| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Selçuklu Devri Kültür Tarihi | TAR 381 | 5 | 3 + 0 | 3 | 5 |
| Ön Koşul Dersleri | Yok |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üyesi EFE YEŞİLDURAK |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | Yok |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Türklerin tarih boyunca kurmuş oldukları dört büyük devletten birisi olan Selçukuların kültürel ve sosyal hayatlarını, ilim dünyasına katkılarını, sanatsal faaliyetlerini ve din ve düşünce yapılarını kavratmak |
| Dersin İçeriği | Selçuklu devletlerinde, eğitim, bilim, din, tasavvuf, düşünce, kültür hayatı, beslenme kültürü, ahilik, ideolojiler, diğer toplumlarla etkileşimler hakkında detaylı bilgi verir |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Selçuklu sultanların dine, eğitim ve bilime bakışlarını açıklar | Anlatım, Soru-Cevap, | |
| 2 | Selçuklu devletlerinde dini düşünce hakkında bilgi sahibi olur | Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 3 | Selçuklu toplumunda Müslüman-Hıristiyan ilişkilerini kavrar | Anlatım, Soru-Cevap, Deney ve Laboratuvar, | |
| 4 | Selçuklu toplumunda yaygın tasavvuf hareketleri hakkında bilgi edinir | Deney ve Laboratuvar, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Anlatım, | |
| 5 | Ahilik, fütüvvet ve esnaf teşkilatını açıklar | Anlatım, Soru-Cevap, Deney ve Laboratuvar, Beyin Fırtınası, | Doğru Yanlış Testleri, Kısa Cevaplı Testler, |
| 6 | Kalenderiyye, Vefaiyye, Haydariyye ve Mevelivvye hakkında bilgi sahibi olur | Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Anlatım, | |
| 7 | Selçuklu eğitim sistemi hakkında bilgi edinir | Anlatım, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Deney ve Laboratuvar, | |
| 8 | Nizamiye Medreselerinin dünya eğitim sistemi içerisindeki yerini kavrar | Deney ve Laboratuvar, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 9 | Selçuklu dönemi beslenme kültür hakkında bilgi sahibi olur | Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Anlatım, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Büyük Selçuklu Döneminde Kültür ve Düşünce Hayatının Kaynakları | |
| 2 | Nizamiye Medreseleri | |
| 3 | İmam Gazali’nin Selçuklu Toplumunun Oluşumundaki Rolü | |
| 4 | Hasan Sabbah ve Selçuklu Toplumunda Batıni Hareketler | |
| 5 | İsmailiyye ve Selçuklu Toplumuna Etkileri | |
| 6 | Büyük Selçuklu Devrinde Önemli Kültür Merkezleri | |
| 7 | Büyük Selçuklu devrinde seyahat kültürü ve dervişler | |
| 8 | Türkiye Selçukluların devrinde eğitim ve öğretim | |
| 9 | ARASINAV | |
| 10 | Selçuklular devrinde mistik hareketler ve tarikatlar | |
| 11 | Mevlana, Hacı Bektaş Veli, Yunus Emre | |
| 12 | Kalenderiler, Babailer, Hayderiler, Abdalan-ı Rum, Vefailer | |
| 13 | Fütüvvet, Ahilik ve Selçuklu toplumuna etkileri | |
| 14 | Türkiye Selçuklularında Beslenme Kültürü |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | Ahmet Yaşar Ocak, Ortaçağlar Anadolu’sunda İslam’ın Ayak İzleri: Selçuklu Dönemi, İstanbul: Kitap Yayınevi, 2011. |
| Ders Kaynakları | 1. Ahmet Yaşar Ocak, Türk Sufiliğine Bakışlar, 9. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları, 2007. 2. Ahmet Yaşar Ocak, Ortaçağ Anadolu’sunda İki Büyük Yerleşimci (Kolonizatör) Derviş Yahut Vefaiyye ve Yeseviyye Gerçeği, Ankara: Gazi Üniversitesi Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Merkezi Yayını, 2011. 3. M. Said Polat, Selçuklu Göçerlerinin Dünyası, İstanbul: Kitabevi Yayınları, 2004. 4. Abdülhüseyin Zerrinkub, Medreseden Kaçış, İstanbul: Ağaç Yayınları, 2010. 5. Nizamülmülk, Siyasetnâme, haz.: Mehmet Altay Köymen, Ankara: TTK Basımevi, 1982. 6. Mikail Bayram, Ahi Evran: Tasavvufi Düşüncenin Esasları, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayını, 1995. 7. Haşim Şahin, “Türkiye Selçuklu ve Beylikler Dönemi Mutfak Kültürü”, Türk Mutfağı, ed.: Arif Bilgin-Özge Samancı, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayını, 2008, s. 39-55. 8. Abdülbaki Gölpınarlı, Mevlana’dan Sonra Mevlevilik, İstanbul: İnkılâp Kitabevi, 1953. 9. Irene Melikoff, Hacı Bektaş: Efsaneden Gerçeğe, İstanbul: Cumhuriyet Kitapları, 1998. 10. M. Fuad Köprülü, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, 8. Baskı, Ankara: Dİyanet İşleri Başkanlığı Yayını, 1998. 11. Ahmed Eflaki, Ariflerin Menkıbeleri, I-II, terc.: Tahsin Yazıcı, Ankara: MEB Yayınları, 1989. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Genel kültür ve tarihe yardımcı bilimlerle ilgili, en güncel bilgileri içeren ders kitaplarını, uygulama araç - gereçlerini ve bilimsel kaynaklarla desteklenen üst düzey bilgi ve becerileri kullanma kabiliyetine sahiptir ve bu bilgi ve becerileri mesleğinde ve araştırmalarında kullanır. | ||||||
| 2 | Tarih disiplini ile ilgili kavramları, fikirleri ve verileri, sosyal bilimler araştırma metotlarıyla inceler ve değerlendirir, gün yüzüne çıkmamış (henüz araştırılmamış) konuları tanılar, analiz eder ve tartışır, bunlarla ilgili bilimsel bulgular ve kanıtlara dayalı öneriler geliştirir. | ||||||
| 3 | Tarih disiplini ile ilgili konularda uzman ya da bilgisi olmayan dinleyicileri bilgilendirir, onlara elde ettiği bulgularla ilgili düşüncelerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü olarak ifade eder. | ||||||
| 4 | Tarih metodolojisini kullanarak, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, yorumlama ve sentez yapma becerilerine sahiptir ve alanıyla ilgili çalışmaları bağımsız veya ortak çalışma olarak yürütür. | ||||||
| 5 | Tarihi bilgi ve bulgu eksiklikleri nedeni ile henüz aydınlatılmamış konularda sorumluluk alır ve çözüm üretmeye çalışır. | ||||||
| 6 | Sahasında çalışan kişilerin ilgi, istek ve ihtiyaçlarını bilir, içinde bulunduğu çevrenin sosyo-kültürel ve ekonomik özelliklerini tanır; bu özelliklere uygun öğretme ve öğrenme süreçlerini planlar, uygular ve yönetir. Öğrencilerin öğrenme sürecine etkin katılımını sağlar. | ||||||
| 7 | Tarih alanında yapılmış güncel araştırmaları takip ederek yeterli düzeyde anlayabilir ve meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisine sahip olmayı amaç edinir. | ||||||
| 8 | Tarih alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı ve donanımı bilgisine sahiptir; bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır. | ||||||
| 9 | Tarih alanı ile ilgili yaptığı tüm çalışmalarda veri kaynağı olan bilgilerin toplanması tasarlanması, arşivlenmesi, analiz edilmesi, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir. | ||||||
| 10 | Tarih alanında kendisini devamlı geliştirmek için gayret gösterir. Yeni bilgi ve fikirlere erişme ve yaşamboyu öğrenme bilincini kazanır. | ||||||
| 11 | Tarih alanındaki sosyal bilimler ile ilgili becerileri, alan dışı derslerden elde ettiği kazanımları disiplinler arası çalışmalarda uygular. | ||||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Selçuklu sultanların dine, eğitim ve bilime bakışlarını açıklar | |||||||||||
| 2 | Selçuklu devletlerinde dini düşünce hakkında bilgi sahibi olur | |||||||||||
| 3 | Selçuklu toplumunda Müslüman-Hıristiyan ilişkilerini kavrar | |||||||||||
| 4 | Selçuklu toplumunda yaygın tasavvuf hareketleri hakkında bilgi edinir | |||||||||||
| 5 | Ahilik, fütüvvet ve esnaf teşkilatını açıklar | |||||||||||
| 6 | Kalenderiyye, Vefaiyye, Haydariyye ve Mevelivvye hakkında bilgi sahibi olur | |||||||||||
| 7 | Selçuklu eğitim sistemi hakkında bilgi edinir | |||||||||||
| 8 | Nizamiye Medreselerinin dünya eğitim sistemi içerisindeki yerini kavrar | |||||||||||
| 9 | Selçuklu dönemi beslenme kültür hakkında bilgi sahibi olur |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 50 |
| 1. Kısa Sınav | 10 |
| 1. Ödev | 30 |
| 1. Performans Görevi (Seminer) | 10 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 60 |
| 1. Final | 50 |
| Toplam | 110 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 2 | 32 |
| Ara Sınav | 1 | 5 | 5 |
| Kısa Sınav | 1 | 5 | 5 |
| Ödev | 1 | 5 | 5 |
| Performans Görevi (Seminer) | 1 | 5 | 5 |
| Final | 1 | 20 | 20 |
| Toplam İş Yükü | 120 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 4,8 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 5 | ||