| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Türk İslam Edebiyatı ve Osmanlı Türkçesi | ILA 212 | 4 | 4 + 0 | 4 | 5 |
| Ön Koşul Dersleri | - |
| Önerilen Seçmeli Dersler | Divan Edebiyatı Tasavvuf Edebiyatı
|
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Koordinatörü | Prof.Dr. KENAN MERMER |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Alanına Uygun Temel Öğretim |
| Dersin Amacı | Türk-İslâm Edebiyatının mahiyetini, kaynaklarını ve bu edebiyattaki nazım-nesir türlerini öğretmek; Osmanlı Türkçesi´yle yazılmış eski ve modern metinleri doğru bir şekilde okuyabilme ve bu kaynakları kullanabilme becerisini geliştirmek |
| Dersin İçeriği | Türk-İslâm Edebiyatının tarihsel olarak gelişimi, dönemleri, nazım-nesir tahlilleri |
| Kalkınma Amaçları |
|---|
|
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Türk-İslâm Edebiyatının inşa olunma sürecini kavrar, özelliklerini ve kaynaklarını bilir. | Anlatım, Beyin Fırtınası, Tartışma, | |
| 2 | Türk-İslâm Edebiyatının temel eserlerini kısmen yorumlar, dinî-edebî türleri bilir. | Anlatım, Beyin Fırtınası, | Doğru Yanlış Testleri, Kısa Cevaplı Testler, |
| 3 | İslâmî edebiyatın yüzyıllar içerisindeki değişimini analiz eder. | Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma, Bireysel Çalışma, Problem Çözme, Eğitsel Oyun, | |
| 4 | Manzum ve mensur metinleri içerik ve edebî sanatlar açısından analiz eder. | Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma, Eğitsel Oyun, Gösterip Yaptırma, Proje, | |
| 5 | Osmanlı Türkçesi için kullanılan karma alfabenin ses ve şekil özelliklerini kavrar. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 6 | Osmanlı Türkçesi açısından önemli bir yeri olan Arapça ve Farsça kökenli kelime ve tamlamaları öğrenir. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Türk-İslâm Edebiyatına Giriş (Mahiyeti ve Özellikleri), İslâm Öncesi Türk Edebiyatı (Sözlü ve Yazılı Dönem) | Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar Okuma-Özet |
| 2 | İslâmî Dönem Türk Edebiyatının Genel Özellikleri ve Türk-İslâm Edebiyatının Kaynakları | Resimli Türk Edebiyatı Tarihi |
| 3 | İlk Dönem Türk-İslâm Edebiyatı Eserleri, Hikmet Geleneği ve Anadolu Selçukluda Edebî-Tasavvufî Hayat (H. Bektaş-ı Veli-Mevlânâ ve Yûnus Emre) | Destursuz Bağa Girenler okuma |
| 4 | Dinî-Edebî Türler ve Örnekleri (Tevhîd, Münâcât, Esmâ-i Hüsnâ Şerhleri, Nat, Mevlid, Sîretün-Nebî, Hilye, Şemâil, Hadîs-i Erbaîn) | İslamî Türk Edebiyatında Dini-Edebî Türler kitabını okuma |
| 5 | Türk-İslâm Edebiyatının Dönemleri (XIV-XVI. ve XVII-XIX. Yüzyıla Meşhur Sanatkârlar ve Eserler Doğrultusunda Genel Bakış) | Her yüzyıl için fişleme usulüyle özet çıkarma |
| 6 | Edebî Sanatlar (Söz ve Anlam Sanatlarının Başlıca Örnekleri) | Klasik Türk Edebiyatında Belagat dersleri okuma |
| 7 | Divan, Tasavvuf ve Halk Edebiyatından Örnek Metinler | Müntehabat-ı Said Paşa metnini inceleme |
| 8 | Osmanlı Türkçesindeki harfler ve birleşmeleri üzerinde tamamlayıcı bilgiler, işaretler, vokaller, sesli harfler ve zamirler | Osmanlı Türkçesi Giriş I-II-III eserinin tedkiki |
| 9 | Fiil, isim, iyelik, çokluk, şahıs, soru ekleri ve geçmiş, şimdi, gelecek, geniş, emir, istek ve şart ekleriyle imla çalışması | Osmanlı Türkçesi Giriş I-II-III eserinin tedkiki |
| 10 | Arapça kelime çeşitleri, vezinleri, zamirler ve edatlar; Farsça kelime çeşitleri, terkipler, tamlamalar | Osmanlı Türkçesi Giriş I-II-III eserinin tedkiki |
| 11 | Yazı çeşitleri ve örnekleri, transkripsiyon ve transliterasyon bilgisi | Osmanlı Türkçesi Giriş I-II-III eserinin tedkiki |
| 12 | Nazım ve Nesir Örnekleri Okumaları (XV-XX yy.) | Fahri İz Nazım Örnekleri Okuma |
| 13 | Edebî Metin, Tarih Metni, Mecmua Okumaları | Fahri İz Nesir Örnekleri Okuma |
| 14 | El Yazması Okumaları | Yazma Eserler gov.tr adresini ziyaret ve bir yazma indirerek yazma fişi doldurulması |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | Kenan MERMER, Şifahî Edebiyattan Tanzimat Asrına İslâmî Türk Edebiyatı Temel Kaynaklar Eşliğinde Slaytlar Hâlinde Basılmamış Ders Notları-2012. Kenan MERMER, Türk İslâm Edebiyatı Karma Ders Notları (İslâm Edebiyatı ve Osmanlıca), 2020. |
| Ders Kaynakları | 1. Cahit Baltacı (2013). İslam Paleografyası, İstanbul: Enderun Kitabevi.
|
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | İlahiyat alanında temel kavramları kavrar, kavramlar arası ilişkilere hâkimdir. | X | |||||
| 2 | Bir yabancı dili kullanarak İlahiyat alanında kuramsal ve uygulamalı bilgileri izler ve ilgili alandaki uzman ve uzman olmayan kişi ve kuruluşlarla bu bilgileri paylaşır. (Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde). | ||||||
| 3 | Edindiği ilahiyat bilgisinin gerekleri doğrultusunda tutum ve davranışlarıyla topluma örnek olacak davranışlar sergiler. Sosyal ve kültürel hakların evrenselliğini destekler, sosyal adalet bilinci kazanır, tarihi ve kültürel mirasa sahip çıkar. | X | |||||
| 4 | Klasik ve güncel dini meseleleri saptama, tanımlama, eleştirel bir yaklaşımla değerlendirme, yorumlama, formüle etme ve çözme becerisine sahiptir; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçer ve uygular. | X | |||||
| 5 | İlahiyat alanındaki bilgi ve beceriler ile alandaki sorunlara yönelik bilimsel yöntemlerle ortaya konulmuş çözüm önerilerini ilgili kişi ve kurumlarla çeşitli iletişim araçları vasıtasıyla paylaşır. | X | |||||
| 6 | Dini anlayış ve uygulamaların evrensel ve toplumsal boyuttaki (güvenlik, sağlık, iktisat, çevre, vb.) etkileri ve hukuksal sonuçları hakkında farkındalık sahibidir. | ||||||
| 7 | Sorumluluğu altındakilerin öğrenme gereksinimlerini belirler, öğrenme süreçlerini yönetir ve kişisel, mesleki alandaki gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar. | X | |||||
| 8 | İlahiyat alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitaplarına, uygulama araç-gereçlerine ve bilimsel araştırma yöntem ve tekniklerine dair sahip olduğu kuramsal ve uygulamalı bilgileri eğitim-öğretim, araştırma ve topluma hizmet alanlarında kullanır. | X | |||||
| 9 | Değişen hayata ve yeniliğe karşı açık tutuma sahiptir; toplumsal, ekonomik, yasal ve siyasal gelişmelerden haberdardır. | X | |||||
| 10 | Toplumsal alanda karşılaşılan karmaşık dini meseleleri çözmek için bireysel inisiyatif alarak bağımsız çalışır veya ekip üyesi olarak sorumluluk alır. | ||||||
| 11 | İlahiyat alt dalları ve diğer bilim alanları ile ilişki kurarak disiplinler arası araştırma -inceleme, yorum ve analiz yapar. | X | |||||
| 12 | Alanındaki çeşitli sosyal, kültürel ve sanatsal etkinliklere katılır; yaşam boyu öğrenmeye ve sorgulamaya ilişkin olumlu tutum geliştirir. | X | |||||
| 13 | İlahiyat alanındaki bilgilerin toplanması, analiz edilmesi, yorumlanması, sonuçların duyurulması ve kullanılması aşamalarında toplumsal, kültürel, bilimsel ve ahlakî değerleri gözetir. | ||||||
| 14 | İlahiyat alanı için uygun araçları seçer, kullanır, geliştirir ve alanın gerektirdiği bilgi ve bilişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanır. | X | |||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Türk-İslâm Edebiyatının inşa olunma sürecini kavrar, özelliklerini ve kaynaklarını bilir. | 2 | 0 | 2 | 1 | 2 | 0 | 1 | 1 | 1 | 0 | 2 | 1 | 0 | 2 |
| 2 | Türk-İslâm Edebiyatının temel eserlerini kısmen yorumlar, dinî-edebî türleri bilir. | 2 | 0 | 2 | 1 | 2 | 0 | 1 | 1 | 1 | 0 | 2 | 1 | 0 | 2 |
| 3 | İslâmî edebiyatın yüzyıllar içerisindeki değişimini analiz eder. | 2 | 0 | 2 | 1 | 2 | 0 | 1 | 1 | 1 | 0 | 2 | 1 | 0 | 2 |
| 4 | Manzum ve mensur metinleri içerik ve edebî sanatlar açısından analiz eder. | 2 | 0 | 2 | 1 | 2 | 0 | 1 | 1 | 1 | 0 | 2 | 1 | 0 | 2 |
| 5 | Osmanlı Türkçesi için kullanılan karma alfabenin ses ve şekil özelliklerini kavrar. | 2 | 0 | 2 | 1 | 2 | 0 | 1 | 1 | 1 | 0 | 2 | 1 | 0 | 2 |
| 6 | Osmanlı Türkçesi açısından önemli bir yeri olan Arapça ve Farsça kökenli kelime ve tamlamaları öğrenir. | 2 | 0 | 2 | 1 | 2 | 0 | 1 | 1 | 1 | 0 | 2 | 1 | 0 | 2 |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 100 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 40 |
| 1. Final | 60 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 4 | 64 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 3 | 48 |
| Ara Sınav | 1 | 5 | 5 |
| Final | 1 | 8 | 8 |
| Toplam İş Yükü | 125 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 5 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 5 | ||