu alanlara özgü temel testleri tanır. | Anlatım, Gösterip Yaptırma, Gözlem, | Ödev / Evde-Çöz Sınavlar, Kısa Cevaplı Testler, |
| 4 | Temel nöropsikolojik testlerin (WISC/WAIS, Rey-Osterrieth, Stroop, Wisconsin Kart Sıralama) uygulama ve puanlama standartlarını öğrenir. | Anlatım, Gösterip Yaptırma, Rol Oynama, | Performans Değerlendirme, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| 5 | Elde edilen test verilerini normatif verilerle karşılaştırır ve klinik bağlamda yorumlamayı öğrenir. | Anlatım, Örnek Olay, Tartışma, | Ödev / Evde-Çöz Sınavlar, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| 6 | Yaygın nörolojik ve psikiyatrik bozukluklarda (Demans, Travmatik Beyin Hasarı, Dikkat Eksikliği) ortaya çıkan bilişsel profilleri analiz eder. | Anlatım, Bireysel Çalışma, Proje, | Performans Değerlendirme, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| 7 | Nöropsikolojik değerlendirme sonuçlarını içeren kapsamlı bir rapor yazma becerisini geliştirir. | Bireysel Çalışma, Tartışma, | Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), Ödev / Evde-Çöz Sınavlar, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | .Nöropsikolojiye ve Testlere Giriş Nöropsikolojinin Tanımı, Tarihsel Gelişimi ve Amaçları. Nöropsikolojik değerlendirmenin klinik psikoloji içindeki yeri ve önemi. Beyin-Davranış ilişkisine genel bakış. | |
| 2 | Temel Nöroanatomi ve Kortikal İşlevler Beynin temel bölümleri (Loblar, Serebellum, Beyin Sapı). Her bir lobun bilişsel işlevlere (Örn: Frontal lob ve yönetici işlevler) katkısı. | |
| 3 | Nöropsikolojik Değerlendirmenin İlkeleri Değerlendirmenin Amacı (Tanı, Ayırıcı Tanı, Rehabilitasyon Planlama). Yöntemleri (Niteliksel vs. Niceliksel). Değerlendirmede kullanılan normlar ve standardizasyon. | |
| 4 | Dikkat ve Çalışma Belleği Testleri Dikkat Modelleri (Sürekli, Seçici, Bölünmüş). Stroop Testi, Sürekli Performans Testleri (CPT) ve Sayı Aralığı (Digit Span) gibi testlerin uygulanması ve puanlanması. | |
| 5 | Yürütücü İşlevler (Executive Functions) Testleri Yürütücü işlevlerin bileşenleri (Planlama, Organizasyon, Esneklik, İnhibisyon). Wisconsin Kart Eşleme Testi (WCST) ve Saat Çizimi Testi (Clock Drawing Test). | |
| 6 | Görsel-Mekansal İşlevler ve Yapılandırma Yeteneği Testleri Görsel algı ve yapılandırma arasındaki ilişki. Benton Görsel Bellek Testi ve Rey Karmaşık Şekil Testi (Rey-Osterrieth Complex Figure Test). | |
| 7 | Dil ve İletişim Testleri Dilin nörolojik temeli (Broca ve Wernicke Alanları). Afazi türleri. Boston Adlandırma Testi ve Akıcılık (Fluency) testlerinin uygulanması. | |
| 8 | .Uzun Süreli Bellek ve Öğrenme Testler Bellek Tipleri (Epizodik, Semantik, İşlemsel). Öğrenme eğrisi ve geri çağırma süreçleri. Rey İşitsel Sözel Öğrenme Testi (RAVLT). | |
| 9 | Zeka ve Genel Bilişsel Düzey Değerlendirmesi Nöropsikolojik değerlendirmede WISC/WAIS gibi zeka ölçeklerinin kullanımı ve yorumlanması. Bilişsel tarama testleri (Örn: Mini Mental Durum Muayenesi - MMSE). | |
| 10 | Duygudurum ve Kişilik Değerlendirmesi Nöropsikolojik bozukluklara eşlik eden duygudurum (depresyon, anksiyete) ve kişilik değişimleri. Bu durumları değerlendirmede kullanılan ölçekler (Örn: Beck Envanterleri). | |
| 11 | Özel Nöropsikolojik Bataryalar - I: Halstead-Reitan Halstead-Reitan Nöropsikolojik Bataryası'nın yapısı ve bileşenleri. Bataryanın uygulanması ve elde edilen verilerin yorumlanması. | |
| 12 | Özel Nöropsikolojik Bataryalar - II: Luria-Nebraska Luria-Nebraska Nöropsikolojik Bataryası'nın kuramsal temelleri ve modüler yapısı. Niteliksel değerlendirmeye katkısı. | |
| 13 | Nöropsikolojik Raporlama ve Etik Değerlendirme bulgularının sentezi. Klinik Nöropsikolojik Rapor formatı, öneriler ve yasal-etik zorunluluklar (Gizlilik, Bilgilendirilmiş Onam). | |
| 14 | Klinik Uygulama Alanları ve Rehabilitasyon Nöropsikolojik değerlendirmenin kullanım alanları (Travmatik beyin hasarı, Demans, Gelişimsel bozukluklar). Bilişsel Rehabilitasyon yaklaşımları ve sonuçların entegrasyonu. |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Bireylerin davranışlarını ve zihinsel süreçlerini anlamak için uygun yöntem ve tekniklerle veri toplar, analiz eder ve yorumlar. | X | |||||
| 2 | Psikoloji alanında kullanılan araç, test ve yöntemleri bilimsel etik çerçevesinde seçer, kullanır ve değerlendirir. | X | |||||
| 3 | Bireysel ve toplumsal sorunları analiz edebilmek için çağdaş kuramsal yaklaşımları ve bilimsel yöntemleri kullanarak çözüm üretir. | X | |||||
| 4 | Ulusal ve uluslararası düzeyde geçerli olan etik ilkeleri benimser ve mesleki uygulamalarında bu ilkelere uygun davranır. | X | |||||
| 5 | Alanıyla ilgili güncel gelişmeleri takip eder, yaşam boyu öğrenme bilinci geliştirir ve kendini sürekli yeniler. | X | |||||
| 6 | Disiplin içi ve disiplinler arası ekiplerde etkin biçimde çalışır, sorumluluk alır ve iş birliği yapar. | X | |||||
| 7 | Sözlü ve yazılı iletişim becerilerini kullanarak düşüncelerini açık ve anlaşılır şekilde ifade eder; en az bir yabancı dili mesleki düzeyde kullanır. | X | |||||
| 8 | Psikolojik uygulamaların toplumsal, hukuksal ve çevresel etkileri konusunda farkındalık geliştirir. | ||||||
| 9 | Alanla ilgili farklı veri kaynaklarını kullanarak bilimsel araştırma tasarlar, uygular ve sonuçlarını raporlar. | X | |||||
| 10 | Bilgi teknolojilerini etkin kullanarak psikolojik verileri analiz eder ve sunar. | X | |||||
| 11 | En az iki farklı seçmeli ders ve alan dışı ders aracılığıyla çok yönlü bakış açısı geliştirir. | X | |||||
| 12 | Program çıktılarına erişim düzeylerini izlemek ve değerlendirmek üzere ölçme ve değerlendirme yöntemlerini uygular. | X | |||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Nöropsikolojinin temel kavramlarını, tarihçesini ve beyin-davranış ilişkisini açıklar. | 2 | 4 | 0 | 4 | 3 | 3 | 2 | 0 | 3 | 0 | 2 | 3 |
| 2 | Nöropsikolojik değerlendirmenin amaçlarını (tanı, prognoz, rehabilitasyon) ve etik ilkelerini kavrar. | 2 | 4 | 0 | 3 | 2 | 2 | 1 | 0 | 0 | 0 | 2 | 0 |
| 3 | Bilişsel alanları (Dikkat, Bellek, Yürütücü İşlevler, Dil, Görsel-Uzamsal beceriler) ve bu alanlara özgü temel testleri tanır. | 4 | 4 | 0 | 4 | 2 | 2 | 1 | 0 | 2 | 2 | 1 | 2 |
| 4 | Temel nöropsikolojik testlerin (WISC/WAIS, Rey-Osterrieth, Stroop, Wisconsin Kart Sıralama) uygulama ve puanlama standartlarını öğrenir. | 1 | 3 | 4 | 0 | 1 | 2 | 2 | 0 | 3 | 3 | 2 | 4 |
| 5 | Elde edilen test verilerini normatif verilerle karşılaştırır ve klinik bağlamda yorumlamayı öğrenir. | 4 | 4 | 0 | 4 | 3 | 3 | 2 | 0 | 4 | 3 | 3 | 5 |
| 6 | Yaygın nörolojik ve psikiyatrik bozukluklarda (Demans, Travmatik Beyin Hasarı, Dikkat Eksikliği) ortaya çıkan bilişsel profilleri analiz eder. | 1 | 5 | 2 | 4 | 2 | 3 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 |
| 7 | Nöropsikolojik değerlendirme sonuçlarını içeren kapsamlı bir rapor yazma becerisini geliştirir. | 0 | 5 | 0 | 5 | 3 | 3 | 1 | 0 | 5 | 3 | 2 | 4 |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 100 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 40 |
| 1. Final | 60 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 4 | 64 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 4 | 64 |
| Ara Sınav | 1 | 1 | 1 |
| Final | 1 | 1 | 1 |
| Toplam İş Yükü | 130 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 5,2 | ||
| dersAKTSKredisi | 5 | ||