| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Türkiyede Dini Akımlar | ILA 441 | 7 | 2 + 0 | 2 | 5 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üyesi MUHAMMED MÜCAHİD DÜNDAR |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Türkiyede siyasî-dinî akımları ve din anlayışlarındaki farklılıkları tarihsel, siyasi, dini, sosyo-psikolojik açıdan tahlil etmek, cemaatleşmenin sebeplerini incelemek ve günümüz dini cemaatlerini tanıtmak, bunların düşünsel yapılarını ortaya koymak, bilimsel bir bakış acısıyla değerlendirmek, |
| Dersin İçeriği | Dersin tanımı, amacı, konusu, kaynakları; dini akım kavramı, din-siyaset ilişkisi; dini akımların ortaya çıkmasında etkili olan sebepler; mevcut dini akımlar; dini akımların yapısal ve dini-fikri analizi; faaliyet alanları; geleneksel ve yenilikçi dini akımlar; bu akımların lider ve taraftar profilleri; akımlar üstü yaklaşım. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Din, mezhep, tarikat ve cemaat terimlerini tanımlar, | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 2 | Türkiyede dini hareketlerin doğuşuna etki eden unsurları açıklar, | Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 3 | Türkiyedeki dini hareketler arasındaki farkları ayırt eder, | Gösterip Yaptırma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 4 | Süleyman Hilmi Tunahan ve Süleymancıların özelliklerini tanımlar, | Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 5 | İhlas/Işık cemaati, İskenderpaşa cemaati, Menzil cemaati vb. grupların ayırt edici özelliklerini açıklar | Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 6 | Türkiyede cemaatleşmeye sebebiyet veren hususları değerlendirir, | Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Giriş ve genel bir çerçeve, | |
| 2 | Dini akım kavramı, din-siyaset ilişkisi, | |
| 3 | Osmanlı Dönemi din-devlet ilişkileri, | |
| 4 | Cumhuriyet dönemi din-devlet ilişkileri, | |
| 5 | Türkiyede dinî yapı ve cemaatler, | |
| 6 | Menzi cemaati, İsmailağa cemaati ve Erenköy cemaati ve özellikleri, | |
| 7 | İskenderpaşa Cemaati ve özellikleri, | |
| 8 | Süleyman Tunahan cemaati ve faaliyet alanları, temel yaklaşımları | |
| 9 | Nur Cemaati, kaynakları ve temel yaklaşımları ve faaliyet alanları, | |
| 10 | Nur cemaatinin alt grupları ve Türkiyedeki etkinlikleri, | |
| 11 | H. Hilmi Işık cemaati ve faaliyet alanları, | |
| 12 | İskender Evrenesoğlu ve Mihr Vakfı | |
| 13 | Türkiyede radikal din anlayışı ve temsilcileri, | |
| 14 | Dinde mezhep ve meşrebe tabi olmanın dini pratik açısından önemi. |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | [2] Niyazi Berkes, Türkiyede Çağdaşlaşma, İstanbul-ts. [3] Nilüfer Göle, İslam ve Modernlik Üzerine Melez Desenler, İstanbul 2000. [4] Orhan Türkdoğan, Alevi-Bektaşi Kimliği, Timaş Yayınları, İstanbul 1995. [5] Ahmet Yaşar Ocak, Türk Sufiliğine Bakışlar, İstanbul 2002. [6] Şerif Mardin, Bediüzzaman Said Nursi Olayı, İstanbul 1995 [7] Şerif Mardin, Türk Tarihinde Nakşibendi Tarikatı, Çağdaş Türkiyede İslam, (ed. R. Tapper), İstanbul 1993. [8] Ruşen Çakır, Ayet ve Slogan, İstanbul 1990. [9] M. Türköne, Siyâsî İdeooloji Olarak İslâmcılığın Doğuşu, İstanbul 1991. [10] Şaban Sitembölükbaşı, Türkiyede İslamın Yeniden İnkişafı (1950-1960), İstanbul 1995. [11] İlyas Üzüm, Günümüz Alevîliği, Ankara 2000. [12] Şerif Mardin, Türkiyede Din ve Siyaset, İstanbul 1991. [13] Hasan Onat, Türkiyede Din Anlayışında Değişim Süreci, Ankara 2003. [14] Mehmet Ali Kirman, Türkiyede Bir Yeni Dînî Cemâat Örneği Olarak Süleymancılık, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Doktora Tezi), Ankara 2000. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | İlahiyat alanında temel kavramları kavrar, kavramlar arası ilişkilere hâkimdir. | X | |||||
| 2 | Bir yabancı dili kullanarak İlahiyat alanında kuramsal ve uygulamalı bilgileri izler ve ilgili alandaki uzman ve uzman olmayan kişi ve kuruluşlarla bu bilgileri paylaşır. (Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde). | ||||||
| 3 | Edindiği ilahiyat bilgisinin gerekleri doğrultusunda tutum ve davranışlarıyla topluma örnek olacak davranışlar sergiler. Sosyal ve kültürel hakların evrenselliğini destekler, sosyal adalet bilinci kazanır, tarihi ve kültürel mirasa sahip çıkar. | X | |||||
| 4 | Klasik ve güncel dini meseleleri saptama, tanımlama, eleştirel bir yaklaşımla değerlendirme, yorumlama, formüle etme ve çözme becerisine sahiptir; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçer ve uygular. | X | |||||
| 5 | İlahiyat alanındaki bilgi ve beceriler ile alandaki sorunlara yönelik bilimsel yöntemlerle ortaya konulmuş çözüm önerilerini ilgili kişi ve kurumlarla çeşitli iletişim araçları vasıtasıyla paylaşır. | X | |||||
| 6 | Dini anlayış ve uygulamaların evrensel ve toplumsal boyuttaki (güvenlik, sağlık, iktisat, çevre, vb.) etkileri ve hukuksal sonuçları hakkında farkındalık sahibidir. | X | |||||
| 7 | Sorumluluğu altındakilerin öğrenme gereksinimlerini belirler, öğrenme süreçlerini yönetir ve kişisel, mesleki alandaki gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar. | ||||||
| 8 | İlahiyat alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitaplarına, uygulama araç-gereçlerine ve bilimsel araştırma yöntem ve tekniklerine dair sahip olduğu kuramsal ve uygulamalı bilgileri eğitim-öğretim, araştırma ve topluma hizmet alanlarında kullanır. | X | |||||
| 9 | Değişen hayata ve yeniliğe karşı açık tutuma sahiptir; toplumsal, ekonomik, yasal ve siyasal gelişmelerden haberdardır. | X | |||||
| 10 | Toplumsal alanda karşılaşılan karmaşık dini meseleleri çözmek için bireysel inisiyatif alarak bağımsız çalışır veya ekip üyesi olarak sorumluluk alır. | X | |||||
| 11 | İlahiyat alt dalları ve diğer bilim alanları ile ilişki kurarak disiplinler arası araştırma -inceleme, yorum ve analiz yapar. | X | |||||
| 12 | Alanındaki çeşitli sosyal, kültürel ve sanatsal etkinliklere katılır; yaşam boyu öğrenmeye ve sorgulamaya ilişkin olumlu tutum geliştirir. | X | |||||
| 13 | İlahiyat alanındaki bilgilerin toplanması, analiz edilmesi, yorumlanması, sonuçların duyurulması ve kullanılması aşamalarında toplumsal, kültürel, bilimsel ve ahlakî değerleri gözetir. | X | |||||
| 14 | İlahiyat alanı için uygun araçları seçer, kullanır, geliştirir ve alanın gerektirdiği bilgi ve bilişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanır. | X | |||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Din, mezhep, tarikat ve cemaat terimlerini tanımlar, | 1 | 0 | 2 | 2 | 1 | 5 | 0 | 2 | 3 | 5 | 4 | 4 | 5 | 1 |
| 2 | Türkiyede dini hareketlerin doğuşuna etki eden unsurları açıklar, | 1 | 0 | 3 | 2 | 1 | 5 | 0 | 3 | 4 | 4 | 3 | 3 | 5 | 1 |
| 3 | Türkiyedeki dini hareketler arasındaki farkları ayırt eder, | 1 | 0 | 3 | 4 | 1 | 5 | 0 | 4 | 5 | 3 | 3 | 4 | 4 | 1 |
| 4 | Süleyman Hilmi Tunahan ve Süleymancıların özelliklerini tanımlar, | 1 | 0 | 3 | 4 | 1 | 4 | 0 | 3 | 4 | 4 | 5 | 4 | 4 | 1 |
| 5 | İhlas/Işık cemaati, İskenderpaşa cemaati, Menzil cemaati vb. grupların ayırt edici özelliklerini açıklar | 1 | 0 | 3 | 3 | 1 | 4 | 0 | 2 | 4 | 2 | 3 | 3 | 3 | 1 |
| 6 | Türkiyede cemaatleşmeye sebebiyet veren hususları değerlendirir, | 1 | 0 | 4 | 4 | 1 | 5 | 0 | 1 | 4 | 3 | 5 | 4 | 4 | 1 |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 60 |
| 1. Kısa Sınav | 15 |
| 1. Ödev | 10 |
| 2. Kısa Sınav | 15 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 50 |
| 1. Final | 50 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 2 | 32 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 2 | 32 |
| Ara Sınav | 1 | 10 | 10 |
| Kısa Sınav | 2 | 10 | 20 |
| Ödev | 1 | 8 | 8 |
| Final | 1 | 15 | 15 |
| Toplam İş Yükü | 117 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 4,68 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 5 | ||