Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Uygulamalı Matris Denklemleri MAT 462 8 2 + 0 2 5
Ön Koşul Dersleri

Lineer Cebir I, Lineer Cebir II, Genelleştirilmiş ve Şartlı Tersler derslerinin alınmış olması tavsiye edilir

Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. HALİM ÖZDEMİR
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Uygulamalı Matematik ABD Araştırma Görevlileri

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Lineer denklem sistemlerinin kapalı çözümlerini bulma fırsatını vermesi genelleştirilmiş tersin önemli bir özelliğidir. Bu nedenle, bu dersin esas amacı, daha çok genelleştirilmiş ve şartlı tersleri kullanarak lineer denklem sistemlerini ve bilgisayarlı uygulamalarını sunmaktır.

Dersin İçeriği

Temel kavramlar ve teoremler, Genelleştirilmiş ve şartlı terslerin özeti, Ax=g nin çözümünün varlığı ve sayısı, Tutarsız lineer denklemler sisteminin yaklaşık çözümü, AXB=C nin çözümünün varlığı ve çözümlerin sayısı, İstatistiksel uygulamalar, En küçük kareler çözümleri, En küçük kareler tersleri, Bilgisayarlı uygulamalar.

Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Genel Matematik kültürünü pekiştirir. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma, Eğitsel Oyun, Deney ve Laboratuvar, Gezi / Gözlem,
2 Herhangi bir matrisin genelleştirilmiş tersini bulur. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma, Eğitsel Oyun, Deney ve Laboratuvar, Gezi / Gözlem,
3 Bir denklem sisteminin çözümünün varlığını kavrar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma, Eğitsel Oyun, Deney ve Laboratuvar, Gezi / Gözlem,
4 Bir matris denklem sisteminin çözümünün varlığını kavrar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma, Eğitsel Oyun, Deney ve Laboratuvar, Gezi / Gözlem,
5 Bir matris denklem sistemi ile denklem sistemi arasındaki bağıntıyı kavrar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma, Eğitsel Oyun, Deney ve Laboratuvar, Gezi / Gözlem,
6 Bir matris denklem sistemi çözüme sahip olmadığında yaklaşık çözümünü bulur. Gezi / Gözlem, Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma, Eğitsel Oyun, Deney ve Laboratuvar,
7 İstatistiksel uygulamaları yapar. Gezi / Gözlem, Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma, Eğitsel Oyun, Deney ve Laboratuvar,
8 Bulunan yaklaşık çözümler ile en küçük kareler çözümlerini karşılaştırır. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma, Eğitsel Oyun, Deney ve Laboratuvar, Gezi / Gözlem,
9 Bilgisayar programı hazırlayarak çözümlere ulaşır. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma, Eğitsel Oyun, Deney ve Laboratuvar, Gezi / Gözlem,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Giriş [4] Sayfa 44-160; [1] Sayfa 138-139
2 Temel kavramlar ve teoremler [1] Sayfa 95-135
3 Genelleştirilmiş ve şartlı terslerin özeti [1] Sayfa 95-135
4 Ax=g nin çözümünün varlığı [1] Sayfa 139-142
5 Ax=g sisteminin çözümlerinin sayısı [1] Sayfa 142-146
6 Tutarsız lineer denklemler sisteminin yaklaşık çözümü [1] Sayfa 146-150
7 Tutarsız lineer denklemler sisteminin yaklaşık çözümü (devam) [1] Sayfa 146-150
8 İstatistiksel uygulamalar [1] Sayfa 150-153
9 Dönem içi sınavı
10 AXB=C nin çözümünün varlığı [2] Sayfa 55-61
11 AXB=C sisteminin çözümlerinin sayısı [2] Sayfa 55-61
12 En küçük kareler çözümleri ve tersleri [1] Sayfa 153-158
13 İstatistiksel uygulamalar [1] Sayfa 159-160;[2] Sayfa 136154
14 Bilgisayarlı uygulamalar [1] Sayfa 160-162; [5] Tamamen
Kaynaklar
Ders Notu

[1] Freanklin A. GRAYBILL, Introduction to matrices with applications in statistics, Wadsworth publishing company, Inc., Belmont California, 1969.

Ders Kaynakları

[2] C. Radhakrishna RAO, Sujit Kumar MITRA, Generalized inverse of matrices and its applications, John Wiley & Sons Inc., Canada, 1971.
[3] Thomas N. F. GREVILLE, Adi BEN-ISRAEL, Generalized Inverses Theory and Applications, John Wiley & Sons, Inc., Canada, 1974.
[4] Stewart VENIT, Wayne BISHOP, Elementary linear algebra, McGraw Hill, Boston, 1985.
[5] M. Uzunoğlu, A.Kızıl, Ö.Ç. Onar, Her yönüyle Matlab, 2003

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Ortaöğretimde kazanılan yeterlilikler üzerine kurulan matematik ile ilgili materyalleri kullanarak, ileri düzeyde bilgi donanımına sahip olur.
2 Matematik bilimindeki kavramları, teorileri ve verileri, bilimsel yöntemlerle değerlendirerek, karşılaşılan problem ve konuları belirler ve analiz eder, tartışmalar yapar, kanıta ve araştırmalara dayalı öneriler geliştirir. X
3 Matematik lisans konularında ileri düzey çalışmaları bağımsız olarak veya paydaşlarıyla ortaklaşa yürütebilecek yeterliliğe sahip olur. X
4 Matematik bilimindeki bilgileri takip edebilecek ve meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde bir yabancı dil bilgisine sahip olur. X
5 Matematik biliminin gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı bilgisine sahip olur. X
6 Matematik bilimi ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerlere sahip olur. X
7 Güncel problemlerin matematik modellerini yaparak çözümleme yeteneğine sahip olur. X
8 Soyut düşünme yeteneğini kullanır. X
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8
1 Genel Matematik kültürünü pekiştirir.
2 Herhangi bir matrisin genelleştirilmiş tersini bulur.
3 Bir denklem sisteminin çözümünün varlığını kavrar.
4 Bir matris denklem sisteminin çözümünün varlığını kavrar.
5 Bir matris denklem sistemi ile denklem sistemi arasındaki bağıntıyı kavrar.
6 Bir matris denklem sistemi çözüme sahip olmadığında yaklaşık çözümünü bulur.
7 İstatistiksel uygulamaları yapar.
8 Bulunan yaklaşık çözümler ile en küçük kareler çözümlerini karşılaştırır.
9 Bilgisayar programı hazırlayarak çözümlere ulaşır.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 55
1. Kısa Sınav 15
2. Kısa Sınav 15
3. Kısa Sınav 15
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 60
1. Final 40
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Final 1 16 16
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 16 16
Kısa Sınav 3 9 27
Toplam İş Yükü 123
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,92
Dersin AKTS Kredisi 5