| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Ekstraktif Metalurji Prensipleri | MMM 216 | 4 | 3 + 0 | 3 | 5 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Koordinatörü | Doç.Dr. MEHMET UYSAL |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Metalurjik proseslerin temel prensiplerini ve uygulama esaslarını, endüstriyel örnek uygulamalarını cevherden başlayarak bilgilendirmek, reaksiyon stokiometrisinin temellerini ve problem çözüm yöntemlerini anlama, döküm öncesi şarj ve bileşim hesaplama mantığını kazanma, 3. ve 4. sınıflarda karşılaşacakları Demir Çelik Üretimi, Seramik Malzemeler, Demirdışı Metal Üretimi, Döküm Prensipleri ve Teknolojisi gibi mesleki derslerin de alt yapısını oluşturmaktır. |
| Dersin İçeriği | Metalurjik hammaddeler ve ön işlemler; cevher hazırlama yöntemleri. Stokiometrik prensipler, metalurjik örnek problem çözümleri. Pirometalurjik proseslerin genel karakteristikleri, kurutma, uçurma, kavurma, kalsinasyon, sinterleyici kavurma, ergitme, mat oluşumu ve ergitmesi, curuf oluşumu ve ergitmesi, rafinasyon işlemleri, problem çözümleri. Hidrometalurjinin esası, çözümlendirme işlemleri, çözelti işleme (metal kazanma)yöntemleri,problem çözümleri. Elektrometalurji ve temel prensipleri, elektroliz, elektrolitik redüksiyon ve rafinasyon, ergimiş tuzlarla elektroliz, elektrotermik işlemler, problem çözümleri. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Metalurjik hammaddeler ve ön işlemlerini, cevher hazırlama yöntemlerini kavrar, | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Bireysel Çalışma, | |
| 2 | Stokiometrik prensipleri kavrar, problem çözme becerisi kazanır, | Grupla Çalışma, Tartışma, Gezi / Gözlem, Anlatım, | |
| 3 | Pirometalurjik proseslerin temel prensiplerini ve proses tasarımlarını kavrar, problem çözme yetisi kazanır | Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Gezi / Gözlem, Anlatım, | |
| 4 | Hidrometalurjik proseslerinin temel prensiplerini kavrar, problem çözer, | Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Gezi / Gözlem, Anlatım, | |
| 5 | Elektrometalurjik proseslerin temel prensipleri kavrar, bu yöntemlerle metal üretimine ait problem çözme becerisi kazanır, | Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Gezi / Gözlem, Anlatım, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Cevher ve hazırlanması ile ilgili tanımlar. Metalurjik hammaddeler ve ön işlemler, tane küçültme, büyütme ve boyuta göre tasnif işlemleri | Kaynaklardaki ilgili konular |
| 2 | Hem boyuta hem de özgül ağırlığına, manyetik özelliğine, elektriksel iletkenliğine, yüzey özelliğine göre cevher zenginleştirme yöntemleri | Kaynaklardaki ilgili konular |
| 3 | Atom ağırlığı ve mol kavramı, kimyasal eşitlikler, Kimyasal ekivalent, denklemlerin toplanması ve stokiometrik problem çözümlerinde genel metotlar, örnek problemler | Kaynaklardaki ilgili konular |
| 4 | Şarj ve bileşim hesaplamaları ve metalurjik problem çözümleri | Kaynaklardaki ilgili konular |
| 5 | Pirometalurjik proseslerin genel karakteristikleri, kurutma, kavurma, uçurma, kalsinasyon, sinterleyici kavurma. | Kaynaklardaki ilgili konular |
| 6 | Pirometalurjik proses uygulamaları ve problem çözümleri | Kaynaklardaki ilgili konular |
| 7 | Cevher ergitme prosesleri ve türleri, rafinasyon ergitme prosesleri ve türleri. | Kaynaklardaki ilgili konular |
| 8 | Ergitme ve rafinasyon proseslerine ait örnekler ve problem çözümleri | Kaynaklardaki ilgili konular |
| 9 | Hidrometalurji, çözümlendirme işlemleri, reaktiflerin seçimi ve örnek liç uygulamaları | Kaynaklardaki ilgili konular |
| 10 | Katı-sıvı ayrımı ve çözeltinin emprütelerden temizlenmesi usulleri | Kaynaklardaki ilgili konular |
| 11 | Çözelti işleme; çözeltilerden metal veya bileşiklerin kazanım yöntemleri | Kaynaklardaki ilgili konular |
| 12 | Hidrometalurjik örnek uygulamalar ve problem çözümleri | Kaynaklardaki ilgili konular |
| 13 | Elektrometalurji ve temel prensipleri, elektroliz, elektrolitik redüksiyon ve rafinasyon, farkları ve elektrolizi etkileyen faktörler, problem çözümleri | Kaynaklardaki ilgili konular |
| 14 | Elektrotermik işlemler, ark, indüksiyon ve direnç fırınlarının temel prensipleri, olay çalışmalar | Kaynaklardaki ilgili konular |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | Ders notu mevcuttur |
| Ders Kaynakları | 1- Ekstraktif Metalurji Prensipleri I, F.Y.Bor, İTÜ Matbaası, 1990. 2- Ekstraktif Metalurji Prensipleri, A.O. AYDIN, İTÜ Sakarya Müh.Fak.Matbaası,1989. 3- Handbook on the Estimation of Metallurgical Process Costs, W.T.Ruhmer, 2 nd edition, South Africa, August 1991. 4- Ekstraktif Metalurji, Sezai Cankut, İTÜ Matbaası, 1972 5- Extractive Metallurgy, Fathı Habashi, Volume 2-4, 1986. 6-Metalurji Problemleri, Çev:Veli Aytekin, İTÜ Matbaası, 1978. 7-Bakır Hidrometalurjisi ve flotasyonu, Sabri Karahan,TMMOB Yayını. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 a | Matematik, fen bilimleri ve ilgili mühendislik disiplinine özgü konularda yeterli bilgi birikimi; | X | |||||
| 1 b | Bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinin çözümünde kullanabilme becerisi. | X | |||||
| 2 a | Karmaşık mühendislik problemlerini tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; | X | |||||
| 2 b | Bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi. | ||||||
| 3 | Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi. | ||||||
| 4 | Mühendislik uygulamalarında karşılaşılan karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik ve araçları seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi. | ||||||
| 5 a | Karmaşık mühendislik problemlerinin veya disipline özgü araştırma konularının incelenmesi için deney tasarlama becerisi. | ||||||
| 5 b | Deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi. | ||||||
| 6 a | Disiplin içi takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi. | ||||||
| 6 b | Çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi. | ||||||
| 6 c | Bireysel çalışma becerisi. | ||||||
| 7 a | Sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma, etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme becerisi, | ||||||
| 7 b | En az bir yabancı dil bilgisi. | ||||||
| 7 c | Etkin sunum yapabilme becerisi. | ||||||
| 7 d | Açık ve anlaşılır talimat verme ve alma becerisi. | ||||||
| 8 | Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği konusunda farkındalık; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi. | ||||||
| 9 a | Etik ilkelerine uygun davranma, mesleki ve etik sorumluluk hakkında bilgi, | ||||||
| 9 b | Mühendislik uygulamalarında kullanılan standartlar hakkında bilgi. | ||||||
| 10 a | Proje yönetimi, risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi, iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; | ||||||
| 10 b | Girişimcilik, yenilikçilik hakkında farkındalık | ||||||
| 10 c | Sürdürülebilir kalkınma hakkında bilgi. | ||||||
| 11 a | Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ve çağın mühendislik alanına yansıyan sorunları hakkında bilgi; | ||||||
| 11 b | Mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık. | ||||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 1 a | PÇ 1 b | PÇ 2 | PÇ 2 a | PÇ 2 b | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 5 a | PÇ 5 b | PÇ 6 | PÇ 6 a | PÇ 6 b | PÇ 6 c | PÇ 7 | PÇ 7 a | PÇ 7 b | PÇ 7 c | PÇ 7 d | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 9 a | PÇ 9 b | PÇ 10 | PÇ 10 a | PÇ 10 b | PÇ 10 c | PÇ 11 | PÇ 11 a | PÇ 11 b |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Metalurjik hammaddeler ve ön işlemlerini, cevher hazırlama yöntemlerini kavrar, | 1 | 2 | |||||||||||||||||||||||||||||
| 2 | Stokiometrik prensipleri kavrar, problem çözme becerisi kazanır, | 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| 3 | Pirometalurjik proseslerin temel prensiplerini ve proses tasarımlarını kavrar, problem çözme yetisi kazanır | 2 | 1 | |||||||||||||||||||||||||||||
| 4 | Hidrometalurjik proseslerinin temel prensiplerini kavrar, problem çözer, | 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| 5 | Elektrometalurjik proseslerin temel prensipleri kavrar, bu yöntemlerle metal üretimine ait problem çözme becerisi kazanır, | 2 | 1 |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ödev | 15 |
| Toplam | 15 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 55 |
| 1. Final | 45 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Kısa Sınav | 3 | 9 | 27 |
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 3 | 42 |
| Ara Sınav | 1 | 10 | 10 |
| Ödev | 0 | 8 | 0 |
| Final | 1 | 15 | 15 |
| Toplam İş Yükü | 136 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 5,44 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 5 | ||