Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Kur'an Okuma ve Tecvid I ILA 101 1 2 + 0 2 3
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Öğr.Gör.Dr. BETÜL ÖZDİREK ŞAHİN
Dersi Verenler Öğr.Gör. MUSA ÖZİŞ, MUSTAFA AYDIN, Öğr.Gör. İLYAS ŞANLI, Öğr.Gör.Dr. BETÜL ÖZDİREK ŞAHİN,
Dersin Yardımcıları

Öğr.Gör. Dr. BETÜL ÖZDİREK ŞAHİN, Mustafa AYDIN, Öğr.Gör. Musa ÖZİŞ, Öğr.Gör. İlyas ŞANLI, 

Dersin Kategorisi Alanına Uygun Temel Öğretim
Dersin Amacı

Öğrencilerin Kur'an-ı Kerim'i tecvit kurallarına uygun, doğru ve güzel bir şekilde okumalarını sağlamaktır. Bu doğrultuda, ders kapsamında tecvid kurallarının ileri düzeyde uygulanması, belirli surelerin ezberlenmesi ve uygulamalı okuma çalışmalarıyla öğrencilerin tecvid bilgilerini pekiştirmeleri hedeflenmektedir. Ders, öğrencilerin okuma üsluplarını geliştirmelerine ve Kur’an-ı Kerim’e olan hakimiyetlerini artırmalarına katkıda bulunur.

Dersin İçeriği

Bu ders, yüzüne okuma, ezber okuma ve tecvit olmak üzere üç temel başlıkta planlanmıştır. Bu çerçevede ders içeriği şu şekildedir:

  1. Yüzüne Okuma: Öğrencilerin Kur'an-ı Kerim'i doğru ve akıcı bir şekilde okumalarını sağlamak amacıyla yüzüne okuma çalışmaları yapılmaktadır. Bu çalışmalar, tecvit kurallarına uygun biçimde uygulamalı olarak gerçekleştirilir.
  2. Ezber: Belirlenen bazı surelerin ezberlenmesi ve bu surelerin doğru bir şekilde okunması hedeflenmektedir. Ezber çalışmaları, öğrencilerin hem hafızalarını güçlendirmelerine hem de tecvit kurallarını pekiştirmelerine katkıda bulunmaktadır.
  3. Tecvit: Tecvid kurallarının ayrıntılı bir şekilde ele alınarak mahreç ve sıfatların doğru uygulanması, öğrencilerin Kur'an-ı Kerim'i tecvit kurallarına uygun bir biçimde okumaları amaçlanmaktadır. Bu kapsamda tecvit bilgilerini pekiştiren uygulamalı çalışmalar yapılmaktadır.
Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Kuran'ın yapısal özelliklerine ait harfleri telaffuz edebilir. Anlatım, Grupla Çalışma, Sözlü Sınavlar,
2 Kur'an-ı Kerim'i yüzünden okuyabilir. Grupla Çalışma, Anlatım, Sözlü Sınavlar,
3 İzhar İhfa ve İdğam gibi temel kuralları öğrenir. Grupla Çalışma, Anlatım, Boşluk Doldurma Testleri, Sözlü Sınavlar,
4 "Nas-Fil" arası Sureleri ezberler. Deney ve Laboratuvar, Grupla Çalışma, Tartışma, Anlatım, Kısa Cevaplı Testler, Boşluk Doldurma Testleri, Doğru Yanlış Testleri,
5 "Humeze-Zilzal" arası Sureleri ezberler. Deney ve Laboratuvar, Grupla Çalışma, Tartışma, Anlatım, Kısa Cevaplı Testler, Boşluk Doldurma Testleri, Doğru Yanlış Testleri,
6 "Beyyine-Duha" arası Sureleri ezberler. Deney ve Laboratuvar, Grupla Çalışma, Tartışma, Anlatım, Kısa Cevaplı Testler, Boşluk Doldurma Testleri, Doğru Yanlış Testleri,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Yüzünden Okuma (Arâf sûresi). Nas-Nasr Sûrelerin talimi. Tecvidin lüzumu, tanımı, konusu, gayesi ve hükmü. Harfler ve çeşitleri.
2 Yüzünden Okuma (Arâf sûresi). Kafirun-Fil arası surelerin talimi. Harflerin mahrecleri.
3 Yüzünden Okuma (Arâf sûresi). Asr-Humeze arası surelerin talimi. Harflerin sıfatları.
4 Yüzünden okuma (Arâf sûresi). Tekasur suresinin talimi. Terkip halindeki harflerin telaffuzu.
5 Yüzünden okuma (Arâf sûresi). Karia suresinin talimi. Harflerin uzatılması; med ve çeşitleri.
6 Yüzünden okuma (Enfal sûresi). Adiyat suresinin talimi. İzhâr; tanımı ve çeşitleri.
7 Yüzünden okuma (Enfal sûresi). Zilzal suresinin talimi. İdğam; tanımı, unsurları, şartları, kısımları, çeşitleri.
8 Tecvid tahlilleri.
9 Yüzünden okuma (Enfal sûresi). Beyyine suresinin talimi. İhfâ; tanımı ve çeşitleri.
10 Yüzünden okuma (Tevbe sûresi). Kadir suresinin talimi. İklâb konusu.
11 Yüzünden okuma (Tevbe sûresi). Alak suresinin talimi. Sekte ve hâ-i sekte.
12 Yüzünden okuma (Tevbe sûresi). Tin suresinin talimi. Ra harfinin okunuşu.
13 Yüzünden okuma (Tevbe sûresi). İnşirah suresinin talimi. Lafza-i Celâlin okunuşu.
14 Yüzünden okuma (Tevbe sûresi). Duha suresinin talimi, Harflerin vurgulu okunuşu; kalkale.
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Çetin, A. (2007), Kuran Okuma Esasları. Bursa: Emin Yayınları.

Dağdeviren, A. (2016): Kuran Okuma Sanatı Tecvid. Sakarya: Beşiz Yayınları.

Gavsânî, Y. A. (1996), İlmü-Tecvid. Dimeşk.
Muhammed Mekkî, N. (1970), Nihâyetü-Kavli-Müfîd fî İlmi-Tecvîd. Mısır: Matbaatü Mustafa el-Bâbî el-Halebî ve Evlâdihi.
Zihni, M. (1898), el-Kavlü-Sedîd fî İlmi-Tecvîd. İstanbul: Dâru-Tıbâati-Âmire.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 İlahiyat alanında temel kavramları kavrar, kavramlar arası ilişkilere hâkimdir. X
2 Bir yabancı dili kullanarak İlahiyat alanında kuramsal ve uygulamalı bilgileri izler ve ilgili alandaki uzman ve uzman olmayan kişi ve kuruluşlarla bu bilgileri paylaşır. (Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde).
3 Edindiği ilahiyat bilgisinin gerekleri doğrultusunda tutum ve davranışlarıyla topluma örnek olacak davranışlar sergiler. Sosyal ve kültürel hakların evrenselliğini destekler, sosyal adalet bilinci kazanır, tarihi ve kültürel mirasa sahip çıkar. X
4 Klasik ve güncel dini meseleleri saptama, tanımlama, eleştirel bir yaklaşımla değerlendirme, yorumlama, formüle etme ve çözme becerisine sahiptir; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçer ve uygular. X
5 İlahiyat alanındaki bilgi ve beceriler ile alandaki sorunlara yönelik bilimsel yöntemlerle ortaya konulmuş çözüm önerilerini ilgili kişi ve kurumlarla çeşitli iletişim araçları vasıtasıyla paylaşır. X
6 Dini anlayış ve uygulamaların evrensel ve toplumsal boyuttaki (güvenlik, sağlık, iktisat, çevre, vb.) etkileri ve hukuksal sonuçları hakkında farkındalık sahibidir.
7 Sorumluluğu altındakilerin öğrenme gereksinimlerini belirler, öğrenme süreçlerini yönetir ve kişisel, mesleki alandaki gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar. X
8 İlahiyat alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitaplarına, uygulama araç-gereçlerine ve bilimsel araştırma yöntem ve tekniklerine dair sahip olduğu kuramsal ve uygulamalı bilgileri eğitim-öğretim, araştırma ve topluma hizmet alanlarında kullanır. X
9 Değişen hayata ve yeniliğe karşı açık tutuma sahiptir; toplumsal, ekonomik, yasal ve siyasal gelişmelerden haberdardır.
10 Toplumsal alanda karşılaşılan karmaşık dini meseleleri çözmek için bireysel inisiyatif alarak bağımsız çalışır veya ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
11 İlahiyat alt dalları ve diğer bilim alanları ile ilişki kurarak disiplinler arası araştırma -inceleme, yorum ve analiz yapar. X
12 Alanındaki çeşitli sosyal, kültürel ve sanatsal etkinliklere katılır; yaşam boyu öğrenmeye ve sorgulamaya ilişkin olumlu tutum geliştirir. X
13 İlahiyat alanındaki bilgilerin toplanması, analiz edilmesi, yorumlanması, sonuçların duyurulması ve kullanılması aşamalarında toplumsal, kültürel, bilimsel ve ahlakî değerleri gözetir.
14 İlahiyat alanı için uygun araçları seçer, kullanır, geliştirir ve alanın gerektirdiği bilgi ve bilişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanır. X
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14
1 Kuran'ın yapısal özelliklerine ait harfleri telaffuz edebilir. 4 0 3 1 3 0 2 5 0 0 2 3 0 4
2 Kur'an-ı Kerim'i yüzünden okuyabilir. 4 0 3 1 3 0 2 5 0 0 2 3 0 4
3 İzhar İhfa ve İdğam gibi temel kuralları öğrenir. 4 0 3 1 3 0 2 5 0 0 2 3 0 4
4 "Nas-Fil" arası Sureleri ezberler. 4 0 3 1 3 0 2 5 0 0 2 3 0 4
5 "Humeze-Zilzal" arası Sureleri ezberler. 4 0 3 1 3 0 2 5 0 0 2 3 0 4
6 "Beyyine-Duha" arası Sureleri ezberler. 4 0 3 1 3 0 2 5 0 0 2 3 0 4
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 100
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 30
1. Final 70
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 1 16
Ara Sınav 1 13 13
Final 1 14 14
Toplam İş Yükü 75
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 3
Dersin AKTS Kredisi 3