Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Türk İslam Edebiyatı ve Osmanlı Türkçesi ILA 212 4 4 + 0 4 5
Ön Koşul Dersleri

-

Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. KENAN MERMER
Dersi Verenler Doç.Dr. KENAN MERMER,
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Türk-İslâm Edebiyatının mahiyetini, kaynaklarını ve bu edebiyattaki nazım-nesir türlerini öğretmek ve Osmanlı Türkçesi´yle yazılmış eski ve modern metinleri doğru bir şekilde okuyabilme ve bu kaynakları kullanabilme becerisini geliştirmek

Dersin İçeriği

Türk-İslâm Edebiyatının tarihsel olarak gelişimi, dönemleri, nazım-nesir tahlilleri
Osmanlı Türkçesi için kullanılan karma alfabenin ses, şekil, kök ve ekler cetvelinde öğretimi, bu alfabeyle yapılacak imla çalışmaları, farklı yüzyıllara ait manzum ve mensur metin okumaları

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Türk-İslâm Edebiyatının inşa olunma sürecini kavrar, özelliklerini ve kaynaklarını bilir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Örnek Olay, Bireysel Çalışma, Sınav ,
2 Türk-İslâm Edebiyatının temel eserlerini kısmen yorumlar, dinî-edebî türleri bilir. Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Grup Çalışması, Beyin Fırtınası, Altı Şapka, Örnek Olay, Bireysel Çalışma, Sınav , Ödev,
3 İslâmî edebiyatın yüzyıllar içerisindeki değişimini analiz eder. Anlatım, Altı Şapka, Bireysel Çalışma, Sınav , Ödev,
4 Manzum ve mensur metinleri içerik ve edebî sanatlar açısından analiz eder. Tartışma, Gösteri, Grup Çalışması, Beyin Fırtınası, Altı Şapka, Örnek Olay, Sınav , Ödev,
5 Osmanlı Türkçesi için kullanılan karma alfabenin ses ve şekil özelliklerini kavrar. Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Bireysel Çalışma, Sınav , Ödev,
6 Osmanlı Türkçesi açısından önemli bir yeri olan Arapça ve Farsça kökenli kelime ve tamlamaları öğrenir. Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Altı Şapka, Bireysel Çalışma, Sınav , Ödev,
7 Osmanlı Türkçesiyle yazılmış bir metni, transkripsiyon kuralları çerçevesinde günümüz Türkçesine aktarır. Anlatım, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Bireysel Çalışma, Sınav , Ödev,
8 Osmanlı Türkçesiyle yazılmış kaynakların yüzyıllar içinde gösterdiği şekilsel farklılıkları fark eder. Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay, Problem Çözme, Sınav , Ödev,
9 Osmanlı Türkçesiyle yazılmış dinî, edebî ve tarihî kaynakları kullanır. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Bireysel Çalışma, Problem Çözme, Sınav , Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Türk-İslâm Edebiyatına Giriş (Mahiyeti ve Özellikleri), İslâm Öncesi Türk Edebiyatı (Sözlü ve Yazılı Dönem)
2 İslâmî Dönem Türk Edebiyatının Genel Özellikleri ve Türk-İslâm Edebiyatının Kaynakları
3 İlk Dönem Türk-İslâm Edebiyatı Eserleri, Hikmet Geleneği ve Anadolu Selçukluda Edebî-Tasavvufî Hayat (H. Bektaş-ı Veli-Mevlânâ ve Yûnus Emre)
4 Dinî-Edebî Türler ve Örnekleri (Tevhîd, Münâcât, Esmâ-i Hüsnâ Şerhleri, Nat, Mevlid, Sîretün-Nebî, Hilye, Şemâil, Hadîs-i Erbaîn)
5 Türk-İslâm Edebiyatının Dönemleri (XIV-XVI. ve XVII-XIX. Yüzyıla Meşhur Sanatkârlar ve Eserler Doğrultusunda Genel Bakış)
6 Edebî Sanatlar (Söz ve Anlam Sanatlarının Başlıca Örnekleri)
7 Divan, Tasavvuf ve Halk Edebiyatından Örnek Metinler
8 Osmanlı Türkçesindeki harfler ve birleşmeleri üzerinde tamamlayıcı bilgiler, işaretler, vokaller, sesli harfler ve zamirler
9 Fiil, isim, iyelik, çokluk, şahıs, soru ekleri ve geçmiş, şimdi, gelecek, geniş, emir, istek ve şart ekleriyle imla çalışması
10 Arapça kelime çeşitleri, vezinleri, zamirler ve edatlar; Farsça kelime çeşitleri, terkipler, tamlamalar
11 Yazı çeşitleri ve örnekleri, transkripsiyon ve transliterasyon bilgisi
12 Nazım ve Nesir Örnekleri Okumaları (XV-XX yy.)
13 Edebî Metin, Tarih Metni, Mecmua Okumaları
14 El Yazması Okumaları
Kaynaklar
Ders Notu

Kenan MERMER, Şifahî Edebiyattan Tanzimat Asrına İslâmî Türk Edebiyatı Temel Kaynaklar Eşliğinde Slaytlar Hâlinde Basılmamış Ders Notları-2012.
Muharrem Ergin (2012). Osmanlıca Dersleri, İstanbul: Boğaziçi Yayınları.

Ders Kaynakları

1. Cahit Baltacı (2013). İslam Paleografyası, İstanbul: Enderun Kitabevi.
2. Yılmaz Kurt (2012). Osmanlıca Dersleri I-II, Ankara: Akçağ Yayınları.
3. İ. Hakkı Aksoyak (2012). Osmanlı Türkçesi, Ankara: Grafiker Yayınları.
4. Faruk Kadri Timurtaş (2012). Osmanlı Türkçesi´ne Giriş, İstanbul: Alfa Yayınları.
5. Faruk K. Timurtaş (2012). Osmanlı Türkçesi Metinleri, İstanbul: Alfa Yayınları.
6. Bilal KEMİKLİ (2010). Türk-İslam Edebiyatı Giriş, Bursa: Emin Yayınları.
7. Kazım YETİŞ (2007), Dönemler ve Problemler Aynasında Tanzimat Edebiyatı, İstanbul.
8. Orhan OKAY (2005). Batılılaşma Devri Türk Edebiyatı, İstanbul: Dergâh Yayınları.
9. Fuat KÖPRÜLÜ (2004) Edebiyat Araştırmaları (I-II), Ankara: Akçağ Yayınları.
10. Ahmed Hamdi TANPINAR (2003). XIX. Asrı Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul: Çağlayan Kitabevi.
11. H. İbrahim ŞENER-Alim YILDIZ (2003). Türk-İslâm Edebiyatı, İstanbul: Rağbet Yayınları.
12. Hayati Develi, (2001). Osmanlı Türkçesi Kılavuzu, İstanbul: Bilimevi Yayınları.
13. Ömür CEYLAN (2000). Tasavvufî Şiir Şerhleri, İstanbul.
14. Agâh Sırrı LEVEND (1988) Türk Edebiyatı Tarihi, Ankara: TTK Yayınları
15. Agâh Sırrı LEVEND (1984). Divân Edebiyatı (Kelimeler ve Remizler; Mazmûnlar ve Mefhûmlar), İstanbul:Enderun Kitabevi

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 X
2 X
3 X
4 X
5 X
6 X
7 X
8 X
9 X
10 X
11 X
12 X
13 X
14 X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 60
1. Kısa Sınav 15
1. Ödev 10
2. Kısa Sınav 15
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 4 64
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 4 4
Kısa Sınav 2 1 2
Ödev 1 5 5
Final 1 4 4
Toplam İş Yükü 127
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,08
Dersin AKTS Kredisi 5