| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Muamelat Fıkhı | IEF 503 | 1 | 3 + 0 | 3 | 6 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | İslam Hukukunun Temelleri (Usul-u fıkıh) |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | YUKSEK_LISANS |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Koordinatörü | Doç.Dr. MUHAMMED EMİN DURMUŞ |
| Dersi Verenler | Doç.Dr. MUHAMMED EMİN DURMUŞ, |
| Dersin Yardımcıları | Arş. Gör. İsmail Bektaş Arş. Gör. Nazan Lila
|
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Fıkhın muamelata dair kavramları, ele aldığı meseleler ve genel ilkeleri hakkında bilgi vermek. |
| Dersin İçeriği | Fıkhın muamelata dair kısmında yer alan sözleşmeleri ve bunların dayandığı fıkhi kaideleri kavramak. |
| Kalkınma Amaçları |
|---|
|
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | İslam ahlak anlayışı hakkında akademik düzeyde bilgi sahibi olma | Anlatım, Soru-Cevap, Gösterip Yaptırma, | |
| 2 | İslam hukukunun temel kavramları ve metodolojisi hakkında yeterli düzeyde bilgi sahibi olma | Gösterip Yaptırma, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 3 | İslam muamelat hukuku hakkında yeterli düzeyde bilgi sahibi olma | Gösterip Yaptırma, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 4 | Ekonomi ve finans bilimi hakkında yeterli düzeyde bilgi ve beceri sahibi olma | Gösterip Yaptırma, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 5 | Ekonomi ve finans alanında global düzlemdeki mevcut işleyişi bilme ve güncel gelişmeleri takip edebilme | Gösterip Yaptırma, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 6 | Temel İslam bilimleri ile ekonomi-finans bilimleri arasında disiplinlerarası akademik çalışmalar yapabilme | Gösterip Yaptırma, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 7 | Finansal sistemde İslami ilkelere uygun özgün mekanizma ve ürünler geliştirebilme | Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 8 | Görev aldığı alanlarda ve ekonomik-ticari faaliyetlerde etik kurallara uygun davranma | Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 9 | Kurumların tüm paydaşlarının hakkını ve yararını gözeten bir anlayışa sahip olma | Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Hukuk, Fıkıh ve İktisat ilişkisi | 1) Ahmet İnsel, “İktisat ve Hukuk Arasında Karmaşık İlişki”, Birikim Dergisi. 2) C. Murat Baykal “Hukuk Ekonomi İlişkisi ve Ekonomi Hukuku Üzerine”, Ankara Barosu Dergisi, 66/4 (2008). |
| 2 | Borçlar Hukukuna Genel Bakış | Abdullah Çollak (2020), İslam Borçlar Hukuku, Ensar Neşriyat |
| 3 | Akit Nazariyesine Giriş | 1) Ali el-Hafîf (2011), İslam Hukukuna Göre Hukukî İşlemler ve Hükümleri (Trc. Rahmi Yaran), Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. 2) Hamdi Döndüren, Delilleriyle Ticaret ve İktisat ilmihali, 55-97. |
| 4 | Akit Nazariyesi: İslam’da mal ve mülkiyet | 1) Hasan Hacak, “Mal”, Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 2) Hasan Hacak, “Mülkiyet”, Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. |
| 5 | Akit Nazariyesi: Fesat-butlan teorisi | 1) Hamdi Döndüren, Delilleriyle Ticaret ve İktisat ilmihali, 157-219. 2) Hacı Yunus Apaydın, İslam Hukukunda Hukuki İşlemlerin Hükümsüzlüğü (Butlan Teorisi) |
| 6 | Faiz Nazariyesi | 1) Hamdi Döndüren, Delilleriyle Ticaret ve İktisat ilmihali, 379-402 2) Sabri Orman, İktisat, tarih ve toplum kitabındaki “Kuran ve İktisat: Kredi ve Faiz Meselesine Makro-Sistemik Bir yaklaşım” adlı bölüm. |
| 7 | Satım Akdi ve Kar Haddi Meselesi | Hamdi Döndüren, Delilleriyle Ticaret ve İktisat ilmihali, 97-156 |
| 8 | Vize | |
| 9 | Kira Akdi | 1) Hamdi Döndüren, Delilleriyle Ticaret ve İktisat ilmihali, 495-507 2) Muhammed Ayub (2017), İslami Finansı Anlamak, İktisat Yayınları, s.301-329. |
| 10 | Mudarebe (Risk sermayesi) | 1) Cemal Kalkan, Mudarebe Sözleşmesinde Kâr, Yayınlanmamış Doktora Tezi, s. 1-85. 2) AAOIFI, Faizsiz Finans Standartı 13: Mudarebe 3) Abraham L. Udovitch (2020), Ortaçağ İslam Dünyasında Ortaklık ve Kâr, 171-241 |
| 11 | Murabaha | İsmail Cebeci (2020), İslam İktisadında Murabaha: Modern Literatürdeki Tartışmalar, İktisat yayınları |
| 12 | Murabaha | İsmail Cebeci (2020), İslam İktisadında Murabaha: Modern Literatürdeki Tartışmalar, İktisat yayınları |
| 13 | Şirketler | 1) Abraham L. Udovitch (2020), Ortaçağ İslam Dünyasında Ortaklık ve Kâr, Albaraka Yayınları. 2) Necmeddin Güney (2020), 40 Soruda Ortaklıklar, İktisat Yayınları. |
| 14 | Şirketler | 1) Abraham L. Udovitch (2020), Ortaçağ İslam Dünyasında Ortaklık ve Kâr, Albaraka Yayınları. 2) Necmeddin Güney (2020), 40 Soruda Ortaklıklar, İktisat Yayınları. |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | 1) Hamdi Döndüren, Delilleriyle Ticaret ve İktisat ilmihali 2) İsmail Cebeci (2020), İslam İktisadında Murabaha: Modern Literatürdeki Tartışmalar. 3) Abraham L. Udovitch (2020), Ortaçağ İslam Dünyasında Ortaklık ve Kâr. 4) Cemal Kalkan, Mudarebe Sözleşmesinde Kâr, Yayınlanmamış Doktora Tezi. 5) Muhammed Ayub (2017), İslami Finansı Anlamak 6) Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi 7) Abdullah Çollak (2020), İslam Borçlar Hukuku
|
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | İslam İktisadı ve Finans alanında güncel bilgileri içeren ders kitapları, makaleler ve araştırmalarla desteklenen ileri düzeyde kurumsal ve uygulamalı bilgilere sahip olma. | X | |||||
| 2 | Konvansiyonel İktisat ve Finans disiplinlerine dair teorilere hâkim olup karşılaştırmalı analiz yapma. | X | |||||
| 3 | Ekonomik aktörlerin karşılaştıkları problemleri kritik ederek İslam İktisadı ve Finans temelinde çözümler üretebilme. | X | |||||
| 4 | Uygulamaya yönelik edindiği bilgileri iş hayatında kullanabilme. | X | |||||
| 5 | Alana dair öğrendikleri ile çalıştığı kuruma yeni bir vizyon sunarak verimli ve etkin stratejiler geliştirebilme. | X | |||||
| 6 | Ekonomik verileri toplama, düzenleme ve analiz etmede gereken istatistik ve ekonometrik yöntemleri bilme ve bilgisayar programlarını kullanabilme. | X | |||||
| 7 | Öğrenilen cebirsel ve istatistik yöntemleriyle kamu ve iş dünyasının karşılaştığı sorunları çözme yeteneğine sahip olma. | X | |||||
| 8 | İslam İktisat Teorisi, İslam İktisat Tarihi, İslam İktisat Düşüncesi, Muamelat Fıkhı, Katılım Bankacılığı, Katılım Sigortacılığı ve İslami Sermaye Piyasaları gibi İslam İktisadı ve Finansın seçmiş olduğu alt dallarında uzmanlaşma hedefine sahip olma. | X | |||||
| 9 | Gerek kamunun gerekse de özel kesimin gereksinim duyduğu yüksek becerili elemanlarda olması gereken yeterli düzeyde hukuk ve muhasebe bilgisine sahip olma. | X | |||||
| 10 | Türkçe’nin yanı sıra en az bir yabancı dilde daha (tercihen Arapça veya İngilizce) yüksek iletişim becerisine sahip olma. | X | |||||
| 11 | Yapacağı çalışmalarda toplumsal, bilimsel ve mesleki ahlâk kurallarının bilincinde olma. | X | |||||
| 12 | Yerel ve uluslararası platformlarda İslam İktisadı ve Finans alanına dair bilgi aktarımlarında bulunma. | X | |||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | İslam ahlak anlayışı hakkında akademik düzeyde bilgi sahibi olma | ||||||||||||
| 2 | İslam hukukunun temel kavramları ve metodolojisi hakkında yeterli düzeyde bilgi sahibi olma | ||||||||||||
| 3 | İslam muamelat hukuku hakkında yeterli düzeyde bilgi sahibi olma | ||||||||||||
| 4 | Ekonomi ve finans bilimi hakkında yeterli düzeyde bilgi ve beceri sahibi olma | ||||||||||||
| 5 | Ekonomi ve finans alanında global düzlemdeki mevcut işleyişi bilme ve güncel gelişmeleri takip edebilme | ||||||||||||
| 6 | Temel İslam bilimleri ile ekonomi-finans bilimleri arasında disiplinlerarası akademik çalışmalar yapabilme | ||||||||||||
| 7 | Finansal sistemde İslami ilkelere uygun özgün mekanizma ve ürünler geliştirebilme | ||||||||||||
| 8 | Görev aldığı alanlarda ve ekonomik-ticari faaliyetlerde etik kurallara uygun davranma | ||||||||||||
| 9 | Kurumların tüm paydaşlarının hakkını ve yararını gözeten bir anlayışa sahip olma |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Performans Görevi (Seminer) | 40 |
| 1. Ara Sınav | 60 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 50 |
| 1. Final | 50 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 3 | 48 |
| Ara Sınav | 1 | 10 | 10 |
| Performans Görevi (Seminer) | 1 | 20 | 20 |
| Final | 1 | 15 | 15 |
| Toplam İş Yükü | 141 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 5,64 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 6 | ||