Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
İnsan Hakları Hukuku SAU 602 0 2 + 0 2 5
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. SEZERCAN BEKTAŞ
Dersi Verenler Dr.Öğr.Üyesi FERHAT USLU,
Dersin Yardımcıları Arş. Gör. Harun Yılmaz
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı İlgili insan hakları belgeleri, yapılaştırılan organları ve usulleriyle bir bütün olan ulusalüstü insan hakları hukukunun, insan hak ve özgürlüklerine ilişkin standartlarının ortaya koyulmasıdır.
Dersin İçeriği Dersin İçeriği Devlet iktiranının birey lehine sınırlanmasını ifade eden ve bireyi bu iktidarın kötüye kullanılmasına karşı koruyan mekanizmalar vazeden insan hakları anlayışının günümüzdeki önemi giderek artmaktadır. Nitekim ülkemizi de yakından ilgilendirdiği üzere dünyanın hemen her bölgesinde ve global ölçekte kurulmuş bulunan hükümetler-arası örgütlere girmenin birinci ve en önemli koşuludur.
İnsan Hakları Hukukunun temel inceleme konusu, insan haklarının tanınmasını, korunmasını ve geliştirilmesini amaçlayan çeşitli sistemlerin teknik hukuki analizidir. Bu yolla yürürlükteki insan hakları standartları açıklanarak öğrencinin bu standartların bilgisine ulaşması sağlanmaktadır. Bu bağlamda, başta ülkemizin de taraf olduğu, evrensel düzeyde Birleşmiş Milletler tarafından üretilen genel ve özel nitelikli başlıca insan hakları sözleşmeleri ile bölgesel düzeyde Avrupa Konseyi tarafından üretilmiş Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve ayrıca Amerikan Devletleri Örgütü tarafından üretilmiş Amerikalılararası İnsan Hakları Sözleşmesi ve Afrika Birliği Örgütü tarafından üretilmiş Afrika İnsan ve Halkların Hakları Şartı genel hatlarıyla incelenmektedir.
Bölgesel ve Uluslararası sistemlerin genel olarak analizinin yanı sıra, ilgili sözleşmelerde düzenlenen haklar, normatif unsurları ve içtihatlar ışığında incelenmektedir. Ayrıca, mekanizmaların işleyişinin anahtarı olan ?usul hukuku? boyutu ele alınmaktadır. Bu belgelerin bir çoğuna Türkiye?nin taraf bulunduğu; Anayasa (md.90) uyarınca bu belgelerin iç hukukun bir parçasını teşkil ettiği; yargı yerleri dahil ulusal yetkili makamları bu standartların bağladığı; özellikle ulusal yüksek yargı yerleri tarafından olmak üzere, genel olarak ulusal mahkemelerce üretilen kararlarda anılan belgelerin değerlendirildiği ve kullanıldığı gözönünde bulundurularak, ders işlenmektedir.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Hak arama özgürlüğünde son noktanın, ulusal hukuk olmadığını ve gerek uluslararası gerekse de bölgesel hak arama yollarını inceler. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Sınav , Sözlü Sınav,
2 Birleşmiş milletler sisteminde insan haklarının korunmasını açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Sınav , Sözlü Sınav,
3 Bölgesel sistemlerde insan haklarının korunmasını betimler. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Sınav , Sözlü Sınav,
4 İnsan hakları hukukunda denetim sistemlerini tanımlar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Sınav , Sözlü Sınav,
5 Hakların kayıtlanması rejimini yorumlar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Sınav , Sözlü Sınav,
6 Vaka analizi metodunun yerini belirler. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Sınav , Sözlü Sınav,
7 Yaşam hakkını tartışır. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Sınav , Sözlü Sınav,
8 İşkence yasağını tanımlar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Sınav , Sözlü Sınav,
9 Kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkını saptar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Sınav , Sözlü Sınav,
10 Adil yargılanma hakkını açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Sınav , Sözlü Sınav,
11 Aile yaşamına saygı hakkını hatırlar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Sınav , Sözlü Sınav,
12 Çevre hakkını tartışır. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Sınav , Sözlü Sınav,
13 Mülkiyet hakkını analiz eder. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Sınav , Sözlü Sınav,
14 Düşünce ve ifade özgürlüğünü betimler. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Sınav , Sözlü Sınav,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Birleşmiş Milletler Sisteminde İnsan Haklarının Korunması Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
2 Bölgesel Sistemlerde İnsan Haklarının Korunması Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
3 İnsan Hakları Hukukunda Denetim Sistemleri Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
4 Hakların Kayıtlanması Rejimi Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
5 Vaka analizi metodu Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
6 Pratik Çalışma 1: Yaşam Hakkı ve İşkence Yasağı Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
7 Pratik Çalışma 2: Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği Hakkı Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
8 Pratik Çalışma 3: Adil Yargılanma Hakkı Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
9 Pratik Çalışma 4: Özel Yaşam ve Aile Yaşamına Saygı Hakkı Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
10 Pratik Çalışma 5: Düşünce, İfade ve Örgütlenme Özgürlüğü Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
11 Pratik Çalışma 6: Çevre Hakkı Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
12 Pratik Çalışma 7: Sosyal Hakların Dolaylı Korunması Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
13 Pratik Çalışma 8: Mülkiyet Hakkı Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
14 Değerlendirme-özet Aşağıdaki kaynaklar kullanılmıştır.
Kaynaklar
Ders Notu Halil Kalabalık, İnsan Hakları Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Mart 2009.
Ders Kaynakları Mehmet Semih Gemalmaz, Ulusalüstü İnsan Hakları Hukukunun Genel Teorisine Giriş, Legal Yay., 6. Baskı, İstanbul, Ekim 2007.
Mehmet Semih Gemalmaz, Ulusalüstü İnsan Hakları Belgeleri Cilt I ? Bölgesel Sistemler, Legal Yay., 2010
Mehmet Semih Gemalmaz, Ulusalüstü İnsan Hakları Belgeleri Cilt II ? Uluslararası Sistemler, Legal Yay., 2010
Mesut Gülmez, Birleşmiş Milletler Sisteminde İnsan Haklarının Korunması, TBB Yayınları, 2004
GÖZÜBÜYÜK ? GÖLCÜKLÜ, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, Turhan Kitabevi, 2007
Münci KAPANİ, Kamu Hürriyetleri, Yetkin, 1993
Burak GEMALMAZ, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde Mülkiyet Hakkı, Beta, 2009
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 70
1. Kısa Sınav 10
2. Kısa Sınav 10
1. Ödev 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 40
1. Final 60
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 1 16
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 58
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 2,32
Dersin AKTS Kredisi 5