1. Eğitim Bilgi Sistemi
  2. Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık (Yeni Plan)
  3. Çocuk İstismarı ve İhmali (2025 - 2026)
Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Çocuk İstismarı ve İhmali RPD 002 0 2 + 0 2 4
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. BETÜL DÜŞÜNCELİ
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Samet MAKAS
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Çocuk ihmali ve istismarına karşı farkındalık geliştirmenin yanı sıra, önleme ve müdahale yöntemleri konusunda da mesleki beceri edinmelerini sağlamak
Dersin İçeriği

Çocuk istismarı ve ihmaline ilişkin temel kavramlar; çocuk hakları, kuramlar ve modeller, çocuk istismarı ve ihmalinin çocuk üzerindeki etkileri, terapötik yardım süreci; çocuk istismarı ve ihmaline ilişkin psiko-eğitsel programlar, çocuk istismarı ve ihmaline ilişkin yasalar, çocuk istismarı ile ilgili araştırmalar.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Çocuk istismarı ve ihmali kavramlarını tanımlar. Anlatım, Rol Oynama, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
2 Çocuk istismarı ve ihmalinin sosyal nedenlerini ve sonuçlarını yorumlar. Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Rol Oynama, Anlatım,
3 Çocuk istismarı ve ihmalinin dünyada ve Türkiye’deki yaygınlık durumunu bilir. Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Rol Oynama, Anlatım,
4 İstismara uğramış çocukla görüşmenin temel ilkelerini bilir ve uygular. Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Rol Oynama, Anlatım,
5 Çocuk istismarı ve ihmali ile ilgili yasal konuları tartışır. Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Rol Oynama, Anlatım,
6 Türkiye'de çocuk koruma sisteminin işleyişini ve kurumlarını bilir. Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Rol Oynama, Anlatım,
7 Çocuk istismar ve ihmali açısından risk grubunda bulunan çocukları analiz eder ve değerlendirir. Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Rol Oynama, Anlatım,
8 İstismara uğrayan çocukların ve istismarcının özelliklerini yorumlar. Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Rol Oynama, Anlatım,
9 İstismar ve ihmalin çocuklar üzerindeki etkisini tartışır. Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Rol Oynama, Anlatım,
10 Çocuk istismarını önleyici müdahale çalışmaları planlar. Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Rol Oynama, Anlatım,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Giriş Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
2 Çocuk İstismarı ve İhmali Kavramına Genel Bakış Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
3 Çocuk İstismarının Yaygınlığı ve Toplumsal Faktörlerin Etkisi Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
4 Fiziksel istismar Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
5 Cinsel istismar Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
6 Cinsel istismar Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
7 Duygusal İstismar Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
8 Ara sınav Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
9 Çevrimiçi Çocuk İstismarı Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
10 Diğer İstismar Türleri Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
11 Önlem ve Farkındalık Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
12 İstismara Uğramış Çocukla Görüşme Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
13 İstismara Uğramış Çocukla Görüşme Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
14 Hukuksal Boyut Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Çuhadaroğlu, F. (ed). (2008). Çocuk ve ergen psikiyatrisi temel kitabı. Ankara: Çocuk ve Gençlik Ruh sağlığı Derneği Yayınları

Polat, O. (2007). Tüm boyutlarıyla çocuk istismarı 1, Tanımlar. İstanbul: Seçkin Yayıncılık.

Polat, O. (2007). Tüm boyutlarıyla çocuk istismarı 2, önleme ve rehabilitasyon. İstanbul: Seçkin Yayıncılık.

Polat, O. (2000). Çocuk ve şiddet. İstanbul: Der yayınları.

Ercengiz M. Savcı, M. & Uğur, E. (ed). (2020). Çocuğun Duygusal İstismarı. Nobel yayıncılık

Albaş, S., & Gürel, B. (2020). Soru ve Cevaplarla Çocuk İstismarı Rehberi. Platon Hukuk Yayınevi.

Tansel, B. (2021). Çocuk ve Cinsel İstismarı. Karahan Kitabevi.

 

Paslı, F. (2020). Söylemeye korkmak Çocuk Cinsel İstismar Vakaları. Nika Yayınevi.
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Okul rehberlik ve psikolojik hizmetlerinin kapsamını bilir. X
2 Öğrencilerin akademik, kariyer, ve sosyal-duygusal gelişim alanlarına ve ihtiyaçlarına uygun okul rehberlik ve psikolojik danışma programı planlar. X
3 Okul rehberlik ve psikolojik danışma programını ilgili kurumlar, komisyonlar ve paydaşlarla işbirliği ve eşgüdüm içerisinde yürütür X
4 Okul rehberlik ve psikolojik danışma programı çıktılarını değerlendirir ve sonuçlar doğrultusunda geliştirir. X
5 Kritik yaşam olayları ve kriz durumlarında ikincil ve üçüncül önleme hizmetleri ve psiko-sosyal müdahale planı hazırlar ve sunar. X
6 Kariyer psikolojik danışmanlığı kapsamında bireyi tanıma tekniklerini uygulayarak bireysel ve grup değerlendirmeleri yapar. X
7 Kariyer planlama kapsamında eğitim ve mesleki fırsatlar, rol geçişleri ve kariyer gelişimine yönelik bireysel ve grupla kariyer rehberliği hizmetleri yürütür. X
8 Çalıştığı kurumun paydaşlarına ihtiyaçları doğrultusunda kariyer gelişim programı hazırlar ve yürütür. X
9 Mesleki kurum, eğitim kuruluşları, iş gücü piyasası arasındaki işbirliğini ve koordinasyonu geliştirici faaliyetleri organize eder X
10 Organizasyon ve örgütlere yönelik kariyer psikolojik danışmanlığı hizmeti sunar. X
11 Aile danışmanlığı kuramlarını bilir. X
12 Evliliğe hazırlık ve evliliği güçlendirme programları planlar. X
13 Evlilik öncesi psikolojik danışma hizmetleri kapsamında eş seçimi kuramları, kişisel ve çevresel faktörleri açıklar. X
14 Aile yaşam döngüsü evreleri kapsamında rol geçişleri konusunda önleyici rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yürütür. X
15 Aile içi şiddet ve boşanma gibi kriz durumlarında müdahale hizmetlerini açıklar. X
16 Psikolojik danışma sürecinde terapötik koşulları sağlamaya yönelik terapötik becerileri etkili şekilde kullanır. X
17 Danışanın sorunu ve davranışsal amacına uygun bireysel danışma oturumları planlar ve yürütür. X
18 Danışanın ihtiyacına yönelik uygun müdahale yöntem ve tekniklerini kullanır. X
19 Grup kuralları doğrultusunda ve grup evreleri çerçevesinde grubun amacına uygun alıştırma ve teknikler ile grupla psikolojik danışma liderliğini yürütür. X
20 Danışanların sorunlarını gelişim, kişilik, psikolojik danışma kuramları çerçevesinde profesyonel bir bakışla çerçevelendirir. X
21 Yaşam dönemi ve uyum problemleri, davranış bozukluklarına dair alan bilgisini vaka formülasyonunda işe koşar. X
22 Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini sunarken mevcut toplumsal yapı ve kültürel dinamiklerin ve kendi kültürel özelliklerinin farkındadır. X
23 Kültüre duyarlı psikolojik danışma beceri ve yeterliklerine sahiptir. X
24 Mevcut kültürden farklı kültürel bağlamlara sahip ve dezavantajlı danışanlara okul, kariyer ve aile psikolojik danışmanlığı hizmetlerini sunarken kültüre duyarlı psikolojik danışma bilgi, beceri ve yeterliklerini işe koşar. X
25 Danışanın ihtiyaçlarına ve özelliklerine uygun psikolojik test ve test dışı teknikleri seçer. X
26 Danışanın ihtiyaçlarına ve özelliklerine uygun psikolojik test ve test dışı teknikleri yönergeleri doğrultusunda uygular ve değerlendirir. X
27 Bilimsel araştırma süreci basamaklarını ve yöntemlerini bilir. X
28 Rehberlik ve psikolojik danışma alanına dair araştırma tasarlar. X
29 Araştırma konusu ve amacına uygun örnekleme ve veri toplama yöntemiyle elde ettiği verileri analiz eder. X
30 Araştırma sonuçlarını araştırma amacına uygun şekilde yorumlar ve raporlar. X
31 Rehberlik ve psikolojik danışma alanında ulusal ve uluslararası etik ilkeleri, standartları, kuralları ve kodları bilir. X
32 Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini sunarken meslek etiğine riayet eder. X
33 Alanıyla ilgili güncel bilimsel gelişmeleri (yeni terapi teknikleri, kuramlar, sempozyumlar) takip edebilecek yabancı dil bilgisine sahiptir. X
34 Alanıyla ilgili güncel bilimsel gelişmeleri takip ederken (yeni terapi teknikleri, kuramlar, sempozyumlar, kongreler, çalıştaylar v.b.) basılı ve dijital kaynakları etkin şekilde kullanır. X
35 Mesleki konularda alan savunuculuğu ve danışanlar konusunda hak savunuculuğuna önem verir. X
36 Sosyal ve dijital bağlamlarda rehberlik ve psikolojik danışmanlık alanıyla ilgili bilgi, beceri ve deneyimlerini etkili şekilde ifade eder. X
37 Ulusal ya da yerel çapta meydana gelebilecek travmatik olaylar sonrasında, sosyal sorumluluk çerçevesinde psikolojik danışma yardımı sunar. X
38 Psikolojik yardım sürecini yürütürken manevi ve evrensel değerleri gözetir. X
39 Demokratik ve aktif katılım kararlılığına sahip bir şekilde sosyal yaşama dahil olur. X
40 Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinde bilimsel tutuma, kanıta dayalılığa ve hesap verilebilirliğe önem verir. X
41 Psikolojik danışman olarak kendi beden ve ruh sağlığına önem verir. X
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14 PÇ 15 PÇ 16 PÇ 17 PÇ 18 PÇ 19 PÇ 20 PÇ 21 PÇ 22 PÇ 23 PÇ 24 PÇ 25 PÇ 26 PÇ 27 PÇ 28 PÇ 29 PÇ 30 PÇ 31 PÇ 32 PÇ 33 PÇ 34 PÇ 35 PÇ 36 PÇ 37 PÇ 38 PÇ 39 PÇ 40 PÇ 41
1 Çocuk istismarı ve ihmali kavramlarını tanımlar.
2 Çocuk istismarı ve ihmalinin sosyal nedenlerini ve sonuçlarını yorumlar.
3 Çocuk istismarı ve ihmalinin dünyada ve Türkiye’deki yaygınlık durumunu bilir.
4 İstismara uğramış çocukla görüşmenin temel ilkelerini bilir ve uygular.
5 Çocuk istismarı ve ihmali ile ilgili yasal konuları tartışır.
6 Türkiye'de çocuk koruma sisteminin işleyişini ve kurumlarını bilir.
7 Çocuk istismar ve ihmali açısından risk grubunda bulunan çocukları analiz eder ve değerlendirir.
8 İstismara uğrayan çocukların ve istismarcının özelliklerini yorumlar.
9 İstismar ve ihmalin çocuklar üzerindeki etkisini tartışır.
10 Çocuk istismarını önleyici müdahale çalışmaları planlar.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 70
1. Kısa Sınav 10
1. Ödev 10
2. Ödev 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 60
1. Final 40
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 13 2 26
Ara Sınav 1 10 10
Kısa Sınav 1 10 10
Ödev 2 6 12
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 100
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4
dersAKTSKredisi 4