| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Travma Sonrası Psikolojik Danışma | RPD 404 | 8 | 2 + 0 | 2 | 3 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | - Çocuk Psikolojisi - Cinsel Sağlık Eğitimi - Çocuk İstismarı ve İhmali - Çocuk ve Ergenlerle Psikolojik Danışma - Kısa Süreli Psikolojik Danışma - Krize Müdahale - Aile İçi İlişkiler ve İletişim - Aile İçi Şiddet - Anne-Baba Eğitimi |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Koordinatörü | Doç.Dr. ÜMİT SAHRANÇ |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | Arş. Gör. Samet Makas |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Bu derste, öğrencilerin çeşitli travmatik yaşantılarının bireyler üzerindeki etkilerini anlamaları ve söz konusu yaşantılar ile başa çıkmaları için danışanlarına gerekli psikolojik desteği sağlamayı öğrenmeleri amaçlanmaktadır. |
| Dersin İçeriği | Travmanın tanımı, kapsamı ve türleri (doğal afetler, insan eliyle yaratılmış travmalar, vekaleten travma, ikincil travma vb.); travma sonrasında çocuklar, ergenler ve yetişkinlerde görülebilen tepkiler ve bunları etkileyen etmenler, travma yaşantısının bireysel, ailevi ve toplumsal sonuçları, travmanın neden olduğu olası psikolojik bozukluklar (travma sonrası stres bozukluğu, akut stres bozukluğu vb.); travmanın insanlarda yol açtığı olumsuz etkileri önlemeye yönelik yaklaşımlar ve müdahale yöntemleri; travmayla ilişkili yürütülen devlet politikaları ve travma mağduru ile çalışırken dikkate alınacak hukuki temeller, travmaya maruz kalmış kişilerle çalışacak psikolojik danışmanın nitelikleri ve yeterlilikleri. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Travmatik deneyim ve tepkileri tanımlar. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Örnek Olay, | Sınav, Ödev, |
| 2 | Travmatik durumlarda verilen bedensel ve duygusal tepkileri tanır. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Örnek Olay, | Sınav, Ödev, |
| 3 | Krize müdahale kuramlarını açıklar. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Örnek Olay, | Sınav, Ödev, |
| 4 | Travma sonrası psikolojik danışma hizmetlerini açıklar. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Örnek Olay, | Sınav, Ödev, |
| 5 | Kriz ve krize müdahale süreçlerinde mesleki etik ve yasal gereklilikleri bilir. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Örnek Olay, | Sınav, Ödev, |
| 6 | Çeşitli kriz durumlarıyla başa çıkma yollarını bilir. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Örnek Olay, | Sınav, Ödev, |
| 7 | Psikolojik danışma kuramlarından uygun olan yaklaşımı travma ile baş etme sürecine uygular. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Örnek Olay, | Sınav, Ödev, |
| 8 | İstismar ve travma çeşitlerini tartışır. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Örnek Olay, | Sınav, Ödev, |
| 9 | Travmayı cinsiyet açısından değerlendirir. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Örnek Olay, | Sınav, Ödev, |
| 10 | Erken travma yaşantılarının insan gelişimi üzerinde etkisine çeşitli bakış açıları ve kuramsal çerçevelere göre yorumlar. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Örnek Olay, | Sınav, Ödev, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Travmanın Tanımı ve Kapsamı | Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır. |
| 2 | Travma Sonrası Stres Tepkileri | Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır. |
| 3 | Travmanın Bireyler ve Aileler Üzerindeki Etkileri | Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır. |
| 4 | Travmatik Olaydan Etkilenmeyi Belirleyen Etmenler | Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır. |
| 5 | Travmatik Olaylara Dayanıklı Bireylerin Özellikleri | Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır. |
| 6 | Travmatik Bir Olaydan Sonra Normal Yaşama Dönmede Okulların Rolü ve Önemi | Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır. |
| 7 | Travma Sonrası Stres Bozukluğunu Açıklamaya Yönelik Kuramlar | Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır. |
| 8 | Ara sınav | |
| 9 | Travma Sonrası Büyüme | Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır. |
| 10 | Yardım Çalışanlarında Travma Sonrası Stres Bozukluğu | Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır. |
| 11 | Travma Sonrasında Uzman Yardımları | Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır. |
| 12 | Çocuklarla Çalışmanın Ana Hatları | Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır. |
| 13 | Ana Babalarla Çalışmanın Ana Hatları | Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır. |
| 14 | Öğretmenlerle Çalışmanın Ana Hatları | Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır. |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | Upta L, Ve Diğerleri , Çocuklar Ve Felaket. Toplanma Tekniklerinin Öğretilmesi, MEB- UNİCEF : Psiko-Sosyal Okul Projesi, Türkiye Haziran 2001 Öztan N, Ve Diğerleri , Travma Sonrası Normal Tepkiler, MEB- UNİCEF Psiko-sosyal Okul Projesi,Türkiye Aralık 2001 , (Yayımlanmamış Lisans Tezi), U.Ü.İ.F., Bursa-1997. Işık, S. 2000; Kriz ve krize müdahale. Ankara üniv. yayınları. Ankara. Işık, S. 2000;Krize müdahale ve intiharı önleme. Ankara Üniv. Yayınları. Ankara.
|
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini sunarken mevcut toplumsal yapı ve kültürel dinamiklerin farkındadır. | X | |||||
| 2 | Rehberlik ve psikolojik danışmanlık alan terminolojisini anadilin dil bilgisi kurallarına sadık kalarak kullanır. | X | |||||
| 3 | Rehberlik ve psikolojik danışmanlık alanıyla ilgili duygu, düşünce ve olguları her türlü kültürel ve sosyal bağlamda ifade edebilecek dilsel etkileşimde bulunur | X | |||||
| 4 | Mevcut kültürden farklı kültürel bağlamlara sahip danışanların ihtiyaçlarını belirleyebilecek dilsel etkileşimde bulunur. | X | |||||
| 5 | Alanıyla ilgili güncel bilimsel gelişmeleri (yeni terapi teknikleri, kuramlar, sempozyumlar) takip edebilecek yabancı dil bilgisine sahiptir. | X | |||||
| 6 | Mevcut kültürden farklı kültürel bağlamlara sahip danışanlar ile olumlu kabul çerçevesinde iletişim kurar. | X | |||||
| 7 | Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık alanıyla ilgili araştırma yapabilme yeterliliklerini sıralar ve her birini açıklar. | X | |||||
| 8 | Mesleki danışmalık yardım sürecinde kullanılacak ölçme araçlarını amaçına uygun kullanır. | X | |||||
| 9 | Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri ile ilgili elde ettiği araştırma sonuçlarını amaca uygun şekilde yorumlar. | X | |||||
| 10 | Alanıyla ilgili güncel bilimsel gelişmeleri (yeni terapi teknikleri, kuramlar, sempozyumlar) takip edebilecek dijital kaynakları bilir. | X | |||||
| 11 | Alanıyla ilgili güncel bilimsel gelişmeleri (yeni terapi teknikleri, kuramlar, sempozyumlar) takip edebilecek dijital kaynakları amaçları doğrultusunda etkin kullanır. | X | |||||
| 12 | Çeşitli iletişim araçlarını kullanarak rehberlik ve psikolojik danışmanlık alanıyla ilgili bilgi, görüş ve önerilerini etkili şekilde ifade eder. | X | |||||
| 13 | Danışanlarının ihtiyaçlarına göre karar vererek bireysel ve grupla psikolojik danışma oturumlarını planlar. | X | |||||
| 14 | Danışana ve duruma özgü koşulları psikolojik danışma sürecini planlarken dikkate alır. | X | |||||
| 15 | Hizmet verdiği kurumun değişen ihtiyaçlarına uygun önleyici rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini gerçekleştirir. | X | |||||
| 16 | Danışanlarının ihtiyaçlarına göre karar vererek bireysel ve grupla psikolojik danışma oturumlarını yürütür ve sonlandırır. | X | |||||
| 17 | Alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen sorunları çözmek için sosyal kaynaklarıından destek talep eder. | X | |||||
| 18 | Okul rehberlik ve psikolojik hizmetlerinin kapsamını bilir ve bu kapsam çerçevesinde okul paydaşlarına hizmet sunar. | X | |||||
| 19 | Gelişim, öğrenme ve kişilik kuramlarını referans alarak danışanların problemlerini bilimsel bir bakış ile çerçevelendirir. | X | |||||
| 20 | Ulusal ya da yerel çapta meydana gelebilecek travmatik olaylar sonrasında, sosyal sorumluluk çerçevesinde psikolojik danışma yardımı sunar. | X | |||||
| 21 | Psikolojik yardım sürecini yürütürken manevi ve evrensel değerleri gözetir. | X | |||||
| 22 | Rehberlik hizmetlerini etkili yürütebilmek için öğrenci, meslektaş, aile ve eğitimin diğer paydaşları ile etkili iletişim ve iş birliği kurar. | X | |||||
| 23 | Çeşitli uyum bozukluklarına sahip öğrencilerin tespit edilmesi, müdahale planının geliştirilmesi, uygulama ve izleme süreçlerini gerçekleştirir. | X | |||||
| 24 | Bireysel ve grupla psikolojik danışma yapabilme becerisini bireysel ve sosyal koşulları dikkate alarak bireye özgü uygun danışma oturumlarını planlar. | X | |||||
| 25 | Bireysel ve grupla psikolojik danışma yaparken bireysel ve sosyal koşulları dikkate alarak bireye özgü uygun danışma oturumlarını başlatır, sürdürür ve sonlandırır. | X | |||||
| 26 | Yaşam dönemlerinde ortaya çıkabilecek gelişimsel krizlerin sağaltımına yönelik bir rehberlik programını uygular. | X | |||||
| 27 | Rehberlik ve psikolojik danışma alanının etik ilkerine sadık kalarak olumlu kabul çerçevesine uygun etik anlayışı kazanır | X | |||||
| 28 | Mevcut kültürden farklı kültürel bağlamlara sahip danışanların ihtiyaçlarını dikkate alarak grupla ya da bireysel psikolojik danışma gerçekleştirir. | X | |||||
| 29 | Demokratik ve aktif katılım kararlılığına sahip bir şekilde sosyal yaşama dahil olur. | X | |||||
| 30 | Mesleki etik ilkelere riayet ederek farklı kültürel bağlamlara sahip danışanlara uygun psikolojik danışma oturumlarını başlatır, sürdürür ve sonlandırır. | X | |||||
| 31 | İnsan ilişkileri ve iletişimin temel ilkelerine uygun mesleki tutum geliştirir. | X | |||||
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 60 |
| 1. Kısa Sınav | 10 |
| 2. Kısa Sınav | 10 |
| 1. Ödev | 20 |
| Toplam | 100 |
| 1. Final | 40 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 60 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 2 | 32 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 1 | 16 |
| Ara Sınav | 1 | 5 | 5 |
| Kısa Sınav | 2 | 5 | 10 |
| Ödev | 1 | 5 | 5 |
| Final | 1 | 10 | 10 |
| Toplam İş Yükü | 78 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 3,12 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 3 | ||