1. Eğitim Bilgi Sistemi
  2. Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık (Yeni Plan)
  3. Önleyici Rehberlik ve Psikolojik Danışma (2024 - 2025)
Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Önleyici Rehberlik ve Psikolojik Danışma RPD 009 0 2 + 0 2 4
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. MURAT İSKENDER
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Eda Biçener
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Psikolojik danışmanın geliştirici, önleyici ve koruyucu yönü daha fazla ön plana çıkarılarak, kapsamlı önleme ve müdahale çalışmalarına ağırlık verilmesi ve psikolojik danışmanların bu konuda yetkinliklerinin artırılmasının sağlanması.
Dersin İçeriği

Psikolojik Danışma ve Rehberliğin önleyici misyonu ve temel ilkeleri, önleme düzeyleri, önleme kuramları, riskler ve koruyucu etmenler, temel yaşam becerileri ve pozitif genç gelişim programları; şiddet, zorbalık, cinsel istismar, teknoloji ve maddenin kötüye kullanımı, intihar, okul terki, danışmanlık tedbirleri ve raporlarının hazırlanması.
Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Önleyici rehberlik kavramını bilir
2 Önleyici rehberlik temel ilkelerini açıklar
3 Önleyici çalışmalarının düzeylerini açıklar
4 Önleme kuramlarını açıklar
5 Önleme çalışmalarında risk ve koruyucu etmenleri açıklar.
6 Önleyici Rehberlikte şiddet-zorbalık problem davranışı ve önleme çalışmalarını açıklar
7 Önleyici Rehberlikte cinsel istismar problem davranışı ve önleme çalışmalarını açıklar
8 Önleyici Rehberlikte teknoloji ve madde kötüye kullanımı problem davranışı ve önleme çalışmalarını açıklar
9 Önleyici Rehberlikte intihar problem davranışı ve önleme çalışmalarını açıklar
10 Önleyici Rehberlikte okul terki problem davranışı ve önleme çalışmalarını açıklar
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Giriş
2 Psikolojik Danışma ve Rehberliğin önleyici misyonu ve temel ilkeleri Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
3 Önleme düzeyleri ve önleme kuramları Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
4 Önleme düzeyleri ve önleme kuramları Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
5 Stresle başa çıkma becerileri ve önleme Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
6 Sosyal beceriler ve iletişim becerileri Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
7 Ara Sınav
8 Problem-çatışma çözme ve karar verme becerileri Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
9 Saldırganlık, şiddet ve zorbalık Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
10 Teknoloji ve madde kullanımı Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
11 İntihar ve yeme bozuklukları Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
12 Cinsel istismar, Ergen hamileliği, Aids, HIV Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
13 Psikolojik danışman eğitimi Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
14 Genel değerlendirme
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Korkut, F.K.O.(2003). Okullarda önleyici rehberlik hizmetleri, Cilt: II Sayı: 20, TürkPsikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi
Owen, F.K. (2017). Okul Temelli Önleyici Rehberlik ve Psikolojik Danışma. İstanbul: Anı Yayıncılık.
Topses, G. (2007). Psikolojik Yardım Hizmetleri Kuram ve Uygulamalar- Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik- Önleyici Danışma. Ankara:Nobel Yayın Dağıtım

Çakar, F. S. (2018). Önleyici Psikolojik Danışma Kuram ve Uygulamaları. Ankara: Pegem Yayınları.
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Okul rehberlik ve psikolojik hizmetlerinin kapsamını bilir. X
2 Öğrencilerin akademik, kariyer, ve sosyal-duygusal gelişim alanlarına ve ihtiyaçlarına uygun okul rehberlik ve psikolojik danışma programı planlar. X
3 Okul rehberlik ve psikolojik danışma programını ilgili kurumlar, komisyonlar ve paydaşlarla işbirliği ve eşgüdüm içerisinde yürütür X
4 Okul rehberlik ve psikolojik danışma programı çıktılarını değerlendirir ve sonuçlar doğrultusunda geliştirir. X
5 Kritik yaşam olayları ve kriz durumlarında ikincil ve üçüncül önleme hizmetleri ve psiko-sosyal müdahale planı hazırlar ve sunar. X
6 Kariyer psikolojik danışmanlığı kapsamında bireyi tanıma tekniklerini uygulayarak bireysel ve grup değerlendirmeleri yapar. X
7 Kariyer planlama kapsamında eğitim ve mesleki fırsatlar, rol geçişleri ve kariyer gelişimine yönelik bireysel ve grupla kariyer rehberliği hizmetleri yürütür. X
8 Çalıştığı kurumun paydaşlarına ihtiyaçları doğrultusunda kariyer gelişim programı hazırlar ve yürütür. X
9 Mesleki kurum, eğitim kuruluşları, iş gücü piyasası arasındaki işbirliğini ve koordinasyonu geliştirici faaliyetleri organize eder
10 Organizasyon ve örgütlere yönelik kariyer psikolojik danışmanlığı hizmeti sunar. X
11 Aile danışmanlığı kuramlarını bilir. X
12 Evliliğe hazırlık ve evliliği güçlendirme programları planlar. X
13 Evlilik öncesi psikolojik danışma hizmetleri kapsamında eş seçimi kuramları, kişisel ve çevresel faktörleri açıklar. X
14 Aile yaşam döngüsü evreleri kapsamında rol geçişleri konusunda önleyici rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yürütür. X
15 Aile içi şiddet ve boşanma gibi kriz durumlarında müdahale hizmetlerini açıklar. X
16 Psikolojik danışma sürecinde terapötik koşulları sağlamaya yönelik terapötik becerileri etkili şekilde kullanır. X
17 Danışanın sorunu ve davranışsal amacına uygun bireysel danışma oturumları planlar ve yürütür. X
18 Danışanın ihtiyacına yönelik uygun müdahale yöntem ve tekniklerini kullanır. X
19 Grup kuralları doğrultusunda ve grup evreleri çerçevesinde grubun amacına uygun alıştırma ve teknikler ile grupla psikolojik danışma liderliğini yürütür. X
20 Danışanların sorunlarını gelişim, kişilik, psikolojik danışma kuramları çerçevesinde profesyonel bir bakışla çerçevelendirir. X
21 Yaşam dönemi ve uyum problemleri, davranış bozukluklarına dair alan bilgisini vaka formülasyonunda işe koşar. X
22 Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini sunarken mevcut toplumsal yapı ve kültürel dinamiklerin ve kendi kültürel özelliklerinin farkındadır. X
23 Kültüre duyarlı psikolojik danışma beceri ve yeterliklerine sahiptir. X
24 Mevcut kültürden farklı kültürel bağlamlara sahip ve dezavantajlı danışanlara okul, kariyer ve aile psikolojik danışmanlığı hizmetlerini sunarken kültüre duyarlı psikolojik danışma bilgi, beceri ve yeterliklerini işe koşar. X
25 Danışanın ihtiyaçlarına ve özelliklerine uygun psikolojik test ve test dışı teknikleri seçer. X
26 Danışanın ihtiyaçlarına ve özelliklerine uygun psikolojik test ve test dışı teknikleri yönergeleri doğrultusunda uygular ve değerlendirir. X
27 Bilimsel araştırma süreci basamaklarını ve yöntemlerini bilir. X
28 Rehberlik ve psikolojik danışma alanına dair araştırma tasarlar. X
29 Araştırma konusu ve amacına uygun örnekleme ve veri toplama yöntemiyle elde ettiği verileri analiz eder. X
30 Araştırma sonuçlarını araştırma amacına uygun şekilde yorumlar ve raporlar. X
31 Rehberlik ve psikolojik danışma alanında ulusal ve uluslararası etik ilkeleri, standartları, kuralları ve kodları bilir. X
32 Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini sunarken meslek etiğine riayet eder. X
33 Alanıyla ilgili güncel bilimsel gelişmeleri (yeni terapi teknikleri, kuramlar, sempozyumlar) takip edebilecek yabancı dil bilgisine sahiptir. X
34 Alanıyla ilgili güncel bilimsel gelişmeleri takip ederken (yeni terapi teknikleri, kuramlar, sempozyumlar, kongreler, çalıştaylar v.b.) basılı ve dijital kaynakları etkin şekilde kullanır. X
35 Mesleki konularda alan savunuculuğu ve danışanlar konusunda hak savunuculuğuna önem verir. X
36 Sosyal ve dijital bağlamlarda rehberlik ve psikolojik danışmanlık alanıyla ilgili bilgi, beceri ve deneyimlerini etkili şekilde ifade eder. X
37 Ulusal ya da yerel çapta meydana gelebilecek travmatik olaylar sonrasında, sosyal sorumluluk çerçevesinde psikolojik danışma yardımı sunar. X
38 Psikolojik yardım sürecini yürütürken manevi ve evrensel değerleri gözetir. X
39 Demokratik ve aktif katılım kararlılığına sahip bir şekilde sosyal yaşama dahil olur. X
40 Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinde bilimsel tutuma, kanıta dayalılığa ve hesap verilebilirliğe önem verir. X
41 Psikolojik danışman olarak kendi beden ve ruh sağlığına önem verir. X
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14 PÇ 15 PÇ 16 PÇ 17 PÇ 18 PÇ 19 PÇ 20 PÇ 21 PÇ 22 PÇ 23 PÇ 24 PÇ 25 PÇ 26 PÇ 27 PÇ 28 PÇ 29 PÇ 30 PÇ 31 PÇ 32 PÇ 33 PÇ 34 PÇ 35 PÇ 36 PÇ 37 PÇ 38 PÇ 39 PÇ 40 PÇ 41
1 Önleyici rehberlik kavramını bilir
2 Önleyici rehberlik temel ilkelerini açıklar
3 Önleyici çalışmalarının düzeylerini açıklar
4 Önleme kuramlarını açıklar
5 Önleme çalışmalarında risk ve koruyucu etmenleri açıklar.
6 Önleyici Rehberlikte şiddet-zorbalık problem davranışı ve önleme çalışmalarını açıklar
7 Önleyici Rehberlikte cinsel istismar problem davranışı ve önleme çalışmalarını açıklar
8 Önleyici Rehberlikte teknoloji ve madde kötüye kullanımı problem davranışı ve önleme çalışmalarını açıklar
9 Önleyici Rehberlikte intihar problem davranışı ve önleme çalışmalarını açıklar
10 Önleyici Rehberlikte okul terki problem davranışı ve önleme çalışmalarını açıklar
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 50
1. Ödev 20
2. Ödev 20
3. Ödev 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 60
1. Final 40
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 10 10
Ödev 3 6 18
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 102
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,08
Dersin AKTS Kredisi 4