Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
İslam'da Sosyal Güvenlik ve Sigortacılık IEF 303 5 3 + 0 3 5
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. HAKAN ASLAN
Dersi Verenler Doç.Dr. HAKAN ASLAN,
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Bu dersin amacı, İslam esasları çerçevesinde sosyal güvenlik ve sigorta olgusunun incelenmesi ve çağdaş ekonomik dünyada İslami sigortacılık uygulamalarının anlaşılmasıdır.

Dersin İçeriği

İslam´da sosyal günvenlik kavramı, tarihi geçmişi, sosyal güvenlikle ilgili kurumlar ve günümüzdeki sigortacılık (tekafül) uygulamaları.

Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 İslam'da sosyal güvenlik ve tarihi hakkında bilgi sahibi olma
2 İslam'da sosyal güvenlik işlevini gören müesseleri tanıma
3 Modern sosyal güvenlik sistemi ve İslam'daki sosyal güvenlik anlayışını karşılaştırma
4 Modern sigortacılık sistemi ve kurumlarını tanıma
5 İslam'da sigortacılık (tekâfül) uygulamaları hakkında bilgi sahibi olma
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Derse Giriş: - Dersin işleyişi hakkında genel bilgi verilmesi - Dönem içi hedeflerin belirlenmesi Ders Kaynaklarının temin edilmesi
2 İslam'da Dayanışma ve Sosyal Güvenlik Kavramı Beşer, F. (2016). İslam’da Sosyal Güvenlik (4th ed.). İstanbul: Nun.: 1 ve 2. bölümler (ss.11-130)
3 İslam´da Sosyal Güvenlik Kurumları Beşer, F. (2016). İslam’da Sosyal Güvenlik (4th ed.). İstanbul: Nun
4 İslam ve Modern Sosyal Güvenlik Anylayışları Karşılaştırılması Beşer, F. (2016). İslam’da Sosyal Güvenlik (4th ed.). İstanbul: Nun
5 İslam Hukuku Açısından Sigorta Ders kaynakları listesinde ilgili makale ve bölümler
6 Risk ve Risk Yönetimi Kavramları Ders kaynakları listesinde ilgili makale ve bölümler
7 Konvansiyonel Sigortacılığın Temel İlkeleri Ders kaynakları listesinde ilgili makale ve bölümler
8 Ara Sınav
9 Tekafülün Kavramsal Çerçevesi Ders kaynakları listesinde ilgili makale ve bölümler
10 Tekafü Sisteminin Operasyonel Yapısı Ders kaynakları listesinde ilgili makale ve bölümler
11 Bireysel Emeklilik Sistemi ve Faizsiz Emeklilik Planları
12 Sigortacılık ve Tekafülün Yasal ve Mevzuatsal Yapısı Katılım Sigortacılığı Mevzuatı
13 Reasürans ve Retekafül Ders kaynakları listesinde ilgili makale ve bölümler
14 Genel Tekrar Ders kaynakları listesinde ilgili makale ve bölümler
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

DİA, Sigorta, http://www.islamansiklopedisi.info/dia/pdf/c37/c370111.pdf

HACAK, H.(2006). İslâm Hukukunda Sigorta ve Fıkıh Bilginlerinin Sigortaya Yaklaşımının Genel Bir Değerlendirmesi. “Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi”. Cilt 30. sf 21-50

Tekafül: Teori ve Uygulama, 2017, Kaya, S., Yardımcıoğlu, F. & Aslan, H. (editörler) Ensar Yay, 

Aslan, H . (2015). Türkiye’de Tekafül (İslami Sigorta) Uygulamaları: Problemler ve Çözüm Önerileri. Uluslararası İslam Ekonomisi ve Finansı Araştırmaları Dergisi, 1 (1), 93-117. Retrieved from http://dergipark.gov.tr/ijisef/issue/29332/313850

Katılım Sigortacılığı Mevzuatı:

1- eski yönetmelik: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/09/20170920-7.htm

2- Yeni Yönetmelik: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/12/20201219-2.htm
Sağlam, H. (2011). İSLÂM HUKUK TARİHİNDEKİ ÂKİLE BUGÜNÜN SİGORTASI MIDIR? C.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, XV(1), 265–292.

Demir, F. (2002). Sigorta (‘Âkıle Müessesesi ve Süftece Muamelesi Işığında Bir Tedkik). Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, XLIII(2), 169–200.

Dalgın, N. (2003). İslam Hukuku Açısından Karşılıklı Sigortalar. İslami Araştırmalar Dergisi, 16(4), 615–629.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 İslam İktisadı ve Finans alanında güncel bilgileri içeren ders kitapları, makaleler ve araştırmalarla desteklenen ileri düzeyde kurumsal ve uygulamalı bilgilere sahip olma. X
2 Konvansiyonel İktisat ve Finans disiplinlerine dair teorilere hâkim olup karşılaştırmalı analiz yapma.
3 Ekonomik aktörlerin karşılaştıkları problemleri kritik ederek İslam İktisadı ve Finans temelinde çözümler üretebilme. X
4 Uygulamaya yönelik edindiği bilgileri iş hayatında kullanabilme. X
5 Alana dair öğrendikleri ile çalıştığı kuruma yeni bir vizyon sunarak verimli ve etkin stratejiler geliştirebilme. X
6 Ekonomik verileri toplama, düzenleme ve analiz etmede gereken istatistik ve ekonometrik yöntemleri bilme ve bilgisayar programlarını kullanabilme. X
7 Öğrenilen cebirsel ve istatistik yöntemleriyle kamu ve iş dünyasının karşılaştığı sorunları çözme yeteneğine sahip olma. X
8 İslam İktisat Teorisi, İslam İktisat Tarihi, İslam İktisat Düşüncesi, Muamelat Fıkhı, Katılım Bankacılığı, Katılım Sigortacılığı ve İslami Sermaye Piyasaları gibi İslam İktisadı ve Finansın seçmiş olduğu alt dallarında uzmanlaşma hedefine sahip olma. X
9 Gerek kamunun gerekse de özel kesimin gereksinim duyduğu yüksek becerili elemanlarda olması gereken yeterli düzeyde hukuk ve muhasebe bilgisine sahip olma. X
10 Türkçe’nin yanı sıra en az bir yabancı dilde daha (tercihen Arapça veya İngilizce) yüksek iletişim becerisine sahip olma.
11 Yapacağı çalışmalarda toplumsal, bilimsel ve mesleki ahlâk kurallarının bilincinde olma. X
12 Yerel ve uluslararası platformlarda İslam İktisadı ve Finans alanına dair bilgi aktarımlarında bulunma. X
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12
1 İslam'da sosyal güvenlik ve tarihi hakkında bilgi sahibi olma
2 İslam'da sosyal güvenlik işlevini gören müesseleri tanıma
3 Modern sosyal güvenlik sistemi ve İslam'daki sosyal güvenlik anlayışını karşılaştırma
4 Modern sigortacılık sistemi ve kurumlarını tanıma
5 İslam'da sigortacılık (tekâfül) uygulamaları hakkında bilgi sahibi olma
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 60
1. Kısa Sınav 20
2. Kısa Sınav 20
Toplam 100
1. Final 50
1. Yıl İçinin Başarıya 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 14 3 42
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 14 3 42
Kısa Sınav 2 5 10
Ara Sınav 1 10 10
Final 1 20 20
Toplam İş Yükü 124
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,96
Dersin AKTS Kredisi 5