1. Eğitim Bilgi Sistemi
  2. Bilgisayar Mühendisliği Bölümü
  3. Sistem Programlama (2025 - 2026)
Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Sistem Programlama BSM 308 6 3 + 0 3 5
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Dersin amacı, öğrencilere işletim sistemini oluşturan yazılım unsurlarının geliştirilmesi ile ilgili tekniklerin öğretilmesidir. Bunun yanında, sistem çağrılarının etkin kullanımı, ileri düzey C programlama, bilgisayar donanım işleyişi ve kontrolü hakkında bilgiler verilir.
Dersin İçeriği

İleri düzey C programlama teknikleri. İşletim sistemi komponentlerinin tasarlanması ve kodlanması. Donanım kontrolünde kullanılacak yazılımların geliştirilmesi. Bu tür yazılımların gereksinimleri ve geliştirilme teknikleri.

 
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 C dilini kullanarak sistem yazılımı geliştirir. Deney ve Laboratuvar, Tartışma, Soru-Cevap,
2 İşletim sisteminin sağladığı sistem çağrılarını etkin olarak kullanır. Tartışma,
3 İşletim sisteminde var olan alt birimlerin tasarımlarını yapar. Tartışma,
4 Dosya ve dizinlerle ilgili etkin programlama yapar. Gözlem, Gezi / Gözlem, Deney ve Laboratuvar, Anlatım,
5 Süreçler arası iletişimin kullanıldığı çoklu süreçli uygulamalar geliştirebilir. Tartışma, Soru-Cevap, Gözlem, Gezi / Gözlem, Deney ve Laboratuvar, Anlatım,
6 Süreç ve iplik modellerinde programlama yapar. Problem Çözme, Çoktan Seçmeli Testler, Ödev / Evde-Çöz Sınavlar,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Bilgisayar sistemleri ve C programlama dili hakkında bazı temel bilgiler 1
2 Bilgisayar sistemleri ve C programlama dili hakkında bazı temel bilgiler 2
3 Dosyalar ve dizin dosyaları, bağlantılar (linkler)
4 Dosyadan okuma/yazma, sistem çağrıları ve tampon bellek (buffer) kullanımı
5 Sistem çağrıları ve giriş çıkış 1
6 Sistem çağrıları ve giriş çıkış 2
7 Simgesel dil -1 (yerel değişkenler, ve fonksiyonlar)
8 Simgesel dil -2 (işaretçiler, diziler)
9 Simgesel dil -3 (dallanma)
10 Bellek erişimi ile ilgili uygulamalar
11 Süreçler ve süreç yönetimi 1 (fork, exec, dup, pipe)
12 Süreçler ve süreç yönetimi 2 (fork, exec, dup, pipe)
13 Sinyaller, süreçler arası iletişim
14 İplik (thread) programlama modeli
Kaynaklar
Ders Notu

https://web.eecs.utk.edu/~jplank/plank/classes/cs360/lecture_notes.html
Ders Kaynakları

1.The C Programming Language, 2nd Ed., by Kernighan and Ritchie, Prentice Hall
2. The Art of Unix Programming, Eric Raymond.
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 a Matematik, fen bilimleri ve ilgili mühendislik disiplinine özgü konularda yeterli bilgi birikimi;
1 b Bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinin çözümünde kullanabilme becerisi.
2 a Karmaşık mühendislik problemlerini tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi;
2 b Bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi.
3 Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi.
4 Mühendislik uygulamalarında karşılaşılan karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik ve araçları seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi.
5 a Karmaşık mühendislik problemlerinin veya disipline özgü araştırma konularının incelenmesi için deney tasarlama becerisi.
5 b Deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi.
6 a Disiplin içi takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi.
6 b Çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi.
6 c Bireysel çalışma becerisi.
7 a Sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma, etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme becerisi,
7 b En az bir yabancı dil bilgisi.
7 c Etkin sunum yapabilme becerisi.
7 d Açık ve anlaşılır talimat verme ve alma becerisi.
8 Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği konusunda farkındalık; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi.
9 a Etik ilkelerine uygun davranma, mesleki ve etik sorumluluk hakkında bilgi,
9 b Mühendislik uygulamalarında kullanılan standartlar hakkında bilgi.
10 a Proje yönetimi, risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi, iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi;
10 b Girişimcilik, yenilikçilik hakkında farkındalık
10 c Sürdürülebilir kalkınma hakkında bilgi.
11 a Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ve çağın mühendislik alanına yansıyan sorunları hakkında bilgi;
11 b Mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık.
12 Bilişim Teknolojilerinin yönetim, denetim, gelişim ve güvenliği/güvenilirliği hakkında bilgi sahibi olma ve farkındalık,
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 a PÇ 1 b PÇ 2 a PÇ 2 b PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 a PÇ 5 b PÇ 6 a PÇ 6 b PÇ 6 c PÇ 7 a PÇ 7 b PÇ 7 c PÇ 7 d PÇ 8 PÇ 9 a PÇ 9 b PÇ 10 a PÇ 10 b PÇ 10 c PÇ 11 a PÇ 11 b PÇ 12
1 C dilini kullanarak sistem yazılımı geliştirir.
2 İşletim sisteminin sağladığı sistem çağrılarını etkin olarak kullanır.
3 İşletim sisteminde var olan alt birimlerin tasarımlarını yapar.
4 Dosya ve dizinlerle ilgili etkin programlama yapar.
5 Süreçler arası iletişimin kullanıldığı çoklu süreçli uygulamalar geliştirebilir.
6 Süreç ve iplik modellerinde programlama yapar.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
Toplam 0
Toplam 0
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ara Sınav 1 10 10
Kısa Sınav 2 5 10
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Proje / Tasarım 1 10 10
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 1 16
Final 1 15 15
Toplam İş Yükü 109
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,36
dersAKTSKredisi 5