Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Bilimsel Muhakeme Becerileri FBE 306 6 2 + 0 2 3
Ön Koşul Dersleri

-

Önerilen Seçmeli Dersler

-

Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. İSMAİL ÖNDER
Dersi Verenler Prof.Dr. İSMAİL ÖNDER,
Dersin Yardımcıları

-

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Akıl yürütme, insan yaşamında temel faaliyetlerden biridir. Bilimsel akıl yürütme ne doğal ne de kolay, ancak sadece bilimle uğraşanlar için değil, bilim adamlarının iddialarını değerlendirmek zorunda olan hepimiz için son derece önemlidir. Etkili bilimsel akıl yürütme, hem tümdengelim hem de tümevarım becerileri gerektirir. Bu ders kapsamında da bu becerilerin teorik altyapısı, özellikleri ve fen ile ilişkisinin tartışılması amaçlanmaktadır.

Dersin İçeriği

Bilimsel muhakeme, türleri, biçimleri ve önkoşulları;  bilişsel gelişim kuramları ve bilimsel muhakeme; bilimsel muhakemeye yardımcı beceriler, bilimsel muhakeme ve fen ilişkisi, bilimsel muhakeme ve günlük yaşam, bilimsel muhakeme becerilerinin öğretimi ve ölçülmesi

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Bilimsel muhakeme ile ilgili temel kavramları tartışır Beyin Fırtınası,
2 Bilimsel muhakeme türleri ve biçimlerini açıklar Anlatım,
3 Bilişsel gelişim kuramları açısından muhakeme becerilerini açıklar Anlatım,
4 Bilimsel muhakeme becerilerinin fen ve günlük yaşam ile ilişkisini tartışır Beyin Fırtınası,
5 Bilimsel muhakeme becerilerinin öğretimini planlar Problem Çözme,
6 Bilimsel muhakeme becerilerinin ölçümünü planlar Problem Çözme,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Fen bilimleri eğitimi ve bilimsel muhakeme
2 Fen bilimleri eğitimi ve bilimsel muhakeme
3 Bilimsel muhakeme türleri, biçimleri ve ön koşulları
4 Bilimsel muhakeme türleri, biçimleri ve ön koşulları
5 Bilimsel gelişim kuramları ve bilimsel muhakeme
6 Bilimsel gelişim kuramları ve bilimsel muhakeme
7 Bilimsel muhakemeye yardımcı beceriler
8 Bilimsel muhakemeye yardımcı beceriler
9 Ara Sınav
10 Bilimsel muhakeme ve fen ilişkisi
11 Günlük yaşam ve bilimsel muhakeme
12 Bilimsel muhakeme becerilerinin öğretimi ve ölçülmesi
13 Bilimsel muhakeme becerilerinin öğretimi ve ölçülmesi
14 Değerlendirme
Kaynaklar
Ders Notu

-

Ders Kaynakları

Giere, R. N. (1984). Understanding scientific reasoning. New York: College Publishing.

Kuhn, D., Amsel, E., & O’Loughlin, M. (1988). The development of scientific thinking skills. San Diego: Academic Press.

Ateş, S., Temiz, B., Yüksel, İ., Şahin, F., İnaltun, H., & Yalvaç, E. (2019). Bilimsel Muhakeme (Akıl Yürütme). Palme Yayınevi

Dökme, İ.,  Gödek, Y., Yüzüak, A.V. & Koyunlu Ünlü, Z., (2019). Bilimsel Muhakeme Becerileri ile Düşünme Sanatı. Anı yayıncılık

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Doğa bilimleri ile ilgili ( fizik, kimya, biyoloji, matematik, astronomi, yer bilimi) kavramları bilir, açıklar ve bunlar arasındaki ilişkiyi yorumlar. X
2 Doğa bilimleri ile ilgili olay ve olguların doğası, kaynağı, sınırları hakkında bilgi sahibi olur, bunları bilimsel yöntem, teknik ve süreç becerilerini kullanarak inceler ve elde ettiği verileri yorumlar X
3 Doğa bilimlerine ilişkin olay ve olguları anlamak ve anlatabilmek için bireysel ve/veya grup halinde çalışarak deneyler tasarlar, uygular ve elde ettiği sonuçları bilimsel süreç becerilerini kullanarak tartışır X
4 Doğa olaylarını ve günlük yaşamında karşılaştığı olay ve olguları gözlemleyerek problemleri tanımlar, bu problemlerin çözümlerine yönelik proje geliştirir ve bu süreçte yeni ürünler üretir. X
5 Fen ve fen eğitimi konularında edindiği bilgileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir, bu alandaki ihtiyaçları belirler, öğrenimini yaşam boyu sürdürmeye çalışır, bu süreçte ilgili gelişmeleri izleme ve güncel bilgilere ulaşmada teknolojiyi etkin biçimde kullanır. X
6 Fen konularının özelliklerine göre farklı öğretim, yöntem ve tekniklerini kullanarak dersi planlar, uygular , değerlendirir ve öğretimi okul sınırları dışına taşır.
7 21. yüzyıl becerilerini (eleştirel düşünme, problem çözme, yaratıcılık, inovasyon, etkili iletişim, birlikte çalışabilme vb.)bilir, öğretim süreçlerini öğrencilerin bu özelliklerini geliştirecek şekilde planlar ve uygular. X
8 Çevreyle ilgili temel kavramları ve önemini bilir, çevre sorunlarına yönelik farkındalık sahibi olur ve bu sorunların çözümüne ilişkin sorumluluk duygusu, tutum ve değerler geliştirir. X
9 Öğrencilerin ilgili yaş özelliklerini bilir, özel gereksinimi olan öğrencileri fark ederek uygun yaklaşımları sergiler ve tüm öğrencilerle etkili iletişim kurar
10 Öğretim sürecinde zamanı etkili kullanır, sınıfta istenmeyen davranış ve durumlarla baş eder, bilgi ve iletişim teknolojilerini etkin kullanarak dersinde uygun strateji, yöntem ve teknikleri kullanır.
11 Kültür ve sanata duyarlı, evrensel ve toplumsal değerlere sahip, tarihsel mirasa saygılı olur ve toplumsal sorunların çözümüne yönelik projeler geliştirir.
12 Atatürk ilke ve inkılaplarını ve Atatürk’ün eğitim sistemimize katkılarını bilir.
13 Türk milli eğitim sistemini ve tarihsel gelişimini, eğitim bilimleri alanının tüm yönlerini, öğretmenlik mesleği ve mevzuatını bilir.
14 Eğitimi etkileyerek yön veren felsefi, sosyolojik, psikolojik görüşleri ve etik ve ahlaki değerleri bilir.
15 Türkçe'yi kurallarına uygun ve etkili biçimde kullanır, eğitim paydaşlarıyla sözlü ve yazılı iletişim kurar; en az bir yabancı dili kullanarak alandaki gelişmeleri takip eder.
16 Alanının öğretim programını tüm ögeleriyle açıklar ve ilgili diğer öğretim programlarıyla ilişkilendirir.
17 Fen öğretiminde öğrencilerin gelişim özellikleri doğrultusunda uygun öğretim teknolojilerini kullanır, öğretim materyalleri ve ölçme araçları geliştirir, uygular ve değerlendirir.
18 Fen eğitimiyle ilgili alanlarda ve problem durumlarında fikir üretir, çözüm yolları geliştirir ve bunları nicel ve nitel verilerle destekleyerek bir araştırma planlar. X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 50
1. Ödev 30
1. Kısa Sınav 10
2. Kısa Sınav 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 40
1. Final 60
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 1 10 10
Ara Sınav 1 10 10
Kısa Sınav 2 3 6
Ödev 1 7 7
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 75
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 3
Dersin AKTS Kredisi 3