| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Özel Eğitimde Aile Eğitimi | OEO 302 | 6 | 3 + 0 | 3 | 4 |
| Ön Koşul Dersleri | İlgili ders için ön koşul bir ders belirlenmemiştir. |
| Önerilen Seçmeli Dersler | Özel Eğitim |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üyesi ÖZLEM GÜMÜŞKAYA |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | Arş. Gör. Feyza KESKİN |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Dersin ana amacı öğrencileri aile eğitimi ve danışmanlığı hakkında bilgilendirmektir. Bu dersin amaçları şunlardır: |
| Dersin İçeriği | Aile kavramı; aile sistem kuramları; özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerin ailelerinin geçirdikleri uyum evreleri; özel eğitim ihtiyacı olan çocukların eğitimine aile katılımının önemi, kuramsal ve yasal dayanakları, yasalarda ailelere getirilen hak ve sorumluluklar; ailelerin özel eğitim ihtiyacı olan öğrencinin eğitim sürecine katılımı; öğrencinin değerlendirilmesi; bireyselleştirilmiş aile eğitim planı (BAHP), bireyselleştirilmiş eğitim planı (BEP) ve geçiş planlarına ailenin katılımı; ailelere öğretme becerileri kazandırma; kurum, ev ve kurum-ev merkezli aile öğretim programlarının hazırlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Aile, aile eğitimi, engelli çocukların aileleri, ailenin eğitim ve özel eğitimdeki rolünü açıklar. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 2 | Ailenin engele uyum süreci ve bu süreçteki psikolojik destek hizmetlerini açıklar. | Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 3 | Aile, okul, çocuk, çevre, toplum ilişkisi; aile-çocuk-okul-öğretmen-aile ilişkisi ve iletişimin önemini açıklar. | Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 4 | Aile eğitiminin amaçları ve ailenin gereksinimlerinin belirlenmesi konusunda tartışır. | Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 5 | Ailelere sunulan hizmetler ve aile katılımı konularını açıklar. | Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 6 | Aile eğitimi programları analiz eder. | Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 7 | Uygulamalı davranış analizine dayalı aile eğitimi programı hazırlar. | Soru-Cevap, Anlatım, Beyin Fırtınası, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Ders programının ve içeriğinin tanıtılması | Kaynakların ilgili bölümleri |
| 2 | Aile, Türk aile yapısı, Aile Eğitimi, Engelli Çocukların Aileleri - Ailenin Eğitim ve Özel Eğitimdeki Rolü - Öğrenciler kendilerine verilen hikayeleri okuyacaklar | Kaynakların ilgili bölümleri |
| 3 | Ailenin Özre Uyum Süreci - Engelli çocuğun tanılanması, - Ailede ilk farkına varış - Ailelerin tepkileri | Kaynakların ilgili bölümleri |
| 4 | Aile, Okul, Çocuk, Çevre, Toplum İlişkisi ve Etkileşim Aile, Çocuk ve Okul İlişkisi | Kaynakların ilgili bölümleri |
| 5 | Öğretmen aile ilişkisi ve iletişimi | Kaynakların ilgili bölümleri |
| 6 | Aile Eğitiminin Amaçları | Kaynakların ilgili bölümleri |
| 7 | Ara sınav | Kaynakların ilgili bölümleri |
| 8 | Ailelere sunulan hizmetler - Aile Katılımı - Temel kavramlar - Katılım Türleri | Kaynakların ilgili bölümleri |
| 9 | Aile Eğitimi Yaklaşımları | Kaynakların ilgili bölümleri |
| 10 | Aile Eğitimi Programları - Ev Merkezli Programlar - Okul Merkezli Programlar - Ev/Okul Merkezli Programlar Uzaktan Öğretim Programları | Kaynakların ilgili bölümleri |
| 11 | Uygulamalı davranış analizine dayalı aile eğitimi oturum süreçlerini planlama, uygulama, kaydetme. | Kaynakların ilgili bölümleri |
| 12 | Çocuklarda davranış değiştirme ve beceri öğretimi uygulamalarına yönelik aile eğitimi programlarının geliştirilmesi | Kaynakların ilgili bölümleri |
| 13 | Türkiye´de aile eğitimi çalışmaları | Kaynakların ilgili bölümleri |
| 14 | Dönem sonu sınavı | Kaynakların ilgili bölümleri |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | Cavkaytar, Atilla. (2008). Ailelerle işbirliği. (Coorperation with Parents) Özel Eğitim (Ed. Süleyman Eripek). Özel Eğitim. Eskişehir: Açıköğretim Okulöncesi Öğretmenliği Lisans Programı, Anadolu Üniversitesi Yayınları. Cavkaytar, A. (2005). Özel gereksinimi olan çocuklara özbakım ve ev içi becerilerinin öğretimi: uygulamalı el kitabı: öğretmen, yardımcı öğretmen ve aileler için. (Teaching self-care and domestic skills to children with special needs: applied manual for teacher, teacher aides and family), Ankara: Gündüz Yayıncılık. |
| Ders Kaynakları | Cavkaytar, A., Ardıç, A. Özbey, F. Sönmez, M., Özdemir, O. ve Aksoy, V. (2015). Özel eğitimde aile eğitimi ve rehberliği (Parent Training and Guidence on Special Education). (Ed. Atilla Cavkaytar). Ankara: Vize Yayınları. Turnbull, A.P., Turnbull, H.R., Erwin, E.J., Soodak, L.C., & Shogren, K.A. (2011). Aileler, Uzmanlar ve Sıradışılık: Ortaklıklar ve Güven Yoluyla Olumlu Sonuçlar, 6. Baskı. Upper Saddle River, NJ: Pearson. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Özel eğitim, öğretmenlik mesleği, genel kültür ve temel bilimlerle ilgili güncel bilgileri tanımlar. | X | |||||
| 2 | Öğrencilerinin seviyesini öğretime başlamadan önce değerlendirip, sonuçları veli ve yöneticilerle paylaşır; bu sonuçlara göre bireyselleştirilmiş eğitim planı hazırlayıp kullanır. | X | |||||
| 3 | Alanıyla ilgili sahip olduğu bilgi ve becerileri yasal ve etik kurallar çerçevesinde mesleğinde ve günlük yaşantısında kullanır. | X | |||||
| 4 | Öğretim ve araştırma amacıyla temel düzeyde (Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı İleri Düzey) bilişim teknolojilerini kullanarak özel gereksinimli birey ve ailesine destek sağlar. | X | |||||
| 5 | Özel eğitim ve öğretmenlik mesleğiyle ilgili uygulamalarda öngörülemeyen durumlarla karşılaştığında çözüm önerileri geliştirir. | X | |||||
| 6 | Öğrenmeyi öğrenme, öz-düzenleme, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme becerilerini amacına yönelik kullanır. | X | |||||
| 7 | Özel eğitim ve öğretmenlik mesleğiyle ilgili bilimsel ürünleri inceler ve/veya yeni ürünler ortaya koyar. | X | |||||
| 8 | Yaşam boyu öğrenmeye karşı olumlu tutum ve davranışlar sergileyerek alanıyla ilgili seminer, konferans, çalıştay vb. çalışmalara katılır. | X | |||||
| 9 | Özel eğitim ve öğretmenlik mesleğiyle ilgili bilgileri yeni gelişmeleri takip edip, meslektaşlarıyla ortak çalışabilir. | X | |||||
| 10 | Alanıyla ilgili ihtiyaç duyduğu bilgilere erişmek için temel düzeyde (Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyi) yabancı dil bilgisini kullanır. | X | |||||
| 11 | Özel eğitim çalışmalarında öğrencilerin yaşadığı çevrenin sosyo-kültürel ve ekonomik özelliklerine göre plan ve projeler hazırlayıp, uygular ve yönetir. Sonuçları ilgili kişi ve kurumlarla paylaşır. | X | |||||
| 12 | Özel gereksinimli bireyler, aileleri ve diğer uzmanlar ile çalışma konusunda etkili iletişim becerilerini kullanır. | X | |||||
| 13 | Özel gereksinimli öğrencilere iletişim ve sosyal becerileri kazandırabilme ve onların sosyal kabulünü artırabilme konusunda sahip olduğu bilgi ve becerileri verimli şekilde kullanır. | X | |||||
| 14 | Sosyal hakların evrenselliği, sosyal adalet, kalite kültürü ve kültürel değerlerin korunması ile çevre koruma, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince sahip olup, bu değerleri mesleğinde ve günlük yaşantısında kullanır. | X | |||||
| 15 | Öğrencilerin tüm özellikleri (ek özrü, sağlık problemleri vb.) ve ihtiyaçları doğrultusunda düzenlemeler yapar. | X | |||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 | PÇ 15 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Aile, aile eğitimi, engelli çocukların aileleri, ailenin eğitim ve özel eğitimdeki rolünü açıklar. | |||||||||||||||
| 2 | Ailenin engele uyum süreci ve bu süreçteki psikolojik destek hizmetlerini açıklar. | |||||||||||||||
| 3 | Aile, okul, çocuk, çevre, toplum ilişkisi; aile-çocuk-okul-öğretmen-aile ilişkisi ve iletişimin önemini açıklar. | |||||||||||||||
| 4 | Aile eğitiminin amaçları ve ailenin gereksinimlerinin belirlenmesi konusunda tartışır. | |||||||||||||||
| 5 | Ailelere sunulan hizmetler ve aile katılımı konularını açıklar. | |||||||||||||||
| 6 | Aile eğitimi programları analiz eder. | |||||||||||||||
| 7 | Uygulamalı davranış analizine dayalı aile eğitimi programı hazırlar. |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ödev | 100 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 60 |
| 1. Final | 40 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 3 | 48 |
| Ara Sınav | 1 | 2 | 2 |
| Kısa Sınav | 1 | 1 | 1 |
| Ödev | 1 | 5 | 5 |
| Final | 1 | 6 | 6 |
| Performans Görevi (Uygulama) | 1 | 2 | 2 |
| Toplam İş Yükü | 112 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 4,48 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 4 | ||