Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Çevre Yönetim Sistemleri ve Çevre Boyutu KAL 530 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. ASUDE ATEŞ
Dersi Verenler Doç.Dr. ASUDE ATEŞ,
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Son yıllarda büyük önem kazanan kalite yönetim sistemleri ile çevre arasındaki en önemli köprü olan ISO 14001 temelinde Entegre Yönetim Sistemleri konusunu da ele alarak çevre bilinci anlatmak ve ISO 14001 yönetim sistemi ve işleyişi hakkında bilgi vermek

 

Dersin İçeriği

Endüstrilerde çevre yönetim sistemi oluşturulmasında Yasa, Yönetmelikler ve standartların önemi, Atık kontrolünde etkili yasa ve yönetmelikler, ISO 14001 ön hazırlık çalışma yöntemleri ve çevresel katkısı, Farklı Endüstriler ve Atık Karakterizasyonları, Atık Azaltma Yöntemleri, Proses Kontrolü Yeniden kullanım ve atık azaltmaya etkileri, Geri Kazanım yöntemleri, Çevre Yönetim Sistemlerinin Uygulanışı, çevre kirliliğini kaynağında önlemek, atık miktarlarını kontrol altında tutmak ve iyileştirmek veya atığın oluşmasını, emisyonunu veya boşaltılmasını önlemek, azaltmak veya kontrol etmek, doğal kaynakları koruyarak verimli kullanmak, uygulanabilir teknolojileri seçerek tesis ve proses tasarımında çevresel etkilerini dikkate almak başta olmak üzere çevreyi olumsuz yönde önemli derecede etkileyecek kirlilikleri önleyebilmek konularını içerir.

 

Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Çevre ve kalite tanımı yapar. Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
2 Atık yönetimi ve kaynak yönetimi araştırır ve oluşturur. Problem Çözme, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
3 Çevre yönetim sistemi oluşturma becerisine sahip olur, örnekleme üzerinden çalışma geliştirir. Gösterip Yaptırma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Gezi / Gözlem, Anlatım,
4 Elde ettiği bilgi birikimini yansıtacağı ödev hazırlar ve sunar Gösterip Yaptırma, Problem Çözme, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Çevre kirliliği boyutları ve çevresel etkilerinin incelenmesi
2 Çevre yönetiminin ana elemanları ( kaynakların yönetimi, atıkların yönetimi)
3 Çevre yönetim sisteminin tarihçesi ve standartlar
4 Çevre Yönetim Sisteminin Şartları ve Unsurları, çevre politikasının oluşturulması
5 Planlama- Çevre Programlarının Geliştirilmesi, Çevre boyutlarının belirlenmesi (uygulama), Kanuni ve diğer şartlar
6 Endüstriyel tesislerde çevresel kirlilik boyutlarının belirlenmesi ve ISO 14001 'e giriş
7 ISO 14001-2015 Revizyonu ile oluşan yenilikler
8 Yönetim sistemlerinin ortak süreçleri ve açıklanması ve Entegrasyonun yararları
9 Atık Yönetimi Yönetmeliği içeriği ve uygulama esasları
10 Farklı sektörlerde uygulanan ISO 14001 uygulamalarının İncelenmesi
11 Farklı sektörlerde uygulanan ISO 14001 uygulamalarının İncelenmesi
12 Mühendislik uygulamalarda kalite tanımı ,ISO 14001 ve ISO 9001 entegrasyonu
13 Entegre kurulmuş standartlara sahip örnek uygulamaların incelenmesi
14 Entegre kurulmuş standartlara sahip örnek uygulamaların incelenmesi
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

1- TS EN ISO 14001:2004 Çevre Yönetim Sistemi Temel Eğitim Kitabı

2- ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi Temel Eğitim Kitabı

3- ISO 18001 İş sağlığı ve Güvenliği (OHSAS) Temel Eğitim Kitabı

4- Türk Standartları Enstitüsüne ait çeşitli dokümanlar

5-Paul T. Williams Waste Treatment and Disposal , Wiley, 2005



6- ISO Yayınları Sanayide Atık Yönetimi İstanbul, 1998

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Yaşadığı toplumun bilgi toplumu olmasına katkıda bulunmak, toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik sorunlara çözüm sunmak amaçlarıyla alanındaki bilimsel, teknolojik, sosyal veya kültürel ilerlemeleri ulusal ve uluslararası bilimsel ortamlarda (toplantılarda) tanıtır.
2 Alanında bilimsel araştırma yaparak bilgiye genişlemesine ve derinlemesine ulaşır, alanında güncel teknik ve yöntemler ile bunların kısıtları hakkında kapsamlı bilgiye sahip olup ve elde ettiği bilgiyi değerlendirir, yorumlar ve uygular.
3 Alanı ile ilgili problemleri tanımlar ve formüle eder, yeni ve/veya özgün fikir ve yöntemler geliştirir; karmaşık sistem veya süreçleri tasarlar ve tasarımlarında yenilikçi/alternatif çözümler ile gelişmekte olan yenilikçi yöntemleri kullanır.
4 Kuramsal, deneysel ve modelleme esaslı araştırmaları tasarlar ve uygular, belirsiz, sınırlı ya da eksik verileri bilimsel yöntemlerle tamamlar; verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir.
5 Alanındaki uygulamaların sosyal, çevresel, sağlık, güvenlik, hukuki boyutlarını ve iş hayatı uygulamalarını bilir ve bunların getirdiği kısıtların farkındadır. Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin bir biçimde birlikte ve ya bağımsız çalışabilir ve sorumluluk alır.
6 Sürdürülebilir kalkınma ve kalite sağlama ve iyileştirme alanında gelişmelerin sürdürülebilirliğini sağlamak için yaşam boyu öğrenme ve gelişmeleri izleme ve uygulama gerekliliğini bilir ve bunun için kendini sürekli yenileme becerisine sahip olur.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6
1 Çevre ve kalite tanımı yapar.
2 Atık yönetimi ve kaynak yönetimi araştırır ve oluşturur.
3 Çevre yönetim sistemi oluşturma becerisine sahip olur, örnekleme üzerinden çalışma geliştirir.
4 Elde ettiği bilgi birikimini yansıtacağı ödev hazırlar ve sunar
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 40
2. Ödev 60
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 40
1. Final 60
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 10 10
Ödev 2 25 50
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 150
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 6
Dersin AKTS Kredisi 6