Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Çağdaş İslam Mezhepleri IMT 504 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri Yok
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Dr.Öğr.Üyesi MUHAMMED MÜCAHİD DÜNDAR
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı Yaşayan İslam mezheplerini ve bunların önemli gruplarını tanımak; ortaya çıkış süreçleri, inanç, görüş ve metotları hakkında bilgi sahibi olmak.
Dersin İçeriği İslam düşünce tarihinde ortaya çıkan ve günümüzde yaşayan temel dini-siyasi fırkalar; Şia,İmamaiyye, Zeydiyye, İsmailiyye; Ehl-i Sünnet, Maturidiyye, Eşariyye ve Selefiyye; Nusayrilik, Dürzilik, Yezidilik, Satanizm, Bahailik, bunların etkinlikleri, İslam düşüncesine katkıları, temel kaynakları ve metotları.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Mezheplere ayrılmanın dini, sosyal, siyasi vb. sebeplerini tanımlar, Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
2 Fikirlerin oluşumundaki sosyal, kültürel ve siyasi süreci tasvir eder, Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Gösterip Yaptırma,
3 Çağdaş İslam Mezheplerin ana fikirlerini açıklar, Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
4 Çağdaş İslam Mezheplerin ana fikirlerini açıklar, Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
5 Mezheplerin önemli temsilcileri ve eserlerini açıklar, Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
6 Çağdaş İslam mezheplerinin farklılaşma süreçlerini ve tarihi gelişimlerini eleştirel bakışla değerlendirir, Anlatım, Soru-Cevap, Gösterip Yaptırma,
7 Mezhepler arası etkileşimi ve farklılıkları analiz eder, Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Gösterip Yaptırma,
8 Beşeri tezahürler olan mezhepleri tarafsız ve bilimsel bir yaklaşımla inceler, Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Çağdaş İslam mezheplerinin genel özellikleri
2 Ehli Sünnet ekolünün tarihi arka planı
3 Selefilik, Eşarilik ve Matüridilik
4 Şiilik ve tarihi gelişimi
5 İmamiyye Şiası ve temel görüşleri
6 Zeydiyye, İsmailiyye,
7 İbadiyye,
8 Vahhabilik,
9 Nusayrilik,
10 Dürzilik,
11 Yezidilik ve Satanizm
12 Babilik- Bahailik
13 Kadiyanilik ve temel görüşleri
14 Genel değerlendirme,
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları [1]Eşarî, Makâlatül-Islâmiyyîn ve ihtilâfil-Musallîn, (ed. Helmut Ritter), Weisbaden 1980.
[2]Ebu Zehra, İslâmda Siyâsi ve İtikâdî Mezhepler Tarihi, (çev. E. Ruhi Fığlalı- O. Eskicioğlu), İstanbul 1970.
[3]W.Montgomery Watt, İslam Düşüncesinin Teşekkül Devri, (çev. E.R.Fığlalı), Ankara 1981.
[4]Ethem Ruhi Fığlalı, Çağımızda İtikadi İslam Mezhepleri, İstanbul 1983.
[5]Wilferd Madelung, Religious Schools and Sects in Medeiaeval Islam, London 1985.
[6]Ibn Hazm, el-Fasl fîl-Milel, Beyrut 1986.
[7]Bağdadi, Mezhepler arasındaki Farklar, İstanbul 1991.
[8]Şehristani,el-Milel ven-nihal, Beyrut 1993.
[9]Hasan Onat, Emeviler Devri Şiî Hareketleri ve Günümüz Şiiliği, Ankara 1993.
[10]Osman Aydınlı, İslam Düşüncesinde Aklileşme Süreci, Ankara 2001.
[11]S. Kutlu, İmam Matüridi ve Matüridilik, Ankara 2003.
[12]Kummi/Nevbahti, Şiî Fırkalar, ( tr. Hasan OnatSabri Hizmetli-Sönmez Kutlu-Ramazan Şimşek), Ankara 2004.
[13]Abdurrahman el-Bedevi, Mazâhibül-Islâmiyyîn, Beyrut 1996.
[14]Sönmez Kutlu, Türklerin İslamlaşma Sürecinde Mürcie ve Tesirleri, Ankara 2000.
[15] Matüridi, Kitâbüt-Tevhîd Tercümesi, (çev. B. Topaloğlu), Ankara 2002.
[16]W.Montgomery Watt, İslam Düşüncesinin Teşekkül Devri, (çev. E.R.Fığlalı), Ankara 1981.
[17]S. Kutlu, İmam Matüridi ve Matüridilik, Ankara 2003.
[18]Muhsin Abdülhamit, İslama Yönelen Yıkıcı Hareketler.
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 İlgili alanda bilimsel bilgi oluşturacak veri toplama, literatür inceleme ve analiz yapma becerisini kazanmak; Bilimsel araştırma sürecine ilişkin yöntem bilgi ve becerisinde ustalaşmış olmak; Bilimsel çalışmalarında kuramsal, yöntemsel ve uygulama bağlamında en az bir alanda katkı sağlama becerisini kazanmak; Eleştirel bir değerlendirme ve sentez yapma yeterliliği kazanmak; Yeniliklere ve yeni fikirlere açık olma ve yeni fikirler üretebilme becerisi kazanmak; Disiplinler arası çalışabilme becerisine sahip olmak ve farklı alanlardaki kuram, yöntem ve uygulamaları ilgili alana adapte edebilme becerisi kazanmak; İlgili alandaki teknolojik gelişmeleri, bilimsel ilerlemeleri ve bilgi teknolojilerini yakından takip etmek; Akademik yazım alışkanlığına katkı sağlayacak alanı ile ilgili en az bir yayın yapmak; Uzmanlık alanları ile ilgili olarak ulusal ve uluslar arası çevrelerle iletişim kurabilme becerisi kazanmak; Akademik hayatın gerektirdiği düzeyde davranış ve etik duyarlılığa sahip olmak X
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1
1 Mezheplere ayrılmanın dini, sosyal, siyasi vb. sebeplerini tanımlar,
2 Fikirlerin oluşumundaki sosyal, kültürel ve siyasi süreci tasvir eder,
3 Çağdaş İslam Mezheplerin ana fikirlerini açıklar,
4 Çağdaş İslam Mezheplerin ana fikirlerini açıklar,
5 Mezheplerin önemli temsilcileri ve eserlerini açıklar,
6 Çağdaş İslam mezheplerinin farklılaşma süreçlerini ve tarihi gelişimlerini eleştirel bakışla değerlendirir,
7 Mezhepler arası etkileşimi ve farklılıkları analiz eder,
8 Beşeri tezahürler olan mezhepleri tarafsız ve bilimsel bir yaklaşımla inceler,
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 20
1. Ara Sınav 60
1. Performans Görevi (Seminer) 20
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 4 64
Ara Sınav 1 15 15
Final 1 25 25
Toplam İş Yükü 152
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 6,08
Dersin AKTS Kredisi 6