1. Eğitim Bilgi Sistemi
  2. İşletme Fakültesi
  3. Bilgi Okuryazarlığı (2024 - 2025)
Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Bilgi Okuryazarlığı SAU 568 0 1 + 0 2 2
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler

Araştırma Yöntemleri
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Öğr.Gör. ŞENAY KESİM
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Bu derste basılı ve elektronik ortamda bulunan bilgi kaynaklarını tanıma, araştırma ve bu kaynaklara erişim üzerinde durulmaktadır. Bilimsel araştırma süreci, temel araştırma yöntemleri ve akademik yazım teknikleri incelenmektedir. Bilimsel araştırma araştırma sonucunda eriştikleri bilgiyi kullanmalarını, gelişen bilgi teknolojilerini de kullanarak etik ve yasal kurallar içerisinde ürettikleri bilgiyi iletebilmeleri ve değerlendirmeleri için gerekli yetkinlikleri kazandırmaktır.
Dersin İçeriği
Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Dersin içeriğinin temel becerilerine neler katacağı hakkında bilgi sahibi olma Beyin Fırtınası, Tartışma,
2 Bilgi kaynaklarının neler olduğunu öğrenir Tartışma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
3 bilgiyi aramada etkin strateji yollarını öğrenir. Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım,
4 ulusal araştırma kaynaklarını tanır. Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım,
5 belirli bir disiplinde ulusal arama kaynakları pratiğini geliştirir Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım,
6 belirli bir disiplinde uluslararası arama kaynaklarında uygulama pratiğini geliştirir. Tartışma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
7 web tabanlı araştırma pratiklerini öğrenir, araştırma sonuçlarını değerlendirmeyi öğrenir Tartışma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
8 üniversitenin sahip olduğu bilgi kaynaklarını tanır Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım,
9 webdeki güvenli bilgiye ulaşmada pratikler kazanır. Tartışma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, Kısa Cevaplı Testler, Boşluk Doldurma Testleri, Doğru Yanlış Testleri,
10 Bilimsel yazının aşamaları öğrenilir. Bir bilimsel yazının oluşumu pratiği elde edilir. Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım,
11 Kaynakça oluşturma ve gösterme biçimleri pratiği kazanılır. Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım,
12 alıntı ve göndermenin bilimsel bir yazında nasıl kullanılacağı öğrenilir Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım,
13 Kaynakça ve alıntı programlarının kullanımı öğrenilir. Tartışma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), Boşluk Doldurma Testleri,
14 Telif hakkı ve adil kullanım bağlamında intihalden kaçınma yolları öğrenilir. Bu alanda kullanılan programların uygulamasını öğrenir. Tartışma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Dersin içeriğinin tanıtılması ve yapılan alan araştırmalarından örnekler gösterilmesi. Dersin içeriği, amaç ve çıktıları, işlenişi Bilgiye erişim ve araştırma yöntemlerinin önemi
2 Bilgi türleri ve Bilgi Kaynakları Bilginin tanımı ve türleri Bilgi kaynağı ve türleri Bilgi kaynaklarının bulunduğu merkezler
3 Bilgiye erişim stratejileri Bilgi arama için etkin bir strateji geliştirilmesi Anahtar kelime oluşturma Araştırmanın formüle edilmesi
4 Bilgiye Erişim ve Ulusal Araştırma Kaynakları-Uygulama Referans / danışma kaynakları, E-dergi veri tabanları, E-kitap veri tabanları, Konusal veri tabanları, Tez veri tabanları, Online kataloglar, Ulusal toplu katalog, Açık erişim e-kaynaklar
5 Belirli bir alanda (hukuk, tıp, mühendislik, vb.) Türkçe içerikli / Türkiye’deki bilgi kaynakları ilgili pratik çalışmalar Referans / danışma kaynakları, E-dergi veri tabanları, E-kitap veri tabanları, Konusal veri tabanları, Tez veri tabanları, Online kataloglar, Ulusal toplu katalog, Açık erişim e-kaynaklar
6 Belirli bir alanda (hukuk, tıp, işletme ,mühendislik, vb.) uluslararası bilgi kaynakları Referans / danışma kaynakları, E-dergi veri tabanları, E-kitap veri tabanları, Konusal veri tabanları, Tez veri tabanları, Online kataloglar, Ulusal toplu katalog, Açık erişim e-kaynaklar
7 Belirli bir alanda (hukuk, tıp, işletme, mühendislik, vb.) uluslararası bilgi kaynakları ile ilgili pratik çalışmalar Referans / danışma kaynakları, E-dergi veri tabanları, E-kitap veri tabanları, Konusal veri tabanları, Tez veri tabanları, Online kataloglar, Ulusal toplu katalog, Açık erişim e-kaynaklar
8 Ara Sınav
9 Web ortamındaki kaynakların değerlendirilmesi İnternet, Akademik internet kaynakları Web kaynaklarının değerlendirilmesi
10 Bilimsel yazının aşamaları ve bölümleri Konu seçimi, geçici plan hazırlama, kaynakların okunup değerlendirilmesi, eleştirel okuma, yazma Başlık, öz, içindekiler, kısaltmalar, giriş, metin, sonuç, kaynakça
11 Telif hakkı ve adil kullanım bağlamında alıntı ve kaynakça hazırlama stratejileri Bilgi kaynaklarının araştırma amaçlı kullanılmasında telif hakkı ve adil kullanım öncelikleri belirlenerek kaynakça, alıntı, gönderme vb. hazırlama stratejileri
12 Endnote, Mendeley vb. program uygulamaları Kaynakça ve alıntı hazırlama programlarında uygulama örnekleri
13 Bilimsel etik, intihal Bilimsel yazımda kullanılan programlar Bilimsel etik ve intihal Bilimsel yazıda kullanılan yazım programları (intihal.net vb.)
14 Genel Değerlendirme Hataları gözlemleyerek yazmayı öğrenme, Genel değerlendirme
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Bilgi Okuryazarlığı Dersi Temel ve Yardımcı Kaynakları

AKKOYUNLU, B., (2008). Bilgi okuryazarlığı ve yaşam boyu bilgi okuryazarlığı öğrenme. 8th

International Educational Technology Conference (IETC2008), 6-9 Mayıs 2008. Anadolu

Üniversitesi, Eskişehir.

BAL, H. (2012). Bilimsel araştırma yöntem ve teknikleri. Isparta, Süleyman Demirel Üniversitesi.

COPUS, J. (2009). Brilliant writing tips for students. Hampshire, Palgrave Macmillan.

DAN, K. (2014). How the language really works: the fundamentals of critical reading and effective

writing. [Erişim adresi: http://www.criticalreading.com/].

 

GAUNT, J., MORGAN, N., SOMERS, R., SOPER, R., SWAIN, E. (2009). Handbook for information literacy

teaching (HILT). Cardiff University, University Library Service. [Erişim adresi:

http://www.cardiff.ac.uk/insrv/educationandtraining/infolit/hilt/HILT%202011%20-%20FINAL.pdf].

GODFREY, J. (2010). Reading and making notes. Basingstoke, Palgrave Macmillan.

GODWIN, J. (2009). Planning your essay. Basingstoke, Palgrave Macmillan.

GÖZLER, K. (2013). Örnekleriyle usulsüz alıntı sorunu. Bursa.

Indiana University, Plagiarism : what It is and how to recognize and avoid It. [Erişim Adresi:

http://www.indiana.edu/~wts/pamphlets/plagiarism.shtml. Erişim Tarihi: 2014].

Bilgi Okuryazarlığı Dersi Temel ve Yardımcı Kaynakları

AKKOYUNLU, B., (2008). Bilgi okuryazarlığı ve yaşam boyu bilgi okuryazarlığı öğrenme. 8th

International Educational Technology Conference (IETC2008), 6-9 Mayıs 2008. Anadolu

Üniversitesi, Eskişehir.

BAL, H. (2012). Bilimsel araştırma yöntem ve teknikleri. Isparta, Süleyman Demirel Üniversitesi.

COPUS, J. (2009). Brilliant writing tips for students. Hampshire, Palgrave Macmillan.

DAN, K. (2014). How the language really works: the fundamentals of critical reading and effective

writing. [Erişim adresi: http://www.criticalreading.com/].

 

GAUNT, J., MORGAN, N., SOMERS, R., SOPER, R., SWAIN, E. (2009). Handbook for information literacy

teaching (HILT). Cardiff University, University Library Service. [Erişim adresi:

http://www.cardiff.ac.uk/insrv/educationandtraining/infolit/hilt/HILT%202011%20-%20FINAL.pdf].

GODFREY, J. (2010). Reading and making notes. Basingstoke, Palgrave Macmillan.

GODWIN, J. (2009). Planning your essay. Basingstoke, Palgrave Macmillan.

GÖZLER, K. (2013). Örnekleriyle usulsüz alıntı sorunu. Bursa.

Indiana University, Plagiarism : what It is and how to recognize and avoid It. [Erişim Adresi:

http://www.indiana.edu/~wts/pamphlets/plagiarism.shtml. Erişim Tarihi: 2014].

KARASAR, N. (1994). Bilimsel araştırma yöntemi : kavramlar, ilkeler, teknikler. 7. bs., Ankara: 3A

Araştırma Eğitim, Danışmanlık Ltd. Şti.

KURBANOĞLU, S. (2004). Kaynak gösterme el kitabı. Ankara, ÜNAK.

POLAT, C., ODABAŞ, H. (2008). Bilgi toplumunda yaşam boyu öğrenmenin anahtarı : bilgi okuryazarlığı.

Küreselleşme, Demokratikleşme ve Türkiye Uluslararası Sempozyumu Bildiri Kitabı, içinde Antalya

(Turkey), 27-30 March 2008.

SEYİDOĞLU, H. (2009). Bilimsel araştırma ve yazma el kitabı. Geliştirilmiş 10. bs. İstanbul, Güzem

Yayıncılık.

ŞENGEL, D. (2002). İstanbul Bilgi University guide to writing academic papers and dissertations.

İstanbul, İstanbul Bilgi University. [Erişim adresi: http://library.bilgi.edu.tr/screens/ebooks. html].

UÇAK, N.Ö., BİRİNCİ, H.G. (2008). Bilimsel etik ve intihal. Türk Kütüphaneciliği, 22, (2), 187-204.ss.

Örnek Bilgi Okuryazarlığı Ders Taslakları

1) Üniversitelerde Kütüphane Merkezli Bilgi Okuryazarlığı, Örnek Ders taslağı, Coşkun POLAT

[Erişim adresi: http://eprints.rclis.org/7479/1/TEZ-KOPYA.pdf].

2) Araştırma Yöntemleri ve Hukuk Bilgi Kaynaklarına Erişim, İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk

Fakültesi, Sami ÇUKADAR ve Kerem KAHVECİOĞLU. [Erişim adresi:

https://sis.bilgi.edu.tr/coursecatalog/yeni/detay.asp?lang=tr&cid=LAW%20105%20%20%20

&pageType=1].

3) Hukuk Araştırma Yöntemleri Dersi, Yeditepe Üniversitesi, Erhan ADAL [Erişim adresi:

http://www.yeditepe.edu.tr/fakulteler/hukuk-fakultesi/ders-programi].

4) Bilgi Kaynakları Dersi, Başkent Üniversitesi İletişim Fakültesi, Mustafa SAĞSAN. [Erişim adresi:

http://www.baskent.edu.tr/~msagsan/downloads/ITA_206-01_ders_taslagi.doc].

5) Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Yaşar TONTA. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat

Fakültesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü. [Erişim adresi: http://www.acikders.org.tr/

course/view.php?id=80].

35

6) Bilgiye Ulaşım, Kocaeli Üniversitesi Hemşirelik Bölümü [Erişim adresi:

http://hemsirelik.kocaeli.edu.tr/hemsirelikprogramlar.htm].

7) Bilgi Kaynakları, Funda Başaran Özdemir, Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi [Erişim adresi:

http://ilef.ankara.edu.tr/dersler/bilgi-kaynaklari/].

8) Bilgi Kaynakları, Mesut Kurulgan, Anadolu Üniversitesi Radyo Ve Televizyon Teknolojisi

Programı, [Erişim adresi: http://www.anadolu.edu.tr/sites/default/files/files/PORSUK_

MYO.pdf].
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı
1 Dersin içeriğinin temel becerilerine neler katacağı hakkında bilgi sahibi olma
2 Bilgi kaynaklarının neler olduğunu öğrenir
3 bilgiyi aramada etkin strateji yollarını öğrenir.
4 ulusal araştırma kaynaklarını tanır.
5 belirli bir disiplinde ulusal arama kaynakları pratiğini geliştirir
6 belirli bir disiplinde uluslararası arama kaynaklarında uygulama pratiğini geliştirir.
7 web tabanlı araştırma pratiklerini öğrenir, araştırma sonuçlarını değerlendirmeyi öğrenir
8 üniversitenin sahip olduğu bilgi kaynaklarını tanır
9 webdeki güvenli bilgiye ulaşmada pratikler kazanır.
10 Bilimsel yazının aşamaları öğrenilir. Bir bilimsel yazının oluşumu pratiği elde edilir.
11 Kaynakça oluşturma ve gösterme biçimleri pratiği kazanılır.
12 alıntı ve göndermenin bilimsel bir yazında nasıl kullanılacağı öğrenilir
13 Kaynakça ve alıntı programlarının kullanımı öğrenilir.
14 Telif hakkı ve adil kullanım bağlamında intihalden kaçınma yolları öğrenilir. Bu alanda kullanılan programların uygulamasını öğrenir.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 40
1. Kısa Sınav 15
2. Kısa Sınav 15
1. Ödev 30
Toplam 100
1. Final 50
1. Yıl İçinin Başarıya 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 14 2 28
Ödev 1 12 12
Ara Sınav 1 8 8
Kısa Sınav 2 5 10
Final 1 10 10
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 14 4 56
Toplam İş Yükü 124
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,96
Dersin AKTS Kredisi 2