Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Liç Prosesleri ANK 501 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. ALİ OSMAN AYDIN
Dersi Verenler Dr.Öğr.Üyesi ŞEYMA DOMBAYCIOĞLU,
Dersin Yardımcıları

Kimya Bölümü Araştırma Görevlileri

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Çeşitli cevherlere uygulanan liç prosesleri ile ilgili temel işlemleri açıklamak ve endüstriyel uygulamaları göz önüne alarak bu proseslerde karşılaşılan kütle balansı hesaplamalarını öğretmek.

Dersin İçeriği

Liç proseslerinde kullanılan yöntemler ve uygulama teknolojileri. Liç reaksiyonlarının incelenmesi ve liç kinetiği. Bakır, çinko ve alüminyum cevherlerine liç öncesi uygulanan ön işlemler. Değişik cevherlere uygulanan çeşitli liç işlemleri ve ele geçen liç çözeltilerin değerlendirilmesi. Liç işlemleri sırasında karşılaşılan endüstriyel madde balansı problemleri ve çözümleri.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Liç prosesleri ile ilgili temel uygulamaları açıklayabilir. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
2 Kimyanın temel ayırma tekniklerini endüstriyel boyutta uygulayabilir. Anlatım, Soru-Cevap, Gezi / Gözlem,
3 Cevher ekstraksiyonu ile ilgili farklı bir prosesin donanımlarını açıklayabilir. Anlatım, Beyin Fırtınası, Gezi / Gözlem,
4 Üretim proseslerinde madde balansı hesaplamalarını yapabilir. Anlatım, Beyin Fırtınası, Gezi / Gözlem,
5 Liç prosesi uygulamalarının çevre ile olan ilişkilerini değerlendirebilir. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Doğru Yanlış Testleri, Kısa Cevaplı Testler,
6 Liç reaksiyonlarının kinetiğini yorumlayabilir. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Deney ve Laboratuvar,
7 Farklı cevherlere uygulanan liç işlemlerini değerlendirebilir. Anlatım, Beyin Fırtınası, Deney ve Laboratuvar,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Giriş, temel kavramlar, liç metotları Sayfa:1-3
2 Liç teknikleri ve liç çözücüleri Sayfa:4-7
3 Liç işlemine etki eden faktörler reaksiyon türleri Sayfa:7-10
4 Liç işlemlerinin kinetiği Sayfa:10-15
5 Metalik bakırın ve oksijenli bakır cevherlerinin liç edilmesi Sayfa:16-20
6 Sülfürlü cevherlerin liç edilmesi ve ilgili problemler Sayfa:20-23
7 Bakırlı liç çözeltilerinin değerlendirilmesi Sayfa:23-28
8 Prosesle ilgili problemler ve çözümleri Sayfa:28-32
9 ARA SINAV
10 Çinko cevherleri ve kavrulmuş cevherlerin liç edilmesi Sayfa:33-35
11 Liç çözeltilerinin tasfiyesi ve elektrolizi Sayfa:36-39
12 Alüminyum ve mineralleri, alüminyum cevherlerinin liçi Sayfa:40-43
13 Alkali liç uygulamaları Sayfa:43-46
14 Alüminyum liçi ile ilgili problemler ve çözümleri Sayfa:46-50
Kaynaklar
Ders Notu

AYDIN, A.O., Liç Prosesleri Ders Notları, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, 2018.

Ders Kaynakları

WADSWORTH, M.E., MILLER, J.D., Hydrometallurgical Processes, Plenium Pres,New York, 1979.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Yaşadığı toplumun bilgi toplumu olmasına katkıda bulunmak, toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik sorunlara çözüm sunmak amaçlarıyla alanındaki bilimsel, teknolojik, sosyal veya kültürel ilerlemeleri ulusal ve uluslararası bilimsel ortamlarda (toplantılarda) tanıtır.
2 Alanında bilimsel araştırma yaparak bilgiye genişlemesine ve derinlemesine ulaşır, alanında güncel teknik ve yöntemler ile bunların kısıtları hakkında kapsamlı bilgiye sahip olup ve elde ettiği bilgiyi değerlendirir, yorumlar ve uygular.
3 Alanı ile ilgili problemleri tanımlar ve formüle eder, yeni ve/veya özgün fikir ve yöntemler geliştirir; karmaşık sistem veya süreçleri tasarlar ve tasarımlarında yenilikçi/alternatif çözümler ile gelişmekte olan yenilikçi yöntemleri kullanır.
4 Kuramsal, deneysel ve modelleme esaslı araştırmaları tasarlar ve uygular, belirsiz, sınırlı ya da eksik verileri bilimsel yöntemlerle tamamlar; verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir.
5 Alanındaki uygulamaların sosyal, çevresel, sağlık, güvenlik, hukuki boyutlarını ve iş hayatı uygulamalarını bilir ve bunların getirdiği kısıtların farkındadır. Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin bir biçimde birlikte ve ya bağımsız çalışabilir ve sorumluluk alır.
6 Analitik kimya programı için gerekli lisans düzeyi yeterliliklerini temel alarak, iş ve laboratuvar güvenliği yanında çevre koruma bilincine sahip olur. Aynı ya da farklı bir alanda bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirir, derinleştirir, analiz eder ve yorumlar.
7 Analitik kimya programı alanındaki temel ve modern cihazlar hakkında uygulamalı ve teorik bilgilere sahip olup, bu yöntemlerle akademik düzeyde kimya deneyleri gerçekleştirir elde ettiği sonuçları analiz edebilir ve değerlendirebilir.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7
1 Liç prosesleri ile ilgili temel uygulamaları açıklayabilir.
2 Kimyanın temel ayırma tekniklerini endüstriyel boyutta uygulayabilir.
3 Cevher ekstraksiyonu ile ilgili farklı bir prosesin donanımlarını açıklayabilir.
4 Üretim proseslerinde madde balansı hesaplamalarını yapabilir.
5 Liç prosesi uygulamalarının çevre ile olan ilişkilerini değerlendirebilir.
6 Liç reaksiyonlarının kinetiğini yorumlayabilir.
7 Farklı cevherlere uygulanan liç işlemlerini değerlendirebilir.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 70
1. Ödev 15
1. Performans Görevi (Seminer) 15
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 15 15
Ödev 1 10 10
Performans Görevi (Seminer) 1 10 10
Final 1 20 20
Toplam İş Yükü 151
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 6,04
Dersin AKTS Kredisi 6