Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Serbest Tasarım-I (Saray Halıları) HKE 425 7 2 + 2 3 5
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Öğr.Gör. ZEYNEP ÇAVDAR KALELİ
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Klasik dönem saray halılarının tanıması, motif, desen, kompozisyon ve teknik özelliklerinin kavranması, tasarımlarının yapılması ve yeni tasarımların oluşturulmasını amaçlar.

Dersin İçeriği

Saray halıları hakkında bilgilendirme, motif ve desenlerin tanıtılması, konu ile ilgili görsel ve teorik kaynakların verilmesi, tasarım ve yorumların yapılabilmesine yönelik çalışmaları içerir.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Sanat - tasarım kavramlarını bilir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Grup Çalışması, Bireysel Çalışma, Sınav , Ödev, Proje / Tasarım, Performans Görevi,
2 Klasik dönem halılarını tanır. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Grup Çalışması, Bireysel Çalışma, Sınav , Ödev, Proje / Tasarım, Performans Görevi,
3 Saray halılarının motif v kompozisyon özelliklerini öğrenir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Grup Çalışması, Benzetim, Bireysel Çalışma, Problem Çözme, Sınav , Ödev, Proje / Tasarım, Portfolyo, Performans Görevi,
4 Saray halılarının motif v kompozisyon özelliklerini uygular. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Grup Çalışması, Benzetim, Bireysel Çalışma, Sınav , Ödev, Proje / Tasarım, Performans Görevi,
5 Saray halıları ile ilgili tasarımlar yapar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Grup Çalışması, Benzetim, Problem Çözme, Proje Temelli Öğrenme , Sınav , Ödev, Proje / Tasarım, Portfolyo, Performans Görevi,
6 Saray halıları hakkında konu hazırlar, araştırma yapar, sunum ve sergi çalışmalarında bulunur. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Grup Çalışması, Benzetim, Bireysel Çalışma, Problem Çözme, Proje Temelli Öğrenme , Sınav , Ödev, Proje / Tasarım, Portfolyo, Performans Görevi,
7 Tasarımlarını Türk kültürünü tanıtmak amaçlı ulusal ve uluslararası disiplinlerde sunarak tanıtır. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Grup Çalışması, Bireysel Çalışma, Problem Çözme, Proje Temelli Öğrenme , Sınav , Ödev, Proje / Tasarım, Portfolyo, Performans Görevi,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Saray halılarının tarihsel sürecinin anlatımı ve incelenmesi.
2 Saray halılarında ilk örneklerin görsel sunumu.
3 Tebriz, Mısır ve Kahire halı örneklerinin incelenip araştırılması.
4 Memluk dönemi halı örnekleri.
5 Naturalist üslupta halılardan örnekler ve yüzey planlarının hazırlanması.
6 Natüralist kompozisyonlu hlaıların motif, desen ve teknik özellikleri.
7 Belirlenen halıların kompozisyon çizimleri.
8 Kompozisyonların renklendirilmesi.
9 Vize.
10 Bitirme projesine yönelik tasarımların hazırlanması.
11 Saray halılarında birim motif tekrarlı tasarımların oluşturulması.
12 Serbest halı tasarımlarının çalışılması.
13 Bitkisel desenli halılarda özgün tasarım çalışmaları ve yorumlamalar.
14 Atölye çalışmaları, uygulamalar ile ödevlerin teslimi ve genel değerlendirme.
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Ali ÖZEL, “Halıcının El Kitabı”, Ankara, 1986., Ayşe FAZLIOĞLU, (yayına hazırlayan) Düğümün Son Halkası; “Osmanlı Sarayı Halıları”, TBMM Milli Saraylar Daire Başkanlığı Yayınları No: 38, Mas. Matbaacılık A.Ş, İstanbul, 2006., Bekir DENİZ, “Türk Dünyasında Halı ve Düz Dokuma Yaygıları”, AKM Yayınları, Ankara 2000., Beyhan KARAMAĞARALI, Türk Soylu Halkların Halı, Kilim ve Cicim Sanatı, Uluslararası Bilgi Şöleni Bildirileri, Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı yayınları, Kayseri 1996 S.175-185., Çiçek Derman - İnci Birol, “Türk Tezyini Sanatlarında Motifler”, 4. Baskı, İstanbul, 2004., Deniz DEMİRARSLAN, “Türk Dünyası Kültür ve Sanat Sempozyumu Bildiriler Kitabı”, S.D.Ü-Isparta, 07-15 Nisan 2000., Dilek TÜM, “Beylerbeyi Sarayı Perdelik Kumaşların Desen ve Motif Özellikleri”, Marmara Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 1998., Fahrettin Kayıpmaz, “Geleneksel El Halılarımızda Kimlik Arayışları”, Kültür ve Sanat Dergisi, Türkiye İş Bankası Yayınları, 1996., Hakan Çiloğlu, “Antik Dekor (Antika Dekorasyon ve Sanat Dergisi)”, Sayı:59, 2000., Hamdi ÜNAL, “Hereke Halılarında Desen, Renk ve Kompozisyon Özellikleri”, Ev Tekstili Dergisi, Sayı.17, İstanbul, 1998., http://www.herekeli.com/hereke, 20 Şubat 2007., Mehmet Kenan KAYA - Yaşar YILMAZ - Sara BOYNAK - Vahide GEZGÖR, “Milli Saraylar Koleksiyonunda Hereke Dokumaları ve Halıları”, İstanbul, 1999., Oktay ASLANAPA, “Türk Halı Sanatı”, Binbirdirek Basımevi, 1972., Oktay ASLANAPA “Halı Sanatının Bin Yılı”, İstanbul, 2005., Önder KÜÇÜKERMAN , “Anadolu’nun Geleneksel Halı ve Dokuma Sanatı
İçinde Hereke Fabrikası”, İstanbul, 1987.,Önder KÜÇÜKERMAN “Hereke Halıcılığının Doğuşu”, Antik Dekor, Sayı.3.http://www.perdedergisi.com/makale, Türk Dokumaları, 10 Mart 2007., R.Şebnem TEMİR, “Türk Dünyası Kültür ve Sanat Sempozyumu”, S.D.Ü.Isparta, 07-15 Nisan 2000., Şebnem Ruhsar Temir-Ural, “Hereke İpekli dokuma ve Kumaşları ve Günümüzdeki Durumu”, Sanatta Yeterlilik Tezi, İstanbul, 1986., Şerare YETKİN, “http://www.istanbul.edu.tr/Bolumler/guzelsanat/hali.”, 22 Şubat 2007., Şerare YETKİN, , “Türk Halı Sanatı”, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1991., TBMM Milli Saraylar Yayınları, “ Geçmişten Geleceğe Yaşatılan Gelenek:Hereke Halı ve İpekli Dokuma Fabrikası”, TBMM Basımevi, Ankara, 2003., Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Hanefi Mehmet Efendi, C.15, İst.1997, s.256 (Erdem Yücel) Vahide GEZGÖR, “ Milli Saraylar Koleksiyonunda Hereke Dokumaları ve Halıları”, İstanbul, 1999., Zeynep Çavdar KALELİ, “Halı Tasarımı” Dersi, Basılmamış Ders notları,, 2006, İstanbul.

Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 30
1. Ödev 20
1. Performans Görevi (Uygulama) 30
1. Performans Görevi (Atölye) 20
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 60
1. Final 40
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 4 64
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 4 64
Ara Sınav 1 1 1
Ödev 1 1 1
Performans Görevi (Uygulama) 1 3 3
Performans Görevi (Atölye) 1 3 3
Final 1 1 1
Toplam İş Yükü 137
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,48
Dersin AKTS Kredisi 5