1. Eğitim Bilgi Sistemi
  2. Muhasebe ve Finansman (Dr)
  3. Stratejik Maliyet Yönetimi (2024 - 2025)
Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Stratejik Maliyet Yönetimi MUH 612 2 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Doktora
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. ŞULE YILDIZ
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Arş.Gör. Bilge ÖNAL
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Bu dersin amacı, öğrencilere stratejik maliyet yönetimini ve ilişkili diğer konuları ayrıntılı biçimde öğretmektir.
Dersin İçeriği

Bu derste öncelikle maliyet ve yönetim muhasebesi kavram ve gelişmeleri ele alınacaktır. Ardından strateji, yönetim, stratejik yönetim, maliyet yönetimi ve stratejik maliyet yönetimi konuları ayrıntılı olarak işlenecektir.
Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Öğrenci, günümüz üretim ortamındaki değişim ve gelişimleri bilir, üretim işletmelerinin maliyet yapılarındaki değişim ve gelişimin farkına varır, maliyet ve yönetim muhasebesindeki gelişmeleri bu bağlamda açıklar Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grupla Çalışma,
2 Üretim işletmelerinde stratejik maliyet yönetiminin kızışan rekabet ortamındaki artan önemini kavrar ve açıklar Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grupla Çalışma,
3 Maliyetlerinin imalat sonrasında değil büyük oranda ürün tasarım aşamasında belirmeye başladığını düşünür ve dolayısıyla maliyet yönetimini “geçmişin kontrol ve değerlendirilmesi” değil “geleceğin öngörülmesi ve planlanması” olarak ortaya koyar Grupla Çalışma,
4 İşletme yönetimi için maliyetlerin istenilen zamanda (hızlı), doğru/isabetli kararlar alınmasına yardımcı olacak şekilde (kaliteli) ve en az sayıda eleman, araç, gereç ile en kısa işlemler neticesinde (ucuz) üretilmesini sağlayacak tasarımı yapar Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grupla Çalışma,
5 Stratejik maliyet yönetimi yaklaşımlarının birbirleriyle arasındaki ilişkiyi kurar ve açıklar Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grupla Çalışma,
6 Stratejik maliyet yönetimi yaklaşımlarının birlikte uygulanabilecekleri eklektik maliyet yönetimi modelleri geliştirir Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grupla Çalışma,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Geleneksel üretim ve rekabet ortamı ile günümüz ileri üretim sistemleri ve küresel rekabet ortamının karşılaştırılması, çağdaş üretim sistemlerinin maliyet yönetim sistemlerine etkisi Erden, Selman A. (2004), Üretim Ortamları Maliyet Yönetim Sistemleri İlişkisi ve Stratejik Maliyet Yönetimi, Türkmen Kitabevi.
2 Strateji, maliyet yönetimi ve stratejik maliyet yönetimi kavram ve düşüncesi Wong Martin, (1996). “Strategic Cost Management”, Management Accounting, Vol: 74, No: 4, 30-31. Hosking George, (1993), “Strategic Management Of Costs”, Planning Review, Vol: 21, No: 5, 51-56.
3 Stratejik pozisyon alma, rekabet stratejileri ve stratejik maliyet yönetimi ilişkisi Ergin Hüseyin, Elmacı Orhan, (2001). “Maliyet ve Yönetim Muhasebesinde Yeni Açılımlar II: Stratejik Alternatiflerin Analizi ve Uygun Stratejinin Seçiminde Stratejik Yönetim Muhasebesinin Rolü”, DPÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.5, s.195-216.
4 Stratejik maliyet planlaması, kontrolü, performans derğerlemesi ve yönetim kararları için maliyet veri ve bilgi tabanının hazırlanması Cooper Robin, Regine Slagmulder, (2003). “Strategic Cost Management Cost Management Expanding Scope and Boundaries”, Cost Management, Jan/Feb., 23-30. Ergin Hüseyin, Elmacı Orhan, (1999). “Maliyet ve Yönetim Muhasebesinde Yeni Açılımlar: Stratejik Yöneti
5 Stratejik maliyet analizleri, Basık, Feryal O., İ.T. (2005), Stratejik Maliyet Analizi ve Yönetimi, V. Ulusal Üretim Arastırmaları Sempozyumu, İstanbul Ticaret Üniversitesi, (25-27 Kasım). Kırlıoğlu Hilmi (1997) Kalite Maliyetleri Muhasebesi, Değişim Yayınları.
6 Değerler zinciri kavramı Dekker Henri, (2003). “Value Chain Analysis in Interfirm Relationships:a Field Study”, Management Accounting Research, 14, 1-23.
7 Faaliyet tabanlı maliyetleme ve bütçeleme Arzova, Burak F. (2002) Faaliyet Tabanlı Maliyet Yönetimi, Türkmen Kitabevi. Öker, F. (2003) Faaliyet Tabanlı Maliyetleme, Literatür Yayınları, İstanbul.
8 Hedef maliyetleme ve bütçeleme Can, A. Vecdi (2004) Hedef Maliyetleme: Kuram ve Uygulama, Sakarya Kitabevi, 2004.
9 Kaizen maliyetleme Williamson Andrew, (1997). “Target And Kaizen Costing”, Manufacturing Engineer, February, 22-24.
10 Ürün yaşam dönemince maliyetleme ve bütçeleme Hacırüstemoğlu, Rüstem, M.Ş. (2002) Maliyet Muhasebesinde Güncel Yaklaşımlar, Türkmen Kitabevi.
11 Tam zamanında üretim yaklaşımında maliyet yönetimi Erden, Selman A. (2004), Üretim Ortamları Maliyet Yönetim Sistemleri İlişkisi ve Stratejik Maliyet Yönetimi, Türkmen Kitabevi.
12 Stratejik maliyet yönetimi çerçevesinde dış kaynak kullanımı (outsourcing) Can, A. Vecdi (2004), Maliyet Yönetimi Aracı Olarak Outsourcing, MÖDAV, Cilt:6 (Eylül sayısı), s.149-165.
13 Stratejik maliyet yönetimi açısından finansal ve finansal olmayan performans ölçüm sistemleri ve maliyet yönetiminde performans değerleme Dess Gregory G., Davis Peter S., (1984), “Porter’s (1980) Generic Strategies As Determinants Of Strategic Group Membership And Organizational Performance”, Academy Of Management Journal, Vol:27, No: 3, 467-488.
14 Stratejik maliyet yönetimi uygulamaları Kaygusuz Sait Y. (2000), Stratejik Maliyet Yönetimi ve Bir Uygulama, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Blocker Edward J., Chen Kung H., Lin Thomas W., (2002). Cost Management, A Strategic Emphasis, Boston, Mc Gra
Kaynaklar
Ders Notu

Shank John K., Govindarajan Vijay, (1993). Strategic Cost Management, New York, The Free Press.
Karcıoğlu, Reşat (2000) Stratejik Maliyet Yönetimi ve Yönetim Muhasebesinde Yeni Yaklaşımlar, Aktif Yayınları.
Şakrak, Münir (1997) Maliyet Yönetimi, Yasa Yayınları.
Hacırüstemoğlu, Rüstem, M.Ş. (2002) Maliyet Muhasebesinde Güncel Yaklaşımlar, Türkmen Kitabevi.
Erden, Selman A. (2004), Üretim Ortamları Maliyet Yönetim Sistemleri İlişkisi ve Stratejik Maliyet Yönetimi, Türkmen Kitabevi.
Ders Kaynakları

Luecke, Richard (2008) Strateji, (Çev: Turan Parlak) Türkiye İş Bankası, Kültür Yayınları.
Porter, Michael E. (2000) Rekabet Stratejisi, Sistem Yayıncılık.
Çoban, Mehmet (2007) Stratejik Planlama, Alfa Yayınları.
Mintzberg, Henry, B.A., J.L. (1998) Strategy Safari, Prentice Hall.
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 En az bir yabancı dili de kullanarak kendi disiplininde derinlemesine bilgi sahibidir. X
2 Kendi disiplinindeki kavram, uygulama, model ve teoriler ile araştırma yöntem bilgisini, bilimsel çalışmalarda ele aldığı işletme ve yönetim sorunlarının çözümünde disipline orijinal katkı sunacak şekilde kullanır. X
3 Sahip olduğu bilgileri etik değerlere uygun, yasalar çerçevesinde, doğru ve güvenli şekilde kullanır. X
4 Disiplini ile ilgili sosyal konular hakkında farkındalığını gösterir. X
5 Bilimsel çalışmalarını nitelikli bilimsel mecralarda yayınlatabilir. X
6 Bilimsel çalışmalarını sözlü olarak bilimsel toplantılarda akademik teamüllere uygun bir şekilde sunabilir. X
7 Toplumsal refah oluşturmak için inovasyona dayalı girişimciliği stratejik eylemler ile ilişkilendirebilir ve tasarlayabilir. X
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7
1 Öğrenci, günümüz üretim ortamındaki değişim ve gelişimleri bilir, üretim işletmelerinin maliyet yapılarındaki değişim ve gelişimin farkına varır, maliyet ve yönetim muhasebesindeki gelişmeleri bu bağlamda açıklar
2 Üretim işletmelerinde stratejik maliyet yönetiminin kızışan rekabet ortamındaki artan önemini kavrar ve açıklar
3 Maliyetlerinin imalat sonrasında değil büyük oranda ürün tasarım aşamasında belirmeye başladığını düşünür ve dolayısıyla maliyet yönetimini “geçmişin kontrol ve değerlendirilmesi” değil “geleceğin öngörülmesi ve planlanması” olarak ortaya koyar
4 İşletme yönetimi için maliyetlerin istenilen zamanda (hızlı), doğru/isabetli kararlar alınmasına yardımcı olacak şekilde (kaliteli) ve en az sayıda eleman, araç, gereç ile en kısa işlemler neticesinde (ucuz) üretilmesini sağlayacak tasarımı yapar
5 Stratejik maliyet yönetimi yaklaşımlarının birbirleriyle arasındaki ilişkiyi kurar ve açıklar
6 Stratejik maliyet yönetimi yaklaşımlarının birlikte uygulanabilecekleri eklektik maliyet yönetimi modelleri geliştirir
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 30
Toplam 30
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 5 80
Ara Sınav 1 10 10
Kısa Sınav 1 10 10
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 142
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,68
Dersin AKTS Kredisi 6