Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Divan Şiiri ITS 620 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Doktora
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. KENAN MERMER
Dersi Verenler Doç.Dr. KENAN MERMER,
Dersin Yardımcıları Yrd. Doç. Dr. Ahmet YEŞİL, Yrd. Doç. Dr. Sezayi KÜÇÜK
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı Divân Şiiri’nin mahiyetini, tarihî ve sosyolojik kaynaklarını incelemek ve nazım örnekleri üzerinden muhtevayı kavratmak
Dersin İçeriği Divan Şiirinin isimlendirilme meselesi, geleneğin teşekkülü, şiir dilinin müşterekleri, Anadolu’da divan şiirinin kuruluşu, divan şiirinin içerik referansları, divan şiirindeki güzelin somut-soyut vasıfları ve divan şiirinde akımlar ve mahallileşmenin öğretilmesi
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Divan şiirinin mahiyeti ve problemleri hakkında bilgi sahibi olur. Anlatım, Soru-Cevap, Bireysel Çalışma, Sınav , Performans Görevi,
2 Divan şiirinin kültürel havzasını sosyolojik manada kavrar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Sınav , Performans Görevi,
3 Divan şiirinin sembol dünyasını örnekler üzerinden açıklar. Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Bireysel Çalışma, Sınav , Performans Görevi,
4 Aruz vezninin kullanılışını ve kusurlarını metinler çerçevesinde analiz eder. Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Bireysel Çalışma, Sınav , Performans Görevi,
5 Divan şiirindeki akımları isimler ve eserler üzerinden tasnif eder. Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Beyin Fırtınası, Sınav , Performans Görevi,
6 Divan şiirinin Batı’ya doğru evrilişini temel saikleri bakımından yorumlar. Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Beyin Fırtınası, Sınav , Performans Görevi,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Bir ekolü isimlendirme problemi: Edebiyât-ı Kadîme, Şi’r-i Kudemâ, Âsâr-ı Eslâf, Skolastik Edebiyat, Enderun Edebiyatı, Medrese Edebiyatı, Ümmet Edebiyatı, Osmanlı Şiiri başlıklarının sosyolojik tahlili
2 Divan Şiiri Geleneğinin Teşekkülü: Arap Şiiri ve Fars Havzası Kültürünün dil ve manaya etkileri
3 Şiir Dilinin Müşterekleri: Lisan, Terkip, Mazmun/Sembol Âlemi
4 Anadolu’da Divan Şiirinin Miladı: Ahmed Fakîh, Hasanoğlu ve Hoca Dehhânî
5 Divan Şiirinin İçerik Referansları: İslâmî İlimler, Tasavvuf, Felsefe, Mitoloji v.s.
6 Divan Şiirinde resmedilen güzelin fiziksel ve metafiziksel duruşu
7 Divan Şiirinin Vezin Musikisi: Arûz
8 Divan Şiirinde Klasikleşme: Âşık Paşa, Eşrefoğlu Rûmî, Yazıcıoğlu Muhammed’in Eserlerinin İncelenmesi
9 Divan Şiirinin Zirveleri: Fuzûlî, Bakî, Hayalî Bey, Nef’î, Nâbî’nin Eserlerinin İncelenmesi
10 Leylâ vü Mecnûn, Vâmık u Azrâ, Yûsuf u Züleyha, Hüsn ü Aşk Mesnevilerinin Konu ve İşleyiş BakımındanTahlili
11 Divan Şiirinde Sebk-i Hindî Akımı Temsilcileri
12 Divan Şiirinde Hikemiyât Akımı Temsilcileri
13 Divan Şiirinde Mahallileşme
14 Divan Şiirindeki Kırılma Noktası: 19. Yüzyıl Divan Şiirinin Örnekler Eşliğinde Genel Özelliklerinin İncelenmesi
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları 1. Ömer Faruk Akün (1994), “Divan Edebiyatı”, DİA, C. 9, ss. 389-427.
2. Ali Nihad Tarlan (2009), Ali Nihad Tarlan’dan Divan Şiiri Dersleri, Haz. H. Ataş-G. Güven, İstanbul: Türk Şiiri Vakfı.
3. Fuat Köprülü (2004), Şiir Araştırmaları (I-II), Ankara: Akçağ Yayınları.
4. Kazım Yetiş (2007), Dönemler ve Problemler Aynasında Tanzimat Şiirı, İstanbul: Kitabevi, İstanbul, 2007.
5. Nihad Sami Banarlı (2001), Resimli Türk Şiiri Tarihi, İstanbul: MEB Yay.
6. A. Atilla Şentürk-Ahmet Kartal (2009), Eski Türk Şiiri Tarihi, İstanbul.
7. M. Nur Doğan (1997), Fuzûlî’nin Poetikası, İstanbul: Kitabevi.
8. Harun Tolasa (2002), Sehi, Latifi, Âşık Çelebi tezkirelerine göre 16. yy.da Edebiyat Araştırma ve Eleştirisi, Ankara: Akçağ.
9. Hamdullah Hamdi (1991), Yusuf ile Züleyha, Hazırlayan: Naci Okur, Ankara.
10. Şeyh Galip (1975), Hüsn ü Aşk, Hazırlayan: Hüseyin Ayan- Orhan Okay, İstanbul: Dergâh Yayınları.
11. Ahmed Hamdi Tanpınar (2003), 19. Asır Türk Şiirı Tarihi, İstanbul: Çağlayan Kitabevi.
12. Agâh Sırrı Levend (1984), Divân Şiiri (Kelimeler ve Remizler; Mazmûnlar ve Mefhûmlar), İstanbul: Enderun Kitabevi.
13. Halil İnalcık (2003), Şair ve Patron (Patrimonyal Devlet ve Sanat Üzerinde Sosyolojik Bir İnceleme, Ankara: Doğu Batı Yayınları.
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 İlgili alanda bilimsel bilgi oluşturacak veri toplama, literatür inceleme ve analiz yapma becerisini kazanmak; X
2 Bilimsel araştırma sürecine ilişkin yöntem bilgi ve becerisinde ustalaşmış olmak; X
3 Bilimsel çalışmalarında kuramsal, yöntemsel ve uygulama bağlamında en az bir alanda katkı sağlama becerisini kazanmak; X
4 Eleştirel bir değerlendirme ve sentez yapma yeterliliği kazanmak; X
5 Yeniliklere ve yeni fikirlere açık olma ve yeni fikirler üretebilme becerisi kazanmak; X
6 Disiplinler arası çalışabilme becerisine sahip olmak ve farklı alanlardaki kuram, yöntem ve uygulamaları ilgili alana adapte edebilme becerisi kazanmak; X
7 İlgili alandaki teknolojik gelişmeleri, bilimsel ilerlemeleri ve bilgi teknolojilerini yakından takip etmek; X
8 Akademik yazım alışkanlığına katkı sağlayacak alanı ile ilgili en az bir yayın yapmak; X
9 Uzmanlık alanları ile ilgili olarak ulusal ve uluslar arası çevrelerle iletişim kurabilme becerisi kazanmak; X
10 Akademik hayatın gerektirdiği düzeyde davranış ve etik duyarlılığa sahip olmak X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 60
1. Performans Görevi (Seminer) 13
2. Performans Görevi (Seminer) 13
3. Performans Görevi (Seminer) 14
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 40
1. Final 60
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 5 5
Performans Görevi (Seminer) 3 15 45
Final 1 5 5
Toplam İş Yükü 151
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 6,04
Dersin AKTS Kredisi 6