1. Eğitim Bilgi Sistemi
  2. Sosyoloji Pr. (Yl) (Tezli)
  3. Türk Modernleşme Tarihi (2024 - 2025)
Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Türk Modernleşme Tarihi SOS 507 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri

Yok
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. MEHMET TAYFUN AMMAN
Dersi Verenler Prof.Dr. MEHMET TAYFUN AMMAN,
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Ali Öztürk
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Bu dersin amacı, öğrenciye Türkiye’nin iki yüz yıllık modernleşme dinamiklerini tarihsel süreçleri de göz önünde bulundurarak sosyolojik perspektifle irdeleme, sorunlarını ele alma, eleştirel değerlendirmeler yapabilme ve çözüm önerileri üzerinde düşünme becerilerini kazandırmaktır.
Dersin İçeriği

Ders konuları ders süresinin ilk yarısında öğretim üyesi tarafından özetlenerek anlatılacak, dersin ikinci yarısında öğrencilerin konuya aktif katılımları istenilecektir.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Türk toplumsal sistemi hakkında bilinçlelenmenin sağlanması Anlatım, Soru-Cevap,
2 Modernleşmenin sosyal ve kültürel boyutlarını ortaya koymak Beyin Fırtınası, Problem Çözme,
3 Türk modernleşmesinde temel dinamikleri belirlemek Anlatım, Soru-Cevap, Gösterip Yaptırma,
4 Türk modernleşme sürecini doğru analiz etmek Anlatım, Gösterip Yaptırma, Rol Oynama,
5 Modenleşme kültürünün boyutlarını ortaya koymak Anlatım, Soru-Cevap, Rol Oynama,
6 Tarihteki modernleşme tecrübelerinden örnek almak Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Dersin tanıtımı
2 Kavramsal ve kuramsal çerçeve; modernite, modernizm, modernleş(tir)me, batılılaşma, modernleşme kuramı ve yöneltilen eleştiriler, ıslahatlar ve inkılaplar AMMAN, M.T., “Modernleşmeye Genel Bir Bakış”, Kadın ve Spor, Morpa Yay., İstanbul, EISENSTADT, S.N., “Modernleşmenin Temel Özellikleri”, Modernleşme, Başkaldırı ve Değişim, Çev. U. Coşkun, DoğuBatı Yay., Ankara, 2007, ss.11-38,
3 Osmanlı modernleşmesi; Tanzimat’tan Meşrutiyet’e yapısal dönüşümler ORTAYLI, İ., “Giriş: İmparatorluğun En Uzun Asrı”, İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı, İletişim Yay., İstanbul, 2001, ss.13-32. ORTAYLI, İ., “Reformcuların Çıkmazı”, İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı, İletişim Yay., İstanbul, 2001, ss.201-227.
4 Üç Tarz-ı Siyaset; Modernleşme ideolojileri: İslamcılık, Türkçülük, Batıcılık MARDİN, Ş., “Batıcılık”, Türk Modernleşmesi, Makaleler 4, İletişim Yay., İstanbul, 1991, ss.11-22. MARDİN, Ş., “XIX. Yüzyılda Düşünce Akımları ve Osmanlı Devleti”, Türk Modernleşmesi, Makaleler 4, İletişim Yay., İstanbul, 1991, ss.82-102.
5 Cumhuriyet modernleşmesi; Tek Parti dönemi modernleştirme politikası ÖZKAZANÇ, A., “Cumhuriyet Döneminde Siyasal Gelişmeler: Tarihsel-Sosyolojik Perspektif”, 1920’den Günümüze Türkiye’de Toplumsal Yapı ve Değişim, Phoenix Yay., Ankara, 2012, ss.71-105.
6 Modernleşme sürecinde medeniyet kırılması ve sonuçları
7 Cumhuriyet modernleşmesi; Çok partili dönem ve toplumsal modernleşme politikaları KARPAT, K., Türk Demokrasi Tarihi, Afa Yay., İstanbul, 1996.
8 Dil ve Yazıda modernleşme LEWIS, G., Trajik Başarı: Türk Dil Reformu, Çev. M.F. Uslu, Çeviribilim Yay., 2016. MARDİN, Ş., “Türkiye’de İletişimin Modernleşmesinin Erken Bir Safhası Üzerine Bazı Notlar”, Türk Modernleşmesi, Makaleler 4, İletişim Yay., İstanbul, 1991, ss.142-175.
9 Eğitimin modernleşmesi ORTAYLI, İ., “Laik Hukuk ve Eğitimin Gelişmesi”, İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı, İletişim Yay., İstanbul, 2001, ss.171-200.
10 Din ve modernleşme SUBAŞI, N., “Cumhuriyet’ten Günümüze Dinsel Modernleşme ve Dinî Yapıların Değişimi”, Türkiye’de Toplumsal Değişim, Ed. L. Sunar, Nobel Akademik Yay., Ankara, 2015,ss.279-300.
11 İktisadî modernleşme BAHÇE, S., ERES, B., “İktisadi Yapılar, Türkiye ve Değişim”, 1920’den Günümüze Türkiye’de Toplumsal Yapı ve Değişim, Phoenix Yay., Ankara, 2012, ss.17-68.
12 Kentsel modernleşme ÖZER, İ., “Türkiye’de Kent, Kentleşme ve Kentsel Değişim”, ”, Dünden Bugüne Türkiye’nin Toplumsal Yapısı, Dora Yay., Bursa, 2012, ss.321-352.
13 Modernleşmenin tanımlayıcı öznesi olarak kadın, tanımlayıcı olgusu olarak spor AMMAN, M.T., “Modernleşme Sürecinde Kadın”, Kadın ve Spor, Morpa Yay., İstanbul,
14 Modernleşmenin yol açtığı sorunlar
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

AMMAN, M.T., Modernleşme Sürecinde Kadın ve Spor, Morpa Yay., İstanbul, 2005.

BAHÇE, S., ERES, B., “İktisadi Yapılar, Türkiye ve Değişim”, 1920’den Günümüze Türkiye’de Toplumsal Yapı ve Değişim, Phoenix Yay., Ankara, 2012, ss.17-68.

ÇİĞDEM, A. “Batılılaşma, Modernite ve Modernizasyon”, Modern Türkiye’de Siyasî Düşünce, Cilt 3: Modernleşme ve Batıcılık, , İletişim Yay., İstanbul, 2007, ss.68-81.

DEMİRER, Y., “Modernleşen Türkiye’de Din”, 1920’den Günümüze Türkiye’de Toplumsal Yapı ve Değişim, Phoenix Yay., Ankara, 2012, ss.273-297.

EISENSTADT, S.N., Modernleşme, Başkaldırı ve Değişim, Çev. U. Coşkun, DoğuBatı Yay., Ankara, 2007.

KALİBER, A. “Türk Modernleşmesini Sorunsallaştıran Üç Ana Paradigma Üzerine”, Modern Türkiye’de Siyasî Düşünce, Cilt 3: Modernleşme ve Batıcılık, , İletişim Yay., İstanbul, 2007, ss.107-124.

KARPAT, K., Türk Demokrasi Tarihi, Afa Yay., İstanbul, 1996.

KEYMAN, E.F., “Şerif Mardin’i Okumak: Modernleşme, Yorumbilgisel Yaklaşım ve Türkiye”, Şerif Mardin’e Armağan, Derl. A. Öncü, O.Tekelioğlu, İletişim Yay., İstanbul, 2005, ss.37-63.

LEWIS, G., Trajik Başarı: Türk Dil Reformu, Çev. M.F. Uslu, Çeviribilim Yay., 2016.

MARDİN, Ş., Türk Modernleşmesi, Makaleler 4, İletişim Yay., İstanbul, 1991.

MARDİN, Ş., “Türk Siyasasını Açıklayabilecek Bir Anahtar: Merkez-Çevre İlişkileri”, (Çev. Ş. Gönen), Türkiye´de Toplum ve Siyaset, Makaleler 1, (Der. M. Türköne, T. Önder), İletişim Yay., İstanbul, 1991, ss.30-66.

ORTAYLI, İ., İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı, İletişim Yay., İstanbul, 2001.

ÖZER, İ., “Türkiye’de Kent, Kentleşme ve Kentsel Değişim”, ”, Dünden Bugüne Türkiye’nin Toplumsal Yapısı, Dora Yay., Bursa, 2012, ss.321-352.

ÖZKAZANÇ, A., “Cumhuriyet Döneminde Siyasal Gelişmeler: Tarihsel-Sosyolojik Perspektif”, 1920’den Günümüze Türkiye’de Toplumsal Yapı ve Değişim, Phoenix Yay., Ankara, 2012, ss.71-105.

SUNAR, L., Değişim Sosyolojisi, Nobel Akademik Yay., Ankara, 2018.

SUBAŞI, N., “Cumhuriyet’ten Günümüze Dinsel Modernleşme ve Dinî Yapıların Değişimi”, Türkiye’de Toplumsal Değişim, Ed. L. Sunar, Nobel Akademik Yay., Ankara, 2015,ss.279-300.
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 1.Toplumsal konu ve problemleri sosyolojik bir yaklaşımla ele alıp çözümleyebilecek teorik bilgi donanımına sahip olmak. X
2 2. Hem teorik hem uygulamalı bir sosyolojik araştırmayı yürütebilecek yöntem bilgisini edinmiş olmak.
3 3. Sosyolojik bilginin ediniminde ve kullanımında salt tekrarlayıcı değil, özgün ve katkı sağlayıcı bir çaba içinde olmak. X
4 4. Genel sosyolojik bilgiye sahip olmanın ötesinde ilgi alanına göre sosyolojinin alt disiplinlerinde daha derinlikli araştırma ve çalışmalarla uzmanlaşmak. X
5 5. Sosyal bilimlerde geliştirilen bilgi ve yaklaşımlara eleştirel ve sorgulayıcı bakma becerisi kazandırmak. X
6 Bilimsel grup çalışmaları yapabilecek yabancı dil yeterliğine ulaşmak
7 Disiplinler arası araştırma yapabilme donanımına sahip olmak X
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7
1 Türk toplumsal sistemi hakkında bilinçlelenmenin sağlanması
2 Modernleşmenin sosyal ve kültürel boyutlarını ortaya koymak
3 Türk modernleşmesinde temel dinamikleri belirlemek
4 Türk modernleşme sürecini doğru analiz etmek
5 Modenleşme kültürünün boyutlarını ortaya koymak
6 Tarihteki modernleşme tecrübelerinden örnek almak
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 50
1. Kısa Sınav 5
1. Ödev 40
2. Kısa Sınav 5
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 60
1. Final 40
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 6 96
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 1 16
Ara Sınav 1 20 20
Ödev 1 3 3
Performans Görevi (Laboratuvar) 1 5 5
Toplam İş Yükü 140
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,6
Dersin AKTS Kredisi 6