Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
İslam İnsan Hakları ve Demokrası ILA 440 8 2 + 0 2 5
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. SONER DUMAN
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Tarihten günümüze İslam düşünce geleneği ile modern insan hakları ve demokrasi kuramlarının ne derece uyuştuğunu tartışmak.

Dersin İçeriği

Demokrasi ve insan hakları kavramlarının anlamı ve tarihsel gelişimi. Tarihte çeşitli Müslüman devletlerde yönetim ve adalet anlayışı, İslam düşüncesi ile ve modern insan hakları ve demokrasi kuramlarının uyuşmaz gözüktüğü noktalar.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Demokrasi kavramının tanımını, doğuşunu ve geçirdiği tarihi aşamalarını özetleyebilir. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Gezi / Gözlem,
2 Demokrasinin farklı biçim ve uygulamalarını anlatabilir. Gezi / Gözlem, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
3 Tarihi süreç içinde Müslüman devletlerde yönetim ve adalet anlayışını sorgulayabilir. Gezi / Gözlem, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
4 İslam ve modern demokratik değerleri karşılaştırarak tartışabilir. Gezi / Gözlem, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
5 İslam dünyasında demokrasinin niçin gelişemediğini değerlendirebilir. Gezi / Gözlem, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
6 İnsan hakları teorisinin tarihi gelişimini ana hatlarıyla açıklayabilir. Gezi / Gözlem, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
7 İslami değerlerle modern insan hakları kuramını genel olarak karşılaştırabilir. Gezi / Gözlem, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
8 Din ve vicdan hürriyeti, kadın hakları gibi konuları modern insan hakları ve İslami değerler bağlamında kapsamlı olarak tartışabilir. Gezi / Gözlem, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Demokrasi kavramının tarihi
2 Klasik hilafet teorisi ve tarihte çeşitli Müslüman devletlerde yönetim ve adalet anlayışı
3 İslami ve demokratik değerlerin uyuşmaz gözüktüğü noktalar
4 Radikat islami hareketler ve demokrasi
5 Liberal İslam ve demokrasi
6 Türk demokrasisinin tarihi
7 Müslüman devletlerde demokratikleşme süreci
8 Vize sınavı
9 İnsan hakları: teori ve tarihi
10 İslami değerler ve insan hakları kavramı
11 İslamda din ve vicdan hürriyeti
12 İslamda kadın hakları
13 Çağdaş İslami hareketler ve onların demokrasi ve insane hakları kavramına yaklaşımları: Radikal, liberal vb.
14 Genel değerlendirme
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

[1] Ahmet Akgündüz, İslamda İnsan Hakları Beyannamesi, İstanbul 1997
[2] İslam ve Demokrasi (Yay. Haz. Ali Bardakoğlu vdğ.), İstanbul 2000
[3] İslâmiyât Degisi, İslam ve Demokrasi Özel Sayısı, Ankara 1998
[4] İslami Araştırmalar Dergisi, c. 5, sy, 4 (1991), Ankara
[5] İslami Araştırmalar Dergisi, c. 11, sy. 3-4 (1998), Ankara
[6] Ömer Çaha, Modern Dünyada Din ve Devlet, İstanbul 2008
[7] Ahmet Arslan, İslam Demokrasi ve Türkiye, İstanbul 1999

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 İlahiyat alanında temel kavramları kavrar, kavramlar arası ilişkilere hâkimdir.
2 Bir yabancı dili kullanarak İlahiyat alanında kuramsal ve uygulamalı bilgileri izler ve ilgili alandaki uzman ve uzman olmayan kişi ve kuruluşlarla bu bilgileri paylaşır. (Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde). X
3 Edindiği ilahiyat bilgisinin gerekleri doğrultusunda tutum ve davranışlarıyla topluma örnek olacak davranışlar sergiler. Sosyal ve kültürel hakların evrenselliğini destekler, sosyal adalet bilinci kazanır, tarihi ve kültürel mirasa sahip çıkar. X
4 Klasik ve güncel dini meseleleri saptama, tanımlama, eleştirel bir yaklaşımla değerlendirme, yorumlama, formüle etme ve çözme becerisine sahiptir; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçer ve uygular. X
5 İlahiyat alanındaki bilgi ve beceriler ile alandaki sorunlara yönelik bilimsel yöntemlerle ortaya konulmuş çözüm önerilerini ilgili kişi ve kurumlarla çeşitli iletişim araçları vasıtasıyla paylaşır.
6 Dini anlayış ve uygulamaların evrensel ve toplumsal boyuttaki (güvenlik, sağlık, iktisat, çevre, vb.) etkileri ve hukuksal sonuçları hakkında farkındalık sahibidir. X
7 Sorumluluğu altındakilerin öğrenme gereksinimlerini belirler, öğrenme süreçlerini yönetir ve kişisel, mesleki alandaki gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar.
8 İlahiyat alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitaplarına, uygulama araç-gereçlerine ve bilimsel araştırma yöntem ve tekniklerine dair sahip olduğu kuramsal ve uygulamalı bilgileri eğitim-öğretim, araştırma ve topluma hizmet alanlarında kullanır.
9 Değişen hayata ve yeniliğe karşı açık tutuma sahiptir; toplumsal, ekonomik, yasal ve siyasal gelişmelerden haberdardır.
10 Toplumsal alanda karşılaşılan karmaşık dini meseleleri çözmek için bireysel inisiyatif alarak bağımsız çalışır veya ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
11 İlahiyat alt dalları ve diğer bilim alanları ile ilişki kurarak disiplinler arası araştırma -inceleme, yorum ve analiz yapar.
12 Alanındaki çeşitli sosyal, kültürel ve sanatsal etkinliklere katılır; yaşam boyu öğrenmeye ve sorgulamaya ilişkin olumlu tutum geliştirir.
13 İlahiyat alanındaki bilgilerin toplanması, analiz edilmesi, yorumlanması, sonuçların duyurulması ve kullanılması aşamalarında toplumsal, kültürel, bilimsel ve ahlakî değerleri gözetir.
14 İlahiyat alanı için uygun araçları seçer, kullanır, geliştirir ve alanın gerektirdiği bilgi ve bilişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanır. X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 60
1. Kısa Sınav 10
1. Ödev 20
2. Kısa Sınav 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 4 64
Ara Sınav 1 3 3
Kısa Sınav 2 2 4
Ödev 1 5 5
Performans Görevi (Laboratuvar) 1 5 5
Toplam İş Yükü 113
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,52
Dersin AKTS Kredisi 5