| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Türkiye Ekonomisi | IKT 302 | 6 | 2 + 0 | 2 | 5 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Prof.Dr. EKREM GÜL |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | Yrd.Doç.Dr.Mehmet Zeki AK, Doç.Dr.Ekrem GÜL |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Dersin temel amacı, tarihsel bağlamından koparmaksızın ve siyasal/ideolojik konjonktür değişmelerini dikkate alarak, Türkiye Ekonomisinin dönemler itibariyle kapsamlı bir değerlendirmesini yapmaktır |
| Dersin İçeriği | Bu ders, esas itibariyle, Türkiye’de sermayenin nasıl biriktirildiği ve nasıl kullanıldığı sorusu etrafında tarihsel bir değerlendirme yapma çabası üzerine oturmaktadır. Bu çaba, ekonomi dışı faktörleri -örneğin incelenen dönemde Türkiye siyasetinin içinde bulunduğu durum ya da liberal kapitalist dünyanın iktisat algılamasında meydana gelen bir değişiklik- de mümkün olduğunca dikkate alan bir içeriğe sahiptir |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | İktisat alanını, bilhassa siyaset alanı ile toplumsal alandan bağımsız olarak değerlendirme girişimlerinin yanıltıcı sonuçlara ulaşma riski taşıdığına dair bir kanaat oluşturur. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 2 | Klişeleşmiş siyasal/ideolojik pozisyonlar üzerinden ve belli bir amaca dönük olarak yapılan iktisadi değerlendirmelerin yanıltıcı olduğu fikrini içselleştirir. | Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Anlatım, | Kısa Cevaplı Testler, Doğru Yanlış Testleri, |
| 3 | Türkiye’nin iktisat politikalarında görülen kırılmalar ile liberal kapitalist dünyada yaşanan paradigma değişiklikleri arasında doğru yönlü bir ilişki olduğunu kavrar. | Anlatım, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, | |
| 4 | Tıpkı liberal kapitalist dünyada olduğu gibi, Türkiye’de de iktisat politikaları belirlenirken, çok belirgin olmamakla birlikte, sınıfsal tercihlerin etkili olduğuna dair bir perspektif inşa etmeye yönelir. | Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Anlatım, | |
| 5 | Türkiye’nin uluslararası düzeyde yürüyen iktisadi ilişkileri –Avrupa Birliği, IMF gibi- analize tabi tutulurken reel karşılığı olmayan hamaset yüklü bir söylem kullanılmasının sakıncalarını bilir. | Anlatım, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, | |
| 6 | Türkiye’nin gerek tarihsel gerek güncel ekonomik sorunları üzerine makul değerlendirmeler yapar. | Beyin Fırtınası, Anlatım, Soru-Cevap, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Osmanlı’nın son döneminde (1830’lardan 1923’e kadar olan dönem) iktisadi yapının görünümü. Osmanlı üretim düzeni: “feodal” mi, yoksa “asyatik” mi? | [1] s.9-26 , [2] , [3] s.15-38 |
| 2 | Kuruluş yıllarında (1923-1930) benimsenen ekonomi anlayışının, İzmir İktisat Kongresi’nin temel perspektifi ve Lozan Barış Konferansı’nın iktisadiyat alanına ilişkin hükümleri çerçevesinde ortaya konması: “liberal” bir ekonomi arayışı mı? | [1] s.32-54, [4] s.32-54, [5]s.133-224, [6]s.228-241 |
| 3 | Neden “devletçilik”? 1930’lu yılların başından itibaren “devletçi” ekonomi politikalarına yönelimin arka planı ve “ithal ikamecilik”in provaları: Birinci ve İkinci Beş Yıllık Sanayileşme Planı. | [1]s.60-70, [6]s.242-271 |
| 4 | Devletçilik Dönemi’nde (1932-1945) sermaye birikiminin kaynakları ve iktisadi sektörler düzeyinde görünüm. | [1]s.71-81 |
| 5 | Toplumsal dönüşümün ivme kazandığı 1950’li yılların siyasal ve ekonomik anlamda genel görünümü ve döneme egemen olan paradigma eşliğinde Türkiye’nin yönelimi: yeniden liberal politikalar. | [1]s.89-95, [4]s.73-85 |
| 6 | Savaş Sonrası Dönem’de (1946-1962) dönemde Türkiye’de sermaye birikiminin kaynakları ve sektörler düzeyinde görünüm | [1]s.95-118 |
| 7 | Birinci Devalüasyon ve Sonuçları. 1950’li yılların ikinci yarısından itibaren kendini hissettiren krizin nedenleri ve yeniden istikrar sağlama çabaları: 1958 Kararları | [1]s.118-123, [7]s.93-125 |
| 8 | 1960’ların başlarında iktisadi rejim tartışmaları ve devletçi politikalara geri dönüş. “Planlı Ekonomi”nin arka planı. Kalkınma Planların ortak özellikleri. | [1]s.141-144, [3]s.195-223 |
| 9 | ARASINAV | [1]s.142-154 |
| 10 | 15 Yıllık Perspektif ve ilk dört Plan | [1]s.155-182 |
| 11 | “Planlı Dönem”de sermaye birikiminin kaynakları ve sektörler itibariyle görünüm. | [8]s.31-53, [9]s.54-86, [10]s.303-324 |
| 12 | 1980 Dönüşümü (Ticari Serbestleşme): Ekonomi politikalarında köklü bir dönüşümün ifadesi olan 24 Ocak 1980 Kararları mal ve faktör piyasalarına nasıl yansımıştır? “İthal ikamecilik”ten ihracat odaklı sermaye birikim modeline geçiş | [11], [8]s.127-155, [7]s.231-253, [12]s.92-102 |
| 13 | 1989 Dönüşümü (Finansal Serbestleşme): Sıcak para girişine dayalı sermaye birikim modeli ve finansal krizler | [13] |
| 14 | 2001 Krizi Sonrasının Genel Bir Değerlendirmesi. |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | [1] Kepenek, Yakup ve Nurhan Yentürk (2004), Türkiye Ekonomisi [2] Pamuk, Şevket (2007), Dünyada ve Türkiye’de İktisadi Büyüme: 1820-2005 [3] Keyder, Çağlar (1995), Türkiye’de Devlet ve Sınıflar, [4] Boratav, Korkut (1998), Türkiye İktisat Tarihi: 1908-1985 [5] Çavdar, Tevfik (2003), Türkiye Ekonomisinin Tarihi: 1900-1960 [6] Tezel, Y. S. (2000), Cumhuriyet Döneminin İktisadi Tarihi, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları [7] Kazgan, Gülten (2005), Türkiye Ekonomisinde Krizler: ‘Ekonomi Politik’ Açıdan Bir İrdeleme [8] Yeldan, Erinç (2001), Küreselleşme Sürecinde Türkiye Ekonomisi: Bölüşüm, Birikim ve Büyüme [9] Sönmez, Mustafa (1985), Türkiye Ekonomisinde Bunalım: 24 Ocak Kararları ve Sonrası [10] Aydın, M. Kemal (2007), “Türkiye Ekonomisinin Dönüşümü: ‘İthal İkamecilik’ten ‘Dışa Açık’ Birikim Modeline Savruluş” [11] Stiglitz, J. E. (2002), Küreselleşme: Büyük Hayal Kırıklığı [12] Aydın, M. Kemal (2005), “Türkiye Ekonomisi: Krizlerin Sorumlusu Kim” [13] DPT ve TÜİK veri tabanları |
| Ders Kaynakları | Yentürk, Nurhan (2003), Körlerin Yürüyüşü: Türkiye Ekonomisi ve 1990 Sonrası Krizler, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları Aydın, M. Kemal (2003), Sermayenin Küreselleşmesi, İstanbul: Değişim |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Disiplinindeki temel kavramları ve kuramları bilir. | ||||||
| 2 | Disiplinindeki sorunları analiz edip bu sorunlara çözüm önerileri sunacak analitik düşünme becerilerine sahiptir. | ||||||
| 3 | Girişimci kişilik özelliklerini tanır ve girişimci kişilik özelliklerini geliştirme fırsatlarını izler. | ||||||
| 4 | Girişimci ve iç girişimci davranışları tanır, bu davranışları iş fırsatlarını değerlendirmede ve görev yaptığı kurumlarda yeniliği teşvik etmede sergileyebilir. | ||||||
| 5 | Bilgi teknolojisinin kavramsal bilgisine ve pratik uygulamalarına hâkimdir. | ||||||
| 6 | Alanına yönelik bilgi teknolojilerini kullanabilir. | ||||||
| 7 | Meslek yaşamında insanların ve ekonomilerin gelişimini ve çevrenin iyileştirilmesini sağlayan faaliyetleri tasarlayabilir. | ||||||
| 8 | İş yaşamında etik sorunların ve bu sorunların toplumsal ve kurumsal etkilerinin farkında olur. | ||||||
| 9 | Sorun çözme süreçlerinde etik sorumluluklarını bilir ve bu süreçlerde etik ilkelere riayet eder. | ||||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | İktisat alanını, bilhassa siyaset alanı ile toplumsal alandan bağımsız olarak değerlendirme girişimlerinin yanıltıcı sonuçlara ulaşma riski taşıdığına dair bir kanaat oluşturur. | |||||||||
| 2 | Klişeleşmiş siyasal/ideolojik pozisyonlar üzerinden ve belli bir amaca dönük olarak yapılan iktisadi değerlendirmelerin yanıltıcı olduğu fikrini içselleştirir. | |||||||||
| 3 | Türkiye’nin iktisat politikalarında görülen kırılmalar ile liberal kapitalist dünyada yaşanan paradigma değişiklikleri arasında doğru yönlü bir ilişki olduğunu kavrar. | |||||||||
| 4 | Tıpkı liberal kapitalist dünyada olduğu gibi, Türkiye’de de iktisat politikaları belirlenirken, çok belirgin olmamakla birlikte, sınıfsal tercihlerin etkili olduğuna dair bir perspektif inşa etmeye yönelir. | |||||||||
| 5 | Türkiye’nin uluslararası düzeyde yürüyen iktisadi ilişkileri –Avrupa Birliği, IMF gibi- analize tabi tutulurken reel karşılığı olmayan hamaset yüklü bir söylem kullanılmasının sakıncalarını bilir. | |||||||||
| 6 | Türkiye’nin gerek tarihsel gerek güncel ekonomik sorunları üzerine makul değerlendirmeler yapar. |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ödev | 10 |
| Toplam | 10 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 50 |
| 1. Final | 50 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 2 | 32 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 2 | 32 |
| Ara Sınav | 1 | 10 | 10 |
| Kısa Sınav | 2 | 12 | 24 |
| Ödev | 1 | 12 | 12 |
| Final | 1 | 15 | 15 |
| Toplam İş Yükü | 125 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 5 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 5 | ||