Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Arşiv Metinlerini Okumaya Giriş TAR 241 3 3 + 0 3 5
Ön Koşul Dersleri

Yok

Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. MEHMET YAŞAR ERTAŞ
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Yok

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Osmanlı Arşiv belgelerinin okunması ve analiz edilmesini öğretme

Dersin İçeriği

Osmanlı Arşiv belgelerini tanıma, okuma ve tahlil etme

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Osmanlı Belgelerinin bulunduğu arşivleri tanır Anlatım, Soru-Cevap,
2 Transkripsiyon alfabesini kullanır Soru-Cevap, Anlatım,
3 Arşiv belgeleri arasındaki farklılıkları ayırt eder Anlatım, Soru-Cevap,
4 Osmanlı arşiv belgelerinin tahlilini yapar Anlatım, Soru-Cevap,
5 Osmanlı arşivlerinde bulunan belgelerin karşılaştırmasını yapar Soru-Cevap, Anlatım,
6 Belge türlerini (Kanunname, berat, fetva, hatt-ı hümayun) listeler Anlatım, Soru-Cevap,
7 Osmanlı arşivlerini tanır nasıl araştırma yapacağını bilir Soru-Cevap, Anlatım,
8 Transkripsiyon alfabesini kullanarak belge transkripsiyonu yapar Anlatım, Soru-Cevap,
9 Belgeler arasındaki farklılıkları ortaya koyar Soru-Cevap, Anlatım,
10 Osmanlıca vesikaların değerlendirmesini yapar. Anlatım, Soru-Cevap,
11 Belgeler arasında karşılaştırmalar yapar. Soru-Cevap, Anlatım,
12 Belge türlerini bilir ve kullanır. Anlatım, Soru-Cevap,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Transkripsiyon alfabesinin öğretilmesi, Osmanlı Belgelerinin bulunduğu arşivleri tanıma [1] Sayfa 1-24, 35-47
2 Yazı ve Belge Türlerinin tanıtılması [2] Sayfa 170-173, Arşivden örnek belgeler
3 Kanunnameler Arşivden örnek belgeler
4 Fetvalar [2] Sayfa 275-280
5 Beratlar [4] Sayfa 124-144
6 Fermanın rükünlerinin tanıtılması ve Örnek Fermanlar [4] Sayfa 99-113, Arşivden örnek belgeler
7 Hattı- Hümayunların tanıtılması ve Örnek Hattı- Hümayunlar [4] Sayfa 172-182, Arşivden örnek belgeler
8 Telhisler [1] Sayfa 18-43Belge örneği
9 ARASINAV
10 Şeriye Sicillerinin Tanıtımı [2] Sayfa 11-18Belge örneği
11 Şeriye Sicillerindeki Belge Çeşitleri [2] Sayfa 19-50Belge örneği
12 Tezkire çeşitleri, Tezkirelerin özellikleri [3] Sayfa 245-275Belge örneği1, Belge örneği2
13 İrade-i Seniyyeler, İrade-i Seniyyenin rükn ve cinsleri [3] Sayfa 183-192
14 Örnek İrade-i Seniyyeler [3] Sayfa 183-192Belge örneği1, Belge örneği2
Kaynaklar
Ders Notu

1- Başbakanlık Osmanlı Arşivi Rehberi, İstanbul 2000.
2- Yılmaz Kurt, Osmanlıca Dersleri, Ankara 2004.
3- Mahmut Ak- Fehamettin Başar, Osmanlı Türkçesi, İstanbul 2004.
4- Mübahat Kütükoğlu, Osmanlı Belgelerinin Dili, İstanbul 1998.
5- Cengiz Orhonlu, Osmanlı Tarihine Ait belgeler, Telhisler (1597-1607), İstanbul 1970.
6- Ahmet Akgündüz, Şeriye Sicilleri I-II, İstanbul 1988.
7- Ali Aktan, Osmanlı Paleografyası ve Siyasi Yazışmalar, zİstanbfl 1995.
8. M. Tayyib Gökbilgin, Osmanlı Paleografya ve Diplomatik İlmi, İstanbul 1979.

Ders Kaynakları

1- Başbakanlık Osmanlı Arşivi Rehberi, İstanbul 2000.
2- Yılmaz Kurt, Osmanlıca Dersleri, Ankara 2004.
3- Mahmut Ak- Fehamettin Başar, Osmanlı Türkçesi, İstanbul 2004.
4- Mübahat Kütükoğlu, Osmanlı Belgelerinin Dili, İstanbul 1998.
5- Cengiz Orhonlu, Osmanlı Tarihine Ait belgeler, Telhisler (1597-1607), İstanbul 1970.
6- Ahmet Akgündüz, Şeriye Sicilleri I-II, İstanbul 1988.
7- Ali Aktan, Osmanlı Paleografyası ve Siyasi Yazışmalar, zİstanbfl 1995.
8. M. Tayyib Gökbilgin, Osmanlı Paleografya ve Diplomatik İlmi, İstanbul 1979.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Genel kültür ve tarihe yardımcı bilimlerle ilgili, en güncel bilgileri içeren ders kitaplarını, uygulama araç - gereçlerini ve bilimsel kaynaklarla desteklenen üst düzey bilgi ve becerileri kullanma kabiliyetine sahiptir ve bu bilgi ve becerileri mesleğinde ve araştırmalarında kullanır.
2 Tarih disiplini ile ilgili kavramları, fikirleri ve verileri, sosyal bilimler araştırma metotlarıyla inceler ve değerlendirir, gün yüzüne çıkmamış (henüz araştırılmamış) konuları tanılar, analiz eder ve tartışır, bunlarla ilgili bilimsel bulgular ve kanıtlara dayalı öneriler geliştirir.
3 Tarih disiplini ile ilgili konularda uzman ya da bilgisi olmayan dinleyicileri bilgilendirir, onlara elde ettiği bulgularla ilgili düşüncelerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü olarak ifade eder.
4 Tarih metodolojisini kullanarak, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, yorumlama ve sentez yapma becerilerine sahiptir ve alanıyla ilgili çalışmaları bağımsız veya ortak çalışma olarak yürütür.
5 Tarihi bilgi ve bulgu eksiklikleri nedeni ile henüz aydınlatılmamış konularda sorumluluk alır ve çözüm üretmeye çalışır.
6 Sahasında çalışan kişilerin ilgi, istek ve ihtiyaçlarını bilir, içinde bulunduğu çevrenin sosyo-kültürel ve ekonomik özelliklerini tanır; bu özelliklere uygun öğretme ve öğrenme süreçlerini planlar, uygular ve yönetir. Öğrencilerin öğrenme sürecine etkin katılımını sağlar.
7 Tarih alanında yapılmış güncel araştırmaları takip ederek yeterli düzeyde anlayabilir ve meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisine sahip olmayı amaç edinir.
8 Tarih alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı ve donanımı bilgisine sahiptir; bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır.
9 Tarih alanı ile ilgili yaptığı tüm çalışmalarda veri kaynağı olan bilgilerin toplanması tasarlanması, arşivlenmesi, analiz edilmesi, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir.
10 Tarih alanında kendisini devamlı geliştirmek için gayret gösterir. Yeni bilgi ve fikirlere erişme ve yaşamboyu öğrenme bilincini kazanır.
11 Tarih alanındaki sosyal bilimler ile ilgili becerileri, alan dışı derslerden elde ettiği kazanımları disiplinler arası çalışmalarda uygular.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11
1 Osmanlı Belgelerinin bulunduğu arşivleri tanır
2 Transkripsiyon alfabesini kullanır
3 Arşiv belgeleri arasındaki farklılıkları ayırt eder
4 Osmanlı arşiv belgelerinin tahlilini yapar
5 Osmanlı arşivlerinde bulunan belgelerin karşılaştırmasını yapar
6 Belge türlerini (Kanunname, berat, fetva, hatt-ı hümayun) listeler
7 Osmanlı arşivlerini tanır nasıl araştırma yapacağını bilir
8 Transkripsiyon alfabesini kullanarak belge transkripsiyonu yapar
9 Belgeler arasındaki farklılıkları ortaya koyar
10 Osmanlıca vesikaların değerlendirmesini yapar.
11 Belgeler arasında karşılaştırmalar yapar.
12 Belge türlerini bilir ve kullanır.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 40
1. Kısa Sınav 20
1. Ödev 30
1. Performans Görevi (Uygulama) 10
Toplam 100
1. Final 50
1. Yıl İçinin Başarıya 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 10 10
Ödev 3 10 30
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 130
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,2
Dersin AKTS Kredisi 5