| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Taşıt Yönlendirme Süspansiyonve Fren Sistemleri B | OTE 410 | 8 | 4 + 2 | 5 | 6 |
| Ön Koşul Dersleri | Yok |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Koordinatörü | Prof.Dr. CAN HAŞİMOĞLU |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | Arş.Gör. Hüseyin Kahraman |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Taşıt yönlendirme, askı donanımı, fren ve süspansiyon sistemlerinin; görevleri, yapısı, parçaları, çeşitleri, özellikleri, sistemde oluşabilecek arızaları, arıza giderme yöntemlerini, Ön düzen geometrisi; lastikler ve jantların yapısal özelliklerini, tekerlek balansını, ön düzen ayarlarını uygun alet ve cihazlar kullanarak kontrol, arıza teşhis yöntemleri ile ilgili bilgi ve becerilerin öğrenciye kazandırılması |
| Dersin İçeriği | Taşıt gövde yapıları, şasi yapısındaki deformasyonlar ve belirlenmesi, Tekerlek ve lastik mekaniği, Lastik terimleri ve işaretleri, Tekerlek yol etkileşimi, Süspansiyon sistemi, amortisörler, Ön düzen geometrisi, Direksiyon sistemi, Direksiyon usulleri, Kararlı kullanım karakteristikleri, Güç yardımlı direksiyon sistemleri, Hidrolik ve havalı fren sistemleri, Frenleme karakteristikleri, Yanal kayma |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Şasi kısımlarını ve malzemelerini tanımlar, gövde yapısındaki deformasyonları belirler. Ana kolların dayanım hesabına ait bir örnek problem çözer ve ana kolların uygunluğunu denetler | Anlatım, Gezi / Gözlem, Eğitsel Oyun, Tartışma, | |
| 2 | Askı donanımının gereğini, parçalarını, görevlerini, çeşitlerini ve çalışma şekillerini tanımlar. Oluşabilecek arızaları belirler ve düzeltir | Grupla Çalışma, Eğitsel Oyun, Tartışma, Anlatım, | |
| 3 | Yönlendirme sisteminin çeşitlerini, çalışma şekillerini, etkilerini tanımlar. Direksiyon sisteminin gereğini, sistemde bulunan parçaları tanımlar. Oluşabilecek arızaları belirler ve düzeltir. Taşıtın kararlı kullanım karakteristiklerini belirler ve değer | Anlatım, Eğitsel Oyun, Tartışma, Problem Çözme, | Doğru Yanlış Testleri, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| 4 | Ön düzen geometrisi, ön düzende bulunan açı ve uzunlukların görevlerini anlatır. Ön düzen açı ve uzaklıklarının kontrol, arıza teşhis ve ayarlarını yapabilir | Tartışma, Eğitsel Oyun, Anlatım, | |
| 5 | Jant, lastik özellikleri, tekerlek balansı ve etkilerini anlatır. Lastik sökme, onarım ve takma işlemlerini gerçekleştirir. Tekerlek balans ayarını gerçekleştirir. İz takibi, direksiyon düzgünlük kontrolünü ve ayarını gerçekleştirir | Anlatım, Eğitsel Oyun, Tartışma, Problem Çözme, Grupla Çalışma, Bireysel Çalışma, | |
| 6 | Fren sisteminin gereğini, çeşitlerini parçalarını, çalışma etkilerini ve malzemelerini anlatır. Frenleme kuvveti ve kuvvet artırıcı sistemler ile acil fren destek sistemini ifade eder | Bireysel Çalışma, Grupla Çalışma, Problem Çözme, Eğitsel Oyun, Anlatım, | |
| 7 | ABS’nin çalışmasını ve parçalarını etkilerini açıklar. Parçaların taşıt üzerindeki yerlerini belirler. ABS’li ve ABS’siz taşıtın frenlemesini karşılaştırır | Anlatım, Soru-Cevap, | |
| 8 | Süspansiyon sisteminin çeşitlerini, çalışma şekillerini, etkilerini anlatır. Sistemde bulunan parçaları tanımlar ve birbirleri ile ilişkilendirir. Oluşabilecek arızaları belirler ve giderir. Taşıta uygun süspansiyon sistemini belirler | Problem Çözme, Grupla Çalışma, Bireysel Çalışma, Eğitsel Oyun, Anlatım, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Taşıtların Sınıflandırılması, Gövde Yapıları, Ana kolların hesabı, Şasinin kısımları ve malzemeleri | 1] s.215-222 |
| 2 | Yapılış biçimine göre şasiler, şasi yapısındaki deformasyonlar, deformasyonların belirlenmesi | |
| 3 | Tekerlek ve lastik mekaniği, Tekerleğin yapısal özellikleri ve kısımları, lastiğin janttan ayrılması ve takılması | [1] s.93-120 |
| 4 | Lastik terimleri ve işaretleri, Tekerlek yol etkileşimi, Tekerlek balansı yapılması, lastiğin görevleri, yapısı ve kısımları | |
| 5 | Süspansiyon sistemi, süspansiyon yayları, sehim, süspansiyonun özellikleri | [1] s.197-213 |
| 6 | Salıncak kolları ve rotiller, amortisörler, yapısı, çalışması ve kontrolü | |
| 7 | Ön düzen geometrisi, ön düzen açılarının amacı ve etkileri, taşıtta geometrik eksenler | [2] s.175-220, 220-250 |
| 8 | Direksiyon sistemi, Direksiyon usulleri, Direksiyon dişli kutusu sökülmesi ve takılması | [1] s.223-257 |
| 9 | Kararlı kullanım karakteristikleri, Güç yardımlı direksiyon sistemleri, çalışma özellikleri, ayarları | |
| 10 | Fren sistemi, Hidrolik ve havalı fren sistemleri, frenleme performansını etkileyen faktörler | [1] s.171-195 |
| 11 | Disk frenler, kampanalı frenler, Disk ve kampanalı fren sistemlerinin bakım, kontrol ve ayarlarının yapılması, Fren sisteminin havasının alınması | |
| 12 | Pedal kuvveti uyartım kuvveti ilişkisi, Frenleme karakteristikleri, Fren testi, ABS sistemi testi, Far ayarı | |
| 13 | Kayma açısı, Yanal kuvvet, İz takibi, Yanal kayma testi | |
| 14 | Ön düzen açılarının ölçümü, Rot ayarı, Süspansiyon sistemi testi |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | [1] Çetinkaya, S., “Taşıt Mekaniği”, Nobel Yayınevi, 1999, Ankara. [2] Reimpell, J., Stoll, H., Betzler, J.W., “The Automotive Chassis: Engineering Principles”, Butterworth Heinemann Press, 2001, England. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Motor teknolojileri ve temel imalat işlemleri üzerine mesleğini icra edebilecek bilgi ve becerilere sahip olmak | X | |||||
| 2 | Motor prensip ve sistemlerinin teorik ve pratik uygulamalarında güncel bilgi ve becerilere sahip olmak | X | |||||
| 3 | Taşıt sistemlerinin teorik ve pratik uygulamalarında güncel bilgi ve becerilere sahip olmak | X | |||||
| 4 | Motor/taşıt sistem ve donanımlarının test, kontrol ve bakımlarını yapabilecek güncel bilgi ve becerilere sahip olmak | X | |||||
| 5 | Motor/taşıt sistemleri arızacılığı, yenileme/yenileştirme işlemlerinde güncel bilgi ve becerilere sahip olmak | X | |||||
| 6 | Temel ve mühendislik bilimleri alanlarında güncel bilgi birikimine sahip olmak | X | |||||
| 7 | Mesleğiyle ilgili çalışmaları yapabilecek güncel elektrik-elektronik-bilgisayar bilgi ve becerilerine sahip olmak | X | |||||
| 8 | Mesleğiyle ilgili çalışmaları yapabilecek yabancı dil bilgi ve becerilerine sahip olmak | X | |||||
| 9 | Alanıyla ilgili konularda tasarım, proje ve araştırma projelerini yapabilecek güncel bilgi ve becerilere sahip olmak | X | |||||
| 10 | Mesleğiyle ilgili işletmecilik/yönetim/iş güvenliği alanlarında güncel bilgi ve becerilere sahip olmak | X | |||||
| 11 | Alanıyla ilgili konularda eğitim/öğretim faaliyetlerini gerçekleştirebilecek güncel bilgi ve becerilere sahip olmak | X | |||||
| 12 | Sektörel bazda çalışmalar yapabilecek bilgi birikimine sahip olmak | X | |||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Şasi kısımlarını ve malzemelerini tanımlar, gövde yapısındaki deformasyonları belirler. Ana kolların dayanım hesabına ait bir örnek problem çözer ve ana kolların uygunluğunu denetler | ||||||||||||
| 2 | Askı donanımının gereğini, parçalarını, görevlerini, çeşitlerini ve çalışma şekillerini tanımlar. Oluşabilecek arızaları belirler ve düzeltir | ||||||||||||
| 3 | Yönlendirme sisteminin çeşitlerini, çalışma şekillerini, etkilerini tanımlar. Direksiyon sisteminin gereğini, sistemde bulunan parçaları tanımlar. Oluşabilecek arızaları belirler ve düzeltir. Taşıtın kararlı kullanım karakteristiklerini belirler ve değer | ||||||||||||
| 4 | Ön düzen geometrisi, ön düzende bulunan açı ve uzunlukların görevlerini anlatır. Ön düzen açı ve uzaklıklarının kontrol, arıza teşhis ve ayarlarını yapabilir | ||||||||||||
| 5 | Jant, lastik özellikleri, tekerlek balansı ve etkilerini anlatır. Lastik sökme, onarım ve takma işlemlerini gerçekleştirir. Tekerlek balans ayarını gerçekleştirir. İz takibi, direksiyon düzgünlük kontrolünü ve ayarını gerçekleştirir | ||||||||||||
| 6 | Fren sisteminin gereğini, çeşitlerini parçalarını, çalışma etkilerini ve malzemelerini anlatır. Frenleme kuvveti ve kuvvet artırıcı sistemler ile acil fren destek sistemini ifade eder | ||||||||||||
| 7 | ABS’nin çalışmasını ve parçalarını etkilerini açıklar. Parçaların taşıt üzerindeki yerlerini belirler. ABS’li ve ABS’siz taşıtın frenlemesini karşılaştırır | ||||||||||||
| 8 | Süspansiyon sisteminin çeşitlerini, çalışma şekillerini, etkilerini anlatır. Sistemde bulunan parçaları tanımlar ve birbirleri ile ilişkilendirir. Oluşabilecek arızaları belirler ve giderir. Taşıta uygun süspansiyon sistemini belirler |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 50 |
| 1. Ödev | 15 |
| 1. Performans Görevi (Uygulama) | 20 |
| 1. Performans Görevi (Seminer) | 15 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 60 |
| 1. Final | 40 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 6 | 96 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 2 | 32 |
| Ara Sınav | 1 | 5 | 5 |
| Ödev | 1 | 6 | 6 |
| Performans Görevi (Uygulama) | 1 | 1 | 1 |
| Performans Görevi (Seminer) | 1 | 4 | 4 |
| Final | 1 | 6 | 6 |
| Toplam İş Yükü | 150 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 6 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 6 | ||