Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Osmanlı-İngiliz İlişkileri Tarihi TAR 437 7 3 + 0 3 5
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. TURGUT SUBAŞI
Dersi Verenler Doç.Dr. TURGUT SUBAŞI,
Dersin Yardımcıları

Yok

Dersin Kategorisi Alanına Uygun Öğretim
Dersin Amacı

Avrupa’daki değişen güçler dengesi karşısında Osmanlı Devlet ve İngiltere ilişkilerinin nasıl bir seyir izlediğinin öğretilmesi.

 

Dersin İçeriği

İspanya’nın İngiltere’yi işgal tehditleri karşısında İngiltere’nin Osmanlı Devleti’ne yaklaşma çabaları ve Osmanlıdan yardım talebi. İngiltere’nin İstanbul’da elçilik açmasının gerekçeleri. Osmanlı-İngiliz ticari ilişkilerinin başlaması. Ticari ilişkilerden siyasi ilişkilere geçiş süreci. Avrupa’da güçler dengesinin değişmesi ve İngiltere’nin Avrupa’nın güçlü devletleri arasına girmesi. Rus tehdidi karşısında Osmanlı Devleti’nin İngiltere’ye yaklaşması. İngiltere’nin Rusya’ya karşı Osmanlı toprak bütünlüğü ve bağımsızlığını koruma politikası. İki ülke dış politikasındaki değişimde Palmerston ve Mustafa Reşid Paşanın katkıları. Berlin Kongresi ve İngiltere’nin Osmanlı toprak bütünlüğünü koruma politikasını terk etmesi. Berlin Kongresi ve Kıbrıs sorunu. I. Dünya savaşı öncesi ve sırasında İngiltere’nin tutuma ve Osmanlı Devleti.

 

Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 İngiltere’nin Osmanlı Devleti’ne yaklaşma nedenlerini inceler. Anlatım, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap,
2 Ticari ilişkilerden siyasi ilişkilere geçiş sürecini öğretir. Tartışma, Beyin Fırtınası, Grupla Çalışma,
3 Rus tehdidi karşısında Osmanlı İngiliz İlişkilerini inceler. Anlatım, Tartışma, Kısa Cevaplı Testler,
4 Osmanlı Dış politikasında İngiltere'nin önemini kavratır. Tartışma, Örnek Olay, Anlatım,
5 İngiltere’nin Osmanlı toprak bütünlüğünü koruma nedenlerini öğretir. Tartışma, Beyin Fırtınası, Grupla Çalışma,
6 Osmanlı Reformları karşısında İngiltere'nin tutumunu inceler. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 İkili ilişkilerden önce Osmanlı Devleti ve İngiltere’nin genel durumu.
2 İki ülke arasında diplomatik ilişkilerin başlaması.
3 İspanya tehdidi karşısında I. Elizabeth’in III. Murat’a İttifak teklifi.
4 İngiltere’nin İstanbul’da elçilik açması ve ticari ilişkilerin başlaması.
5 İngiltere’nin İspanya’yı yenmesi ve Avrupa’da güçler dengesinin değişmesi.
6 Osmanlı Devleti’nin askeri, siyasi ve ekonomik açıdan zayıflaması ve Rus tehdidi karşısında Osmanlının İngiltere’ye yaklaşma.
7 Mehmet Ali Paşa ayaklanması karşısında II. Mahmut’un İngiltere’den yardım talebi, İngiltere’nin tutumu ve Rusya ile Hünkâr İskelesi Anlaşması.
8 Mısır sorunu karşısında İngiltere’nin desteğini alabilmek için İngiltere’ye rüşvet: Balta Limanı Ticaret Anlaşması.
9 ARA SINAV
10 İkili ilişkilerin gelişmesinde iki önemli figür: Palmerston ve Mustafa Reşid Paşa.
11 Tanzimat reformları karşısında İngiltere’nin tutumu: Müdahaleler ve tepkiler.
12 Kırım Savaşı ve İngiltere.
13 Berlin Kongresi, İngiltere’nin Osmanlı toprak bütünlüğünü koruma politikasını terk etmesi ve Kıbrıs sorunun ortaya çıkması.
14 I. Dünya savaşı öncesi ve sırasında İngiltere’nin tutuma ve Osmanlı Devleti.
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

BAKTIR, Hasan, İngiliz Osmanlı İlişkileri, Kopernik Kitap, Ankara, 2020.

SUBAŞI Turgut, “Mustafa Reşid Paşa’nın İngiliz Dışişleri Temsilcileriyle İlişkileri”, Osmanlı’da Siyaset ve Diplomasi”, OSAMER, İstanbul 2016, s. 91-109.

SUBAŞI Turgut, “Stratford Canning’in Raporlarına Göre Sultan Abdülmecid ve Ona İngiltere Tarafından Verilen Dizbağı Nişanı (Knight Of The Garter)”, Belleten cilt 80, sayı 287, 2016 s.157-176.

SUBAŞI, Turgut, “İngiltere Büyükelçisi Stradford Canning’in Bab-ı Ali ile İlişkileri”, VIII. Milletlerarası Türkoloji Kongresi Bildiri Kitabı, cilt IV, İstanbul 2014, s. 805-815.

DÖNMEZ, Ahmet, Osmanlı-İngiliz İlişkileri: Diplomasi ve Reform (1833-1841), Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Konya, 2013.

SUBAŞI, Turgut, “Anglo-Ottoman Relations Before The Tanzimat” New Millennium Perspectives in the Humanities, (ed. Judi Upton-Ward) Global Humanities Press, New York, 2002, s. 202-230.

TUNCER Hüner, 19. yüzyılda Osmanlı-Avrupa ilişkileri 1814-1914, Ankara 2000

ÖZCAN, Azmi, “İngiltere”, DİA, C. XXII, İstanbul, 2000.

SUBAŞI, Turgut, Anglo-Ottoman Relations and the Reform Question in the Early Tanzimat Period 1839-1852: with Special Reference to Reforms Concerning Ottoman non-Muslims, Doktora Tezi, Birmingham Üniversitesi, İngiltere 1995.

HELLER, J., Anglo Otoman Relations, London, 1989.

KIRKOĞLU, Ömer, Osmanlı İngiliz İlişkileri, Ankara, 1974

KÜTÜKOĞLU, Mübahat S., Osmanlı-İngiliz İktisadi Münasebetleri (1580-1838), Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, Ankara, 1974.

MERAM, Ali Kemal, Belgelerle Türk İngiliz İlişkileri Tarihi, Kitaş Yayınları, İstanbul, 1969.

 

TUBİN, Cemal, Osmanlı İmparatorluğu Döneminde Boğazlar Meselesi, İstanbul 1947.

 

 

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Genel kültür ve tarihe yardımcı bilimlerle ilgili, en güncel bilgileri içeren ders kitaplarını, uygulama araç - gereçlerini ve bilimsel kaynaklarla desteklenen üst düzey bilgi ve becerileri kullanma kabiliyetine sahiptir ve bu bilgi ve becerileri mesleğinde ve araştırmalarında kullanır. X
2 Tarih disiplini ile ilgili kavramları, fikirleri ve verileri, sosyal bilimler araştırma metotlarıyla inceler ve değerlendirir, gün yüzüne çıkmamış (henüz araştırılmamış) konuları tanılar, analiz eder ve tartışır, bunlarla ilgili bilimsel bulgular ve kanıtlara dayalı öneriler geliştirir. X
3 Tarih disiplini ile ilgili konularda uzman ya da bilgisi olmayan dinleyicileri bilgilendirir, onlara elde ettiği bulgularla ilgili düşüncelerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü olarak ifade eder. X
4 Tarih metodolojisini kullanarak, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, yorumlama ve sentez yapma becerilerine sahiptir ve alanıyla ilgili çalışmaları bağımsız veya ortak çalışma olarak yürütür. X
5 Tarihi bilgi ve bulgu eksiklikleri nedeni ile henüz aydınlatılmamış konularda sorumluluk alır ve çözüm üretmeye çalışır. X
6 Sahasında çalışan kişilerin ilgi, istek ve ihtiyaçlarını bilir, içinde bulunduğu çevrenin sosyo-kültürel ve ekonomik özelliklerini tanır; bu özelliklere uygun öğretme ve öğrenme süreçlerini planlar, uygular ve yönetir. Öğrencilerin öğrenme sürecine etkin katılımını sağlar. X
7 Tarih alanında yapılmış güncel araştırmaları takip ederek yeterli düzeyde anlayabilir ve meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisine sahip olmayı amaç edinir. X
8 Tarih alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı ve donanımı bilgisine sahiptir; bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır. X
9 Tarih alanı ile ilgili yaptığı tüm çalışmalarda veri kaynağı olan bilgilerin toplanması tasarlanması, arşivlenmesi, analiz edilmesi, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir. X
10 Tarih alanında kendisini devamlı geliştirmek için gayret gösterir. Yeni bilgi ve fikirlere erişme ve yaşamboyu öğrenme bilincini kazanır. X
11 Tarih alanındaki sosyal bilimler ile ilgili becerileri, alan dışı derslerden elde ettiği kazanımları disiplinler arası çalışmalarda uygular. X
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11
1 İngiltere’nin Osmanlı Devleti’ne yaklaşma nedenlerini inceler. 5 4 4 5 4 5 5 5 4 4 5
2 Ticari ilişkilerden siyasi ilişkilere geçiş sürecini öğretir. 5 4 5 4 5 5 4 4 5 4 4
3 Rus tehdidi karşısında Osmanlı İngiliz İlişkilerini inceler. 5 4 3 4 5 4 3 4 5 4 5
4 Osmanlı Dış politikasında İngiltere'nin önemini kavratır.
5 İngiltere’nin Osmanlı toprak bütünlüğünü koruma nedenlerini öğretir. 4 4 5 5 4 4 5 5 4 4 5
6 Osmanlı Reformları karşısında İngiltere'nin tutumunu inceler. 5 5 4 5 4 5 4 5 5 4 5
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 60
1. Kısa Sınav 10
2. Kısa Sınav 10
1. Ödev 20
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 10 10
Kısa Sınav 2 10 20
Ödev 1 20 20
Toplam İş Yükü 130
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,2
Dersin AKTS Kredisi 5