| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Kazak-Kırgız Türkçesi | TDE 472 | 8 | 3 + 0 | 3 | 5 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üyesi AYŞE AYDIN |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | Arş. Gör. Tuğçe Takoğlu |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Kazak ve Kırgız Türkçelerinin Türk dili şiveleri içindeki yerini öğretmek ve bu şivelerle verilmiş eserlerin dil bilgisi bakımından incelenmesi bilgisini kazandırmak |
| Dersin İçeriği | Öğrencileri, Kazak ve Kırgız Türk şivelerinin edebî metinlerini okuyup anlayacak ve gerektiğinde dil bakımından inceleyecek yeterliliğe ulaştırmak. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Kazak-Kırgız Türkçesinin dayandığı tarihî şiveleri kronolojik olarak sıralar. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | |
| 2 | Kazak- Kırgız Türkçesinin çağdaş Türk şiveleri içindeki konumunu anlatır. | Anlatım, Soru-Cevap, | |
| 3 | Kazak- Kırgız Türkçesinin ses ve şekil özelliklerini kendi cümleleriyle ifade eder. | Tartışma, | |
| 4 | Okuduğu bir metnin Kazak- Kırgız Türkçesine ait olup olmadığını belirler. | Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma, | |
| 5 | Kiril harfli bir Kazak- Kırgız Türkçesi metninin çevriyazı harfli karşılığını gösterir. | Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma, | |
| 6 | Kazak- Kırgız Türkçesine ait bir edebî metnin Türkiye Türkçesi karşılığını gösteren taslak metin hazırlar. | Anlatım, Soru-Cevap, | |
| 7 | Ses ve şekil bilgisi birikiminden şivenin özellikleriyle ilgili bilgilerinden yararlanarak Kazak- Kırgız Türkçesine ait cümle ve kelimeleri çözümler. | Anlatım, Tartışma, | |
| 8 | Kazak- Kırgız Türkçesini diğer çağdaş Türk şiveleriyle karşılaştırırarak onlardan ayırt eder. | Anlatım, Tartışma, | |
| 9 | Türkiye Türkçesine ait bir metindeki ifadelerin Kazak- Kırgız Türkçesiyle nasıl anlatılabileceğini tasarlar. | Anlatım, Soru-Cevap, | |
| 10 | Elindeki bir Kazak- Kırgız Türkçesi metninde gördüğü özellikleri bu şivenin genel özelliklerine göre derleyip düzenler. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 11 | Ses ve şekil bilgisi birikiminden yararlanarak Kazak- Kırgız Türkçesindeki ses ve şekil özelliklerinin ileride hangi biçimleri alacağı konusunda tahminde bulunur. | Anlatım, Tartışma, | |
| 12 | Elindeki bir metnin tarihî mi çağdaş mı olduğu konusunda hüküm verir ve edebîlik bakımından değer biçer. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Türkçenin yaşayan şiveleri içinde Kazak ve Kırgız Türkçeleri | Kazak ve Kırgız Türkçelerinin Türk dili tarihi içerisindeki yeri konusunda ön bilgi sahibi olmak |
| 2 | Kazak Türkçesinin fonetik özellikleri | Kazak Türkçesinin fonetik özellikleri hakkında ön bilgi sahibi olmak |
| 3 | Kazak Türkçesinin morfolojik özellikleri | Kazak Türkçesinin morfolojik özellikleri hakkında ön bilgi sahibi olmak |
| 4 | Kazak Türkçesinin söz dizimi | Kazak Türkçesinin söz dizimi hakkında ön bilgi sahibi olmak |
| 5 | Kazak Türkçesinden metin incelemeleri | Abay Kunanbayev´in eserleri hakkına ön bilgi sahibi olmak |
| 6 | Kırgız Türkçesinin fonetik özellikleri | Kırgız Türkçesinin fonetik özellikleri hakkında ön bilgi sahibi olmak |
| 7 | Kırgız Türkçesinin morfolojik özellikleri | Kırgız Türkçesinin şekil bilgisi özellikleri hakkında ön bilgi sahibi olmak |
| 8 | Kırgız Türkçesinin sözdizimi özellikleri | Cengiz Aytmatov´un eserleri hakkında ön bilgi sahibi olmak |
| 9 | ARA SINAV | Genel tekrar |
| 10 | Kazak ve Kırgız Türkçesinin nesir örnekleri | Kazak ve Kırgız Türkçesinin nesir özellikleri hakkında ön bilgi sahibi olmak |
| 11 | Kazak ve Kırgız Türkçesinin şiir örnekleri | Kazak ve Kırgız Türkçesinin şiir örnekleri hakkında ön bilgi sahibi olmak |
| 12 | Kazak ve Kırgız Türkçesinin söz varlığı | Kazak-Kırgız Türkçelerine Rusçadan alıntılanan ve verilen kelimeler hakkında ön bilgi sahibi olmak |
| 13 | Kazak ve Kırgız edebiyatlarının ünlü isimleri ve eserleri | Magcan Cumayev, Saken Seyfullin, Abay Kunanbayoğlu, Alıkul Osmonov´un´ şiirleri hakkında ön bilgi sahibi olmak |
| 14 | Kazak ve Kırgız edebiyatlarının ünlü isimleri ve eserleri | Magcan Cumayev, Saken Seyfullin, Abay Kunanbayoğlu, Alıkul Osmonov´un´ şiirleri hakkında ön bilgi sahibi olmak |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | Buran, Prof. Dr. Ahmet; Çağdaş Türk Lehçeleri, Akçağ Yay., Ank. 2001 |
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı |
|---|---|
| 1 | Kazak-Kırgız Türkçesinin dayandığı tarihî şiveleri kronolojik olarak sıralar. |
| 2 | Kazak- Kırgız Türkçesinin çağdaş Türk şiveleri içindeki konumunu anlatır. |
| 3 | Kazak- Kırgız Türkçesinin ses ve şekil özelliklerini kendi cümleleriyle ifade eder. |
| 4 | Okuduğu bir metnin Kazak- Kırgız Türkçesine ait olup olmadığını belirler. |
| 5 | Kiril harfli bir Kazak- Kırgız Türkçesi metninin çevriyazı harfli karşılığını gösterir. |
| 6 | Kazak- Kırgız Türkçesine ait bir edebî metnin Türkiye Türkçesi karşılığını gösteren taslak metin hazırlar. |
| 7 | Ses ve şekil bilgisi birikiminden şivenin özellikleriyle ilgili bilgilerinden yararlanarak Kazak- Kırgız Türkçesine ait cümle ve kelimeleri çözümler. |
| 8 | Kazak- Kırgız Türkçesini diğer çağdaş Türk şiveleriyle karşılaştırırarak onlardan ayırt eder. |
| 9 | Türkiye Türkçesine ait bir metindeki ifadelerin Kazak- Kırgız Türkçesiyle nasıl anlatılabileceğini tasarlar. |
| 10 | Elindeki bir Kazak- Kırgız Türkçesi metninde gördüğü özellikleri bu şivenin genel özelliklerine göre derleyip düzenler. |
| 11 | Ses ve şekil bilgisi birikiminden yararlanarak Kazak- Kırgız Türkçesindeki ses ve şekil özelliklerinin ileride hangi biçimleri alacağı konusunda tahminde bulunur. |
| 12 | Elindeki bir metnin tarihî mi çağdaş mı olduğu konusunda hüküm verir ve edebîlik bakımından değer biçer. |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ödev | 30 |
| Toplam | 30 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 50 |
| 1. Final | 50 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 3 | 48 |
| Ara Sınav | 1 | 3 | 3 |
| Ödev | 1 | 10 | 10 |
| Performans Görevi (Laboratuvar) | 1 | 15 | 15 |
| Toplam İş Yükü | 124 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 4,96 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 5 | ||