| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Elektrik Makinaları I | ELM 303 | 5 | 3 + 2 | 4 | 5 |
| Ön Koşul Dersleri | Elektrik Devreleri I, Elektrik Devreleri II, Elektromanyetik Alan Teorisi derslerinin önceden alınmış olması önerilir. |
| Önerilen Seçmeli Dersler | Önerilen seçmeli ders bulunmamaktadır. |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üyesi MURAT KARABACAK |
| Dersi Verenler | Dr.Öğr.Üyesi MURAT KARABACAK, |
| Dersin Yardımcıları | Arş. Gör. Yasin Cantaş |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Temel elektromanyetik alan ilkeleri, elektromekanik enerji dönüşümü, transormatörler ve asenkron makinelerin sürekli durum çalışması hakkında bilgi ve beceriler kazandırmak, kazanılan bilgi ve becerileri laboratuvar uygulamaları ile destekleyip pekiştirmek. |
| Dersin İçeriği | Temel elektromanyetik alan ilkeleri, elektromanyetik eşdeğer devre, transformatörlerin yapısı, çalışması ve temel kavramlar, sürekli çalışma eşdeğer devresi ve eşdeğer devre parametrelerinin çıkartılması, üç fazlı transformatör, transformatörlerin paralel bağlanması, oto transformatör, ölçü transformatörleri, trafolarda maksimum verim noktasının saptanması, elektromekanik enerji dönüşümünin temelleri, AC elektrik makinelerinde sargılar ve döner alanın oluşumu, asenkron makinelerin yapısı, çalışması ve temel kavramlar, asenkron makinelerin sürekli çalışma eşdeğer devresi ve eşdeğer devre parametrelerinin çıkartılması, asenkron makinelerde moment/güç/hız karakteristikleri, asenkron makinenin değişken hız ve gerilim ile sürülmesi, asenkron makinelerin generatör uygulamalarına dair endüstriyel konuların açıklanması. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Trafo yapılarını, çeşitlerini ve çalışma ilkelerini bilir | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, | Sınav , |
| 2 | Sürekli çalışma durumuna dair trafo analizlerini yapar ve ilgili deneyleri yürütür | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Deney / Laboratuvar, | Sınav , Performans Görevi, |
| 3 | Bağlantı şekillerine göre trafolarda uyarma akımının oluşumunu açıklar ve ilgili deneyleri yürütür | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Deney / Laboratuvar, | Sınav , Performans Görevi, |
| 4 | Ototrafolarında güç ve malzeme kazancını hesaplar. | Anlatım, Soru-Cevap, | Sınav , |
| 5 | Trafolarda gerilim regülasyonu durumunu analiz eder ve ilgili deneyleri yürütür | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Deney / Laboratuvar, | Sınav , Performans Görevi, |
| 6 | Trafolarda paralel bağlama, dengesiz yüklenme ve dengeslzlik (kısa devre) hatalarını analiz eder | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, | Sınav , |
| 7 | Alternatif akım elektrik makinelerinde döner alanın oluşumunu bilir | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, | Sınav , |
| 8 | Sürekli çalışma durumuna dair asenkron makine analizlerini yapar ve ilgili deneyleri yürütür | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Deney / Laboratuvar, | Sınav , Performans Görevi, |
| 9 | Sargılarda ve nüvelerdeki güç kayıplarını açıklar, verim hesabını yapar ve ilgili deneyleri yürütür | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Deney / Laboratuvar, | Sınav , Performans Görevi, |
| 10 | Asenkron makinelerin sürülmesine dair analizler yapar ve ilgili deneyleri yürütür | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Deney / Laboratuvar, | Sınav , Performans Görevi, |
| 11 | Trafolar ve asenkron makineler ile ilgili ana standartları bilir | Anlatım, Soru-Cevap, | Sınav , |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Elektrik makinelerinin tarihsel gelişimi ve literatürde yaşanan son gelişmeler, temel kavramlar, elektromanyetik eşdeğer devreler. | |
| 2 | Tek fazlı trafoların sürekli çalışma elektriksel eşdeğer devresi. LAB(1): Trafoların sürekli çalışma elektriksel eşdeğer devre parametrelerinin elde edilmesi | |
| 3 | Üç fazlı trafoların bağlantı şekilleri. LAB(2): Genel çalışma durumunda trafoların gerilim regülasyonunun hesaplanması, LAB(3): Üç fazlı trafolarda bağlantı şekillerine göre uyartım akımının oluşumu | |
| 4 | Trafolarda kayıplar, maksimum verim noktasının bulunması ve genel çalışma koşullarında verim hesabı. LAB(4): Tek fazlı bir trafoda teorik olarak bulunan bir maksimum verim noktasının deneysel olarak ispatlanması | |
| 5 | Trafolarda KAPP Üçgeni, simetrili bileşenler analizi, dengesiz yüklenme | |
| 6 | Trafolarda dengesizlik (kısa devre) hataları | |
| 7 | Trafolarda sargılar ve temel trafo tasarım yöntemleri. LAB(5): Küçük güçlü bir trafo tasarımı ve uygulaması | |
| 8 | AC makinelerde sargılar, döner manyetik alanın oluşumu, asenkron motorların yapısı, çeşitleri ve çalışma ilkeleri. | |
| 9 | Ara Sınav | |
| 10 | Asenkron makinelerde sürekli çalışma durumu elektriksel eşedeğer devresinin elde edilmesi. Asenkron motorlarda kayıplar ve verim hesabı. LAB(7): Asenkron makinenin sürekli çalışma durumu elektriksel eşdeğer devre parametrelerinin çıkartılması | |
| 11 | Asenkron motorlarda kayma, hız, moment ve güç arasındaki ilişkiler | |
| 12 | Asenkron motorlara yol verme ve hız ayar yöntemleri, değişken frekans ve/veya değişken gerilim ile sürülmesine dair makinenin dinamik analizi. LAB(8): Asenkron motorun skaler (uçtan) sürülmesi ve kayma-moment analizinin deneysel doğrulaması | |
| 13 | Rotoru sargılı asenkron makineler, seri dirençle yol verme. LAB(9): ASM'lara ototrafosu ile yol verme | |
| 14 | Trafolar ve asenkron makineler ile ilgili standartlar ve uygulama odaklı motor seçimi |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | [1] Karabacak,M.,"Elektrik Makineleri Ders Notları",SAÜ Teknoloji Fak.,2012. |
| Ders Kaynakları | [2] Elektrik Makinaları I-II / Teori-Çözümlü Problemler, Prof. Dr. Nurdan Güzelbeyoğlu |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Matematik, fen bilimleri ve ilgili mühendislik disiplinine özgü konularda yeterli bilgi birikimi; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinde kullanabilme becerisi. | ||||||
| 2 | Karmaşık mühendislik problemlerini saptama, tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi. | ||||||
| 3 | Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi. | ||||||
| 4 | Mühendislik uygulamalarında karşılaşılan karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik ve araçları geliştirme, seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi. | ||||||
| 5 | Karmaşık mühendislik problemlerinin veya disipline özgü araştırma konularının incelenmesi için deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi. | ||||||
| 6 | Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi; bireysel çalışma becerisi. | ||||||
| 7 | Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi; en az bir yabancı dil bilgisi; etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme, etkin sunum yapabilme, açık ve anlaşılır talimat verme ve alma becerisi. | ||||||
| 8 | Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi. | ||||||
| 9 | Etik ilkelerine uygun davranma, mesleki ve etik sorumluluk bilinci; mühendislik uygulamalarında kullanılan standartlar hakkında bilgi. | ||||||
| 10 | Proje yönetimi, risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi, iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; girişimcilik, yenilikçilik hakkında farkındalık; sürdürülebilir kalkınma hakkında bilgi. | ||||||
| 11 | Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ve çağın mühendislik alanına yansıyan sorunları hakkında bilgi; mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık. | ||||||
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| Toplam | 0 |
| Toplam | 0 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 2 | 32 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 2 | 32 |
| Ara Sınav | 1 | 15 | 15 |
| Kısa Sınav | 2 | 6 | 12 |
| Final | 1 | 30 | 30 |
| Performans Görevi (Laboratuvar) | 8 | 2 | 16 |
| Toplam İş Yükü | 137 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 5,48 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 5 | ||