| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Ergenlik ve Yaşlılık Psikolojisi | PSK 331 | 5 | 3 + 0 | 3 | 6 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Doç.Dr. FATİH BAL |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | araştırma görevlileri |
| Dersin Kategorisi | Alanına Uygun Öğretim |
| Dersin Amacı | Yaşam boyu gelişim perspektifinde ergenlik ve yaşlılık dönemlerini incelemektir. Bu kritik geçiş dönemlerindeki biyolojik, bilişsel ve psikososyal değişimleri analiz etmeyi amaçlar. |
| Dersin İçeriği | Yaşam boyu gelişim, araştırma yöntemleri. Ergenlik: Fiziksel, bilişsel ve kimlik gelişimi, risk davranışları. Yaşlılık:Bilişsel değişim, emeklilik, başarılı yaşlanma, demans ve depresyon gibi psikolojik sorunlar. |
| Kalkınma Amaçları |
|---|
|
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Yaşam boyu gelişim perspektifini ve bu dönemlerin temel kuramlarını tanımlar. | Anlatım, Soru-Cevap, | Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), Çoktan Seçmeli Testler, |
| 2 | Ergenlik döneminin bilişsel, fiziksel ve psikososyal değişimlerini (kimlik, özerklik) açıklar. | Anlatım, Problem Çözme, | Ödev / Evde-Çöz Sınavlar, Çoktan Seçmeli Testler, |
| 3 | Ergenlikte görülen risk davranışları ve bu döneme özgü psikolojik sorunları analiz eder. | Tartışma, Problem Çözme, | Performans Değerlendirme, Sözlü Sınavlar, |
| 4 | Yaşlılık dönemindeki bilişsel (bellek, hız) ve fiziksel değişimlerin psikolojik etkilerini değerlendirir. | Anlatım, Gözlem, | Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| 5 | Başarılı yaşlanma, emeklilik ve aile dinamikleri gibi yaşlılığa özgü psikososyal konuları tartışır. | Anlatım, Tartışma, | Ödev / Evde-Çöz Sınavlar, Performans Değerlendirme, |
| 6 | Yaşlılıkta görülen demans ve depresyon gibi psikopatolojik durumları ve müdahale yaklaşımlarını tanır. | Anlatım, Tartışma, | Kısa Cevaplı Testler, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Gelişim Psikolojisinin Temelleri; Yaşam Boyu Gelişim Perspektifi; Ergenliğin Tanımı (Biyolojik, Psikolojik, Sosyal Açıdan); Erken, Orta ve Geç Ergenlik Dönemleri. | |
| 2 | Puberte Süreci ve Hormonal Değişiklikler; Büyüme Hızı ve Vücut İmajı Algısı; Ergen Beyni Gelişimi (Özellikle Prefrontal Korteks ve Limfik Sistem). | |
| 3 | Piaget'nin Formel İşlemler Dönemi; Soyut Düşünce ve İdeolojik Gelişim; Ergen Benmerkezciliği (Kişisel Efsane ve Hayali Seyirci); Riskli Davranışlar ve Karar Verme. | |
| 4 | Erikson'un Kimlik Krizleri (Kimlik Kazanımına Karşı Rol Karmaşası); Marcia'nın Kimlik Statüleri (Başarılı, Dağınık, İpotekli, Moratoryum); Cinsel Kimlik ve Cinsel Yönelim Gelişimi. | |
| 5 | Kohlberg'in Ahlaki Gelişim Basamakları; Ebeveyn-Ergen İlişkileri ve Bağlanma Stilleri; Otonomi (Özerklik) Kazanımı. | |
| 6 | Akran Grupları ve Önemi (Çeteler, Kümeler); Flört ve Romantik İlişkiler; Siber Zorbalık ve Sosyal Medyanın Psikososyal Etkileri. | |
| 7 | Yaygın Psikolojik Sorunlar (Depresyon, Anksiyete); Yeme Bozuklukları; Madde Kullanımı; İntihar Riski ve Önleyici Müdahaleler. | |
| 8 | Gerontoloji ve Geropsikoloji Tanımları; Yaşlanmaya Stereotipik Bakış Açıları (Yaş Ayrımcılığı/Ageism); Başarılı Yaşlanma Modelleri (SOC Teorisi). | |
| 9 | Yaşlanmanın Fiziksel Değişiklikleri (Duyu Kayıpları, Hareketlilik); Hastalıklar (Kardiyovasküler, Diyabet) ve Ruh Sağlığına Etkileri; Sağlıklı Yaşam Tarzının Önemi. | |
| 10 | Yaşla Birlikte Bilişsel Yeteneklerdeki Değişimler (Akıcı ve Kristalize Zeka); Bellek Tipleri ve Yaşlanma; Bilişsel Rezerv ve Bilişsel Eğitim. | |
| 11 | Erikson'un Son Dönemi (Bütünlüğe Karşı Umutsuzluk); Hayattan Memnuniyet ve Yaşlılık Kimliği; Emeklilik ve Rol Kaybına Uyum. | |
| 12 | Sosyo-Duygusal Seçicilik Teorisi; Aile ve Evlilik İlişkileri; Sosyal Destek Ağlarının Önemi ve Yalnızlık; Bakım Verici (Caregiver) Olmanın Psikolojisi. | |
| 13 | Demans (Alzheimer, Vasküler) ve Belirtileri; Yaşlılık Depresyonu ve Anksiyete; İlaç Kullanımı ve Polifarmasi; Ruh Sağlığı Hizmetlerine Erişim. | |
| 14 | Ölüm Kavramının Yaşlılıkta Algılanması; Kübbler-Ross'un Yas Aşamaları; Ölümle Yüzleşme ve Vasiyet Planlaması; Psikolojik Müdahaleler ve Destek. |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Bireylerin davranışlarını ve zihinsel süreçlerini anlamak için uygun yöntem ve tekniklerle veri toplar, analiz eder ve yorumlar. | X | |||||
| 2 | Psikoloji alanında kullanılan araç, test ve yöntemleri bilimsel etik çerçevesinde seçer, kullanır ve değerlendirir. | X | |||||
| 3 | Bireysel ve toplumsal sorunları analiz edebilmek için çağdaş kuramsal yaklaşımları ve bilimsel yöntemleri kullanarak çözüm üretir. | X | |||||
| 4 | Ulusal ve uluslararası düzeyde geçerli olan etik ilkeleri benimser ve mesleki uygulamalarında bu ilkelere uygun davranır. | X | |||||
| 5 | Alanıyla ilgili güncel gelişmeleri takip eder, yaşam boyu öğrenme bilinci geliştirir ve kendini sürekli yeniler. | X | |||||
| 6 | Disiplin içi ve disiplinler arası ekiplerde etkin biçimde çalışır, sorumluluk alır ve iş birliği yapar. | X | |||||
| 7 | Sözlü ve yazılı iletişim becerilerini kullanarak düşüncelerini açık ve anlaşılır şekilde ifade eder; en az bir yabancı dili mesleki düzeyde kullanır. | X | |||||
| 8 | Psikolojik uygulamaların toplumsal, hukuksal ve çevresel etkileri konusunda farkındalık geliştirir. | X | |||||
| 9 | Alanla ilgili farklı veri kaynaklarını kullanarak bilimsel araştırma tasarlar, uygular ve sonuçlarını raporlar. | X | |||||
| 10 | Bilgi teknolojilerini etkin kullanarak psikolojik verileri analiz eder ve sunar. | X | |||||
| 11 | En az iki farklı seçmeli ders ve alan dışı ders aracılığıyla çok yönlü bakış açısı geliştirir. | X | |||||
| 12 | Program çıktılarına erişim düzeylerini izlemek ve değerlendirmek üzere ölçme ve değerlendirme yöntemlerini uygular. | X | |||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Yaşam boyu gelişim perspektifini ve bu dönemlerin temel kuramlarını tanımlar. | 2 | 0 | 0 | 5 | 5 | 2 | 2 | 5 | 0 | 0 | 5 | 5 |
| 2 | Ergenlik döneminin bilişsel, fiziksel ve psikososyal değişimlerini (kimlik, özerklik) açıklar. | 4 | 3 | 2 | 5 | 5 | 0 | 2 | 5 | 0 | 0 | 5 | 5 |
| 3 | Ergenlikte görülen risk davranışları ve bu döneme özgü psikolojik sorunları analiz eder. | 4 | 3 | 1 | 5 | 5 | 3 | 2 | 5 | 0 | 1 | 5 | 5 |
| 4 | Yaşlılık dönemindeki bilişsel (bellek, hız) ve fiziksel değişimlerin psikolojik etkilerini değerlendirir. | 4 | 4 | 2 | 5 | 5 | 3 | 2 | 4 | 2 | 2 | 5 | 5 |
| 5 | Başarılı yaşlanma, emeklilik ve aile dinamikleri gibi yaşlılığa özgü psikososyal konuları tartışır. | 4 | 0 | 0 | 5 | 5 | 4 | 3 | 5 | 0 | 1 | 5 | 5 |
| 6 | Yaşlılıkta görülen demans ve depresyon gibi psikopatolojik durumları ve müdahale yaklaşımlarını tanır. | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 3 | 3 | 5 | 4 | 5 | 5 | 5 |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 100 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 40 |
| 1. Final | 60 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 6 | 96 |
| Ara Sınav | 1 | 1 | 1 |
| Final | 1 | 1 | 1 |
| Toplam İş Yükü | 146 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 5,84 | ||
| dersAKTSKredisi | 6 | ||