1. Eğitim Bilgi Sistemi
  2. Tezhip Sanatı
  3. Türk Desenleri I (2024 - 2025)
Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Türk Desenleri I TEZ 101 1 2 + 4 4 7
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. AYŞE ÜSTÜN
Dersi Verenler Prof.Dr. AYŞE ÜSTÜN,
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Alanına Uygun Temel Öğretim
Dersin Amacı Geleneksel Türk Süsleme Sanatlarında kullanılan motiflerin teknik çizgi, biçim, ölçü, doku, nüans,renk özelliklerinin öğretilmesiyle özgün kompozisyona hazırlık aşamasına gelinmesi.
Dersin İçeriği Türk Süsleme Sanatları tarihiyle ilgili genel bilgilendirme. Türk Süsleme Sanatlarında kullanılan malzemenin tanıtılması.Türk Süsleme Sanatlarında kullanılan motif ve kompozisyon çizim kurallarının öğretilmesi.
Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Türk Süsleme Sanatlarında kullanılan bitkisel ve hayvansal kökenli motiflerin çizim özelliklerini tasarlar. Anlatım, Tartışma, Grupla Çalışma, Deney ve Laboratuvar,
2 Türk Süsleme Sanatlarında geometrik motiflerinin çizim özelliklerini değerlendirir ve tasarlar. Anlatım, Tartışma, Grupla Çalışma, Deney ve Laboratuvar,
3 Türk Süsleme Sanatlarında kullanılan renkleri elde eder ve kullanır. Anlatım, Tartışma, Grupla Çalışma, Deney ve Laboratuvar,
4 Türk Süsleme Sanatlarında tezhip,minyatür,çini,kalemişi,halı-kilim motiflerinin özelliklerini bilir. Süsleme sanatlarında klasik kompozisyonlar tasarlar. Anlatım, Tartışma, Grupla Çalışma, Deney ve Laboratuvar,
5 Türk motif çizimlerini,kağıt,ahşap,cam,kumaş yüzeylerde uygular. Anlatım, Tartışma, Grupla Çalışma, Deney ve Laboratuvar,
6 Türk Süsleme Sanatları tarihi konusunda yeterli bilgi ve yorum paylaşır. Anlatım, Tartışma, Grupla Çalışma, Deney ve Laboratuvar,
7 Türk Süsleme Sanatlarında tezhip, minyatür,çini, kalemişi, halı-kilim motif çizimlerini değerlendirir ve uygular. Anlatım, Tartışma, Grupla Çalışma, Deney ve Laboratuvar,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Dersin amacı,içeriği ve tanıtımı.Türk Sanatındaki yeri ve önemi.
2 Kaynakça tanıtımı.Türk motiflerinin sınıflandırılması ve çizim metotları.
3 Hatayi grubu motiflerin çizim teknikleri,yaprak ve sap çıkmaları çalışmaları.
4 Hatayi grubu motiflerin çizim teknikleri; penç motifi, özellikleri.
5 Hatayi Motifinin çizim çalışmaları ve kontrolleri, goncagül motifi çizimi, kuralları, özellikleri.
6 Türk Süsleme Sanatlarında kullanılan Natüralist motiflerin çizim çalışmaları ve kompozisyon özellikleri
7 İşlenmiş konular ile ilgili uygulama ödevleri, motif çizimlerine devam ve ödev kontrolleri
8 Türk Süsleme Sanatlarında kullanılan figüratif çizimler, hayvan motifleri, teknikleri ve kompozisyon özellikleri.
9 Ara Sınav.
10 Ödev kontrolleri ve münhani ve çintamani çizimi, özellikleri, teknikleri ve kuralları
11 Türk Süsleme Sanatlarında kullanılan Bulut motiflerinin çizim ve kompozisyon çalışmaları.
12 Bulut Motifinin kompozisyon çeşitleri ve özellikleri, çizim aşamaları, ödev kontrolleri
13 Türk Süsleme Sanatlarında Rumi motifi, çizim kuralları, teknikleri ve özellikleri
14 Dosya teslimleri ve ödev kontrolleri, dönem sonu ders değerlendirme.
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları İnci A.Birol-Ç.Derman; Türk Tezyinatında Motifler, Kubbealtı Yayınları,İstanbul 2011, İnci A.Birol; Klasik Devir Türk Tezyini Sanatlarında Desen Tasarımı Çizim Tekniği ve Çeşitleri,Kubbealtı Yayınları,İstanbul 2008,Cahide KESKİNER,Hatai,Kültür Bakanlığı Yayınları,İstanbul,1990.,Azade AKAR-Cahide KESKİNER,Türk Süsleme Sanatlarında Desen ve Motif,Tercuman Sanat ve Kültür Yayınları,İstanbul,1978.,Emel ESİN,Türk Sanatında İkonografik Motifler.Kabalcı Yayınevi, İstanbul, 2003.,Jonathan M.BLOOM;Kağıda İşlenen Uygarlık;Kitap Yayınevi,İstanbul 2001.,Oktay Aslanapa;Türk Sanatı, Remzi Kitabevi,İstanbul 1984, Oktay Aslanapa;Türk Halı Sanatının Bin Yılı, Eren Yayınevi,İstanbul 1987., Güner İnal;Türk Minyatür Sanatı,Atatürk Kültür Merkezi,Ankara 1995, Sevgi A.Ersoy; Türk Minyatür Tekniği,İnkansa Matbaacılık,Ankara 2006., Banu MAHİR,Osmanlı Minyatür Sanatı,Kabalcı Yayınevi,İstanbul,2004.,
Filiz Çağman, Günsel Renda, Serpil Bağcı, Zeren Tanındı;Osmanlı Resim Sanatı,T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı,İstanbul 2012.,Neriman Görgünay Kırzıoğlu;Altaylardan Tuna Boyuna Türk Dünyasında Ortak Motifler,Türksoy Yayınları,Ankara 1995,Emel ESİN, Türk Kozmolojisine Giriş,Kabalcı Yayınevi,İstanbul,2001.,Yaşar ÇORUHLU, Erken Devir Türk Sanatı,Kabalcı Yayınevi,İstanbul,2007.,Mine ESİNER ÖZEN,Türk Tezhib Sanatı,Gözen Kitap ve Yayınevi;İstanbul,2003.,Mine ESİNER ÖZEN,Türk Tezhib Sanatından Örnekler,Özen Kitapevi,İstanbul 2007.,Semra Ögel;Anadolu Selçuklularının Taş Tezyinatı,Türk Tarih Kurumu,Ankara 1987.,Gönül Öney;Anadolu Selçuklu Mimari Süslemesi ve El Sanatları,Türkiye İş Bankası Yayınları,Ankara 1988.,Yıldız Demiriz;İslam Sanatında Geometrik Süsleme,LebibYalkın Yayınları,İstanbul2000.,H.Örcün Barışta;Osmanlı İmparatorluğu Dönemi İstanbul Cami ve Türbelerinden Ağaç İşleri,Atatürk Kültür Merkezi,Ankara 2009.,Z.Çobanlı-G.Öney;Anadoluda Türk Devri Çini ve Seramik Sanatı,T.C.Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ankara 2007.,H.İnalcık-G.Renda; Osmanlı Uygarlığı 1-2,T.C.Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ankara 2004.,Aziz Doğanay;Osmanlı Tezyinatı Klasik Devir İstanbul Hanedan Türbeleri,Klasik,İstanbul 2009.
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Temel Sanat ilkelerini açıklar, anlatır ve konusuna göre sıralar.
2 Geleneksel sanatların yorumlama, tasarlama ve uygulama aşamalarında gerekli olan tüm yüzeyleri, farklı malzemeleri ve materyalleri kullanır.
3 Konusu ile ilgili yeni çalışma, bilgi ve fikirlere açık olarak gelişmeleri, araştırma, analiz yapma, yorumlama ve uygulama yeterliliğiyle bunları kendisine kazanım olarak dönüştürme becerisini gösterir.
4 Geleneksel sanatlarda, farklı yüzyıllardaki renkleri kullanır, tanımlar; kullanılan süsleme unsurlarını, motiflerin, tasarımların üslupsal farklılıkları saptar, kullanır; ekolleri, sanatçılarını, tekniklerini açıklar; klasik ve özgün tasarımlar yapar.
5 Tasarımı yapar ve gerekli bütün teorik bilgi, çizim sistemleri ve bilgisayar programlarını kullanır.
6 Geçmiş ve günümüz sanat anlayışlarını objektif olarak algılayıp karşılaştırır ve bunları geliştirir.
7 Konusuyla ilgili restorasyon ve konservasyon yapar.
8 Mesleki ve etik sorumluluğu gösterir.
9 Kendi öğrenme gereksinimlerini karşılayarak yaşam boyu öğrenmeyle ilgili olumlu tutum geliştirir.
10 Disiplin içi ve disiplinler arası takım çalışması yapar.
11 Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyi´nde kullanarak alanındaki bilgileri izler ve meslektaşları ile iletişim kurar.
12 Türk Kültür tarihi ve tasarım bağlantılarını saptar.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13
1 Türk Süsleme Sanatlarında kullanılan bitkisel ve hayvansal kökenli motiflerin çizim özelliklerini tasarlar.
2 Türk Süsleme Sanatlarında geometrik motiflerinin çizim özelliklerini değerlendirir ve tasarlar.
3 Türk Süsleme Sanatlarında kullanılan renkleri elde eder ve kullanır.
4 Türk Süsleme Sanatlarında tezhip,minyatür,çini,kalemişi,halı-kilim motiflerinin özelliklerini bilir. Süsleme sanatlarında klasik kompozisyonlar tasarlar.
5 Türk motif çizimlerini,kağıt,ahşap,cam,kumaş yüzeylerde uygular.
6 Türk Süsleme Sanatları tarihi konusunda yeterli bilgi ve yorum paylaşır.
7 Türk Süsleme Sanatlarında tezhip, minyatür,çini, kalemişi, halı-kilim motif çizimlerini değerlendirir ve uygular.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Kısa Sınav 25
2. Kısa Sınav 25
1. Ödev 25
1. Ara Sınav 25
Toplam 100
1. Final 50
1. Yıl İçinin Başarıya 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 4 64
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 6 96
Ara Sınav 1 2 2
Kısa Sınav 2 4 8
Ödev 1 4 4
Final 1 4 4
Performans Görevi (Arazi Çalışması) 0 3 0
Toplam İş Yükü 178
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 7,12
Dersin AKTS Kredisi 7