| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| İslam Felsefesinde Burhan Nazariyesi | FDI 604 | 0 | 3 + 0 | 3 | 6 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Doktora |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Doç.Dr. HÜSEYİN AYDOĞAN |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Burhan nazariyesi İslam filozoflarının kesin bilgiye ve böylece ilimlerde kesinliğe ulaşmanın yolu olarak ele aldıkları bir yöntemdir. Özellikle Gazzali sonrası mantığın dini ilimleri de içine alacak şekilde tüm ilimlerin ölçüsü haline gelmesiyle, mantığın asıl amacını oluşturan burhani (kesin) bilgiyi elde etme gayesi tüm ilimler için önemli olmaya başlamıştır. Dolayısıyla ilimlerde kesin bilginin nasıl elde edilebileceği sorusuna yanıt verebilmek için burhan teorisi incelenmelidir. |
| Dersin İçeriği | Bilgi Felsefesine Giriş, Bilgi Türleri, Burhani Bilgi, Burhani Kıyasın Öncülleri, Burhan Türleri: Varlık ve Neden Burhanı, Aristoteles’in Burhan Nazariyesi, Aristoteles Şarihlerinin Burhana Bakışı, Farabi ve İbn Sina’nın Burhan Nazariyeleri; Aristoteles, Farabi ve İbn Sina’nın Burhan (II. Ananlitikler) Kitapları ve Nazariyelerinin Karşılaştırılması, Gazzali Mantığında Burhan ve Dini İlimlerdeki Yeri, İbn Rüşd’ün Burhan Nazariyesi, İbn Haldun’a Göre Mantık Tarihinde Beş Sanat ve Burhan, Müteahhirin Dönemi Mantık Eserlerinde Beş Sanat ve Burhan |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Klasik mantıkta bilgi elde etme yöntemlerini kavrar | Anlatım, Soru-Cevap, | |
| 2 | Türk-İslam düşünce geleneğindeki filozofların bilgi felsefesine katkılarını tespit eder | Anlatım, Beyin Fırtınası, | |
| 3 | İslam filozoflarının burhan teorilerini kıyaslar | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 4 | Burhani bilginin ilimlere uygulanışını tedkik eder | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Deney ve Laboratuvar, | |
| 5 | İlimlerde burhani (kesin) bilginin imkanını analiz eder | Anlatım, Beyin Fırtınası, Gösterip Yaptırma, | |
| 6 | Burhani yöntemle diğer felsefi yöntemleri mukayese eder | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Bilgi Felsefesine Giriş | |
| 2 | Bilgi Türleri | |
| 3 | Burhani Bilgi | |
| 4 | Burhani Kıyasın Öncülleri | |
| 5 | Burhan Türleri: Varlık ve Neden Burhanı | |
| 6 | Aristoteles’in Burhan Nazariyesi | |
| 7 | Aristoteles Şarihlerinin Burhana Bakışı | |
| 8 | Farabi mantığında burhan nazariyesi | |
| 9 | İbn Sina mantığında burhan nazariyesi | |
| 10 | Aristoteles, Farabi ve İbn Sina’nın Burhan (II. Ananlitikler) Kitapları ve Nazariyelerinin Karşılaştırılması | |
| 11 | Gazzali Mantığında Burhan ve Dini İlimlerdeki Yeri | |
| 12 | İbn Rüşd’ün Burhan Nazariyesi | |
| 13 | İbn Haldun’a Göre Mantık Tarihinde Beş Sanat ve Burhan | |
| 14 | Müteahhirin Dönemi Mantık Eserlerinde Beş Sanat ve Burhan |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | 1. Farabi, Kitabu’l-Burhan, İstanbul 2008. |
| Ders Kaynakları | 2. İbn Sina, II. Analitikler, İstanbul 2006. 3. İbn Rüşd, Şerhu’l-Burhan, 1984. 4. İbn Rüşd, Telhisu Kitabi’l-Burhan, Kahire 1982. 5. Aristoteles, İkinci Çözümlemeler, İstanbul 2005. 6. Gazzali, Mi’yaru’l-İlm, Beyrut ts. 7. Gazzali, Mustesfa, İstanbul 2006. 8. İbn Haldun, Mukaddime, İstanbul. 9. Ebheri, İsagoci, İstanbul 2007. 10.Kazvini, Şemsiyye, İstanbul h. 1289. 11. “Aristoteles’ten Gazzâlî’ye Klasik Mantıkta Anlam Kuramı”, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2005/1, sayı: 28, s. 37-52. 12. “Gazali’ye Göre Beş Sanatta Kullanılan Öncül Çeşitleri”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2005, cilt: III, sayı: 6, s. 107-127. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Araştırmalarda kullanılan bilimsel yöntemleri kendi konusuna uygulayabilme, gerektiğinde yeni yöntemler geliştirebilme yetkinliğine sahiptir. | X | |||||
| 2 | Felsefe ve Din bilimleri ile ilgili problemleri tanımlama, sınıflandırma, modelleme, çözüm üretme ve çözümleri uygulayabilme yetkinliğine sahiptir. | X | |||||
| 3 | Sosyal bilimler alanındaki disiplinlerin Felsefe ve Din Bilimlerini ilgilendiren sonuçlarını alıp çalışmalarında kullanabilme, kendi sonuçlarını onlara sunabilme bilincine sahiptir. | X | |||||
| 4 | Felsefe ve Din bilimleri alanındaki bilimlerin birbirleri ile ilişki ve işbirliği imkanlarını kavrama ve disiplinler arası işbirliğini geliştirme anlayışına sahiptir. | X | |||||
| 5 | Ulaştığı bilimsel bulguları ve elde ettiği bilgi birikimini sözlü ve yazılı olarak sunma, bütün ilgili taraflarla paylaşma becerisine sahiptir. | X | |||||
| 6 | Ulusal ve uluslar arası bilim çevrelerinde Felsefe ve Din Bilimleri alanı ile ilgili gelişmeleri takip edebilme ulusal ve uluslar arası bilgi paylaşım etkinliklerine katılabilme yetkinliğine sahiptir. | X | |||||
| 7 | Yakın çevresine, ulusuna ve insanlığa karşı bilimsel görev ve sorumluluk bilincine sahiptir. | X | |||||
| 8 | Bilimsel kişilik ve bilimsel ahlâk kuralları bilgisi ve bu bilgileri uygulayabilme bilinç ve yetkinliğine sahiptir. | X | |||||
| 9 | Üniversitelerdeki eğitim öğretim faaliyetlerinde görev yapabilir. | X | |||||
| 10 | Felsefe ve din Bilimleri ile ilgili toplum gelişmesi konularında görev ve sorumluluk yüklenir. | ||||||
| 11 | Farklı kurumların çalışmalarına alanı ile ilgili bilimsel katkı sağlayabilir. | ||||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Klasik mantıkta bilgi elde etme yöntemlerini kavrar | |||||||||||
| 2 | Türk-İslam düşünce geleneğindeki filozofların bilgi felsefesine katkılarını tespit eder | |||||||||||
| 3 | İslam filozoflarının burhan teorilerini kıyaslar | |||||||||||
| 4 | Burhani bilginin ilimlere uygulanışını tedkik eder | |||||||||||
| 5 | İlimlerde burhani (kesin) bilginin imkanını analiz eder | |||||||||||
| 6 | Burhani yöntemle diğer felsefi yöntemleri mukayese eder |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 60 |
| 1. Kısa Sınav | 5 |
| 2. Kısa Sınav | 5 |
| 1. Ödev | 30 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 50 |
| 1. Final | 50 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 3 | 48 |
| Ara Sınav | 1 | 15 | 15 |
| Kısa Sınav | 2 | 15 | 30 |
| Ödev | 1 | 10 | 10 |
| Toplam İş Yükü | 151 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 6,04 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 6 | ||