| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Türkiye Ekonomisi | IKT 358 | 6 | 3 + 0 | 3 | 5 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Prof.Dr. AHMET GÜLMEZ |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | Yrd.Doç.Dr.Mehmet Zeki AK, Doç.Dr.Ekrem GÜL |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Dersin temel amacı, tarihsel bağlamından koparmaksızın ve siyasal/ideolojik konjonktür değişmelerini dikkate alarak, Türkiye Ekonomisinin dönemler itibariyle kapsamlı bir değerlendirmesini yapmaktır. |
| Dersin İçeriği | Bu ders, esas itibariyle, Türkiye’de sermayenin nasıl biriktirildiği ve nasıl kullanıldığı sorusu etrafında tarihsel bir değerlendirme yapma çabası üzerine oturmaktadır. Bu çaba, ekonomi dışı faktörleri -örneğin incelenen dönemde Türkiye siyasetinin içinde bulunduğu durum ya da liberal kapitalist dünyanın iktisat algılamasında meydana gelen bir değişiklik- de mümkün olduğunca dikkate alan bir içeriğe sahiptir. |
| Kalkınma Amaçları |
|---|
|
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | İktisat alanını, bilhassa siyaset alanı ile toplumsal alandan bağımsız olarak değerlendirme girişimlerinin yanıltıcı sonuçlara ulaşma riski taşıdığına dair bir kanaat oluşturur. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 2 | Klişeleşmiş siyasal/ideolojik pozisyonlar üzerinden ve belli bir amaca dönük olarak yapılan iktisadi değerlendirmelerin yanıltıcı olduğu fikrini içselleştirir. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 3 | Türkiye’nin iktisat politikalarında görülen kırılmalar ile liberal kapitalist dünyada yaşanan paradigma değişiklikleri arasında doğru yönlü bir ilişki olduğunu kavrar. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 4 | Tıpkı liberal kapitalist dünyada olduğu gibi, Türkiye’de de iktisat politikaları belirlenirken, çok belirgin olmamakla birlikte, sınıfsal tercihlerin etkili olduğuna dair bir perspektif inşa etmeye yönelir. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 5 | Türkiye’nin uluslararası düzeyde yürüyen iktisadi ilişkileri –Avrupa Birliği, IMF gibi- analize tabi tutulurken reel karşılığı olmayan hamaset yüklü bir söylem kullanılmasının sakıncalarını bilir. | Beyin Fırtınası, Anlatım, Soru-Cevap, | |
| 6 | Türkiye’nin gerek tarihsel gerek güncel ekonomik sorunları üzerine makul değerlendirmeler yapar. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Osmanlı’nın son döneminde (1830’lardan 1923’e kadar olan dönem) iktisadi yapının görünümü. Osmanlı üretim düzeni: “feodal” mi, yoksa “asyatik” mi? | 1)ss.9-26, 2),.3)ss.15-38 |
| 2 | Kuruluş yıllarında (1923-1930) benimsenen ekonomi anlayışının, İzmir İktisat Kongresi’nin temel perspektifi ve Lozan Barış Konferansı’nın iktisadiyat alanına ilişkin hükümleri çerçevesinde ortaya konması: “liberal” bir ekonomi arayışı mı? | 1)ss. 32-54, 4)ss.32-54, 5)ss.133-254 6)ss. 228-241 |
| 3 | Neden “devletçilik”? 1930’lu yılların başından itibaren “devletçi” ekonomi politikalarına yönelimin arka planı ve “ithal ikamecilik”in provaları: Birinci ve İkinci Beş Yıllık Sanayileşme Planı. | 1)ss.60-70, 6)ss.241-271 |
| 4 | Devletçilik Dönemi’nde (1932-1945) sermaye birikiminin kaynakları ve iktisadi sektörler düzeyinde görünüm. | 1)ss.71-81 |
| 5 | Toplumsal dönüşümün ivme kazandığı 1950’li yılların siyasal ve ekonomik anlamda genel görünümü ve döneme egemen olan paradigma eşliğinde Türkiye’nin yönelimi: yeniden liberal politikalar. | 1)ss.89-95, 4) ss.73-85 |
| 6 | Savaş Sonrası Dönem’de (1946-1962) dönemde Türkiye’de sermaye birikiminin kaynakları ve sektörler düzeyinde görünüm. | 1)ss.95-118 |
| 7 | Birinci Devalüasyon ve Sonuçları. 1950’li yılların ikinci yarısından itibaren kendini hissettiren krizin nedenleri ve yeniden istikrar sağlama çabaları: 1958 Kararları | 1)118-123, 7)ss. 93-125 |
| 8 | 1960’ların başlarında iktisadi rejim tartışmaları ve devletçi politikalara geri dönüş. “Planlı Ekonomi”nin arka planı. Kalkınma Planların ortak özellikleri. | 1)ss.141-144, 3)ss. 195-223 |
| 9 | ARASINAV | |
| 10 | 15 Yıllık Perspektif ve ilk dört Plan | 1)ss.142-154 |
| 11 | “Planlı Dönem”de sermaye birikiminin kaynakları ve sektörler itibariyle görünüm. | 1)ss.155-182 |
| 12 | 1980 Dönüşümü (Ticari Serbestleşme): Ekonomi politikalarında köklü bir dönüşümün ifadesi olan 24 Ocak 1980 Kararları mal ve faktör piyasalarına nasıl yansımıştır? “İthal ikamecilik”ten ihracat odaklı sermaye birikim modeline geçiş | 8)ss.31-53, 9)ss.54-86, 10)ss.303-324 |
| 13 | 1989 Dönüşümü (Finansal Serbestleşme): Sıcak para girişine dayalı sermaye birikim modeli ve finansal krizler. | 11), 8)ss.127-155, 7) ss.231-253, 12)ss.92-102 |
| 14 | 2001 Krizi Sonrasının Genel Bir Değerlendirmesi. | 13 |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | 1)Kepenek, Yakup ve Nurhan Yentürk (2004), Türkiye Ekonomisi, İstanbul: Remzi (15. Baskı) 2)Pamuk, Şevket (2007), Dünyada ve Türkiye’de İktisadi Büyüme: 1820-2005, Ankara: TUBA Yayını. 3)Keyder, Çağlar (1995), Türkiye’de Devlet ve Sınıflar, İstanbul: İletişim (4. Baskı) 4)Boratav, Korkut (1998), Türkiye İktisat Tarihi: 1908-1985, İstanbul: Gerçek (6. Baskı) 5)Çavdar, Tevfik (2003), Türkiye Ekonomisinin Tarihi: 1900-1960, Ankara: İmge 6)Tezel, Y. S. (2000), Cumhuriyet Döneminin İktisadi Tarihi, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları 7)Kazgan, Gülten (2005), Türkiye Ekonomisinde Krizler: ‘Ekonomi Politik’ Açıdan Bir İrdeleme, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları 8)Yeldan, Erinç (2001), Küreselleşme Sürecinde Türkiye Ekonomisi: Bölüşüm, Birikim ve Büyüme, İstanbul: İletişim 9)Sönmez, Mustafa (1985), Türkiye Ekonomisinde Bunalım: 24 Ocak Kararları ve Sonrası, İstanbul: Belge (3. Baskı 10)Aydın, M. Kemal (2007), “Türkiye Ekonomisinin Dönüşümü: ‘İthal İkamecilik’ten ‘Dışa Açık’ Birikim Modeline Savruluş” [(eds) D. Dursun vd. (2007), Dönüşüm Sürecindeki Türkiye, İstanbul: Alfa] içinde: 11)Stiglitz, J. E. (2002), Küreselleşme: Büyük Hayal Kırıklığı (Çeviri: A. Taşçıoğlu ve D. Vural), İstanbul: Plan B Yayıncılık. 12)Aydın, M. Kemal (2005), “Türkiye Ekonomisi: Krizlerin Sorumlusu Kim”, Toplum ve Bilim (102). 13)DPT ve TÜİK veri tabanları. |
| Ders Kaynakları | Yentürk, Nurhan (2003), Körlerin Yürüyüşü: Türkiye Ekonomisi ve 1990 Sonrası Krizler, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları. Aydın, M. Kemal (2003), Sermayenin Küreselleşmesi, İstanbul: Değişim. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Uluslararası sistemin işleyişini, temel kavramlarını ve özelliklerini inceleme ve uluslararası ilişkiler disiplininin alt konuları hakkında temel bilgileri öğrenme | ||||||
| 2 | Dünya siyasi tarihinde meydana gelen gelişmeleri neden-sonuç ilişkisi bağlamında analiz edebilme | ||||||
| 3 | Yabancı dil becerisini geliştirme | X | |||||
| 4 | Türkiye´nin dış politikasını neden-sonuç ilişkisi içerisinde kapsamlı şekilde analiz edebilme | ||||||
| 5 | Dış politika analizine ilişkin teorik yaklaşımları ve karar verme sürecinin işleyişini analiz edebilme | ||||||
| 6 | Teorik ve metodolojik düşünmeyi öğrenme ve olgulara bu çerçeveden bakabilme | ||||||
| 7 | Toplumsal gelişmeleri ve koşulları karşılaştırmalı analiz edebilme | ||||||
| 8 | Uluslararası Hukuk´un temel ilkelerini ve konularını öğrenme | ||||||
| 9 | Uluslararası İlişkiler teorilerini irdeleme ve uluslararası gelişmelere teorik çerçeveden bakmayı öğrenme | ||||||
| 10 | Türkiye´nin siyasal yaşamını tarihsel bir pencereden ve kronolojik bir şekilde analiz edebilme | ||||||
| 11 | İç Hukukun işleyişini ve temel ilkelerini öğrenme | ||||||
| 12 | Uluslararası ve bölgesel örgütlerin kuruluşunu, yapısını, işleyişini ve dünya siyasetindeki etkisini analiz edebilme | ||||||
| 13 | Devlet-içi çatışmalarının nedenlerini ve çözüm modellerini örnekleriyle analiz edebilme | X | |||||
| 14 | Uluslararası güvenlik sorunlarını ve uluslararası güncel sorunları inceleme | ||||||
| 15 | Uluslararası sistemde ortaya çıkan gelişmeleri teorik açıdan ve karşılaştırmalı bir şekilde irdeleme | ||||||
| 16 | Uluslararası gelişmelere ilişkin olarak analitik düşünce becerisini geliştirme | ||||||
| 17 | İktisat, sosyoloji, siyaset bilimi ve kamu maliyesi gibi diğer disiplinlerin temel kavramlarını ve kuramlarını öğrenme | ||||||
| 18 | Siyaset biliminin felsefi temellerini inşa eden filozofların/düşünürlerin fikirlerini kapsamlı şekilde inceleme ve bu felsefi görüşlerin Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler disiplinlerine katkısını irdeleme | ||||||
| 19 | Temel bilgisayar becerilerini edinme | ||||||
| 20 | Bireysel olarak bilimsel bir çalışmayı planlama, yürütme ve yazıya dökme becerisi kazanma | ||||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 | PÇ 15 | PÇ 16 | PÇ 17 | PÇ 18 | PÇ 19 | PÇ 20 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | İktisat alanını, bilhassa siyaset alanı ile toplumsal alandan bağımsız olarak değerlendirme girişimlerinin yanıltıcı sonuçlara ulaşma riski taşıdığına dair bir kanaat oluşturur. | ||||||||||||||||||||
| 2 | Klişeleşmiş siyasal/ideolojik pozisyonlar üzerinden ve belli bir amaca dönük olarak yapılan iktisadi değerlendirmelerin yanıltıcı olduğu fikrini içselleştirir. | ||||||||||||||||||||
| 3 | Türkiye’nin iktisat politikalarında görülen kırılmalar ile liberal kapitalist dünyada yaşanan paradigma değişiklikleri arasında doğru yönlü bir ilişki olduğunu kavrar. | ||||||||||||||||||||
| 4 | Tıpkı liberal kapitalist dünyada olduğu gibi, Türkiye’de de iktisat politikaları belirlenirken, çok belirgin olmamakla birlikte, sınıfsal tercihlerin etkili olduğuna dair bir perspektif inşa etmeye yönelir. | ||||||||||||||||||||
| 5 | Türkiye’nin uluslararası düzeyde yürüyen iktisadi ilişkileri –Avrupa Birliği, IMF gibi- analize tabi tutulurken reel karşılığı olmayan hamaset yüklü bir söylem kullanılmasının sakıncalarını bilir. | ||||||||||||||||||||
| 6 | Türkiye’nin gerek tarihsel gerek güncel ekonomik sorunları üzerine makul değerlendirmeler yapar. |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 70 |
| 1. Kısa Sınav | 10 |
| 2. Kısa Sınav | 10 |
| 1. Ödev | 10 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 50 |
| 1. Final | 50 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 2 | 32 |
| Ara Sınav | 1 | 10 | 10 |
| Kısa Sınav | 2 | 10 | 20 |
| Ödev | 1 | 5 | 5 |
| Final | 1 | 10 | 10 |
| Toplam İş Yükü | 125 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 5 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 5 | ||