Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
İnsan Hakları Hukuku SAU 602 0 1 + 0 2 2
Ön Koşul Dersleri

Bulunmamaktadır

Önerilen Seçmeli Dersler

Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru

Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. SEZERCAN BEKTAŞ
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Görkem Kayacık

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

İlgili insan hakları belgeleri, yapılaştırılan organları ve usulleriyle bir bütün olan ulusalüstü insan hakları hukukunun, insan hak ve özgürlüklerine ilişkin standartlarının ortaya koyulmasıdır.

Dersin İçeriği

Dersin İçeriği Devlet iktiranının birey lehine sınırlanmasını ifade eden ve bireyi bu iktidarın kötüye kullanılmasına karşı koruyan mekanizmalar vazeden insan hakları anlayışının günümüzdeki önemi giderek artmaktadır. Nitekim ülkemizi de yakından ilgilendirdiği üzere dünyanın hemen her bölgesinde ve global ölçekte kurulmuş bulunan hükümetler-arası örgütlere girmenin birinci ve en önemli koşuludur.
İnsan Hakları Hukukunun temel inceleme konusu, insan haklarının tanınmasını, korunmasını ve geliştirilmesini amaçlayan çeşitli sistemlerin teknik hukuki analizidir. Bu yolla yürürlükteki insan hakları standartları açıklanarak öğrencinin bu standartların bilgisine ulaşması sağlanmaktadır. Bu bağlamda, başta ülkemizin de taraf olduğu, evrensel düzeyde Birleşmiş Milletler tarafından üretilen genel ve özel nitelikli başlıca insan hakları sözleşmeleri ile bölgesel düzeyde Avrupa Konseyi tarafından üretilmiş Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve ayrıca Amerikan Devletleri Örgütü tarafından üretilmiş Amerikalılararası İnsan Hakları Sözleşmesi ve Afrika Birliği Örgütü tarafından üretilmiş Afrika İnsan ve Halkların Hakları Şartı genel hatlarıyla incelenmektedir.
Bölgesel ve Uluslararası sistemlerin genel olarak analizinin yanı sıra, ilgili sözleşmelerde düzenlenen haklar, normatif unsurları ve içtihatlar ışığında incelenmektedir. Ayrıca, mekanizmaların işleyişinin anahtarı olan usul hukuku boyutu ele alınmaktadır. Bu belgelerin bir çoğuna Türkiye?nin taraf bulunduğu; Anayasa (md.90) uyarınca bu belgelerin iç hukukun bir parçasını teşkil ettiği; yargı yerleri dahil ulusal yetkili makamları bu standartların bağladığı; özellikle ulusal yüksek yargı yerleri tarafından olmak üzere, genel olarak ulusal mahkemelerce üretilen kararlarda anılan belgelerin değerlendirildiği ve kullanıldığı gözönünde bulundurularak, ders işlenmektedir.

Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Hak arama özgürlüğünde son noktanın, ulusal hukuk olmadığını ve gerek uluslararası gerekse de bölgesel hak arama yollarını inceler. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma,
2 Birleşmiş milletler sisteminde insan haklarının korunmasını açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma,
3 Bölgesel sistemlerde insan haklarının korunmasını betimler. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma,
4 İnsan hakları hukukunda denetim sistemlerini tanımlar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma,
5 Hakların kayıtlanması rejimini yorumlar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma,
6 Vaka analizi metodunun yerini belirler. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma,
7 Yaşam hakkını tartışır. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma,
8 İşkence yasağını tanımlar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma,
9 Kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkını saptar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma,
10 Adil yargılanma hakkını açıklar. Beyin Fırtınası, Tartışma, Anlatım, Soru-Cevap,
11 Aile yaşamına saygı hakkını hatırlar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma,
12 Çevre hakkını tartışır. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma,
13 Mülkiyet hakkını analiz eder. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma,
14 Düşünce ve ifade özgürlüğünü betimler. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Birleşmiş Milletler Sisteminde İnsan Haklarının Korunması Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
2 Bölgesel Sistemlerde İnsan Haklarının Korunması Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
3 İnsan Hakları Hukukunda Denetim Sistemleri Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
4 Hakların Kayıtlanması Rejimi Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
5 Vaka analizi metodu Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
6 Pratik Çalışma 1: Yaşam Hakkı ve İşkence Yasağı Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
7 Pratik Çalışma 2: Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği Hakkı Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
8 Pratik Çalışma 3: Adil Yargılanma Hakkı Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
9 Pratik Çalışma 4: Özel Yaşam ve Aile Yaşamına Saygı Hakkı Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
10 Pratik Çalışma 5: Düşünce, İfade ve Örgütlenme Özgürlüğü Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
11 Pratik Çalışma 6: Çevre Hakkı Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
12 Pratik Çalışma 7: Sosyal Hakların Dolaylı Korunması Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
13 Pratik Çalışma 8: Mülkiyet Hakkı Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
14 Değerlendirme-özet Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
Kaynaklar
Ders Notu

M. Semih GEMALMAZ, Ulusalüstü İnsan Hakları Hukukuunun Genel Teorisine Girşi Cilt 1-2, Genişletilmiş ve Güncelleştirilmiş 8.Bası, Legal Yayıncılık, İstanbul, 2012

Yasemin ÖZDEK, Avrupa İnsan Hakları Hukuku ve Türkiye: AİHS sistemi, AİHM Kararlarında Türkiye, TODAİE, Ankara, Mart 2004,

A.Şeref GÖZÜBÜYÜK ve Feyyaz GÖLCÜKLÜ, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İnceleme ve Yargılama Yöntemi, 11. Ek Protokole Göre Hazırlanıp Genişletilmiş, 11. Bası, Turhan Kitatabevi, Ankara, 2016

Ders Kaynakları

Halil KALABALIK, İnsan Hakları Hukuku: Kavram-Uygulama-Hak ve Ödevler, Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 3.Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2013.

Mustafa ERDOĞAN, İnsan Hakları Teorisi ve Hukuku, Gözden geçirilmiş 3.Baskı, Orion Kitabevi, Ankara, 2012.

# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı
1 Hak arama özgürlüğünde son noktanın, ulusal hukuk olmadığını ve gerek uluslararası gerekse de bölgesel hak arama yollarını inceler.
2 Birleşmiş milletler sisteminde insan haklarının korunmasını açıklar.
3 Bölgesel sistemlerde insan haklarının korunmasını betimler.
4 İnsan hakları hukukunda denetim sistemlerini tanımlar.
5 Hakların kayıtlanması rejimini yorumlar.
6 Vaka analizi metodunun yerini belirler.
7 Yaşam hakkını tartışır.
8 İşkence yasağını tanımlar.
9 Kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkını saptar.
10 Adil yargılanma hakkını açıklar.
11 Aile yaşamına saygı hakkını hatırlar.
12 Çevre hakkını tartışır.
13 Mülkiyet hakkını analiz eder.
14 Düşünce ve ifade özgürlüğünü betimler.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 100
Toplam 100
1. Final 100
1. Yıl İçinin Başarıya 70
Toplam 170
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Final 1 10 10
Ara Sınav 1 8 8
Toplam İş Yükü 50
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 2
Dersin AKTS Kredisi 2