Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Uygulamalı İktisadi Öngörü IKT 450 8 3 + 0 3 5
Ön Koşul Dersleri İstatistik ve Ekonometri bilgisi
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Arş.Gör. FURKAN AÇIKGÖZ
Dersi Verenler Prof.Dr. AZİZ KUTLAR,
Dersin Yardımcıları Araştırma Görevlileri
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı İktisadi serilerin yapısını tanıtmak, Bilgisayar ortamında Box-Jenkins yaklaşımı ve çeşitli öngörü tekniklerini uygulayarak gelecek tahmini, öngörü doğruluk kıyaslamaları yetisinin kazandırılması.
Dersin İçeriği Bu derste zaman serilerinin yapısı, öngörü metodolojisi, tek değişkenli zaman serisi analizleri; basit teknikler, Trend Modelleri, Üstel düzleştirme yöntemleri, AR(I)MA, çok değişkenli zaman serisi analizleri; ekonometrik sebep-sonuç, AR(I)MAX teknikleri ve SAS STAT, SAS ETS uygulamaları.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Seri paternini tanır Anlatım, Tartışma, Gösteri, Örnek Olay, Sınav , Ödev, Proje / Tasarım,
2 Öngörü tekniklerinin yapısını açıklar Gösteri, Benzetim, Bireysel Çalışma, Proje Temelli Öğrenme , Sınav , Sözlü Sınav, Ödev, Proje / Tasarım,
3 Seriye uygun tekniği uygular Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösteri, Gösterip Yaptırma, Grup Çalışması, Bireysel Çalışma, Sınav , Ödev, Proje / Tasarım,
4 Model seçimi ve tahmin aşamalarını öğrenir Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Grup Çalışması, Beyin Fırtınası, Bireysel Çalışma, Sınav , Ödev, Proje / Tasarım,
5 Modelin geçerliliğini test eder Anlatım, Tartışma, Grup Çalışması, Bireysel Çalışma, Sınav , Ödev, Proje / Tasarım,
6 Öngörüde bulunur Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grup Çalışması, Bireysel Çalışma, Proje Temelli Öğrenme , Sınav , Ödev, Proje / Tasarım,
7 Öngörüyü değerlendirir Gösteri, Proje Temelli Öğrenme , Sınav , Ödev, Proje / Tasarım,
8 SAS STAT öğrenir Grup Çalışması, Bireysel Çalışma, Proje Temelli Öğrenme , Sınav , Proje / Tasarım,
9 SAS kullanarak model tahmin eder Anlatım, Alıştırma ve Uygulama, Örnek Olay, Proje Temelli Öğrenme , Sınav , Sözlü Sınav, Ödev, Proje / Tasarım, Performans Görevi,
10 SAS Kullanarak öngörüde bulunur
11 İktisadi olayları öngörüsünü yapar
12 öngörülerin doğruluğunu kıyaslar Tartışma, Proje Temelli Öğrenme , Sınav , Ödev, Proje / Tasarım,
13 SAS ETS öğrenir Anlatım, Tartışma, Beyin Fırtınası, Bireysel Çalışma, Proje Temelli Öğrenme , Sınav , Sözlü Sınav, Ödev, Proje / Tasarım,
14 öngörü tekniklerinin avantajlarını dezavantajlarını tanır
15 öngörü tekniklerinin üstünlüklerini kıyaslar Soru-Cevap, Tartışma, Bireysel Çalışma, Proje Temelli Öğrenme , Sınav , Sözlü Sınav, Ödev, Proje / Tasarım, Performans Görevi,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Öngörü, başvuru nedeni, başvuru alanları, öngörü teknikleri, öngörü aşamaları Makridakis, Wheelwright, Hyndman (1998), Birinci Bölüm, Akal, M. (2002), Birinci Bölüm
2 Kesit ve Zaman Serileri, Grafikler ve matematiksel kalıplar, parametrik yorumlar.SAS uygulama Makridakis, Wheelwright, Hyndman (1998), İkinci Bölüm 21-41, Akal, M. (2002), Beşinci Bölüm Der, G. Ve Everitt B. S. (2002).
3 Öngörü doğruluğunun ölçüm kriterleri,SAS uygulama Makridakis, Wheelwright, Hyndman (1998), İkinci Bölüm 41-76; Akal, M. (2002), Beşinci Bölüm, SAS STAT/ETS; Akal, M. (2003), Öngörü Tekniklerinin Doğruluk Kıyaslaması: Basit Ekonometrik, Arma ve Armax Teknikleri, Uluda
4 Zaman Serisi Bileşenleri Makridakis, Wheelwright, Hyndman (1998), Üçüncü Bölüm 41-76, Akgül, I. (2003), Birinci Bölüm.; Akal, M. ve Baydil, Ç. (2004), Reel GSMH Büyüme Hızı Dalgalanmalarının Sistematikliği Testi EKEV Academic View, 8
5 Trend Analizleri ve model biçimleri,SAS uygulama Akgül, I. (2003), İkinci Bölüm.; SAS STAT/ETS; Akal, M. Motorlu Trafik Araçları ve Kaza Sonuçlarının Büyüme Tahmini, Toplumsal Bilinçlenme Sürecinde Trafik ve İnsan Sempozyumu, SS: 331-344, Sakarya Üniversite
6 Hareketli Ortalamalar Yöntemi,SAS uygulama Akgül, I. (2003), Üçüncü Bölüm.; SAS STAT/ETS
7 Üstel düzleştirme yöntemleri,SAS uygulama Akgül, I. (2003), Üçüncü Bölüm.; SAS STAT/ETS
8 Basit ve Çoklu Regresyon SAS uygulama Makridakis, Wheelwright, Hyndman (1998), beşinci ve altıncı bölüm; Gujarati(1999), ilgili bölümler; Akal, M. (2002), Beşinci Bölüm ; SAS STAT/ETS; Akal, M. (2006), Tek Merkezli Kent Arsa Fiyat-Belirleme Davranışsal Modeli: Saka
9 Arasınav
10 Zaman Serileri Ekonometrisi,SAS uygulama Gujarati(1999), beºinci bölüm; SAS STAT/ETS; Akal, M. (2005) Estimating Mining Export and Import Structures, Price and Output Elasticities in Turkey, Journal of Economics and Social Research, 7,1,71-97 ; Akal, M. (2006), Causalities among Growth Relate
11 Box-Jenkins AR(I)MA Modelleri Makridakis, Wheelwright, Hyndman (1998), yedinci bölüm 311-347; Akal, M. (2002), Beşinci ve Altıncı Bölüm ; Akgül, Işıl (2003). İkinci ve dördüncü bölüm; Akal, M. (2007), Box_Jenkins Metodolojisinde Optimum Öngörü Mode
12 AR(I)MA Yöntemi ve Tanımlama,SAS uygulama Makridakis, Wheelwright, Hyndman (1998), yedinci bölüm, 347-377; Akgül, Işıl (2003). İkinci ve dördüncü bölüm
13 ARMAX tekniği ve tanımlama, SAS uygulama Akal, M. (2002), Beşinci ve Altıncı Bölüm ; Akal, M. (2004), Forecasting Turkeys Tourism Revenues by ARMAX Technique Tourism Management, 25, 5, 565-580.
14 Dinamik Regresyon Modelleri, SAS uygulama Makridakis, Wheelwright, Hyndman (1998), sekizinci bölüm, 347-377; Akal, M. (2002), Altıncı Bölüm ; Gujarati(1995), Onyedinci bölüm.
Kaynaklar
Ders Notu Makridakis, Wheelwright, Hyndman (1998) Forecasting Methods And Applications, Newyork, John Wiley&Sonss Inc.
Öğretim üyesi nders notları
Ders Kaynakları Akal, M. (2002), Accuracy Comparison of Forecasting Techniques with Variables on Exchange Rate Series: Turkish Liras versus US Dollar, Adapazarı: Sakarya University Press House.

Akgül, Işıl (2003), Zaman Serilerinin Analizi ve ARIMA Modelleri, İstanbul: Der.
SAS Institute (1991), SAS/ETS Software: Application Guide 1, Time series Modeling, Forecasting, Financial Reporting and Loan Analysis, NC: SAS Institute Inc.
Akgül, I. (2003) Geleneksel Zaman Serisi Yöntemleri, İstanbul: Der.

Gujarati, D.N.(1999), Temel Ekonometri, Çev: Ümit ªenesen, Gülay G. ªenesen, İstanbul: Literatüre.

Der, G. Ve Everitt B. S. (2002), A Handbook of Statistical Analyses using SAS, Washington D.C: Chapman & Hall/CRC
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Gerçek hayattaki ekonomik olaylara ve sorunlara yaklaşımlarında geniş bir bakış açısından hareketle, iktisadi konularda analitik yönden tutarlı fikir oluşturma ve bu fikri savunma becerisine sahip olma
1 Gerçek hayattaki ekonomik olaylara ve sorunlara yaklaşımlarında geniş bir bakış açısından hareketle, iktisadi konularda analitik yönden tutarlı fikir oluşturma ve bu fikri savunma becerisine sahip olma X
2 Genel mikro iktisat teorisi hakkında bilgili olma. X
2 Genel mikro iktisat teorisi hakkında bilgili olma.
3 Genel makro iktisat teorisi hakkında bilgili olma.
3 Genel makro iktisat teorisi hakkında bilgili olma. X
4 Uluslararası iktisat teorisi ve politikası hakkında bilgili olma.
4 Uluslararası iktisat teorisi ve politikası hakkında bilgili olma. X
5 İktisadın sosyal bir bilim olduğu gerçeğini göz önünde bulundurarak toplumsal, bilimsel ve mesleki etik değerlerin bilincinde olma.
5 İktisadın sosyal bir bilim olduğu gerçeğini göz önünde bulundurarak toplumsal, bilimsel ve mesleki etik değerlerin bilincinde olma. X
6 Temel ekonometri ve istatistik teorilerini mikro ve makro iktisadi problemlere çözüm üretmede kullanabilme yeteneğine sahip olma. X
6 Temel ekonometri ve istatistik teorilerini mikro ve makro iktisadi problemlere çözüm üretmede kullanabilme yeteneğine sahip olma.
7 Genel işletme yönetimi, pazarlama, insan kaynakları idaresi, şirket finansmanı, turizm işletmeciliği ve kamu idareciliği gibi kendilerinin seçtiği fakat bölümün direkt eğitim konusuna girmeyen alanlardan birinde de uzmanlaşmaya sahip olma.
7 Genel işletme yönetimi, pazarlama, insan kaynakları idaresi, şirket finansmanı, turizm işletmeciliği ve kamu idareciliği gibi kendilerinin seçtiği fakat bölümün direkt eğitim konusuna girmeyen alanlardan birinde de uzmanlaşmaya sahip olma. X
8 Kamu, endüstri, tarım, çevre ve doğal kaynaklar, çalışma, bilgi ve mülkiyet ekonomileri, uluslararası finans, para banka, iktisadi büyüme ve kalkınma, politik iktisat ve ekonometrik yöntemler gibi alanlardan kendilerinin seçtiği iktisadın alt dallarından dördünde uzmanlaşma hedefine sahip olma.
8 Kamu, endüstri, tarım, çevre ve doğal kaynaklar, çalışma, bilgi ve mülkiyet ekonomileri, uluslararası finans, para banka, iktisadi büyüme ve kalkınma, politik iktisat ve ekonometrik yöntemler gibi alanlardan kendilerinin seçtiği iktisadın alt dallarından dördünde uzmanlaşma hedefine sahip olma. X
9 Gerek kamunun gerekse de özel kesimin gereksinim duyduğu yüksek becerili elemanlarda olması gereken yeterli düzeyde hukuk bilgisine sahip olma.
10 Gerek kamunun gerekse de özel kesimin gereksinim duyduğu yüksek becerili elemanlarda olması gereken yeterli düzeyde muhasebe bilgisine sahip olma.
11 Türkçede olduğu gibi bir yabancı dilde de yazılı (ve tercihen ilave olarak sözlü) iletişim becerisine sahip olma.
12 Hem temel bilgisayar kullanımlarını (word ve excel benzeri programlarda) hem de iktisadi analiz yapmaya yardımcı olan en az bir bilgisayar programını (SAS, SPSS, Eviews, Access, Minitab ve benzeri) kullanabilme X
12 Hem temel bilgisayar kullanımlarını (word ve excel benzeri programlarda) hem de iktisadi analiz yapmaya yardımcı olan en az bir bilgisayar programını (SAS, SPSS, Eviews, Access, Minitab ve benzeri) kullanabilme
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 20
1. Ödev 10
1. Sözlü Sınav 10
1. Proje / Tasarım 30
2. Proje / Tasarım 30
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 60
1. Final 40
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Final 1 10 10
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 2 2
Ödev 1 4 4
Sözlü Sınav 1 4 4
Proje / Tasarım 2 15 30
Performans Görevi (Laboratuvar) 1 1 1
Toplam İş Yükü 131
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,24
Dersin AKTS Kredisi 5