Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Eski Anadolu Türkçesi Metin İncelemeleri YTD 522 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Dr.Öğr.Üyesi AYŞE AYDIN
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Tuğçe Takoğlu

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Eski Anadolu Türkçesi döneminin genel Türkçe içerisindeki yerini ve gramer özelliklerini metinlerden hareketle ortaya koymak.

Dersin İçeriği

Türk dili tarihi içerisinde Batı Türkçesinin yeri. Karışık dilli eserler. Batı Türkçesinin genel dil özellikleri. Anadolu Selçukluları döneminde yazılan eserler ve şahsiyetler. Beylikler dönemi eserleri ve şahsiyetleri. El yazması metin okuma.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Eski Anadolu Türkçesiyle yazılmış metinleri okuyarak genel Türkçe içerisindeki Eski Anadolu Türkçesinin yeri nedir, tanımlar Anlatım,
2 Eski Anadolu Türkçesi’nin Orta Türkçe içerisindeki önemi ve dil özelliklerini açıklar. Soru-Cevap,
3 Orta Türkçenin tarihi şivelerini karşılaştırır, kökenlerini tespit eder ve örnekler. Beyin Fırtınası, Grupla Çalışma,
4 Eski Anadolu Türkçesi metinlerindeki dil özelliklerini çözümler ve tespit ettiği özellikleri Standart Türkiye Türkçesiyle mukayese eder. Eğitsel Oyun, Beyin Fırtınası, Grupla Çalışma,
5 Eski Anadolu Türkçesi metinlerinde fonetik ve morfolojik yönden ses değişimi geçirmiş kelimeleri derler, düzenler. Anlatım, Örnek Olay,
6 Eski Anadolu Türkçesinde fonetik ve morfolojik değişiklikler geçirmiş kelimeleri değerlendirir, tahmin eder. Örnek Olay, Problem Çözme, Gösterip Yaptırma, Gözlem,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Oğuzlar ve Eski Anadolu Türkçesi Eski Anadolu Türkçesi hakkında araştırma yapmış olmak.
2 Anadolu Selçukluları, beylikleri ve Moğol istilası Eski Anadolu Türkçesinin oluşumu hakkında araştırma yapmış olmak.
3 Karışık dilli eserler: olga-bolga meselesi Karışık dilli eserler konusunda araştırma yapmış olmak.
4 Şeyyad Hamza, Kıssa-ı Yusuf Kıssa-ı Yusuf hakkında araştırma yapmış olmak.
5 Ahmet Fakih, Çarhname Çarhname hakkında araştırma yapmış olmak.
6 Yunus Emre Divanı'ndan alınan metinlerin incelenmesi Verilen metinlerin incelemesini yapmış olmak.
7 Garibname'den alınan metinlerin incelenmesi Verilen metinlerin incelemesini yapmış olmak.
8 Süheyl ü Nevbahar'dan alınan metinlerin incelenmesi Verilen metinlerin incelemesini yapmış olmak.
9 Ara Sınav Genel konu tekrarı yapmış olmak.
10 Tazarru-name'den alınan metinlerin incelenmesi Verilen metinlerin incelemesini yapmış olmak.
11 Dede Korkut'tan alınan metinlerin incelenmesi Verilen metinlerin incelemesini yapmış olmak.
12 İskendername'den alınan metinlerin incelenmesi Verilen metinlerin incelemesini yapmış olmak.
13 Teshil'den alınan metinlerin incelenmesi Verilen metinlerin incelemesini yapmış olmak.
14 Müntehab-ı Şifa'dan alınan metinlerin incelenmesi Verilen metinlerin incelemesini yapmış olmak.
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Âşık Paşa, Garib-nâme; Hazırlayan: Kemal Yavuz, TDK Yay.: 764/2, İstanbul, 2002.
ERGİN, Muharrem; Dede Korkut Kitabı, Ankara, 1994.
GÜLSEVİN, Gürer; Eski Anadolu Türkçesine Ekler, Ankara, 1997.
ÖZKAN, Mustafa; Türk Dilinin Gelişme Alanları ve Eski Anadolu Türkçesi, İstanbul, 1995
TİMURTAŞ, F. Kadri; Eski Türkiye Türkçesi, İstanbul, 1981.
TURAN, Zikri; Eski Anadolu Türkçesinde Ünlü Uzunlukları, Açıksöz Yayınları, Malatya 1993.
TURAN, Zikri; Eski Anadolu Türkçesinde Ol- Cevheri Fiili, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı-Belleten 1996, TDK Yay.: 740, Ankara, 1999, s. 265-285.
TÜRK, Vahit-Şaban DOĞAN-Yasin ŞERİFOĞLU; Eski Anadolu Türkçesi Dersleri, Kesit Yay., İstanbul, 2011.
Yunus Emre Divanı, Kültür Bakanlığı Yay./1362, Ankara, 1991.
ERCİLASUN, Ahmet Bican; Türk Dili Tarihi, Akçağ Yay., Ankara, 2005

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Türkçeyi doğru, güzel ve anlaşılır bir şekilde kullanma becerisine ulaşır.
2 Atatürk İlkeleri ve inkılapları konusunda bilgi edinir.
3 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek düzeyde yabancı dil bilgisi kazanmayı amaç edinir. X
4 Türk dilini ses bilgisi, şekil bilgisi, söz dizimi ve anlam bilgisi bakımından inceler.
5 Türk Dili ve Edebiyatının metinlerini başlangıcından günümüze kadar edebi olarak ve dil bilgisi açısından değerlendirebilir.
6 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yazılmış temel eserleri tanır; Türk dilinin tarihi gelişimini temsil eden örnek metinleri okur ve çeviri yazıya aktarır.
7 Çağdaş ve klasik edebiyat bilgi ve teorilerini, belirli akımlar ve kuramlar çerçevesinde değerlendirir, edebiyat ve dil bilimi açısından eleştiri yapar.
8 Edebi dönemler (klasik veya çağdaş), edebi akımlar ve şahsiyetler üzerinde, mesleki sorumluluk bilinciyle bilimsel, edebi, disiplinler arası araştırmalar yapar. X
9 Lehçe, şive ve ağız bilgisinin içeriğini anlar; Türkiye Türkçesinin ağızlarına ait metinleri inceler. X
10 Gerekli metot, yöntem ve teknikleri öğrenerek halk bilimi alanında araştırma ve derleme yapabilir.
11 Türk Dili ve Edebiyatı alanında akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olur. X
12 Türk Dili ve Edebiyatı Programında edindiği bilgi ve teorileri; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında kullanır ve uygular.
13 Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincini ve bunu gerçekleştirmeye dönük becerileri edinir.
14 Türk Dili ve Edebiyatı alanında mesleki sorumluluk ve ahlaki değerleri gözetir.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14
1 Eski Anadolu Türkçesiyle yazılmış metinleri okuyarak genel Türkçe içerisindeki Eski Anadolu Türkçesinin yeri nedir, tanımlar
2 Eski Anadolu Türkçesi’nin Orta Türkçe içerisindeki önemi ve dil özelliklerini açıklar.
3 Orta Türkçenin tarihi şivelerini karşılaştırır, kökenlerini tespit eder ve örnekler.
4 Eski Anadolu Türkçesi metinlerindeki dil özelliklerini çözümler ve tespit ettiği özellikleri Standart Türkiye Türkçesiyle mukayese eder.
5 Eski Anadolu Türkçesi metinlerinde fonetik ve morfolojik yönden ses değişimi geçirmiş kelimeleri derler, düzenler.
6 Eski Anadolu Türkçesinde fonetik ve morfolojik değişiklikler geçirmiş kelimeleri değerlendirir, tahmin eder.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 20
Toplam 20
1. Yıl İçinin Başarıya 40
1. Final 60
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 20 20
Kısa Sınav 2 10 20
Ödev 1 10 10
Performans Görevi (Laboratuvar) 1 10 10
Toplam İş Yükü 156
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 6,24
Dersin AKTS Kredisi 6