Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Nitel Araştırma Yöntemleri EPT 504 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. ÖMER FARUK VURAL
Dersi Verenler Prof.Dr. ÖMER FARUK VURAL,
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Genel Eğitim
Dersin Amacı

Bu dersin amacı, eğitim alanında nitel araştırmalar yapabilmek için gerekli temel düzeyde bilgi ve becerileri kazandırmaktır. Nitel Araştırma Yöntemleri dersinin amacı, öğrencilere nitel araştırma yöntemlerinin epistemolojik temellerini ve uygulama süreçlerini derinlemesine kavratmak, bu yöntemleri akademik çalışmalarda etkili biçimde kullanma becerisi kazandırmaktır.

Dersin İçeriği

Dersin içeriğinde; nitel araştırmanın felsefi, epistemolojik ve metodolojik temelleri; nitel araştırmanın desenleri (fenomenoloji, durum çalışması, etnografi, gömülü teori, anlatı araştırmaları); veri toplama yöntemleri (görüşme, gözlem, doküman analizi, odak grup görüşmeleri); verilerin analizi ve yorumlanması (içerik analizi, tematik analiz, söylem analizi, anlatı analizi); nitel araştırmada örneklem seçimi ve örnekleme yöntemleri; geçerlik, güvenirlik ve inanılırlık stratejileri; nitel verilerin raporlaştırılması; etik ilkeler ve araştırmacı rolü; nitel araştırma bulgularının sunumu ve değerlendirilmesi yer almaktadır. Ders kapsamında öğrencilerin, teorik bilgileri uygulamalı etkinliklerle pekiştirerek kendi nitel araştırma projelerini tasarlamaları, yürütmeleri ve sonuçlarını raporlaştırmaları sağlanacaktır.

Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Bilimsel bilginin tanımını yapar ve özelliklerini açıklar. Anlatım,
2 Bilimsel araştırma yöntemlerini sınıflandırır. Anlatım,
3 Araştırma amacına uygun nitel araştırma yöntemini seçer. Problem Çözme, Deney ve Laboratuvar, Gösterip Yaptırma,
4 Araştırma amacına uygun evren ve örneklemi belirler. Anlatım,
5 Araştırma amacına uygun veri toplama aracını planlar. Anlatım,
6 Bilimsel raporlaştırma kurallarına uyar. Anlatım,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Bilgi, Araştırma, Bilimsel Bilgi ve Bilimsel Araştırmanın Tartışılması
2 Nitel Araştırmanın Bilimsel Araştırma Geleneği İçindeki Yeri
3 Nitel Araştırma Desenleri
4 Nitel Araştırma Süreci
5 Nitel Araştırmada Örneklem
6 Görüşme ve Odak Grup Görüşmesi
7 Ara Sınav
8 Gözlem ve Doküman İncelemesi
9 Mecazlar Yoluyla Nitel Veri Toplama
10 Nitel Veri Analizi
11 Nitel Araştırmada Geçerlik ve Güvenlik
12 Durum (Örnek Olay) Çalışması ve Eylem Araştırması
13 Nitel Araştırma Sonuçlarının Bilime ve Uygulamaya Katkısı
14 Genel Değerlendirme
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Temel Kaynaklar:

Creswell, J. W. (2021). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni (4. baskı). (M. Bütün & S. B. Demir, Çev.). Siyasal Kitabevi. (Orijinal eser 2018'de yayımlandı).

Merriam, S. B. (2018). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (S. Turan, Çev.). Nobel Akademik Yayıncılık.

Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. Baskı). Seçkin Yayıncılık.

Yardımcı Kaynaklar:

Patton, M. Q. (2018). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (M. Bütün & S. B. Demir, Çev.). Pegem Akademi.

Miles, M. B., Huberman, A. M. & Saldaña, J. (2020). Nitel veri analizi: Genişletilmiş bir kaynak kitap (A. Akbaba Altun & A. Ersoy, Çev.). Pegem Akademi.

Silverman, D. (2022). Nitel araştırma yapmak (H. Ekiz, Çev.). Pegem Akademi.

Glesne, C. (2015). Nitel araştırmaya giriş (A. Ersoy & P. Yalçınoğlu, Çev.). Anı Yayıncılık.

Makale ve Diğer Kaynaklar:

Öğrencilerle paylaşılan güncel uluslararası ve ulusal dergi makaleleri

(Qualitative Inquiry, Qualitative Research, Qualitative Health Research, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, Eğitim ve Bilim, Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi vb.).

Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Tez Merkezi’nden erişilen güncel yüksek lisans ve doktora tezleri.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Eğitim programları ve öğretimle ilgili temel kavramları tanımlama
2 Program geliştirmenin kuramsal temelleri (tarihi, felsefi, psikolojik, toplumsal, ekonomik, bireysel, konu alanı) arasında ilişki kurma
3 Program tasarım yaklaşımlarını karşılaştırma X
4 İhtiyaca uygun program geliştirme modellerini seçme X
5 Program tasarısı hazırlama X
6 Bir eğitim programının bütün boyutlarını değerlendirme yeterliklerini kazanma X
7 Farklı ülkelerdeki eğitim sistemlerini eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirme
8 Eğitim programları ve öğretim alanında gelişmeleri izleme X
9 Toplumda sosyal ekonomik ve kültürel boyutlarda gerçekleşen değişmelerin eğitim programlarına etkisini değerlendirme X
10 Öğretim yöntem teknik ve stratejilerini alanının öğretiminde kullanma
11 Eğitim programları ve öğretime ilişkin kavramları ve kuramları eleştirel bakış açısıyla değerlendirme X
12 Kendi çalışmalarında uygun bilimsel araştırma yöntemlerini seçme ve kullanma X
13 Eğitim programları ve öğretim alanında bağımsız, özgün ve yayınlanabilecek araştırmalar yapma. X
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13
1 Bilimsel bilginin tanımını yapar ve özelliklerini açıklar.
2 Bilimsel araştırma yöntemlerini sınıflandırır.
3 Araştırma amacına uygun nitel araştırma yöntemini seçer.
4 Araştırma amacına uygun evren ve örneklemi belirler.
5 Araştırma amacına uygun veri toplama aracını planlar.
6 Bilimsel raporlaştırma kurallarına uyar.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 100
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 20 20
Ödev 1 15 15
Final 1 20 20
Toplam İş Yükü 151
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 6,04
dersAKTSKredisi 6