| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Korozyon | KIM 421 | 7 | 2 + 0 | 2 | 3 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Doç.Dr. MURAT TUNA |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Alanına Uygun Öğretim |
| Dersin Amacı | Korozyon, metallerin ve diğer malzemelerinin çevresel etkiler nedeniyle zamanla bozulmasına yol açan önemli bir kimyasal ve elektrokimyasal süreçtir. Günümüz endüstrisinde, korozyon nedeniyle oluşan maddi kayıplar ve güvenlik riskleri büyük bir problem teşkil etmektedir. Bu dersin amacı, öğrencilere korozyonun temel mekanizmalarını, çeşitlerini ve bu süreci kontrol etmek için kullanılan yöntemleri öğretmektir. Ders kapsamında, korozyonun termodinamik ve kinetik temelleri, çevresel faktörlerin korozyona etkisi, korozyondan korunma yöntemleri ve endüstriyel uygulamalar ele alınacaktır. Ayrıca, korozyon testleri ve analiz yöntemleri tanıtılarak öğrencilerin pratik uygulamalarla ilgili bilgi sahibi olmaları sağlanacaktır. |
| Dersin İçeriği | 1. Giriş ve Temel Kavramlar Korozyonun tanımı ve önemi Korozyonun ekonomik ve çevresel etkileri Elektrokimyasal temel kavramlar (oksidasyon-redüksiyon, elektrot potansiyelleri) 2. Elektrokimyasal Korozyon Mekanizmaları Elektrokimyasal hücreler ve korozyon Anodik ve katodik reaksiyonlar Elektrokimyasal denge ve Nernst denklemi 3. Korozyon Çeşitleri Üniform (homojen) korozyon Galvanik korozyon Çukurcuk (pitting) korozyonu Aralık (crevice) korozyonu Seçici korozyon (dezinkifikasyon vb.) Gerilim korozyonu ve hidrojen gevrekliği 4. Çevresel Faktörlerin Korozyona Etkisi pH, sıcaklık ve oksijen miktarı Nem ve atmosferik korozyon Deniz suyu, endüstriyel ortam ve toprak etkisi 5. Korozyonun Termodinamiği ve Kinetiği Pourbaix diyagramları ve denge durumları Polarizasyon ve aktivasyon aşamaları Korozyon hızını etkileyen faktörler 6. Korozyonun Önlenmesi – Malzeme Seçimi ve Kaplamalar Korozyona dayanıklı malzemeler ve alaşımlar Koruyucu kaplamalar (boyalar, metal kaplamalar) Oksit tabakaları ve pasifleştirme 7. Korozyonun Önlenmesi – Elektrokimyasal Yöntemler Katodik koruma (galvanik anotlar, dış akım kaynaklı sistemler) Anodik koruma Elektrokimyasal koruma yöntemlerinin uygulamaları 8. Korozyonun Önlenmesi – Kimyasal ve Tasarımsal Yöntemler Korozyon inhibitörleri ve çalışma prensipleri Metal yüzey modifikasyonları Tasarım değişiklikleri ile korozyonun önlenmesi 9. Korozyon Testleri ve Analiz Yöntemleri Korozyon hızı ölçüm teknikleri Tafel eğrileri ve elektroanalitik yöntemler Korozyon testleri (tuz sisi testi, elektrokimyasal empedans spektroskopisi vb.) 10. Endüstriyel Korozyon ve Örnek Uygulamalar Petrokimya ve rafineri sektöründe korozyon İnşaat ve altyapı sektöründe korozyon problemleri Havacılık ve otomotiv sektöründe korozyon önleme stratejileri 11. Çevresel ve Ekonomik Boyutlarıyla Korozyon Yönetimi Korozyon maliyetleri ve ekonomik etkileri Çevresel etkiler ve sürdürülebilirlik Korozyon yönetimi ve bakım stratejileri 12. Güncel Araştırmalar ve Yeni Teknolojiler Nanomalzemeler ve akıllı kaplamalar Yeşil inhibitörler ve çevre dostu çözümler Yeni nesil elektrokimyasal koruma teknikleri |
| Kalkınma Amaçları |
|---|
|
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Korozyonun Temel Prensiplerini Açıklar | Kısa Cevaplı Testler, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), Ödev / Evde-Çöz Sınavlar, | |
| 2 | Korozyon Türlerini Tanımlar ve Açıklar | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 3 | Korozyonu Etkileyen Faktörleri Değerlendirir | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 4 | Korozyondan Korunma Yöntemlerini Uygular | ||
| 5 | Korozyonun Termodinamiğini ve Kinetiğini Açıklar | ||
| 6 | Korozyon Testleri ve Analiz Yöntemlerini Kullanır | ||
| 7 | Endüstride Karşılaşılan Korozyon Problemlerini Çözümler | ||
| 8 | Korozyonun Ekonomik ve Çevresel Etkilerini Açıklar | Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Giriş ve Temel Kavramlar | Pierre R. Roberge, "Handbook of Corrosion Engineering", McGraw-Hill |
| 2 | Elektrokimyasal Korozyon Mekanizmaları | J. O'M. Bockris, A.K.N. Reddy, "Modern Electrochemistry" |
| 3 | Korozyon Çeşitleri I | Zaki Ahmad, "Principles of Corrosion Engineering and Corrosion Control" |
| 4 | Korozyon Çeşitleri II | Zaki Ahmad, "Principles of Corrosion Engineering and Corrosion Control" |
| 5 | Çevresel Faktörlerin Korozyona Etkisi | Shreir, Jarman & Burstein, "Corrosion: Metal-Environment Reactions" |
| 6 | Korozyonun Termodinamiği ve Kinetiği | D.A. Jones, "Principles and Prevention of Corrosion", |
| 7 | Arasınav | |
| 8 | Korozyonun Önlenmesi I – Malzeme Seçimi ve Kaplamalar | H.H. Uhlig, "Uhlig's Corrosion Handbook", Wiley |
| 9 | Korozyonun Önlenmesi II – Elektrokimyasal Yöntemler | H.H. Uhlig, "Uhlig's Corrosion Handbook", Wiley |
| 10 | Korozyonun Önlenmesi III – Kimyasal ve Tasarımsal Yöntemler | H.H. Uhlig, "Uhlig's Corrosion Handbook", Wiley |
| 11 | Korozyon Testleri ve Analiz Yöntemleri | J.R. Davis, "Corrosion: Understanding the Basics", ASM International |
| 12 | Endüstriyel Korozyon ve Örnek Uygulamalar | Raj N. Ghosh, "Corrosion in the Petrochemical Industry", ASM International |
| 13 | Çevresel ve Ekonomik Boyutlarıyla Korozyon Yönetimi | R.W. Revie, "Corrosion and Corrosion Control: An Introduction to Corrosion Science and Engineering" |
| 14 | Güncel Araştırmalar ve Yeni Teknolojiler |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | Öğretim üyesi tarafından hazırlanan ders notları kullanılacaktır. |
| Ders Kaynakları | · Roberge, P. R. Handbook of Corrosion Engineering; McGraw-Hill: New York, 2000. · Ahmad, Z. Principles of Corrosion Engineering and Corrosion Control; Elsevier: Amsterdam, 2006. · Jones, D. A. Principles and Prevention of Corrosion; Prentice Hall: Upper Saddle River, NJ, 1996. · Bockris, J. O'M.; Reddy, A. K. N. Modern Electrochemistry; Springer: New York, 1998. · Fontana, M. G. Corrosion Engineering; McGraw-Hill: New York, 1986. · Shreir, L. L.; Jarman, R. A.; Burstein, G. T. Corrosion: Metal-Environment Reactions; Butterworth-Heinemann: Oxford, 1994. · Uhlig, H. H. Uhlig's Corrosion Handbook; Revie, R. W., Ed.; Wiley: Hoboken, NJ, 2011. · Pourbaix, M. Atlas of Electrochemical Equilibria in Aqueous Solutions; NACE International: Houston, TX, 1974. · Schweitzer, P. A. Corrosion Engineering Handbook; CRC Press: Boca Raton, FL, 2007. · ASTM International. ASTM G Standards: Standard Practice for Laboratory Immersion Corrosion Testing of Metals; ASTM: West Conshohocken, PA, 2019. · Davis, J. R. Corrosion: Understanding the Basics; ASM International: Materials Park, OH, 2000. · Ghosh, R. N. Corrosion in the Petrochemical Industry; ASM International: Materials Park, OH, 2006. · Das, A. K. Metallurgy of Failure Analysis; McGraw-Hill: New York, 1997. · Revie, R. W. Corrosion and Corrosion Control: An Introduction to Corrosion Science and Engineering; Wiley: Hoboken, NJ, 2008. · Leygraf, C.; Graedel, T. E. Atmospheric Corrosion; Wiley: Hoboken, NJ, 2000. · ASM International. Advanced Coatings for Corrosion Protection; ASM International: Materials Park, OH, 2014. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Lisans derecesi yeterlilikleri üzerine kurulan, kimya alanında en güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç ve gereçleri ve diğer bilimsel kaynaklarla desteklenen ileri düzeyde bilgi ve kavrayışı kullanabilme becerisi. | X | |||||
| 2 | Kimya alanındaki kavramları, fikirleri ve verileri, bilimsel yöntemlerle değerlendirme, karmaşık problem ve konuları belirleme ve analiz etme, kanıta ve araştırmalara dayalı öneriler geliştirme becerisi. | X | |||||
| 3 | Uzman ya da uzman olmayan dinleyici gruplarını, kimya ile ilgili konularda bilgilendirme, onlara düşüncelerini, problemleri ve çözüm yöntemlerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü aktarabilme becerisi. | X | |||||
| 4 | Öğrenmeyi öğrenme becerileri ve eleştirel düşünceyle, ileri düzey çalışmaları bağımsız ve takım olarak yürütebilme becerisi. | X | |||||
| 5 | Kimya alanındaki uygulamalarda karşılaşabileceği öngörülemeyen karmaşık durumlarda sorumluluk alarak çözüm üretme becerisi. | X | |||||
| 6 | Kimya ile ilgili sektörlerde sorumluluk alabilme ve mesleki gelişimine yönelik etkinlikleri planlayıp yönetme becerisi. | ||||||
| 7 | Alanındaki bilgileri takip edebilecek ve meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisi | X | |||||
| 8 | Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ve donanımı bilgisi ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerindeki gelişmeleri izleme ve kullanabilme becerisi. | X | |||||
| 9 | Kimya alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal ve mesleki etik değerleri gözetme bilinci. | X | |||||
| 10 | Kimya alanı dışında ders alması ve iş güvenliği, işçi sağlığı, sosyal güvenlik hakları, toplam kalite yönetimi ile çevre koruma konularında farkındalık sağlanması | X | |||||
| 11 | Elde edilen verileri istatistikî olarak değerlendirip yorumlayabilme kabiliyeti. | X | |||||
| 12 | Kimya alanındaki endüstriyel prosesleri kavrama ve karşılaşılan problemleri çözebilme becerisi. | X | |||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Korozyonun Temel Prensiplerini Açıklar | 3 | 4 | 3 | 2 | 2 | 1 | 0 | 0 | 2 | 0 | 0 | 2 |
| 2 | Korozyon Türlerini Tanımlar ve Açıklar | ||||||||||||
| 3 | Korozyonu Etkileyen Faktörleri Değerlendirir | ||||||||||||
| 4 | Korozyondan Korunma Yöntemlerini Uygular | ||||||||||||
| 5 | Korozyonun Termodinamiğini ve Kinetiğini Açıklar | ||||||||||||
| 6 | Korozyon Testleri ve Analiz Yöntemlerini Kullanır | ||||||||||||
| 7 | Endüstride Karşılaşılan Korozyon Problemlerini Çözümler | ||||||||||||
| 8 | Korozyonun Ekonomik ve Çevresel Etkilerini Açıklar |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 60 |
| 1. Kısa Sınav | 20 |
| 2. Kısa Sınav | 20 |
| Toplam | 100 |
| 1. Final | 60 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 40 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 13 | 2 | 26 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 13 | 1 | 13 |
| Ara Sınav | 1 | 10 | 10 |
| Kısa Sınav | 2 | 10 | 20 |
| Final | 1 | 10 | 10 |
| Toplam İş Yükü | 79 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 3,16 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 3 | ||